Krzysztof Peucker: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) | |||
| Linia 7: | Linia 7: | ||
|podpis = | |podpis = | ||
|data urodzenia = 1662 r. | |data urodzenia = 1662 r. | ||
| − | |miejsce urodzenia = | + | |miejsce urodzenia = Królewiec |
|imię przy narodzeniu = | |imię przy narodzeniu = | ||
|data śmierci = 3 listopada 1735 r. | |data śmierci = 3 listopada 1735 r. | ||
| − | |miejsce śmierci = | + | |miejsce śmierci = Reszel |
|przyczyna śmierci = | |przyczyna śmierci = | ||
|miejsce spoczynku = | |miejsce spoczynku = | ||
| Linia 20: | Linia 20: | ||
|wikicytaty = | |wikicytaty = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }} |
| − | + | ''' Krzysztof Peucker ''' lub Christoph Peucker lub Preike (ur. prawdopodobnie w 1662 r. w [[Królewiec|Królewcu]], zm. 3 listopada 1735 r. w [[Reszel|Reszlu]]) – rzeźbiarz warmiński okresu baroku. | |
| − | ''' Krzysztof Peucker ''' lub Christoph Peucker lub Preike (ur. prawdopodobnie w 1662 r. w Królewcu | + | <br/><br/> |
| − | |||
==Życiorys== | ==Życiorys== | ||
Przed przybyciem na [[Warmia|Warmię]] działał w [[Królewiec|Królewcu]], skąd najprawdopodobniej pochodził. Podaje się też, że przed, a najpóźniej w 1711 r. pod wpływem jezuitów ze Świętej Lipki, porzucił wyznanie luterańskie i przyjął katolicyzm. Przypuszczalnie w okresie między 1711 a 1715 r. przeniósł się do [[Reszel|Reszla]]. Jego żoną była Urszula. Informacje o małżonkach występują już w dokumentach z lat 20-tych i 30-tych XVIII w. Miał syna i trzy córki. | Przed przybyciem na [[Warmia|Warmię]] działał w [[Królewiec|Królewcu]], skąd najprawdopodobniej pochodził. Podaje się też, że przed, a najpóźniej w 1711 r. pod wpływem jezuitów ze Świętej Lipki, porzucił wyznanie luterańskie i przyjął katolicyzm. Przypuszczalnie w okresie między 1711 a 1715 r. przeniósł się do [[Reszel|Reszla]]. Jego żoną była Urszula. Informacje o małżonkach występują już w dokumentach z lat 20-tych i 30-tych XVIII w. Miał syna i trzy córki. | ||
| + | |||
Na Warmią trafił w wieku 50 lat, stąd przypuszczenie, że mógł mieć liczniejszą rodzinę, która nie cała z nim przybyła na nowe tereny. Syn Krzysztof (późniejszy zakonnik o imieniu Robert) urodził się w 1701 r. (nie wiadomo czy w Reszlu, znane są jednak dane o tym, że jako 15-latek uczęszczał do reszelskiego kolegium jezuickiego, a rok wcześniej do przedostatniej klasy tamtejszego gimnazjum). Najstarsza z córek – Elżbieta, w 1724 r. wyszła za [[Jan Chrystian Schmidt|Jana Chrystiana Schmidta]], reszelskiego rzeźbiarza, praktykującego w warsztacie ojca. Była matką jedenaściorga dzieci, w tym późniejszego kanonika dobromiejskiego [[Franciszek Schmidt|Franciszka Schmidta]] oraz rzeźbiarza [[Chrystian Bernard Schmidt|Chrystiana Bernarda Schmidta]]. Dwie młodsze córki to Katarzyna i Anna. Krzysztof Peucker zmarł w wieku 73 lat, jego żona natomiast 4 sierpnia 1759 r. w wieku 84 lat. | Na Warmią trafił w wieku 50 lat, stąd przypuszczenie, że mógł mieć liczniejszą rodzinę, która nie cała z nim przybyła na nowe tereny. Syn Krzysztof (późniejszy zakonnik o imieniu Robert) urodził się w 1701 r. (nie wiadomo czy w Reszlu, znane są jednak dane o tym, że jako 15-latek uczęszczał do reszelskiego kolegium jezuickiego, a rok wcześniej do przedostatniej klasy tamtejszego gimnazjum). Najstarsza z córek – Elżbieta, w 1724 r. wyszła za [[Jan Chrystian Schmidt|Jana Chrystiana Schmidta]], reszelskiego rzeźbiarza, praktykującego w warsztacie ojca. Była matką jedenaściorga dzieci, w tym późniejszego kanonika dobromiejskiego [[Franciszek Schmidt|Franciszka Schmidta]] oraz rzeźbiarza [[Chrystian Bernard Schmidt|Chrystiana Bernarda Schmidta]]. Dwie młodsze córki to Katarzyna i Anna. Krzysztof Peucker zmarł w wieku 73 lat, jego żona natomiast 4 sierpnia 1759 r. w wieku 84 lat. | ||
