Cmentarz kanonicki we Fromborku: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
m (Zastępowanie tekstu - "© Stanisław Kuprjaniuk" na "Fot. Stanisław Kuprjaniuk") |
|||
| (Nie pokazano 16 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
{{Mała architektura2 sakralna infobox | {{Mała architektura2 sakralna infobox | ||
<!-- w trakcie opracowania --> | <!-- w trakcie opracowania --> | ||
| − | |nazwa = | + | |nazwa = Cmentarz kanonicki we Fromborku |
|typ obiektu = cmentarz katolicki <!-- Parametr obowiązkowy --> | |typ obiektu = cmentarz katolicki <!-- Parametr obowiązkowy --> | ||
|datacja = 1908 | |datacja = 1908 | ||
| Linia 8: | Linia 7: | ||
|gmina = Frombork | |gmina = Frombork | ||
|miejscowość = Frombork | |miejscowość = Frombork | ||
| − | }} | + | }} |
| − | ''' Cmentarz kanonicki we Fromborku''' | + | ''' Cmentarz kanonicki we Fromborku''' – Zabytkowy cmentarz [[kanonik|kanoników]] [[Warmińska Kapituła Katedralna|Kapituły Warmińskiej]] we Fromborku. |
| − | <br/> | + | <br/><br/> |
| + | [[Plik:fr11.jpg|thumb|right|290px|Cmentarz kanonicki we Fromborku. Fot. Stanisław Kuprjaniuk]] | ||
| + | [[Plik:fr22.jpg|thumb|right|290px|Grupa Ukrzyżowania na cmentarzu kanonickim we Fromborku. Fot. Stanisław Kuprjaniuk]] | ||
| + | [[Plik:fr8.jpg|thumb|right|290px|Cmentarz kanonicki we Fromborku. Fot. Stanisław Kuprjaniuk]] | ||
| + | |||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
Cmentarz kanonicki we [[Frombork|Fromborku]] znajduje sie przy ul. Sanatoryjnej. | Cmentarz kanonicki we [[Frombork|Fromborku]] znajduje sie przy ul. Sanatoryjnej. | ||
<br/> | <br/> | ||
== Opis == | == Opis == | ||
| − | Zabytkowy cmentarz [[kanonik|kanoników]] [[Warmińska Kapituła Katedralna|Kapituły Warmińskiej]] we Fromborku stanowi uzupełnienie w części południowej [[ogrody kanonicze|ogrodów kanonicznych]]. Od strony miasta prowadzi do niego około [[100 letnia aleja lipowa]]. Cmentarz został założony w 1908 roku z powodu nie tylko braku miejsca na dalsze pochówki w krypcie [[Bazylika | + | Zabytkowy cmentarz [[kanonik|kanoników]] [[Warmińska Kapituła Katedralna|Kapituły Warmińskiej]] we Fromborku stanowi uzupełnienie w części południowej [[ogrody kanonicze|ogrodów kanonicznych]]. Od strony miasta prowadzi do niego około [[100 letnia aleja lipowa]]. Cmentarz został założony w 1908 roku z powodu nie tylko braku miejsca na dalsze pochówki w krypcie [[lkwim:Bazylika Archikatedralna pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Andrzeja we Fromborku|fromborskiej katedrze]], ale także ze względów sanitarnych. Ceglane ogrodzenie z żelazną bramą od strony południowej oraz układ otaczającej wysokiej zieleni sprawiają, że nekropolia kanonicka zachowała specyficzny charakter. Cmentarz składa się z 4 kwater, podzielonych dwiema alejami lipowymi (poprzeczną i podłużną). Główną oś cmentarza, biegnącą bezpośrednio od bramy, wyznacza podłużna aleja wysadzona po 9 lip i klonów z każdej strony. Na zakończeniu tej alei znajduje się rzeźbiona z piaskowca Grupa Ukrzyżowania (Chrystus Ukrzyżowany w asyście Matki Bożej i św. Jana Ewangelisty). Jest to wykonana na początku XX wieku kopia dzieła Tilmana Riemenschneidera. Jej autorem był [[Joseph Seitz]]. Pierwszy pochówek miał miejsce w 1911 roku. W sumie spoczywa na nim 22 kanoników i 1 wikariusz katedralny. Zachowane kamienne nagrobki z krzyżami kamiennymi, żelaznymi i drewnianymi znajdują się po lewej stronie cmentarza i mało, kto zdaje sobie sprawę, że pochowani tam dostojnicy kościelni: profesorzy, doktorzy teologii i filozofii byli wielce zasłużeni dla [[Warmia|Warmii]]. Spora część z nich nosiła polsko brzmiące nazwiska. Dziś cmentarz kanonicki jest nieczynny, a nekropolia wpisana do rejestru zabytków stanowi własność Warmińskiej Kapituły Katedralnej we Fromborku. |
<br/> | <br/> | ||
== Ciekawostki == | == Ciekawostki == | ||
Opiękę nad stanem cmentarza kanonickiego należy zawdzięczać podopiecznym pobliskiego sanatorium dla nerowowo i psychicznie chorych. | Opiękę nad stanem cmentarza kanonickiego należy zawdzięczać podopiecznym pobliskiego sanatorium dla nerowowo i psychicznie chorych. | ||
<br/> | <br/> | ||
| + | == Zobacz też == | ||
| + | *[[lkwim:Bazylika Archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Andrzeja we Fromborku| Bazylika Archikatedralna we Fromborku]] | ||
