Karwie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 7: Linia 7:
 
  |dopełniacz wsi        = Karwi   
 
  |dopełniacz wsi        = Karwi   
 
  |zdjęcie              = Cmentarz Karwie.jpg  
 
  |zdjęcie              = Cmentarz Karwie.jpg  
  |opis zdjęcia          = Cmentarz w Karwi, źródło: www.it.mragowo.pl,12.09.2013.   
+
  |opis zdjęcia          = Cmentarz w Karwi, źródło: http://www.it.mragowo.pl,12.09.2013.   
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
Linia 30: Linia 30:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}
 
}}
<big>'''Karwie'''</big> (Karffen, Carwen, niem. Karwen) – wieś sołecka w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat mrągowski |powiecie mrągowskim]], w [[gmina Mrągowo |gminie Mrągowo]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do [[województwo olsztyńskie| województwa olsztyńskiego]].
+
<big>'''Karwie'''</big> (Karffen, Carwen, niem. Karwen) – [[wieś sołecka]] w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat mrągowski |powiecie mrągowskim]], w [[gmina Mrągowo |gminie Mrągowo]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do [[województwo olsztyńskie| województwa olsztyńskiego]].
  
 
<br/>
 
<br/>
  
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
Nieopodal miejscowości znajduje się [[Jezioro Karwik]] oraz dawne [[Jezioro Karw Mały]], w miejscu obecnej łąki na północ od wsi Karwie.Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla [[powiat mrągowski| powiatu mrągowskiego]], który znajduje się w obrębie dwóch regionów: cześć zachodnia do linii [[Lipowo]] - [[Kosewo]] - [[Baranowo]] - [[Cudnochy]] to obszar wyniesień [[Pojezierze Mrągowskie |Pojezierza Mrągowskiego]]; część wschodnia to [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich]], stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni).   
+
Nieopodal miejscowości znajduje się [[Jezioro Karwik]] oraz dawne [[Jezioro Karw Mały]], w miejscu obecnej łąki na północ od wsi Karwie. Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla [[powiat mrągowski| powiatu mrągowskiego]], który znajduje się w obrębie dwóch regionów: część zachodnia do linii [[Lipowo]] - [[Kosewo]] - [[Baranowo]] - [[Cudnochy]] to obszar wyniesień [[Pojezierze Mrągowskie |Pojezierza Mrągowskiego]]; część wschodnia to [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich]], stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni).   
  
 
<br/>
 
<br/>
  
 
=== Dzieje miejscowości ===
 
=== Dzieje miejscowości ===
Wieś została lokowana na [[prawo magdeburskie| prawie magdeburskim]] w 1555 r. i miała charakter czynszowy. W celu jej założenia starosta ryński i szczeciński, [[Georg von Diebes]], sprzedał w 1555 roku Maciejowi z [[Marcinkowo |Marcinkowa]] cztery łany sołeckie za 198 grzywien z obowiązkiem obsadzenia 40 łanów. Przez 10 lat pozostawała wolna od daniny. Nazwa wsi ma kożenie staropruskie i wywodzi się od wyrazu „kurwis” - wół. W 1693 r. miejscowość zamieszkana była przez samych Polaków. Wieś została w XVIII w. częściowo wyludniona przez klęski żywiołowe. W XIX i XX w. rozpoczął się powolny rozwój Karwi. W 1818 r. do szkoły uczęszczało 35 dzieci, w której po polsku wykładał nauczyciel [[Gotfryd Poerschke]]. W 1849 r. znajdowała się tutaj również leśniczówka. W XIX w. ukształtowała się zabudowa miejscowości jako ulicówka. W 1785 r.  i 1838 r. było tu 25 dymów . W 1838 r. mieszkały we wsi 274 osoby a 1939 r. 419. W 1928 r. liczba mieszkańców liczyła 531 i istniała we wsi placówka pocztowa. W roku 1935 do dwuklasowej szkoły uczęszczało już 194 dzieci. 1939 r. było tu 108 gospodarstw domowych, w tym 70 rolniczych. Ponadto w okresie międzywojennym działała we wsi [[Spółka Wodna dla rekultywacji łąk i pastwisk]]. W obrębie sołectwa Karwi znajdowała się osada Gwiazdowo (niem. Sterenfelde), która została założona w 1812 r. na gruntach miasta [[Mrągowo |Mrągowa]]. W 1838 r. określana była już jako gospodarstwo typu dworskiego, do którego ok 1900 r. należało ponad osiem włók.  
+
Wieś lokowano w 1555 r. na [[prawo magdeburskie| prawie magdeburskim]] W celu założenia wsi, starosta ryński i szczeciński - [[Georg von Diebes]] sprzedał Maciejowi z [[Marcinkowo |Marcinkowa]] cztery [[łan| łany]] sołeckie za 198 grzywien. Nazwa wsi pochodzi z języka staropruskiego, od wyrazu „kurwis” - wół.  
 +
 
 +
<br/>
 +
 
 +
W 1693 r. miejscowość zamieszkana była przez samych Polaków. XVIII w. wieś została częściowo wyludniona przez klęski żywiołowe. W XIX w i XX w. rozpoczął się powolny rozwój Karwi.  
 +
 
