Sajna Wielka: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez jednego użytkownika)
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}
 
}}
'''Sajna Wielka''' (niem. ''Gross Schrankheim'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]], w [[Korsze (gmina miejsko-wiejska)|gminie Korsze]]. Miejscowość w 2013 roku liczyła 64 mieszkańców<ref name="p1">Łącznie miejscowości: Sajna Wielka, Sajna Mała, Kaskajmy Małe.</ref>.
+
'''Sajna Wielka''' (niem. ''Gross Schrankheim'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]], w [[Korsze (gmina miejsko-wiejska)|gminie Korsze]]. Miejscowość w 2013 roku liczyła 64 mieszkańców<ref name="p1">Łącznie miejscowości: Sajna Wielka, Sajna Mała, Kaskajmy Małe.</ref>. Obecnie funkcję sołtysa pełni Mariusz Błażewicz.<ref>http://bip.korsze.pl/jednostki_pomocnicze/1/solectwa</ref>
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
 
==Położenie==
 
==Położenie==
Linia 35: Linia 35:
  
 
==Dzieje miejscowości==
 
==Dzieje miejscowości==
Pierwsze wzmianki o osadzie pochodzą z 1343 roku. Wieś lokowana na 20 łanach (360 ha) jako majątek lenny, lub jako dwa majątki 10 łanowe (wydaje się to bardziej prawdopodobne, gdyż była to typowa wielkość pruskich dóbr służebnych). Ich właściciele byli zobowiązani do wystawiania pocztów zbrojnych na każde wezwanie z zamku w [[Sątoczno|Sątocznie]]. W późniejszych latach majątek został scalony w jeden większy i w 1410 roku odnowiono dla niego przywilej lokacyjny na 20 łanów. W 1451 roku jako właściciel majątku jest wymieniany Jan Slobott (Schlubut), do którego należał również majątek w [[Wajsznory| Wajsznorach]].<br/>  
+
Powstała najprawdopodobniej po wzniesieniu zamku w [[Sątoczno|Sątocznie]]. Nadana została Prusowi o imieniu ''Scranig''. W 1343 roku występuje pod nazwą ''Scranigkeym'', czyli "wieś Scraniga". Wieś lokowana na 20 łanach (360 ha) jako majątek lenny, lub jako dwa majątki 10 łanowe (wydaje się to bardziej prawdopodobne, gdyż była to typowa wielkość pruskich dóbr służebnych). Ich właściciele byli zobowiązani do wystawiania pocztów zbrojnych na każde wezwanie z zamku w Sątocznie. W późniejszych latach majątek został scalony w jeden większy i w 1410 roku odnowiono dla niego przywilej lokacyjny na 20 łanów. W 1451 roku jako właściciel majątku jest wymieniany Jan Slobott (Schlubut), do którego należał również majątek w [[Wajsznory (gmina Kętrzyn)| Wajsznorach]].<br/>  
Najprawdopodobniej po wojnie trzynastoletniej (1454-1466) majątek zasiedlili chłopi. Właścicielami Sajny stała się rodzina rycerska von der Groebenów, która rezydowała w niedalekim [[Łabędnik|Łabędniku]]. Do niej należał również folwark [[Spurgle]], któremu przyporządkowano wieś Sajny. W 1785 roku we wsi znajdowało się 9 chałup, a w 1820 roku mieszkało 65 osób. W połowie XIX wieku w pobliżu Sajny powstał folwark, założony przez rodzinę Firley. Od tej pory wieś zaczęto nazywać Sajną Wielką, a folwark - Sajną Małą. W 1928 roku we wsi mieszkało 49 osób. W pierwszej połowie XIX wieku chłopi we wsi zostali uwłaszczeni. Sajna Wielka była od tamtego czasu wsią indywidualnych gospodarstw chłopskich i taką pozostała po 1945 roku.<br/>
+
Najprawdopodobniej po wojnie trzynastoletniej (1454-1466) majątek zasiedlili chłopi. Właścicielami Sajny stała się rodzina rycerska von der Groebenów, która rezydowała w niedalekim [[Łabędnik|Łabędniku]]. Do niej należał również folwark [[Spurgle (gmina Korsze)|Spurgle]], któremu przyporządkowano wieś Sajny. W 1785 roku we wsi znajdowało się 9 chałup, a w 1820 roku mieszkało 65 osób. W połowie XIX wieku w pobliżu Sajny powstał folwark, założony przez rodzinę Firley. Od tej pory wieś zaczęto nazywać Sajną Wielką, a folwark - Sajną Małą. W 1928 roku we wsi mieszkało 49 osób. W pierwszej połowie XIX wieku chłopi we wsi zostali uwłaszczeni. Sajna Wielka była od tamtego czasu wsią indywidualnych gospodarstw chłopskich i taką pozostała po 1945 roku.<br/>
 
Nieopodal wsi założono w XIX wieku cmentarz.
 
Nieopodal wsi założono w XIX wieku cmentarz.
  
 
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref>. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref> umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim.
 