| Linia 31: | Linia 31: | ||
Przyjmuje się, że uczył się i praktykował w warsztacie [[Jan Krzysztof Döbel|Jana Krzysztofa Döbla]] w [[Królewiec|Królewcu]]. Tam też współpracował z nim jeszcze w ostatnich latach XVII w. | Przyjmuje się, że uczył się i praktykował w warsztacie [[Jan Krzysztof Döbel|Jana Krzysztofa Döbla]] w [[Królewiec|Królewcu]]. Tam też współpracował z nim jeszcze w ostatnich latach XVII w. | ||
| − | === | + | ===Działalność=== |
| − | Pierwsze informacje o jego dziełach dotyczą już działalności po przybyciu na [[Warmia|Warmię]]. Wcześniejsze prace powstałe w Królewcu nie są znane. Samodzielnie rozpoczął działalność na zamówienia jezuitów z [[lkwim:Bazylika Mniejsza Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Świętej Lipce|kościoła w Świętej Lipce]] już w 1698 r. (ołtarz św. Anny), chociaż w 1699 r. podpisywał się nadal | + | Pierwsze informacje o jego dziełach dotyczą już działalności po przybyciu na [[Warmia|Warmię]]. Wcześniejsze prace powstałe w Królewcu nie są znane. |
| − | + | ||
| − | * | + | Samodzielnie rozpoczął działalność na zamówienia jezuitów z [[lkwim:Bazylika Mniejsza Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Świętej Lipce|kościoła w Świętej Lipce]] już w 1698 r. (ołtarz św. Anny), chociaż w 1699 r. podpisywał się nadal jako "Peucker in Konigsberg". Wykonał wówczas ambonę (z figurą Marii w zwieńczeniu - 1699-1701), ołtarze św. Ignacego Loyoli i św. Franciszka Ksawerego oraz św. Stanisława Kostki i Michała Archanioła (1702). |
| − | *[[lkwim:Sanktuarium Maryjne Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny i św. Józefa w Krośnie| | + | |
| − | * | + | W latach 1712–1714 spod jego dłuta wyszedł największy w tej świątyni ołtarz główny z figurą św. Jana Chrzciciela. Poświadczone są też prace Peuckera dla [[lkwim: Bazylika Archikatedralna pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Andrzeja we Fromborku |katedry fromborskiej]]. Z okresu 1724-1725 pochodzi ołtarz maturalny, zaś z lat 1734-1738 stalle chórowe. Należy dodać, że nie był on autorem projektów tych dzieł, jedynie ich wykonawcą. |
| − | Pod koniec życia, w 1735 r. ufundował [[lkwim:Ołtarze z kościoła pw. św. Antoniego Padewskiego w Kadynach|ołtarz do kościoła w Kadynach]] (przeniesiony do [[lkwim: Kościół pw. Znalezienia Krzyża Świętego w Opinie|kościoła w Opinie]]). | + | |
| + | Dziełami jego autorstwa były ponadto: | ||
| + | *prawy ołtarz boczny w [[lkwim: Sanktuarium Podwyższenia Krzyża Świętego w Chwalęcinie |kościoła w Chwalęcinie]] z 1730 r., a najprawdopodobniej też główny z 1728 r. | ||
| + | *[[lkwim:Sanktuarium Maryjne Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny i św. Józefa w Krośnie|ołtarz główny (1725–1726) i Najświętszej Marii Panny (1722) w Krośnie]], a być może też ołtarz Matki Boskiej Szkaplerznej z 1722 r. | ||
| + | *ołtarze boczne, późnobarokowe z 1721 r. w [[lkwim:Kościół pw. św. Katarzyny w Płoskini|kościele pw. św. Katarzyny w Płoskini]] | ||
