Ruda (gmina Miłki): Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Ruda | |nazwa = Ruda | ||
| Linia 8: | Linia 6: | ||
|dopełniacz wsi = Rudy | |dopełniacz wsi = Rudy | ||
|zdjęcie = Nagrobek Ruda.jpg | |zdjęcie = Nagrobek Ruda.jpg | ||
| − | |opis zdjęcia = Nagrobek z czasów I wojny światowej | + | |opis zdjęcia = Nagrobek z czasów I wojny światowej. Fot. Krzysztof Stachowski. Źródło: [http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/ruda/ www.rowery.olsztyn.pl] [25.09.2013] |
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
| − | |województwo = | + | |województwo = warmińsko-mazurskie |
| − | |powiat = | + | |powiat = giżycki |
|gmina = Miłki | |gmina = Miłki | ||
|miejscowość podstawowa = | |miejscowość podstawowa = | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = | + | |liczba ludności = 360 |
| − | |rok = | + | |rok = 2010 |
|strefa numeracyjna = (+48) 87 | |strefa numeracyjna = (+48) 87 | ||
|kod pocztowy = | |kod pocztowy = | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | '''Ruda''' (niem. ''Ruhden'', w latach 1938–1945 miejscowość nosiła nazwę ''Eisenwerk'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat giżycki|powiecie giżyckim]] w [[Miłki (gmina wiejska)|gminie Miłki]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny |administracyjnie]] do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 360 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Aneta Baran]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/milki_gmina_wiejska/235/Wykaz_solectw/ Wrota Warmii i Mazur] [12.11.2013]</ref>. |
| + | <br/><br/> | ||
| + | ==Położenie== | ||
| + | Miejscowość położona jest niedaleko jeziora [[Jezioro Niegocin| Niegocin]], przy drodze krajowej nr 63, w odległości ok. 8 km od [[Giżycko| Giżycka]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Dzieje miejscowości== |
| − | [[ | + | Nazwa wsi pochodzi od rudy przerabianej w uruchomionej tu [[Harmenia| hamernii]]. W roku 1481 przywilej we wsi na prowadzenie młyna wodnego otrzymał [[Marcin Pieczorka]]. Przy młynie około 1504 roku powstała wieś Ruda. Była lokowana na 60 [[Włóka |włókach]]. Nie wszystkie włóki w Rudzie zostały obsadzone osadnikami. W 1539 roku zagospodarowanych było we wsi 28 włók. W 1625 roku żyli tu sami Polacy. Wieś uległa zniszczeniu w 1657 roku. Zniszczeń dokonali najeźdźcy tatarscy. Zniszczona została także hamernia w takim stopniu, że już później jej nie odbudowano. |
| − | |||
| − | |||
| − | + | W 1830 roku było w Rudzie 30 gospodarstw chłopskich. Od 1850 roku gospodarstwa wchłaniał majątek ziemski. W roku 1880 pozostały tu tylko dwa gospodarstwa chłopskie. W roku 1939 majątek ziemski w Rudzie liczył 382 ha. W majątku była cegielnia i gorzelnia. | |
| − | W roku | ||
| + | W pierwszych latach [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach |powojennych]] głównym źródłem utrzymania większości ludności powiatu giżyckiego było rolnictwo. Po 1950 roku dużą rolę zaczął tu odgrywać przemysł. Na początku uruchomiono zakłady przemysłu spożywczego, czyli młyny, mleczarnie. Równie szybko puszczono w ruch gorzelnie. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Zabytki== |
| − | [[ | + | *nagrobki z czasów [[I wojna światowa na Warmii i Mazurach |I wojny światowej]] |
| − | + | == Turystyka == | |
| + | *przez wieś przebiega licząca 32 kilometry „Niegocińska” (niebieska) trasa rowerowa; przebieg trasy: Giżycko – [[Bystry]] – Ruda – [[Rydzewo]] – [[Bogaczewo]] – [[Strzelce]] – [[Wilkasy]] – Giżycko | ||
| − | + | ==Bibliografia== | |
| − | == | + | Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, ''Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze'', Olsztyn 1969.<br/> |
| − | + | Panfil Jan, ''Pojezierze Mazurskie'', Warszawa 1968.<br/> | |
