Karwie

Karwie
Cmentarz w Karwi, źródło: www.it.mragowo.pl,12.09.2013.
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	mrągowski
Gmina	Mrągowa
Sołectwo	Karwie
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe)	Pole-obowiązkowe
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Tablice rejestracyjne	NMR
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Karwie
Położenie na mapie Polski Karwie
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Karwie (Karffen, Carwen, niem. Karwen) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa olsztyńskiego.

Charakterystyka fizjograficzna

Nieopodal miejscowości znajduje się Jezioro Karwik oraz dawne Jezioro Karw Mały, w miejscu obecnej łąki na północ od wsi Karwie.Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów: cześć zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni).

Dzieje miejscowości

Wieś została lokowana na prawie magdeburskim w 1555 r. i miała charakter czynszowy. W celu jej założenia starosta ryński i szczeciński, Georg von Diebes, sprzedał w 1555 roku Maciejowi z Marcinkowa cztery łany sołeckie za 198 grzywien z obowiązkiem obsadzenia 40 łanów. Przez 10 lat pozostawała wolna od daniny. Nazwa wsi ma kożenie staropruskie i wywodzi się od wyrazu „kurwis” - wół. W 1693 r. miejscowość zamieszkana była przez samych Polaków. Wieś została w XVIII w. częściowo wyludniona przez klęski żywiołowe. W XIX i XX w. rozpoczął się powolny rozwój Karwi. W 1818 r. do szkoły uczęszczało 35 dzieci, w której po polsku wykładał nauczyciel Gotfryd Poerschke. W 1849 r. znajdowała się tutaj również leśniczówka. W XIX w. ukształtowała się zabudowa miejscowości jako ulicówka. W 1785 r. i 1838 r. było tu 25 dymów . W 1838 r. mieszkały we wsi 274 osoby a 1939 r. 419. W 1928 r. liczba mieszkańców liczyła 531 i istniała we wsi placówka pocztowa. W roku 1935 do dwuklasowej szkoły uczęszczało już 194 dzieci. 1939 r. było tu 108 gospodarstw domowych, w tym 70 rolniczych. Ponadto w okresie międzywojennym działała we wsi Spółka Wodna dla rekultywacji łąk i pastwisk. W obrębie sołectwa Karwi znajdowała się osada Gwiazdowo (niem. Sterenfelde), która została założona w 1812 r. na gruntach miasta Mrągowa. W 1838 r. określana była już jako gospodarstwo typu dworskiego, do którego ok 1900 r. należało ponad osiem włók.

Kultura

We wsi działa świetlica. Organizowane są tutaj festyny i pikniki.

Ludzie związani z miejscowością:

W XX w. we wsi największe gospodarstwo miał Świder.

Zabytki:

We wsi ostał się zabytkowy cmentarz.

Bibliografia:

Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975, 487 ss.

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. III, Warszawa 1882, 960 ss.

Zobacz też

http://www.mragowotm.pl
Kinlis (dyskusja) 10:36, 21 wrz 2013 (CEST)