Katolicka Szkoła Polska w Gietrzwałdzie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Historia) |
(→Historia) |
||
| Linia 13: | Linia 13: | ||
''' Katolicka Szkoła Polska w [[Gietrzwałd |Gietrzwałdzie]] ''' – prywatna szkoła z polskim językiem wykładowym w [[Prusy Wschodnie| Prusach Wschodnich]]. Powstała w 1929 r. i działała do 1933 r. Pierwszym kierownikiem szkoły był nauczyciel [[Władysław Jankowski]].<br/> | ''' Katolicka Szkoła Polska w [[Gietrzwałd |Gietrzwałdzie]] ''' – prywatna szkoła z polskim językiem wykładowym w [[Prusy Wschodnie| Prusach Wschodnich]]. Powstała w 1929 r. i działała do 1933 r. Pierwszym kierownikiem szkoły był nauczyciel [[Władysław Jankowski]].<br/> | ||
== Historia == | == Historia == | ||
| − | W II poł. XIX w. w Gietrzwałdzie posługiwano się swobodnie językiem polskim, gdyż nauczano go w szkole. Jednak w 1873 r. zakazano nauczania języka polskiego w szkole. Dopiero decyzją Komisji Międzysojuszniczej w 1920 r. zorganizowano szkołę polską w Gietrzwładzie. Początkowo nauczaniem zajmowała się [[Maria Boehmówna]], od kwietnia [[Augustyn Klimek]]. Szkoła mieściła się w domu Antoniego Fiutaka. na zajęcia przychodziło nawet 82 dzieci. Po przegranym plebiscycie szkołę zamknięto. Kolejny raz otwarcie polskiej szkoły w gietrzwąłdzie miało miejsce 10.04.1929 r. Ponownie wynajęto izbę na naukę szkolną w domu A. Fiutaka. Kierownictwo szkoły objął [[Władysław Jankowski]]. Pracował on szkole tylko osiem miesięcy. W grudniu 1929 r. kolejnym kierownikiem został nauczyciel [[Bolesław Chabowski]]. | + | W II poł. XIX w. w Gietrzwałdzie posługiwano się swobodnie językiem polskim, gdyż nauczano go w szkole. Jednak w 1873 r. zakazano nauczania języka polskiego w szkole. Dopiero decyzją Komisji Międzysojuszniczej w 1920 r. zorganizowano szkołę polską w Gietrzwładzie. Początkowo nauczaniem zajmowała się [[Maria Boehmówna]], od kwietnia [[Augustyn Klimek]]. Szkoła mieściła się w domu Antoniego Fiutaka. na zajęcia przychodziło nawet 82 dzieci. Po przegranym plebiscycie szkołę zamknięto. Kolejny raz otwarcie polskiej szkoły w gietrzwąłdzie miało miejsce 10.04.1929 r. Ponownie wynajęto izbę na naukę szkolną w domu A. Fiutaka. Kierownictwo szkoły objął [[Władysław Jankowski]]. Pracował on szkole tylko osiem miesięcy. W grudniu 1929 r. kolejnym kierownikiem został nauczyciel [[Bolesław Chabowski]]. Nowy nauczyciel prowadził chór, zespół teatralny, uczył muzyki i śpiewu młodzież. Aktywnie działał na rzecz polskiej mniejszości. Szkoła polska była silnie atakowana ze strony niemieckiej. W związku z tym 10.09.1933 r. |
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 10:28, 27 mar 2014
| Szkoła Polska w Gietrzwałdzie | |
| | |
 ...Wymagane...
| |
| Data założenia: | 10.04.1029 |
| Poziom szkoły: | podstawowy |
| Adres: | Gietrzwałd |
Katolicka Szkoła Polska w Gietrzwałdzie – prywatna szkoła z polskim językiem wykładowym w Prusach Wschodnich. Powstała w 1929 r. i działała do 1933 r. Pierwszym kierownikiem szkoły był nauczyciel Władysław Jankowski.
