Buk zwyczajny: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
(Ciekawostki)
(Ciekawostki)
Linia 34: Linia 34:
 
== Wartość użytkowa ==
 
== Wartość użytkowa ==
 
Drewno buka – twarde i ciężkie – jest używane w meblarstwie, tokarstwie oraz do wyrobu parkietów.
 
Drewno buka – twarde i ciężkie – jest używane w meblarstwie, tokarstwie oraz do wyrobu parkietów.
 
== Ciekawostki ==
 
Dominowanie buka w niektórych kompleksach leśnych zachodnich obszarów Warmii i Mazur to zjawisko stosunkowo młode i, podobnie jak w przypadku świerka pospolitego, w dużym stopniu związane jest z działalnością człowieka. Wskazują na to m.in. stosunkowo nieliczne w regionie nazwy miejscowości wywodzących się od buka (częste w przypadku innych gatunków, takich jak np. dąb, klon czy lipa).
 
 
W [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]] najpiękniejsze drzewostany bukowe spotkać można m.in. na [[Wysoczyzna Elbląska|Wysoczyźnie Elbląskiej]], [[Wzgórza Dylewskie|Wzgórzach Dylewskich]], w [[Lasy Iławskie|Lasach Iławskich]] oraz uroczysku [[Rezerwat Kamienna Góra|Kamienna Góra]] koło [[Jonkowo|Jonkowa]]. Dobrze zachowane starodrzewia lasów bukowych, stanowiące najdalej na wschód wysunięte zwarte enklawy tego gatunku w całym zasięgu występowania w Europie, położone w okolicach [[Dobre Miasto|Dobrego Miasta]] objęto ochroną, ustanawiając Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk [[Natura 2000]] pod nazwą [[Warmińskie Buczyny]].
 
<br/>
 
  
 
== Zobacz też ==
 
== Zobacz też ==

Wersja z 10:16, 14 lip 2014

Buk zwyczajny

Fagus sylvatica
L.
Buk zwyczajny – liście
Buk zwyczajny – liście
Systematyka
Królestwo rośliny
Podkrólestwo rośliny naczyniowe
Gromada okrytonasienne
Klasa dwuliścienne
Rząd bukowce
Rodzina bukowate
Rodzaj buk
Gatunek buk zwyczajny
Synonimy

Buk zwyczajny (Fagus sylvatica L.) – gatunek drzewa z rodziny bukowatych (Fagaceae).

Buczyna w rezerwacie Kamienna Góra koło Jonkowa – aspekt wiosenny
Buczyna w rezerwacie Dębowo koło Biskupca – aspekt letni

Morfologia

Dorasta do wysokości 35 (50) m i należy do największych krajowych drzew liściastych. Samotnie rosnące drzewa mają pień krótki i bardzo rozłożystą koronę, rosnące w zwarciu – pień długi, koronę krótką i wąską. Srebrzyście szara korowina przeważnie pozostaje gładka do starości. Liście są eliptyczne lub jajowate, o długości od 5 do 10 cm, na brzegu pofalowane i owłosione.

Buki są drzewami jednopiennymi, ich kwiaty są rozdzielnopłciowe, wiatropylne, niepozorne, zebrane w kwiatostany osadzone w kątach liści na pędach jednorocznych. Owoce (orzeszki – bukiew) są trójgraniaste, zebrane po 2-3 w zdrewniałych kolczastych okrywach (miseczkach), pękających 4 klapami.

Rozmieszczenie i ekologia

Buk pospolity występuje w środkowej, południowej i zachodniej Europie. Przez Polskę przebiega północno-wschodnia granica zasięgu buka obejmująca m.in. Warmię i Mazury. Biegnie ona mniej więcej wzdłuż linii: WęgorzewoMrągowoOlsztyn–Brodnica, i dalej: Bydgoszcz–Poznań–Warszawa–Lublin–Tomaszów Lubelski. Na wschód od tej linii obserwować można drzewostany bukowe tylko na wyspowych stanowiskach, m.in. w rezerwatach Dębowo i Bukowy, położonych pomiędzy Biskupcem i Reszlem.

Buk zwyczajny jest typowym gatunkiem drzew klimatu umiarkowanego o charakterze oceanicznym. Wymaga znacznej wilgotności powietrza i ma duże wymagania cieplne na obszarach nizinnych. Mimo swej okazałości jest wrażliwy na suszę, stagnującą wodę i silne mrozy, dlatego lubi regiony o wilgotnym powietrzu i łagodnych zimach.

Wartość użytkowa

Drewno buka – twarde i ciężkie – jest używane w meblarstwie, tokarstwie oraz do wyrobu parkietów.

Zobacz też

Lista Obszarów o Znaczeniu dla Wspólnoty Natura 2000 w województwie warmińsko-mazurskim, olsztyn.rdos.gov.pl [10.06.2014]
pl.wikipedia.org, buk zwyczajny [10.06.2014]

Bibliografia

Polakowski Benon, Świat roślinny Warmii i Mazur, Olsztyn 1971.
Buk zwyczajny Fagus sylvatica L., red. Białobok Stefan, Seria Nasze drzewa leśne, t. 10, Warszawa-Poznań 1990.
Zbiorowiska roślinne Polski. Lasy i zarośla, red. naukowa Władysław Matuszkiewicz, Piotr Sikorski i.in., Warszawa 2012.