Kapliczki w Lubominie

Kapliczki w Lubominie – kapliczki w Lubominie, datowane na XVIII, XIX i XX w., powiat lidzbarski, gmina Lubomino.

Kapliczka w Lubominie. Fot. Stanisław Kuprjaniuk

Kapliczka w Lubominie. Fot. Stanisław Kuprjaniuk

Kapliczka w Lubominie. Fot. Stanisław Kuprjaniuk

Położenie

Lubomino – wieś gminna w powiecie lidzbarskim.

Opis

We wsi i okolicach szesnaście kapliczek. Znaczna ich część jest utrzymana w powszechnym i prostym typie budowli występującym już od XVIII w. i realizowanym również w XIX w. Charakteryzował się on zwartą bryłą o gładkich i pobielonych ścianach, z jedną lub dwiema wnękami w elewacji frontowej. Całość nakryta była dwuspadowym dachem. Tego typu cztery kapliczki znajdują się we wsi, a kolejne trzy przy drogach do Samborka i Bieniewa. Do najstarszych obiektów można zaliczyć kapliczkę o charakterystycznej, znacznie uproszczonej bryle nakrytej dachem pulpitowym, która wykazuje analogie do podobnie datowanych obiektów, np. dwóch kapliczek w Głotowie.

Przy drodze do Karbowa, otoczona lipami, kapliczka z 1850 r. Reprezentuje dość rzadki typ budowli z wysoką wnęką z wejściem do środka. Flankujące wnękę pilastry z kapitelami, wspierające trójkątny fronton, są odwołaniem do klasycznego porządku.

Późniejszym czasem powstania charakteryzują się kapliczki o smukłej bryle, odmiennym kształcie wnęk i zastosowanym bogactwem detalu. Na drugą połowę XIX w. lub nawet początek XX można datować trzy kapliczki, znajdujące się w pobliżu kościoła, w południowej i północnej części wsi. Także z tego okresu są cztery kolejne występujące na koloniach. Są one murowane z czerwonej cegły licowej i sporadycznie otynkowane. O cechach neogotyckich tych kapliczek świadczą ostrołukowe wnęki, sterczyny, schodkowe szczyty. W tej grupie zawiera się kapliczka usytuowana przy domu nr 16, która założona została na rzucie kwadratu. Jej korpus opinają w narożach lizeny, pomiędzy którymi znajduje się od frontu ostrołukowa wnęka, a po bokach blendy. Całość przekryta wielospadowym dachem z trójkątnymi szczytami z czterech stron.

Ciekawostki

W centrum wsi, na placu przed kościołem parafialnym, wysoka, nakryta czterospadowym stromym dachem kapliczka z ażurowym prześwitem, w której umieszczono figurę Chrystusa Zmartwychwstałego. Kapliczka ta pierwotnie pełniła funkcję pomnika poświęconego poległym w I wojnie światowej. Tego dowodzi archiwalne zdjęcie z wieńczącą dach formą Krzyża Żelaznego.

Bibliografia

Kuprjaniuk Stanisław, Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek, w druku.
Kuprjaniuk Stanisław, Liżewska Iwona, Warmińskie kapliczki, Olsztyn 2012.

Linki zewnętrzne

Kapliczki Warmii [22.12.2013]