Wilkowo (gmina Kętrzyn): Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 5: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        =     
 
  |dopełniacz wsi        =     
  |zdjęcie              =  
+
  |zdjęcie              = wilkowo.jpg
  |opis zdjęcia          =  
+
  |opis zdjęcia          = Kościół w Wilkowie.<br>Fot. Mieczysław Kalski
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka  
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}
 
}}
'''Wilkowo''' (niem. ''Wilkendorf'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]], w [[Kętrzyn (gmina wiejska) |gminie Kętrzyn]]. Miejscowość w 2010 roku liczyła 267 mieszkańców<ref name="p1">Łącznie miejscowości: Wilkowo, Marzenin, Stadniki.</ref>. Funkcję sołtysa sprawuje [[Przemysław Małysz]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/ketrzyn_gmina_wiejska/152/Jednostki_pomocnicze/ BIP Urzędu Gminy Kętrzyn]</ref>.
+
'''Wilkowo''' (niem. ''Wilkendorf'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]], w [[Kętrzyn (gmina wiejska) |gminie Kętrzyn]]. Miejscowość w 2010 roku liczyła 267 mieszkańców<ref name="p1">Łącznie miejscowości: Wilkowo, Marzenin, Stadniki.</ref>. Funkcję sołtysa sprawuje [[Agnieszka Szara]]<ref>[http://bip.gminaketrzyn.pl/152/Jednostki_pomocnicze/# BIP Urzędu Gminy Kętrzyn]</ref>.
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
 
==Położenie==
 
==Położenie==
Linia 35: Linia 35:
  
 
==Dzieje miejscowości==
 
==Dzieje miejscowości==
Wieś lokowana na prawie chełmińskim w 1369 r. przez wielkiego mistrza krzyżackiego [[Winrich von Kniprode|Winricha von Kniprode]] z areałem 12 łanów. Osadnicy na 15 lat zwolnieni byli z opłat czynszowych. Wieś w 1426 roku została powiększona do 24 łanów ziemi. We wsi było też na oddzielnych łanach pięć służb rycerskich. W czasie wojny trzynastoletniej w 1454 r. ludność z Wilkowa wzięła udział w zdobyciu zamku krzyżackiego w Kętrzynie. Został wówczas pojmany do niewoli prokurator krzyżacki Wolfgang Sauer. Skazano go na śmierć poprzez "sąd boży". Na zamarzniętym stawie młyńskim wykuto wielki przerębel. W poprzek przerębla położono pień drzewa, który polano wodą. Sauer miał przedostać się na drugą stronę przerębla po pniu drzewa. Gdyby przeszedł, zostałby uwolniony. Jednak poślizgnął się i wpadł do lodowatej wody. W 1455 roku spalono zamek w Giżycku, a zamek w Rynie był oblegany. Jednak 30 stycznia 1456 roku oblegających Ryn rozbiły wojska krzyżackie. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref>. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref> umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim.
+
Wieś lokowana na prawie chełmińskim w 1369 r. przez wielkiego mistrza krzyżackiego [[Winrich von Kniprode|Winricha von Kniprode]] z areałem 12 łanów. Osadnicy na 15 lat zwolnieni byli z opłat czynszowych. Wieś w 1426 roku została powiększona do 24 łanów ziemi. We wsi było też na oddzielnych łanach pięć służb rycerskich. W czasie wojny trzynastoletniej w 1454 r. ludność z Wilkowa wzięła udział w zdobyciu zamku krzyżackiego w Kętrzynie. Został wówczas pojmany do niewoli prokurator krzyżacki Wolfgang Sauer. Skazano go na śmierć poprzez "sąd boży". Na zamarzniętym stawie młyńskim wykuto wielki przerębel. W poprzek przerębla położono pień drzewa, który polano wodą. Sauer miał przedostać się na drugą stronę przerębla po pniu drzewa. Gdyby przeszedł, zostałby uwolniony. Jednak poślizgnął się i wpadł do lodowatej wody. W 1455 roku spalono zamek w Giżycku, a zamek w Rynie był oblegany. Jednak 30 stycznia 1456 roku oblegających Ryn rozbiły wojska krzyżackie.<br/>
 +
Kaplicę w Wilkowie obsługiwał krzyżacki brat duchowny z konwentu zamku w Kętrzynie. W dniu 18 października 1490 roku wielki mistrz krzyżacki [[Johann von Tieffen|Johan von Tieffen]] napisał list do biskupa warmińskiego [[Łukasz Watzenrode| Łukasza Watzenrode]], aby ten zechciał skierować do obsługi kaplicy w Wilkowie kapłana z kościoła św. Jerzego w Kętrzynie.
 +
Pod koniec XIX wieku w Wilkowie wybudowano nowy kościół, który obsługiwali zakonnicy ze Świętej Lipki. W Wilkowie 24 maja 1937 roku utworzono samodzielną parafię katolicką. Obecnie do parafii w Wilkowie należy kościół filialny w [[Bezławki|Bezławkach]].
 +
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref>. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref> umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim.
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>
Linia 42: Linia 45:
 
