Wilkowo (gmina Kętrzyn): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
− | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = wilkowo.jpg |
− | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Kościół w Wilkowie.<br>Fot. Mieczysław Kalski |
|rodzaj miejscowości = wieś sołecka | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
− | '''Wilkowo''' (niem. ''Wilkendorf'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]], w [[Kętrzyn (gmina wiejska) |gminie Kętrzyn]]. Miejscowość w 2010 roku liczyła 267 mieszkańców<ref name="p1">Łącznie miejscowości: Wilkowo, Marzenin, Stadniki.</ref>. Funkcję sołtysa sprawuje [[ | + | '''Wilkowo''' (niem. ''Wilkendorf'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]], w [[Kętrzyn (gmina wiejska) |gminie Kętrzyn]]. Miejscowość w 2010 roku liczyła 267 mieszkańców<ref name="p1">Łącznie miejscowości: Wilkowo, Marzenin, Stadniki.</ref>. Funkcję sołtysa sprawuje [[Agnieszka Szara]]<ref>[http://bip.gminaketrzyn.pl/152/Jednostki_pomocnicze/# BIP Urzędu Gminy Kętrzyn]</ref>. |
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
==Położenie== | ==Położenie== | ||
Linia 36: | Linia 36: | ||
==Dzieje miejscowości== | ==Dzieje miejscowości== | ||
Wieś lokowana na prawie chełmińskim w 1369 r. przez wielkiego mistrza krzyżackiego [[Winrich von Kniprode|Winricha von Kniprode]] z areałem 12 łanów. Osadnicy na 15 lat zwolnieni byli z opłat czynszowych. Wieś w 1426 roku została powiększona do 24 łanów ziemi. We wsi było też na oddzielnych łanach pięć służb rycerskich. W czasie wojny trzynastoletniej w 1454 r. ludność z Wilkowa wzięła udział w zdobyciu zamku krzyżackiego w Kętrzynie. Został wówczas pojmany do niewoli prokurator krzyżacki Wolfgang Sauer. Skazano go na śmierć poprzez "sąd boży". Na zamarzniętym stawie młyńskim wykuto wielki przerębel. W poprzek przerębla położono pień drzewa, który polano wodą. Sauer miał przedostać się na drugą stronę przerębla po pniu drzewa. Gdyby przeszedł, zostałby uwolniony. Jednak poślizgnął się i wpadł do lodowatej wody. W 1455 roku spalono zamek w Giżycku, a zamek w Rynie był oblegany. Jednak 30 stycznia 1456 roku oblegających Ryn rozbiły wojska krzyżackie.<br/> | Wieś lokowana na prawie chełmińskim w 1369 r. przez wielkiego mistrza krzyżackiego [[Winrich von Kniprode|Winricha von Kniprode]] z areałem 12 łanów. Osadnicy na 15 lat zwolnieni byli z opłat czynszowych. Wieś w 1426 roku została powiększona do 24 łanów ziemi. We wsi było też na oddzielnych łanach pięć służb rycerskich. W czasie wojny trzynastoletniej w 1454 r. ludność z Wilkowa wzięła udział w zdobyciu zamku krzyżackiego w Kętrzynie. Został wówczas pojmany do niewoli prokurator krzyżacki Wolfgang Sauer. Skazano go na śmierć poprzez "sąd boży". Na zamarzniętym stawie młyńskim wykuto wielki przerębel. W poprzek przerębla położono pień drzewa, który polano wodą. Sauer miał przedostać się na drugą stronę przerębla po pniu drzewa. Gdyby przeszedł, zostałby uwolniony. Jednak poślizgnął się i wpadł do lodowatej wody. W 1455 roku spalono zamek w Giżycku, a zamek w Rynie był oblegany. Jednak 30 stycznia 1456 roku oblegających Ryn rozbiły wojska krzyżackie.<br/> | ||
+ | Kaplicę w Wilkowie obsługiwał krzyżacki brat duchowny z konwentu zamku w Kętrzynie. W dniu 18 października 1490 roku wielki mistrz krzyżacki [[Johann von Tieffen|Johan von Tieffen]] napisał list do biskupa warmińskiego [[Łukasz Watzenrode| Łukasza Watzenrode]], aby ten zechciał skierować do obsługi kaplicy w Wilkowie kapłana z kościoła św. Jerzego w Kętrzynie. | ||
+ | Pod koniec XIX wieku w Wilkowie wybudowano nowy kościół, który obsługiwali zakonnicy ze Świętej Lipki. W Wilkowie 24 maja 1937 roku utworzono samodzielną parafię katolicką. Obecnie do parafii w Wilkowie należy kościół filialny w [[Bezławki|Bezławkach]]. | ||