| + | Pod koniec życia, w 1735 r. ufundował [[lkwim:Ołtarze z kościoła pw. św. Antoniego Padewskiego w Kadynach|ołtarz do kościoła w Kadynach]] (przeniesiony do [[lkwim: Kościół pw. Znalezienia Krzyża Świętego w Opinie|kościoła w Opinie]]). Powstał on w jego warsztacie, niestety rzeźbiarz nie doczekał jego nastawy. | ||
| + | |||
| + | Przypisuje się mu ponadto: cztery ołtarze w kościele jezuitów w Grodnie (z lat 1707-1709), ołtarz różańcowy w [[lkwim: Kościół pw. św. Bartłomieja w Jezioranach |kościele parafialnym w Jezioranach]] (ok. 1710) z figurą Marii Immaculaty, ołtarz główny w [[lkwim: Bazylika Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Stoczku Klasztornym|kościele w Stoczku Klasztornym]] (1712-1713) i [[lkwim:Kościół pw. św. Antoniego Opata w Wozławkach|w Wozławkach]] (ok. 1725), skąd pochodzi też jego ambona. | ||
==Ciekawostki== | ==Ciekawostki== | ||
| − | Na jednym z czternastu obrazów zdobiących ambonę wykonaną przez | + | Na jednym z czternastu obrazów zdobiących ambonę wykonaną przez Krzysztofa Peuckera w 1700 r. dla [[lkwim: Bazylika Mniejsza Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Świętej Lipce|bazyliki w Świętej Lipce]] widnieje wizerunek [[Piotr Kolberg|Piotra Kolberga]], dobromiejskiego malarza z XVII w. |
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| − | + | Baranowski Andrzej Józef, ''Barok wileński na artystycznej mapie Europy Środkowej'', „Biuletyn Historii Sztuki” 2011, nr 3/4, s. 281-340.<br/> | |
| − | + | Smoliński Mariusz, ''Rzeźbiarz Jan Chrystian Schmidt : rola Warmii jako prowincji artystycznej w XVIII wieku'', Olsztyn 2006, OBN, s. 22-26, 298.<br/> | |
| − | + | Bełza Marta, ''Tajemnice ołtarza w św. Lipce. Zabytki regionu'', „Gazeta Wyborcza” 2011, nr 189, dod. „Olsztyn”, s. 2.<br/> | |
| − | + | Przeracki Jerzy, ''Artyści działający na Warmii w XVIII wieku (Krzysztof Peucker, Jan Chrystian Schmidt, Chrystian Bernard Schmidt, Krzysztof Sand, Jan Witt, Jan Ignacy Witt, Jan Antoni Frey, Piotr Andrzej Kolberg i Józef Joachim Korzeniewski)'', „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 2011, nr 3, s. 441-499.<br/> | |
| + | |||
| + | [[Kategoria:Osoby|Peucker, Krzysztof]] | ||
| + | [[Kategoria:Ludzie kultury|Peucker, Krzysztof]] [[Kategoria:Rzeźbiarze|Peucker, Krzysztof]] | ||
| + | [[Kategoria: Reszel (gmina miejsko-wiejska)|Peucker, Krzysztof]] | ||
| + | [[Kategoria: Powiat kętrzyński|Peucker, Krzysztof]] | ||
| + | [[Kategoria: 1601-1700|Peucker, Krzysztof]] | ||
| + | [[Kategoria: 1701-1800|Peucker, Krzysztof]] | ||
Aktualna wersja na dzień 11:16, 26 sie 2015
| Krzysztof Peucker | |
| | |
| Data i miejsce urodzenia | 1662 r. Królewiec |
| Data i miejsce śmierci | 3 listopada 1735 r. Reszel |
Krzysztof Peucker lub Christoph Peucker lub Preike (ur. prawdopodobnie w 1662 r. w Królewcu, zm. 3 listopada 1735 r. w Reszlu) – rzeźbiarz warmiński okresu baroku.
Życiorys
Przed przybyciem na Warmię działał w Królewcu, skąd najprawdopodobniej pochodził. Podaje się też, że przed, a najpóźniej w 1711 r. pod wpływem jezuitów ze Świętej Lipki, porzucił wyznanie luterańskie i przyjął katolicyzm. Przypuszczalnie w okresie między 1711 a 1715 r. przeniósł się do Reszla. Jego żoną była Urszula. Informacje o małżonkach występują już w dokumentach z lat 20-tych i 30-tych XVIII w. Miał syna i trzy córki.