Spis treści
Historia
W II poł. XIX w. w Gietrzwałdzie posługiwano się swobodnie językiem polskim, gdyż nauczano go w szkole. Jednak w 1873 r. zakazano nauczania języka polskiego w szkole. Dopiero decyzją Komisji Międzysojuszniczej w 1920 r. zorganizowano szkołę polską w Gietrzwładzie. Początkowo nauczaniem zajmowała się Maria Boehmówna, od kwietnia Augustyn Klimek. Szkoła mieściła się w domu Antoniego Fiutaka. na zajęcia przychodziło nawet 82 dzieci. Po przegranym plebiscycie szkołę zamknięto. Kolejny raz otwarcie polskiej szkoły w gietrzwąłdzie miało miejsce 10.04.1929 r. Ponownie wynajęto izbę na naukę szkolną w domu A. Fiutaka. Kierownictwo szkoły objął Władysław Jankowski. Pracował on szkole tylko osiem miesięcy. W grudniu 1929 r. kolejnym kierownikiem został nauczyciel Bolesław Chabowski. Nowy nauczyciel prowadził chór, zespół teatralny, uczył muzyki i śpiewu młodzież. Aktywnie działał na rzecz polskiej mniejszości. Szkoła polska była silnie atakowana ze strony niemieckiej. W związku z tym 10.09.1933 r.
Cele i zadania
Szkoła działała na podstawie Ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w państwie pruskim, która weszła w życie 21 lutego 1929r.
Kadra pedagogiczna
...Kierownikami i jednocześnie nauczycielami szkoły byli:
Osiągnięcia
...W szkole w Worytach trzykrotnie odbywały się kwartalne konferencje regionalne dla nauczycieli szkół polskich. Stanowiły one formę dokształcania. Konferencje składały się z lekcji pokazowej, referatu i dyskusji. Na pierwszej konferencji w Worytach, która miała miejsce 05.12.1932 r., lekcję pokazową prowadził nauczyciel Wiktor Bina. Lekcje dotyczyły przedmiotów religia i geografia. Na drugiej konferencji (05.12.1936 r.) lekcję pokazową z przedmiotu śpiew przeprowadził nauczyciel Jan Maza. Natomiast na ostatniej konferencji nauczycieli szkół polskich, która odbywała się 11.02.1939 r. w Worytach nauczyciel Franciszek Piotrowski omówił plan gospodarczy.
Uczniowie/Absolwenci
Uczniami polskiej szkoły były dzieci mniejszości polskiej mieszkającej w Prusach Wschodnich. Do szkoły w Worytach uczęszczały także dzieci z pobliskich wsi. W latach 1930 - 1939 stan liczebny uczniów przedstawiał się następująco:
- 1930 - 14 osób
- 1931 - 12 osoby
- 1932 - 17 osoby
- 1933 - 21 osób
- 1934 - 16 osoby
- 1935 - 18 osób
- 1936 - 17 osób
- 1937 - 16 osób
- 1938 - 12 osób
- 1939 - 8 osób
Absolwentką Katolickiej Szkoły Polskiej w Worytach jest m.in. Maria Graeber, która po wojnie zamieszkała w budynku szkolnym i z czasem stała się jego właścicielem.
Ciekawostki
...
Tablica pamiątkowa
W 1957 r. na budynku byłej szkoły polskiej w Worytach umieszczono pamiątkową tablicę z napisem:
Tu w latach 1930-1939
mieściła się szkoła polska
świadectwo polskości
Warmii i Mazur.
Bibliografia
Filipkowski Tadeusz, Oświata na Warmii i Mazurach w latach 1945-1960, Warszawa 1978.
Koziełło-Poklewski Bohdan, Wrzesiński Wojciech, Szkolnictwo polskie na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1919-1939, Olsztyn 1980.
Lewandowska Izabela, Chłosta Jan, Śladami polskich szkół na południowej Warmii w latach 1929-1939. W 80-lecie ich utworzenia, Olsztyn 2010.
Piotrowski Franciszek, Wspomnienia polskiego nauczyciela w Niemczech, wstęp i oprac. Filipkowski Tadeusz, Olsztyn 1996.
Radziszewska Maria, "Święto Dziecka" w polskich szkołach na Warmii (1929-1939), [w:] Dziecko w historii - wątek korczakowski, (red.) Elwira Jolanta Kryńska, Agnieszka Suplicka, Urszula Wróblewska, Białystok 2013.
