Pakosze: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 4: Linia 4:
 
  |flaga wsi            =   
 
  |flaga wsi            =   
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        =    
+
  |dopełniacz wsi        = Pakoszy   
 
  |zdjęcie              =   
 
  |zdjęcie              =   
 
  |opis zdjęcia          =   
 
  |opis zdjęcia          =   
  |rodzaj miejscowości  =
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |powiat                = braniewski
 
  |powiat                = braniewski
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}<br/>
 
}}<br/>
''' Pakosze ''' (niem. ''Packhausen'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat braniewski|powiecie braniewskim]], w [[gmina Pieniężno|gminie Pieniężno]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo elbląskie|województwa elbląskiego]].
+
''' Pakosze ''' (niem. ''Packhausen'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat braniewski|powiecie braniewskim]], w [[Pieniężno (gmina miejsko-wiejska)|gminie Pieniężno]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo elbląskie|województwa elbląskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 115 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie: Pakosze i [[Brzostki]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Edyta Wróblewska.
 
 
Miejscowość w 2010 roku liczyła 115 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie Pakosze i [[Brzostki]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Władysław Piech]]<ref>http://bip.pieniezno.pl/?cid=91</ref>.
 
 
 
<br/>
 
  
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, w południowo-zachodniej części [[Wzniesienia Górowskie|Wzniesień Górowskich]], na wschód od [[Pasłęka|Pasłęki]], 7,5 km na zachód od [[Pieniężno|Pieniężna]] i 16 km na północny zachód od [[Orneta|Ornety]].  
+
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko–mazurskiego, w południowo–zachodniej części [[Wzniesienia Górowskie|Wzniesień Górowskich]], na wschód od rzeki [[Rzeka Pasłęka|Pasłęki]], 7,5 km na zachód od [[Pieniężno|Pieniężna]] i 16 km na północny zachód od [[Orneta|Ornety]].  
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Wieś po raz pierwszy jest wzmiankowana w źródłach historycznych z 1308 roku. Trzy lata później, 1 czerwca, otrzymała przywilej lokacyjny. Henryk Roth, zasadźca wsi, miał zadanie założyć wieś czynszową na 50 łanach położonych na pruskim polu osadniczym zwanym ''Puchusen''. W zamian otrzymał on dziesięć łanów ziemi oraz prawo do założenia karczmy oraz młyna. Osadnikom przyznano zaledwie jednoroczną [[wolnizna|wolniznę]], co wskazuje na dobre warunki terenowe lub częściowe zasiedlenie wsi już w momencie wystawienia przywileju. Wieś nieznacznie ucierpiała podczas ostatniej [[wojna polsko-krzyżacka 1519-1521|wojny polsko-krzyżackiej]] - jedynie 13 spośród 40 łanów leżało wówczas odłogiem. W połowie XVII wieku Pakosze w dalszym ciągu obejmowało 50 łanów, na których gospodarowało 11 chłopów i dwóch sołtysów. W 1783 roku była to wieś królewska.  
+
Wieś po raz pierwszy wzmiankowano w źródłach historycznych z 1308 roku. Trzy lata później, 1 czerwca, otrzymała przywilej lokacyjny. [[Henryk Roth]], zasadźca wsi, miał zadanie założyć [[Wieś czynszowa |wieś czynszową]] na 50 łanach położonych na [[Prusowie |pruskim]] polu osadniczym zwanym ''Puchusen''. W zamian otrzymał on dziesięć łanów ziemi oraz prawo do założenia karczmy oraz młyna. Osadnikom przyznano zaledwie jednoroczną [[Wolnizna|wolniznę]], co wskazuje na dobre warunki terenowe lub częściowe zasiedlenie wsi już w momencie wystawienia przywileju. Wieś nieznacznie ucierpiała podczas ostatniej [[Wojna polsko-krzyżacka 1519-1521|wojny polsko–krzyżackiej]] jedynie 13 spośród 40 łanów leżało wówczas odłogiem. W połowie XVII wieku Pakosze w dalszym ciągu obejmowały 50 łanów, na których gospodarowało 11 chłopów i dwóch sołtysów. W 1783 roku była to [[Wieś królewska| wieś królewska]].  
  
Przed wybuchem [[II wojna światowa|II wojny światowej]] większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 46 osób pracowało w przemyśle i rzemiośle, a zaledwie dziewięciu w handlu i komunikacji.
+
Przed wybuchem [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojny światowej]] większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 46 osób pracowało w przemyśle i rzemiośle, a zaledwie 9 w handlu i komunikacji.
  