 +
<br/>
 +
 
 +
W 1818 r. do szkoły uczęszczało 35 dzieci, w której po polsku wykładał nauczyciel [[Gotfryd Poerschke]]. W 1849 r. znajdowała się tutaj leśniczówka. W XIX w. wieś ukształtowała się na planie ulicówki. W XX w. we wsi istniała placówka pocztowa. W 1935 r. do dwuklasowej szkoły uczęszczało już 194 dzieci. W okresie międzywojennym działała we wsi [[Spółka Wodna dla rekultywacji łąk i pastwisk w Karwi|Spółka Wodna dla rekultywacji łąk i pastwisk ]]. W obrębie sołectwa, zaś znajdowała się osada Gwiazdowo (niem. Sterenfelde), która założona zostałą w 1812 r. na gruntach miasta [[Mrągowo |Mrągowa]]. W 1838 r. osada określana była już, jako gospodarstwo typu dworskiego, do którego ok 1900 r. należało ponad osiem [[włóka |włók]].
 +
 
 +
<br/>
 +
 
 +
Liczba ludności i gospodarstw domowych w kolejnych latach:
 +
 
 +
1785 r. - 25 gospodarstw
 +
 
 +
1838 r. - 25 gospodarstw, 274 mieszkańców
 +
 
 +
1928 r. - 531 mieszkańców
 +
 
 +
1939 r. - 108 gospodarstw (w tym 70 rolniczych), 419 mieszkańców
  
 
<br/>
 
<br/>
Linia 46: Linia 66:
 
===Kultura===
 
===Kultura===
  
We wsi działa świetlica. Organizowane są tutaj festyny i pikniki.
+
We wsi działa świetlica. Na terenie sołectwa organizowane są tutaj festyny i pikniki.
  
 
<br/>
 
<br/>
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
+
 
 +
=== Ludzie związani z miejscowością===
  
 
W XX w. we wsi największe gospodarstwo miał Świder.
 
W XX w. we wsi największe gospodarstwo miał Świder.
Linia 55: Linia 76:
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Zabytki: ===
+
=== Zabytki===
 
 
We wsi ostał się zabytkowy cmentarz.
 
  
 +
We wsi zachował się zabytkowy cmentarz.
  
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Bibliografia: ===
+
=== Bibliografia===
  
 
''Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic'', pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975, 487 ss.
 
''Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic'', pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975, 487 ss.

Wersja z 12:40, 12 lis 2013

Karwie

Cmentarz w Karwi, źródło: http://www.it.mragowo.pl,12.09.2013.
Cmentarz w Karwi, źródło: http://www.it.mragowo.pl,12.09.2013.
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat mrągowski
Gmina Mrągowa
Sołectwo Karwie
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) Pole-obowiązkowe
Strefa numeracyjna (+48) 89
Tablice rejestracyjne NMR
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Karwie
Karwie
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Karwie
Karwie
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Karwie (Karffen, Carwen, niem. Karwen) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.


Charakterystyka fizjograficzna

Nieopodal miejscowości znajduje się Jezioro Karwik oraz dawne Jezioro Karw Mały, w miejscu obecnej łąki na północ od wsi Karwie. Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów: część zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni).


Dzieje miejscowości

Wieś lokowano w 1555 r. na prawie magdeburskim W celu założenia wsi, starosta ryński i szczeciński - Georg von Diebes sprzedał Maciejowi z Marcinkowa cztery łany sołeckie za 198 grzywien. Nazwa wsi pochodzi z języka staropruskiego, od wyrazu „kurwis” - wół.


W 1693 r. miejscowość zamieszkana była przez samych Polaków. XVIII w. wieś została częściowo wyludniona przez klęski żywiołowe. W XIX w i XX w. rozpoczął się powolny rozwój Karwi.


W 1818 r. do szkoły uczęszczało 35 dzieci, w której po polsku wykładał nauczyciel Gotfryd Poerschke. W 1849 r. znajdowała się tutaj leśniczówka. W XIX w. wieś ukształtowała się na planie ulicówki. W XX w. we wsi istniała placówka pocztowa. W 1935 r. do dwuklasowej szkoły uczęszczało już 194 dzieci. W okresie międzywojennym działała we wsi Spółka Wodna dla rekultywacji łąk i pastwisk . W obrębie sołectwa, zaś znajdowała się osada Gwiazdowo (niem. Sterenfelde), która założona zostałą w 1812 r. na gruntach miasta Mrągowa. W 1838 r. osada określana była już, jako gospodarstwo typu dworskiego, do którego ok 1900 r. należało ponad osiem włók.


Liczba ludności i gospodarstw domowych w kolejnych latach:

1785 r. - 25 gospodarstw

1838 r. - 25 gospodarstw, 274 mieszkańców

1928 r. - 531 mieszkańców

1939 r. - 108 gospodarstw (w tym 70 rolniczych), 419 mieszkańców


Kultura

We wsi działa świetlica. Na terenie sołectwa organizowane są tutaj festyny i pikniki.


Ludzie związani z miejscowością

W XX w. we wsi największe gospodarstwo miał Świder.


Zabytki

We wsi zachował się zabytkowy cmentarz.


Bibliografia

Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975, 487 ss.

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. III, Warszawa 1882, 960 ss.


Zobacz też

http://www.mragowotm.pl
Kinlis (dyskusja) 10:36, 21 wrz 2013 (CEST)