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/>
 
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/>
 
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]<br/>
 
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]<br/>
 +
''Kętrzyn z dziejów miasta i okolic'', Olsztyn 1978.<br/>
 
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS]  [10.02.2015]<br/>
 
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS]  [10.02.2015]<br/>
 
[http://bip.warmia.mazury.pl/ketrzyn_gmina_wiejska/ BIP Urzędu Gminy Kętrzyn]  [10.02.2015]<br/>
 
[http://bip.warmia.mazury.pl/ketrzyn_gmina_wiejska/ BIP Urzędu Gminy Kętrzyn]  [10.02.2015]<br/>

Aktualna wersja na dzień 09:23, 23 maj 2016

Wilkowo

Kościół w Wilkowie.Fot. Mieczysław Kalski
Kościół w Wilkowie.
Fot. Mieczysław Kalski
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat kętrzyński
Gmina Kętrzyn
Liczba ludności (2010) 267[1]
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Wilkowo
Wilkowo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Wilkowo
Wilkowo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Wilkowo (niem. Wilkendorf) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Kętrzyn. Miejscowość w 2010 roku liczyła 267 mieszkańców[1]. Funkcję sołtysa sprawuje Agnieszka Szara[2].

Położenie

Miejscowość położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, około 10 km na południowy-zachód od Kętrzyna, przy drodze wojewódzkiej nr 591.

Dzieje miejscowości

Wieś lokowana na prawie chełmińskim w 1369 r. przez wielkiego mistrza krzyżackiego Winricha von Kniprode z areałem 12 łanów. Osadnicy na 15 lat zwolnieni byli z opłat czynszowych. Wieś w 1426 roku została powiększona do 24 łanów ziemi. We wsi było też na oddzielnych łanach pięć służb rycerskich. W czasie wojny trzynastoletniej w 1454 r. ludność z Wilkowa wzięła udział w zdobyciu zamku krzyżackiego w Kętrzynie. Został wówczas pojmany do niewoli prokurator krzyżacki Wolfgang Sauer. Skazano go na śmierć poprzez "sąd boży". Na zamarzniętym stawie młyńskim wykuto wielki przerębel. W poprzek przerębla położono pień drzewa, który polano wodą. Sauer miał przedostać się na drugą stronę przerębla po pniu drzewa. Gdyby przeszedł, zostałby uwolniony. Jednak poślizgnął się i wpadł do lodowatej wody. W 1455 roku spalono zamek w Giżycku, a zamek w Rynie był oblegany. Jednak 30 stycznia 1456 roku oblegających Ryn rozbiły wojska krzyżackie.
Kaplicę w Wilkowie obsługiwał krzyżacki brat duchowny z konwentu zamku w Kętrzynie. W dniu 18 października 1490 roku wielki mistrz krzyżacki Johan von Tieffen napisał list do biskupa warmińskiego Łukasza Watzenrode, aby ten zechciał skierować do obsługi kaplicy w Wilkowie kapłana z kościoła św. Jerzego w Kętrzynie. Pod koniec XIX wieku w Wilkowie wybudowano nowy kościół, który obsługiwali zakonnicy ze Świętej Lipki. W Wilkowie 24 maja 1937 roku utworzono samodzielną parafię katolicką. Obecnie do parafii w Wilkowie należy kościół filialny w Bezławkach. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego[3]. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[4] umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim.

Przypisy

  1. 1,0 1,1 Łącznie miejscowości: Wilkowo, Marzenin, Stadniki.
  2. BIP Urzędu Gminy Kętrzyn
  3. Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
  4. Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]


Bibliografia

Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Kętrzyn z dziejów miasta i okolic, Olsztyn 1978.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.02.2015]
BIP Urzędu Gminy Kętrzyn [10.02.2015]
Mapy Google Maps [10.02.2015]