  
Liczba mieszkańców i gospodarstw
+
Liczba mieszkańców i gospodarstw w poszczególnych latach:
  
1783 - 26 gospodarstw rolnych
+
*1783 r. – 26 gospodarstw rolnych
  
1820 - 196 osób, 24 gospodarstwa rolne
+
*1820 r. – 196 osób, 24 gospodarstwa rolne
  
1857 - 288 osób
+
*1857 r. – 288 osób
  
1905 - 380 osób
+
*1905 r. – 380 osób
  
1933 - 309 osób
+
*1933 r. – 309 osób
  
1939 - 318 osób, 68 gospodarstw domowych
+
*1939 r. – 318 osób, 68 gospodarstw domowych
<br/>
+
 
 +
== Szkolnictwo ==
 +
*[[Szkoła podstawowa w Pakoszach|szkoła podstawowa]]
  
== Edukacja ==
+
== Kultura ==
[[Szkoła Podstawowa w Pakoszach]]
+
W miejscowej szkole prowadzone były [[lkwim:Warsztaty Artystyczne „Talent i Pasja” 2009 |Warsztaty Artystyczne „Talent i Pasja”]].
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
*Częściowo zachowany średniowieczny układ ruralistyczny
+
*częściowo zachowany średniowieczny układ ruralistyczny
<br/>
 
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
#''Braniewo. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
+
''Braniewo. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.<br/>
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
+
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/>
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
+
''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/>
#Gminna ewidencja zabytków w: [http://bip.pieniezno.pl/?app=uchwaly&nid=1231| Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Pieniężno, załącznik nr 1] [data dostępu: 12.11.2013]
+
[http://bip.pieniezno.pl/?app=uchwaly&nid=1231| Strona Urzędu Gminy Pieniężno] [12.11.2013]<br/>
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 12.11.2013]
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013]<br/>
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/braunsberg.html| Verwaltungsgeschichte] [data dostępu: 12.11.2013]
+
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/braunsberg.html| Verwaltungsgeschichte] [12.11.2013]
<br/>
 
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
Linia 81: Linia 77:
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat braniewski]]  
 
+
[[Kategoria: Pieniężno (gmina miejsko-wiejska)]]  
<br/>
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 
+
[[Kategoria: 1301-1400]]
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat braniewski]] [[Kategoria: Gmina Pieniężno]] [[Kategoria: Wieś sołecka]]
 

Aktualna wersja na dzień 07:06, 16 kwi 2020

Pakosze

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat braniewski
Gmina Pieniężno
Liczba ludności (2010) 115
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Pakosze
Pakosze
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Pakosze
Pakosze
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Pakosze (niem. Packhausen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Pieniężno. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego. W 2010 roku wieś liczyła 115 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie: Pakosze i Brzostki. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Edyta Wróblewska.

Położenie

Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko–mazurskiego, w południowo–zachodniej części Wzniesień Górowskich, na wschód od rzeki Pasłęki, 7,5 km na zachód od Pieniężna i 16 km na północny zachód od Ornety.

Dzieje miejscowości

Wieś po raz pierwszy wzmiankowano w źródłach historycznych z 1308 roku. Trzy lata później, 1 czerwca, otrzymała przywilej lokacyjny. Henryk Roth, zasadźca wsi, miał zadanie założyć wieś czynszową na 50 łanach położonych na pruskim polu osadniczym zwanym Puchusen. W zamian otrzymał on dziesięć łanów ziemi oraz prawo do założenia karczmy oraz młyna. Osadnikom przyznano zaledwie jednoroczną wolniznę, co wskazuje na dobre warunki terenowe lub częściowe zasiedlenie wsi już w momencie wystawienia przywileju. Wieś nieznacznie ucierpiała podczas ostatniej wojny polsko–krzyżackiej – jedynie 13 spośród 40 łanów leżało wówczas odłogiem. W połowie XVII wieku Pakosze w dalszym ciągu obejmowały 50 łanów, na których gospodarowało 11 chłopów i dwóch sołtysów. W 1783 roku była to wieś królewska.

Przed wybuchem II wojny światowej większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 46 osób pracowało w przemyśle i rzemiośle, a zaledwie 9 w handlu i komunikacji.


Liczba mieszkańców i gospodarstw w poszczególnych latach:

  • 1783 r. – 26 gospodarstw rolnych
  • 1820 r. – 196 osób, 24 gospodarstwa rolne
  • 1857 r. – 288 osób
  • 1905 r. – 380 osób
  • 1933 r. – 309 osób
  • 1939 r. – 318 osób, 68 gospodarstw domowych

Szkolnictwo

Kultura

W miejscowej szkole prowadzone były Warsztaty Artystyczne „Talent i Pasja”.

Zabytki

  • częściowo zachowany średniowieczny układ ruralistyczny

Bibliografia

Braniewo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Strona Urzędu Gminy Pieniężno [12.11.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Verwaltungsgeschichte [12.11.2013]

Przypisy