Na Warmią trafił w wieku 50 lat, stąd przypuszczenie, że mógł mieć liczniejszą rodzinę, która nie cała z nim przybyła na nowe tereny. Syn Krzysztof (późniejszy zakonnik o imieniu Robert) urodził się w 1701 r. (nie wiadomo czy w Reszlu, znane są jednak dane o tym, że jako 15-latek uczęszczał do reszelskiego kolegium jezuickiego, a rok wcześniej do przedostatniej klasy tamtejszego gimnazjum). Najstarsza z córek – Elżbieta, w 1724 r. wyszła za Jana Chrystiana Schmidta, reszelskiego rzeźbiarza, praktykującego w warsztacie ojca. Była matką jedenaściorga dzieci, w tym późniejszego kanonika dobromiejskiego Franciszka Schmidta oraz rzeźbiarza Chrystiana Bernarda Schmidta. Dwie młodsze córki to Katarzyna i Anna. Krzysztof Peucker zmarł w wieku 73 lat, jego żona natomiast 4 sierpnia 1759 r. w wieku 84 lat.
Szkoła i wykształcenie
Przyjmuje się, że uczył się i praktykował w warsztacie Jana Krzysztofa Döbla w Królewcu. Tam też współpracował z nim jeszcze w ostatnich latach XVII w.
Działalność
Pierwsze informacje o jego dziełach dotyczą już działalności po przybyciu na Warmię. Wcześniejsze prace powstałe w Królewcu nie są znane.
Samodzielnie rozpoczął działalność na zamówienia jezuitów z kościoła w Świętej Lipce już w 1698 r. (ołtarz św. Anny), chociaż w 1699 r. podpisywał się nadal jako "Peucker in Konigsberg". Wykonał wówczas ambonę (z figurą Marii w zwieńczeniu - 1699-1701), ołtarze św. Ignacego Loyoli i św. Franciszka Ksawerego oraz św. Stanisława Kostki i Michała Archanioła (1702).
W latach 1712–1714 spod jego dłuta wyszedł największy w tej świątyni ołtarz główny z figurą św. Jana Chrzciciela. Poświadczone są też prace Peuckera dla katedry fromborskiej. Z okresu 1724-1725 pochodzi ołtarz maturalny, zaś z lat 1734-1738 stalle chórowe. Należy dodać, że nie był on autorem projektów tych dzieł, jedynie ich wykonawcą.
Dziełami jego autorstwa były ponadto:
- prawy ołtarz boczny w kościoła w Chwalęcinie z 1730 r., a najprawdopodobniej też główny z 1728 r.
- ołtarz główny (1725–1726) i Najświętszej Marii Panny (1722) w Krośnie, a być może też ołtarz Matki Boskiej Szkaplerznej z 1722 r.
- ołtarze boczne, późnobarokowe z 1721 r. w kościele pw. św. Katarzyny w Płoskini
Pod koniec życia, w 1735 r. ufundował ołtarz do kościoła w Kadynach (przeniesiony do kościoła w Opinie). Powstał on w jego warsztacie, niestety rzeźbiarz nie doczekał jego nastawy.
Przypisuje się mu ponadto: cztery ołtarze w kościele jezuitów w Grodnie (z lat 1707-1709), ołtarz różańcowy w kościele parafialnym w Jezioranach (ok. 1710) z figurą Marii Immaculaty, ołtarz główny w kościele w Stoczku Klasztornym (1712-1713) i w Wozławkach (ok. 1725), skąd pochodzi też jego ambona.
Ciekawostki
Na jednym z czternastu obrazów zdobiących ambonę wykonaną przez Krzysztofa Peuckera w 1700 r. dla bazyliki w Świętej Lipce widnieje wizerunek Piotra Kolberga, dobromiejskiego malarza z XVII w.
Bibliografia
Baranowski Andrzej Józef, Barok wileński na artystycznej mapie Europy Środkowej, „Biuletyn Historii Sztuki” 2011, nr 3/4, s. 281-340.
Smoliński Mariusz, Rzeźbiarz Jan Chrystian Schmidt : rola Warmii jako prowincji artystycznej w XVIII wieku, Olsztyn 2006, OBN, s. 22-26, 298.
Bełza Marta, Tajemnice ołtarza w św. Lipce. Zabytki regionu, „Gazeta Wyborcza” 2011, nr 189, dod. „Olsztyn”, s. 2.
Przeracki Jerzy, Artyści działający na Warmii w XVIII wieku (Krzysztof Peucker, Jan Chrystian Schmidt, Chrystian Bernard Schmidt, Krzysztof Sand, Jan Witt, Jan Ignacy Witt, Jan Antoni Frey, Piotr Andrzej Kolberg i Józef Joachim Korzeniewski), „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 2011, nr 3, s. 441-499.
