Kaplica pw. św. Rocha w Bredynkach: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 2: Linia 2:
 
<!-- w trakcie opracowania -->
 
<!-- w trakcie opracowania -->
 
  |nazwa        = Mała architektura sakralna
 
  |nazwa        = Mała architektura sakralna
  |typ obiektu  = kapliczka <!-- Parametr obowiązkowy  -->
+
  |typ obiektu  = kaplica <!-- Parametr obowiązkowy  -->
 
  |lokalizacja  = przydrożna
 
  |lokalizacja  = przydrożna
  |datacja      = 1924
+
  |datacja      = 1884
 
  |powiat      = olsztyński
 
  |powiat      = olsztyński
  |gmina        = Stawiguda
+
  |gmina        = Biskupiec
  |miejscowość  = Tomaszkowo
+
  |miejscowość  = Bredynki
  |parafia      = Dorotowo
+
  |parafia      = Stanclewo
 
}} <br />
 
}} <br />
 +
 
''' Kaplica p.w. św. Rocha w Bredynkach'''  
 
''' Kaplica p.w. św. Rocha w Bredynkach'''  
 
<br/>
 
<br/>
Linia 45: Linia 46:
  
 
Thimm Werner, ''Der Aufstand in Bredinken am 6. mai 1863'', „Zeitschrift für die Geschichte und Alterumskunde Ermlands”, Bd. 42, 1983.
 
Thimm Werner, ''Der Aufstand in Bredinken am 6. mai 1863'', „Zeitschrift für die Geschichte und Alterumskunde Ermlands”, Bd. 42, 1983.
 +
<br/>
 +
== Linki zewnętrzne ==
 +
http://www.kapliczkiwarmii.republika.pl/
 
<br/>
 
<br/>
 
[[Kategoria:Turystyka]][[Kategoria: Architektura]][[Kategoria: Budownictwo ludowe]][[Kategoria: Zabytki]]
 
[[Kategoria:Turystyka]][[Kategoria: Architektura]][[Kategoria: Budownictwo ludowe]][[Kategoria: Zabytki]]
 
<br/>
 
<br/>

Wersja z 11:21, 2 sty 2014

Mała architektura sakralna

typ obiektu: kaplica
lokalizacja: przydrożna
datacja: 1884
powiat: olsztyński
gmina: Biskupiec
miejscowość: Bredynki
parafia: Stanclewo

Kaplica p.w. św. Rocha w Bredynkach

Położenie

Kaplica w Bredynkach. © Stanisław Kuprjaniuk

Kaplica św. Rocha usytuowana jest przy głównej drodze, przebiegającej przez wieś.

Opis

Miejscowość Bredynki kojarzy się w historii z głośnymi zajściami, jakie miały miejsce wiosną 1863 roku. Po tym jak miejscowy młynarz dostał pozwolenie na wysuszenie, położonego w środku wioski, stawu, mieszkańcy Bredynek nie zgodzili się na to i wypędzili ze wsi robotników. Wezwani do pomocy żołnierze pruscy w wyniku szarpaniny zabili wówczas 10 mężczyzn i 4 kobiety. Jeszcze w tym samym roku, w miejscu krwawej masakry, mieszkańcy Bredynek postawili drewniany krzyż ku pamięci tych wszystkich, którzy stracili życie w tzw. „wojnie o wodę”.

W 1884 roku, pobożny gospodarz i prowadnik warmińskich „łosier”, Jan Skupski II pobudował przy tym krzyżu kaplicę ku czci św. Rocha. W niej to przez długi czas odbywało się po Wielkanocy coroczne nabożeństwo ku pamięci pomordowanych. W tej masakrze zginęła m.in. żona Skupskiego, 28-letnia Elżbieta. Kaplica we wsi była, podobnie jak wcześniej istniejący krzyż, punktem centralnym, gdzie cyklicznie zbierali się uczestnicy „łosier”. Przy niej także ustawiony był przydrożny, niezachowany już krzyż z napisem „IHS 1884 Niech Bendzie Pochwalony Jezus Chrystus”. Autorstwo jego wykonania przypisuje się młodemu wówczas Józefowi Weinertowi ze Stanclewa.

Zdjęcia

Kaplica św. Rocha w Bredynkach. © Stanisław Kuprjaniuk

Bibliografia

Barczewski Walenty, Kiermasy na Warmii i inne pisma wybrane. Wydał i wstępem poprzedził W. Ogrodziński, Olsztyn 1984.

Hochleitner Janusz, Kaplica w Bredynkach, „Posłaniec Warmiński”, 1995, nr 4.

Hochleitner Janusz, Kapliczki Warmii południowej. Przydrożne obiekty kultu jako element ludowego systemu komunikacji, Olsztyn 2004.

Chłosta Jan, Maryjne kapliczki na Warmii, [w:] Matka Boża w wierze, kulcie, teologii i sztuce. Perspektywa regionalna i uniwersalna, red. J. Jezierski i K. Parzych-Blakiewicz, Olsztyn 2011.

Jasiński Janusz, Świadomość narodowa na Warmii w XIX wieku: narodziny i rozwój, Olsztyn 1983.

Jasiński Janusz, Maryjne kaplice i kapliczki przydrożne na Warmii w XIX wieku, [w:] Niepokalana. Kult Matki Bożej na ziemiach polskich w XIX wieku, red. B. Pylak i Cz. Krakowiak, Lublin 1988.

Jasiński Janusz, Pielgrzymki do Świętej Lipki od schyłku XVIII do początku XX wieku, [w:] tegoż, Między Prusami a Polską, Rozprawy i szkice z dziejów Warmii i Mazur z XVIII – XX wieku, Olsztyn 2003.

Klonowski Franciszek, Warmińska rzeźba ludowa. Katalog wystawy, Olsztyn 1958.

Kuprjaniuk Stanisław, Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek, w druku.

Ogrodziński Władysław, Józef Weinert ze Stanclewa, ostatni świątkarz na Warmii, „Kalendarz dla Warmii i Mazur na rok 1958”.

Thimm Werner, Der Aufstand in Bredinken am 6. mai 1863, „Zeitschrift für die Geschichte und Alterumskunde Ermlands”, Bd. 42, 1983.

Linki zewnętrzne

http://www.kapliczkiwarmii.republika.pl/