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref>. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref> umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim.
 +
 +
Liczba mieszkańców i gospodarstw we wsi w poszczególnych latach:
 +
*1785 - 9 gospodarstw
 +
*1820 - 65 osób
 +
*1848 - 119 osób (9 domów)
 +
*1898 - 94 osoby (10 domów)
 +
*1928 - 49 osób
 +
*2005 - 36 osób (8 domów)
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>
Linia 46: Linia 54:
 
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/>
 
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/>
 
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]<br/>
 
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]<br/>
''Kętrzyn z dziejów miasta i okolic'', Olsztyn 1978.<br/>
 
Max Toeppen, ''Historia Mazur,'' Olsztyn 1995.<br/>
 
 
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS]  [10.02.2015]<br/>
 
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS]  [10.02.2015]<br/>
 
[http://www.gminalubawa.pl/ Urząd Gminy Korsze] [10.02.2015]<br/>
 
[http://www.gminalubawa.pl/ Urząd Gminy Korsze] [10.02.2015]<br/>
 
[https://www.google.pl/maps Mapy Google Maps] [10.02.2015]<br/>
 
[https://www.google.pl/maps Mapy Google Maps] [10.02.2015]<br/>
 +
[http://studzieniec.home.pl/autoinstalator/wordpress7/ studzieniec.home.pl] [21.04.2015]<br/>
 
[http://www.jerzysikorski.pl/historia-miejscowo%C5%9Bci-na-obszarze-gminy-korsze www.jerzysikorski.pl] [21.04.2015]<br/>  
 
[http://www.jerzysikorski.pl/historia-miejscowo%C5%9Bci-na-obszarze-gminy-korsze www.jerzysikorski.pl] [21.04.2015]<br/>  
 
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat kętrzyński]] [[Kategoria: Korsze (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat kętrzyński]] [[Kategoria: Korsze (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 
[[Kategoria: 1301-1400]]
 
[[Kategoria: 1301-1400]]

Aktualna wersja na dzień 08:53, 24 maj 2016

Sajna Wielka

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat kętrzyński
Gmina Korsze
Liczba ludności (2013) 64[1]
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Sajna Wielka
Sajna Wielka
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Sajna Wielka
Sajna Wielka
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Sajna Wielka (niem. Gross Schrankheim) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Korsze. Miejscowość w 2013 roku liczyła 64 mieszkańców[1]. Obecnie funkcję sołtysa pełni Mariusz Błażewicz.[2]

Położenie

Miejscowość położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, około 8 km na północ od Korsz, między rzekami: Sajną i Sejną.

Dzieje miejscowości

Powstała najprawdopodobniej po wzniesieniu zamku w Sątocznie. Nadana została Prusowi o imieniu Scranig. W 1343 roku występuje pod nazwą Scranigkeym, czyli "wieś Scraniga". Wieś lokowana na 20 łanach (360 ha) jako majątek lenny, lub jako dwa majątki 10 łanowe (wydaje się to bardziej prawdopodobne, gdyż była to typowa wielkość pruskich dóbr służebnych). Ich właściciele byli zobowiązani do wystawiania pocztów zbrojnych na każde wezwanie z zamku w Sątocznie. W późniejszych latach majątek został scalony w jeden większy i w 1410 roku odnowiono dla niego przywilej lokacyjny na 20 łanów. W 1451 roku jako właściciel majątku jest wymieniany Jan Slobott (Schlubut), do którego należał również majątek w Wajsznorach.
Najprawdopodobniej po wojnie trzynastoletniej (1454-1466) majątek zasiedlili chłopi. Właścicielami Sajny stała się rodzina rycerska von der Groebenów, która rezydowała w niedalekim Łabędniku. Do niej należał również folwark Spurgle, któremu przyporządkowano wieś Sajny. W 1785 roku we wsi znajdowało się 9 chałup, a w 1820 roku mieszkało 65 osób. W połowie XIX wieku w pobliżu Sajny powstał folwark, założony przez rodzinę Firley. Od tej pory wieś zaczęto nazywać Sajną Wielką, a folwark - Sajną Małą. W 1928 roku we wsi mieszkało 49 osób. W pierwszej połowie XIX wieku chłopi we wsi zostali uwłaszczeni. Sajna Wielka była od tamtego czasu wsią indywidualnych gospodarstw chłopskich i taką pozostała po 1945 roku.
Nieopodal wsi założono w XIX wieku cmentarz.

W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego[3]. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[4] umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim.

Liczba mieszkańców i gospodarstw we wsi w poszczególnych latach:

  • 1785 - 9 gospodarstw
  • 1820 - 65 osób
  • 1848 - 119 osób (9 domów)
  • 1898 - 94 osoby (10 domów)
  • 1928 - 49 osób
  • 2005 - 36 osób (8 domów)

Przypisy

  1. 1,0 1,1 Łącznie miejscowości: Sajna Wielka, Sajna Mała, Kaskajmy Małe.
  2. http://bip.korsze.pl/jednostki_pomocnicze/1/solectwa
  3. Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
  4. Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]


Bibliografia

Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Bank Danych Lokalnych GUS [10.02.2015]
Urząd Gminy Korsze [10.02.2015]
Mapy Google Maps [10.02.2015]
studzieniec.home.pl [21.04.2015]
www.jerzysikorski.pl [21.04.2015]