| − | + | ''Ruda'', [w:] ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', t. 9, red. B. Chlebowski, Warszawa 1888.<br/> | |
| − | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | ''Ruda'', w: ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', t. 9, red. B. Chlebowski, Warszawa 1888.<br/> | ||
Wakar Andrzej, Willan Tadeusz, ''Giżycko, z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1996.<br/> | Wakar Andrzej, Willan Tadeusz, ''Giżycko, z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1996.<br/> | ||
| − | + | [http://stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013] | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | {{Przypisy}} | ||
| + | <references/> | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Powiat giżycki]] |
| − | [[ | + | [[Kategoria: Miłki (gmina wiejska)]] |
| + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | ||
| + | [[Kategoria: 1401-1500]] | ||
Aktualna wersja na dzień 07:11, 9 mar 2015
| Ruda | |
| | |
![Nagrobek z czasów I wojny światowej. Fot. Krzysztof Stachowski. Źródło: www.rowery.olsztyn.pl [25.09.2013]](/index.php/Plik:Nagrobek_Ruda.jpg) Nagrobek z czasów I wojny światowej. Fot. Krzysztof Stachowski. Źródło: www.rowery.olsztyn.pl [25.09.2013]
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | giżycki |
| Gmina | Miłki |
| Liczba ludności (2010) | 360 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
| Tablice rejestracyjne | NGI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Ruda | |
| Położenie na mapie Polski  Ruda | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Ruda (niem. Ruhden, w latach 1938–1945 miejscowość nosiła nazwę Eisenwerk) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie giżyckim w gminie Miłki. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 360 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Aneta Baran[1].
Położenie
Miejscowość położona jest niedaleko jeziora Niegocin, przy drodze krajowej nr 63, w odległości ok. 8 km od Giżycka.
Dzieje miejscowości
Nazwa wsi pochodzi od rudy przerabianej w uruchomionej tu hamernii. W roku 1481 przywilej we wsi na prowadzenie młyna wodnego otrzymał Marcin Pieczorka. Przy młynie około 1504 roku powstała wieś Ruda. Była lokowana na 60 włókach. Nie wszystkie włóki w Rudzie zostały obsadzone osadnikami. W 1539 roku zagospodarowanych było we wsi 28 włók. W 1625 roku żyli tu sami Polacy. Wieś uległa zniszczeniu w 1657 roku. Zniszczeń dokonali najeźdźcy tatarscy. Zniszczona została także hamernia w takim stopniu, że już później jej nie odbudowano.
W 1830 roku było w Rudzie 30 gospodarstw chłopskich. Od 1850 roku gospodarstwa wchłaniał majątek ziemski. W roku 1880 pozostały tu tylko dwa gospodarstwa chłopskie. W roku 1939 majątek ziemski w Rudzie liczył 382 ha. W majątku była cegielnia i gorzelnia.
W pierwszych latach powojennych głównym źródłem utrzymania większości ludności powiatu giżyckiego było rolnictwo. Po 1950 roku dużą rolę zaczął tu odgrywać przemysł. Na początku uruchomiono zakłady przemysłu spożywczego, czyli młyny, mleczarnie. Równie szybko puszczono w ruch gorzelnie.
Zabytki
- nagrobki z czasów I wojny światowej
Turystyka
- przez wieś przebiega licząca 32 kilometry „Niegocińska” (niebieska) trasa rowerowa; przebieg trasy: Giżycko – Bystry – Ruda – Rydzewo – Bogaczewo – Strzelce – Wilkasy – Giżycko
Bibliografia
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.
Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Ruda, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 9, red. B. Chlebowski, Warszawa 1888.
Wakar Andrzej, Willan Tadeusz, Giżycko, z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1996.
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Przypisy
- ↑ Wrota Warmii i Mazur [12.11.2013]
