Lubomino (gmina wiejska)

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Gmina Lubomino

Herb
Herb gminy
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat lidzbarski
Rodzaj gminy wiejska
Wójt Andrzej Jan Mazur
Powierzchnia 149,21 km²
Liczba sołectw 13
Liczba miejscowości 19
Liczba ludności (2013)
Gęstość zaludnienia
3651
24 osób/km²
Strefa numeracyjna 89
Tablice rejestracyjne NLI
TERYT 2809042
Urząd gminy
ul. Kopernika 7 11-135 Lubomino
Strona internetowa gminy
Biuletyn Informacji Publicznej gminy

Gmina Lubomino – gmina wiejska położona w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego i w południowo-wschodniej części powiatu lidzbarskiego. Siedziba gminy znajduje się w Lubominie. Gmina rolnicza, o dużym udziale gruntów rolnych w ogólnej powierzchni gruntów w gminie. Władzę w gminie sprawuje wójt Andrzej Mazur[1].

Powierzchnia gminy

Gmina wiejska Lubomino zajmuje powierzchnię 149,21 km2[2], w tym:

  • użytki rolne: 72,2% (10783 ha)
  • lasy: 16,1% (2409 ha)
  • wody: 1,8% (276 ha)

Gmina stanowi 16,1% powierzchni powiatu lidzbarskiego.

Demografia

Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi[2]:

Kościół pw. św. Katarzyny w Lubominie. Fot. Romek Źródło: Commons Wikimedia
Kościół pw. św. Małgorzaty w Rogiedlach. Fot. Romek. Źródło: Commons Wikimedia
Kościół pw. Marii Magdaleny w Bieniewie. Fot. Romek. Źródło: Commons Wikimedia
Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
liczba 3651 100 1753 48 1898 52
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
24 12 12

Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2013 roku w gminie wiejskiej Lubomino wynosiło -8 osób[2], co stanowi 4,6% migracji w powiecie lidzbarskim oraz 0,2% w województwie warmińsko-mazurskim.

Historia gminy jako jednostki administracyjnej

Po II wojnie światowej gmina Lubomino była częścią powiatu lidzbarskiego w nowo utworzonym województwie olsztyńskim. W 1954 roku, na mocy Ustawy z dnia 25 września 1954 roku o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych[3], istniejące dotychczas gminy zastąpiono gromadami. Powstała wówczas gromada Lubomino.

W 1972 roku, na podstawie Ustawy z 29 listopada 1972 roku o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych[4], zmienił się w Polsce podział administracji terytorialnej. W wyniku wprowadzenia w życie ustawy, w dniu 1 stycznia 1973 roku, przywrócono podział państwa na gminy. Gmina wiejska Lubomino została reaktywowana na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 6 grudnia 1972 roku[5]. W skład nowo utworzonej gminy wchodziły obszary sołectw: Bieniewo, Ełdyty Wielkie, Gronowo, Lubomino, Piotrowo, Poborowo, Rogiedle, Różyn, Samborek, Świękity, Wapnik, Wilczkowo, Wolnica, Wójtowo, Zagony.

1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa[6], przestał istnieć powiat lidzbarski. Gmina Lubomino została bezpośrednio częścią województwa olsztyńskiego.

Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[7] umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim.

Gmina wiejska Lubomino graniczy z gminami: Lidzbark Warmiński, Dobre Miasto, Świątki, Miłakowo, Orneta.

Miejscowości na terenie gminy

Sołectwa: Lubomino, Zagony, Rogiedle, Samborek, Wapnik, Biała Wola, Piotrowo, Bieniewo, Wolnica, Różyn, Gronowo, Wilczkowo, Ełdyty Wielkie.

Pozostałe miejscowości: Karbówka, Wójtowo, Ełdyty Małe, Świękity, Zajączki, Poborowo.

Gospodarka

Główną gałęzią rozwoju gospodarczego gminy wiejskiej Lubomino jest rolnictwo oparte na gospodarstwach indywidualnych o średniej powierzchni 15-30 ha. Gmina jest typowym obszarem rolniczym, na którym do podstawowych form gospodarowania zalicza się produkcję roślinną i hodowlę zwierząt. Użytki rolne zajmują ponad 70% powierzchni gminy, grunty orne: 70,1% ( 7 566 ha),użytki zielone 29,6% (3193 ha). Większość gospodarstw prowadzi mieszaną produkcję rolną[1].

Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie Lubomino wynosiła w 2013 roku 200. W tym 11 podmiotów należało do sektora publicznego, pozostałe189 tworzy sektor prywatny. 42 firmy były zarejestrowane w dziale handel hurtowy i detaliczny, 28 firm w dziale przetwórstwo przemysłowe, 25 firm w dziale budownictwo, 24 w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi prowadziła 1 firma[2].

W gminie nie ma rozwiniętego przemysłu, dość dobrze rozwinięta jest sieć usług o zróżnicowanej strukturze i handel.

Turystyka nie odgrywa w gminie Lubomino dominującej roli.

Gmina Lubomino podejmuje współprace partnerską z gminami: Vrees i Lorup z Niemiec, Lintgen z Luksemburga oraz z miastem Kostopol na Ukrainie.

Gmina Lubomino należy do lokalnej organizacji turystycznej Stowarzyszenia "Dom Warmiński", Związku Gmin Warmińsko-Mazurskich, Związku Gmin "EKOWOD" oraz LGD "Warmiński Zakątek".

W nowej Strategii rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego z 2013 r. teren gminy został zakwalifikowany do obszarów przygranicznych wymagających strategicznej interwencji, ze względu na możliwości rozwojowe, jak i ze względu na występujące zapóźnienia.

Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2013 roku w gminie Lubomino wynosiła 415 osób[2], co stanowi 9,9% bezrobotnych w powiecie lidzbarskim.

Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 17,5% ludności[8].

Kultura i turystyka

Instytucje zajmujące się pracą na rzecz kultury na terenie gminy

Wydarzenia kulturalne związane z gminą

  • Wilczkowskie Dni Rodziny
  • Święto Płodów Rolnych

Ludzie związani z gminą

  • Eberhard z Nysy (1250-1326) – biskup warmiński; wydał dokumenty lokacyjne Lubomina
  • Joanna Cenian – artystka plastyk, nauczycielka, animatorka kultury; pracuje jako nauczyciel plastyki w Zespole Szkół i Gimnazjum w Lubominie.

Zabytki znajdujące się na terenie gminy Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Lubomino należą[9]:

Szlaki i atrakcje turystyczne

  • liczne zabytki architektury sakralnej, w tym kapliczki
  • zabytkowe parki, m.in. w Świękitach, Ełdytach Wielkich, Białej Woli
  • obszary chronionego krajobrazu, rezerwat oraz jezioro Tonka

Informacje na temat atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie gminy Lubomino można uzyskać na stronie internetowej UG Lubomino.

Religia

Szkolnictwo

W gminie Lubomino istnieją następujące placówki edukacyjne:

Sport

W gminie organizowane są różnorodne imprezy rekreacyjno-sportowe, m.in.: Halowy Turniej Piłki Nożnej o Puchar Wójta Gminy Lubomino, Halowy Turniej Piłki Siatkowej Kobiet i Mężczyzn, Europejski Tydzień Sportu (biegi przełajowe, trójbój sprawnościowy dla maluchów).

Inne organizacje i instytucje

Obszary chronione i pomniki przyrody

Na terenie gminy znajdują się obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody. Należą do nich[10]:

Rezerwaty przyrody:

Obszary chronionego krajobrazu:

Obszary Natura 2000:

Zobacz też:

Przypisy

  1. 1,0 1,1 BIP Urzędu Gminy Lubomino [20.10.2014]
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bank Danych Lokalnych GUS [20.10.2014]
  3. Dz.U. 1954, nr 43, poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
  4. Dz.U. 1972, nr 49, poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
  5. Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim
  6. Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
  7. Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
  8. Bank Danych Lokalnych GUS
  9. Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [20.10.2014]
  10. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie [20.10.2014]

Bibliografia

Dz.U. 1954, nr 43, poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Dz.U. 1972, nr 49, poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl[20.10.2014]
Dz.U. 1975, nr 17, poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, Olsztyn 1972.
Bank Danych lokalnych GUS, Portret terytorium [20.10.2014]
BIP Urzędu Gminy Lubomino [20.10.2014]
Urząd Gminy Lubomino] [30.11.2014]
Leksykon kultury Warmii i Mazur [20.10.2014]
Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [20.10.2014]
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie [20.10.2014]