Gronity: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
Linia 37: | Linia 37: | ||
W I połowie XIV wieku w komornictwie olsztyńskim rozpoczęła się akcja kolonizacyjna. Najstarszą miejscowością na tym obszarze był Bartążek, zlokalizowany w 1335 roku. Z terenu naszej gminy w 1348 roku zlokalizowano Gronity, wieś założoną na prawie chełmińskim. Kolonistów do wsi sprowadzał zasadźca, który był nagradzany dziedzicznym urzędem sołtysa. Najczęściej zasadźcami byli Prusowie. Najprawdopodobniej tak też było i w przypadku Gronit, gdyż końcówki -it ( niem. –itten) pochodzą z języka pruskiego i są to nazwy odosobowe. | W I połowie XIV wieku w komornictwie olsztyńskim rozpoczęła się akcja kolonizacyjna. Najstarszą miejscowością na tym obszarze był Bartążek, zlokalizowany w 1335 roku. Z terenu naszej gminy w 1348 roku zlokalizowano Gronity, wieś założoną na prawie chełmińskim. Kolonistów do wsi sprowadzał zasadźca, który był nagradzany dziedzicznym urzędem sołtysa. Najczęściej zasadźcami byli Prusowie. Najprawdopodobniej tak też było i w przypadku Gronit, gdyż końcówki -it ( niem. –itten) pochodzą z języka pruskiego i są to nazwy odosobowe. | ||
Kolejne dzieje Gronit nie są wystarczająco dobrze zdokumentowane. Następne wzmianki pojawiają się dopiero w XVIII wieku. W Regestrum Preceptoprum z lat 1717-76 Gronity zostają zaliczone do parafii olsztyńskiej. | Kolejne dzieje Gronit nie są wystarczająco dobrze zdokumentowane. Następne wzmianki pojawiają się dopiero w XVIII wieku. W Regestrum Preceptoprum z lat 1717-76 Gronity zostają zaliczone do parafii olsztyńskiej. | ||
− | W 1921 roku powstało Polsko-Katolickie Towarzystwo Szkolne na Warmii, którego celem było zachowanie i pielęgnowanie języka polskiego, opiekunem z ramienia Towarzystwa nad ludnością polską w Gronitach został Wiktor Salmann. W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych w Gronitach kwitło życie sportowe i kulturalne. Wieś posiadała swoją drużynę piłki nożnej ( klasa C ), piłki siatkowej a także w ramach drużyny Ludowych Zespołów Sportowych ,,Diamenty”. Ponadto aktywnie uczestniczyła w różnych spartakiadach i zawodach gminnych. Animatorką życia kulturalnego była Marianna Rutowicz – kierowniczka | + | W 1921 roku powstało Polsko-Katolickie Towarzystwo Szkolne na Warmii, którego celem było zachowanie i pielęgnowanie języka polskiego, opiekunem z ramienia Towarzystwa nad ludnością polską w Gronitach został Wiktor Salmann. W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych w Gronitach kwitło życie sportowe i kulturalne. Wieś posiadała swoją drużynę piłki nożnej ( klasa C ), piłki siatkowej a także w ramach drużyny Ludowych Zespołów Sportowych ,,Diamenty”. Ponadto aktywnie uczestniczyła w różnych spartakiadach i zawodach gminnych. Animatorką życia kulturalnego była Marianna Rutowicz – kierowniczka szkoły podstawowej. Dzięki jej staraniom wieś na przełomie lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych została zelektryzowana a świetlica została zaopatrzona m.in. w telewizor ''Wawel''. |
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]</ref>. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]</ref> umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim. | W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]</ref>. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]</ref> umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim. | ||
+ | |||
+ | ==Multimedia== | ||
+ | |||
+ | {{#ev:youtube|Z2Ru4y8qZS0|500|left|Film udostępniony w ramach projektu [http://rkf.warmia.mazury.pl/ Regionalna Kronika Filmowa]}} | ||
+ | {{#ev:youtube|MxATx1VAOGA|500|center|Film udostępniony w ramach projektu [http://rkf.warmia.mazury.pl/ Regionalna Kronika Filmowa]}} | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
− | + | Krzysztof Panasik, ''Warmia i Mazury. Przewodnik po regionie'', Olsztyn 2000.<br/> | |
− | + | Andrzej Wakar, ''Dzieje miasta'', Olsztyn 1997.<br/> | |
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/> | Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/> | ||
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/> | Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/> |
Aktualna wersja na dzień 12:29, 27 kwi 2016
Gronity | |
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | olsztyński |
Gmina | Gietrzwałd |
Liczba ludności (2010) | brak danych |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Gronity – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Gietrzwałd. Funkcję sołtysa sprawuje Krystyna Hołdyńska[1].
Położenie
Miejscowość położona jest około 13 km na wschód od Gietrzwałdu, 2,5 km od drogi krajowej nr 16.
Dzieje miejscowości
W I połowie XIV wieku w komornictwie olsztyńskim rozpoczęła się akcja kolonizacyjna. Najstarszą miejscowością na tym obszarze był Bartążek, zlokalizowany w 1335 roku. Z terenu naszej gminy w 1348 roku zlokalizowano Gronity, wieś założoną na prawie chełmińskim. Kolonistów do wsi sprowadzał zasadźca, który był nagradzany dziedzicznym urzędem sołtysa. Najczęściej zasadźcami byli Prusowie. Najprawdopodobniej tak też było i w przypadku Gronit, gdyż końcówki -it ( niem. –itten) pochodzą z języka pruskiego i są to nazwy odosobowe. Kolejne dzieje Gronit nie są wystarczająco dobrze zdokumentowane. Następne wzmianki pojawiają się dopiero w XVIII wieku. W Regestrum Preceptoprum z lat 1717-76 Gronity zostają zaliczone do parafii olsztyńskiej. W 1921 roku powstało Polsko-Katolickie Towarzystwo Szkolne na Warmii, którego celem było zachowanie i pielęgnowanie języka polskiego, opiekunem z ramienia Towarzystwa nad ludnością polską w Gronitach został Wiktor Salmann. W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych w Gronitach kwitło życie sportowe i kulturalne. Wieś posiadała swoją drużynę piłki nożnej ( klasa C ), piłki siatkowej a także w ramach drużyny Ludowych Zespołów Sportowych ,,Diamenty”. Ponadto aktywnie uczestniczyła w różnych spartakiadach i zawodach gminnych. Animatorką życia kulturalnego była Marianna Rutowicz – kierowniczka szkoły podstawowej. Dzięki jej staraniom wieś na przełomie lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych została zelektryzowana a świetlica została zaopatrzona m.in. w telewizor Wawel.
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego[2]. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[3] umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim.
Multimedia
Przypisy
- ↑ Urząd Gminy Gietrzwałd
- ↑ Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
- ↑ Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Bibliografia
Krzysztof Panasik, Warmia i Mazury. Przewodnik po regionie, Olsztyn 2000.
Andrzej Wakar, Dzieje miasta, Olsztyn 1997.
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Bank Danych Lokalnych GUS [10.02.2015]
Urząd Gminy Gietrzwałd [10.02.2015]
Mapy Google Maps [10.02.2015]