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]</ref>. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]</ref> umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim. | W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]</ref>. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]</ref> umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim. | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Linia 43: | Linia 45: | ||
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/> | Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/> | ||
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/> | Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/> | ||
+ | ''Kętrzyn z dziejów miasta i okolic'', Olsztyn 1978.<br/> | ||
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [10.02.2015]<br/> | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [10.02.2015]<br/> | ||
[http://bip.warmia.mazury.pl/ketrzyn_gmina_wiejska/ BIP Urzędu Gminy Kętrzyn] [10.02.2015]<br/> | [http://bip.warmia.mazury.pl/ketrzyn_gmina_wiejska/ BIP Urzędu Gminy Kętrzyn] [10.02.2015]<br/> |
Aktualna wersja na dzień 09:23, 23 maj 2016
Wilkowo | |
| |
Kościół w Wilkowie.
Fot. Mieczysław Kalski | |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | kętrzyński |
Gmina | Kętrzyn |
Liczba ludności (2010) | 267[1] |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Wilkowo (niem. Wilkendorf) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Kętrzyn. Miejscowość w 2010 roku liczyła 267 mieszkańców[1]. Funkcję sołtysa sprawuje Agnieszka Szara[2].
Spis treści
Położenie
Miejscowość położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, około 10 km na południowy-zachód od Kętrzyna, przy drodze wojewódzkiej nr 591.
Dzieje miejscowości
Wieś lokowana na prawie chełmińskim w 1369 r. przez wielkiego mistrza krzyżackiego Winricha von Kniprode z areałem 12 łanów. Osadnicy na 15 lat zwolnieni byli z opłat czynszowych. Wieś w 1426 roku została powiększona do 24 łanów ziemi. We wsi było też na oddzielnych łanach pięć służb rycerskich. W czasie wojny trzynastoletniej w 1454 r. ludność z Wilkowa wzięła udział w zdobyciu zamku krzyżackiego w Kętrzynie. Został wówczas pojmany do niewoli prokurator krzyżacki Wolfgang Sauer. Skazano go na śmierć poprzez "sąd boży". Na zamarzniętym stawie młyńskim wykuto wielki przerębel. W poprzek przerębla położono pień drzewa, który polano wodą. Sauer miał przedostać się na drugą stronę przerębla po pniu drzewa. Gdyby przeszedł, zostałby uwolniony. Jednak poślizgnął się i wpadł do lodowatej wody. W 1455 roku spalono zamek w Giżycku, a zamek w Rynie był oblegany. Jednak 30 stycznia 1456 roku oblegających Ryn rozbiły wojska krzyżackie.
Kaplicę w Wilkowie obsługiwał krzyżacki brat duchowny z konwentu zamku w Kętrzynie. W dniu 18 października 1490 roku wielki mistrz krzyżacki Johan von Tieffen napisał list do biskupa warmińskiego Łukasza Watzenrode, aby ten zechciał skierować do obsługi kaplicy w Wilkowie kapłana z kościoła św. Jerzego w Kętrzynie.
Pod koniec XIX wieku w Wilkowie wybudowano nowy kościół, który obsługiwali zakonnicy ze Świętej Lipki. W Wilkowie 24 maja 1937 roku utworzono samodzielną parafię katolicką. Obecnie do parafii w Wilkowie należy kościół filialny w Bezławkach.
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego[3]. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[4] umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim.
Przypisy
- ↑ 1,0 1,1 Łącznie miejscowości: Wilkowo, Marzenin, Stadniki.
- ↑ BIP Urzędu Gminy Kętrzyn
- ↑ Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
- ↑ Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Bibliografia
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Kętrzyn z dziejów miasta i okolic, Olsztyn 1978.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.02.2015]
BIP Urzędu Gminy Kętrzyn [10.02.2015]
Mapy Google Maps [10.02.2015]