| + | *[[lkwim:Kościół pw. św. Mikołaja we Fromborku|Kościół pw. św. Mikołaja we Fromborku]] | ||
| + | *[[lkwim:Kaplica pw. Zbawiciela w Bazylice Archikatedralnej we Fromborku|Kaplica pw. Zbawiciela w Bazylice Archikatedralnej we Fromborku]] | ||
| + | *[[lkwim:Kaplica pw. św. Anny we Fromborku|Kaplica pw. św. Anny we Fromborku]] | ||
| + | *[[lkwim:Kaplica pw. św. Jerzego w Bazylice Archikatedralnej we Fromborku|Kaplica pw. św. Jerzego w Bazylice Archikatedralnej we Fromborku]] | ||
| + | *[[Kaplica pw. św. Jerzego we Fromborku]] | ||
| + | *[[lkwim:Szpital pw. Św. Ducha we Fromborku|Szpital pw. Św. Ducha we Fromborku]] | ||
| + | *[[Zespół kurii kanonicznych we Fromborku]] | ||
| + | *[[Wieża dzwonna katedry we Fromborku]] | ||
| + | *[[Wieża Mikołaja Kopernika we Fromborku]] | ||
| + | *[[Grota we Fromborku]] | ||
| + | *[[lkwim:Skarbiec_Fromborski|Skarbiec Fromborski]] | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
Kuprjaniuk Stanisław, ''Frombork'', Olsztyn 2011. | Kuprjaniuk Stanisław, ''Frombork'', Olsztyn 2011. | ||
| + | |||
| + | Kurowski Edmund, ''Dzieje Fromborka'', Frombork 2000. | ||
| + | |||
| + | Semków Jagoda, ''Cmentarz kapitulny we Fromborku'', "Folia Fromborcensia", nr 2, 1999. | ||
<br/> | <br/> | ||
==Linki zewnętrzne== | ==Linki zewnętrzne== | ||
| − | http://www.frombork.republika.pl | + | [http://www.frombork.republika.pl frombork.republika.pl] [22.10.2014] |
| − | [[Kategoria: | + | |
| − | + | [[Kategoria: Powiat braniewski]] | |
| + | [[Kategoria: Frombork (gmina miejsko-wiejska)]] | ||
| + | [[Kategoria: Cmentarze zabytkowe]] | ||
| + | [[Kategoria: 1801-1918]] | ||
Aktualna wersja na dzień 08:00, 25 mar 2015
| Cmentarz kanonicki we Fromborku | |
| | |
| typ obiektu: | cmentarz katolicki |
| datacja: | 1908 |
| powiat: | braniewski |
| gmina: | Frombork |
| miejscowość: | Frombork |
Cmentarz kanonicki we Fromborku – Zabytkowy cmentarz kanoników Kapituły Warmińskiej we Fromborku.
Położenie
Cmentarz kanonicki we Fromborku znajduje sie przy ul. Sanatoryjnej.
Opis
Zabytkowy cmentarz kanoników Kapituły Warmińskiej we Fromborku stanowi uzupełnienie w części południowej ogrodów kanonicznych. Od strony miasta prowadzi do niego około 100 letnia aleja lipowa. Cmentarz został założony w 1908 roku z powodu nie tylko braku miejsca na dalsze pochówki w krypcie fromborskiej katedrze, ale także ze względów sanitarnych. Ceglane ogrodzenie z żelazną bramą od strony południowej oraz układ otaczającej wysokiej zieleni sprawiają, że nekropolia kanonicka zachowała specyficzny charakter. Cmentarz składa się z 4 kwater, podzielonych dwiema alejami lipowymi (poprzeczną i podłużną). Główną oś cmentarza, biegnącą bezpośrednio od bramy, wyznacza podłużna aleja wysadzona po 9 lip i klonów z każdej strony. Na zakończeniu tej alei znajduje się rzeźbiona z piaskowca Grupa Ukrzyżowania (Chrystus Ukrzyżowany w asyście Matki Bożej i św. Jana Ewangelisty). Jest to wykonana na początku XX wieku kopia dzieła Tilmana Riemenschneidera. Jej autorem był Joseph Seitz. Pierwszy pochówek miał miejsce w 1911 roku. W sumie spoczywa na nim 22 kanoników i 1 wikariusz katedralny. Zachowane kamienne nagrobki z krzyżami kamiennymi, żelaznymi i drewnianymi znajdują się po lewej stronie cmentarza i mało, kto zdaje sobie sprawę, że pochowani tam dostojnicy kościelni: profesorzy, doktorzy teologii i filozofii byli wielce zasłużeni dla Warmii. Spora część z nich nosiła polsko brzmiące nazwiska. Dziś cmentarz kanonicki jest nieczynny, a nekropolia wpisana do rejestru zabytków stanowi własność Warmińskiej Kapituły Katedralnej we Fromborku.
Ciekawostki
Opiękę nad stanem cmentarza kanonickiego należy zawdzięczać podopiecznym pobliskiego sanatorium dla nerowowo i psychicznie chorych.
Zobacz też
- Bazylika Archikatedralna we Fromborku
- Kościół pw. św. Mikołaja we Fromborku
- Kaplica pw. Zbawiciela w Bazylice Archikatedralnej we Fromborku
- Kaplica pw. św. Anny we Fromborku
- Kaplica pw. św. Jerzego w Bazylice Archikatedralnej we Fromborku
- Kaplica pw. św. Jerzego we Fromborku
- Szpital pw. Św. Ducha we Fromborku
- Zespół kurii kanonicznych we Fromborku
- Wieża dzwonna katedry we Fromborku
- Wieża Mikołaja Kopernika we Fromborku
- Grota we Fromborku
- Skarbiec Fromborski
Bibliografia
Kuprjaniuk Stanisław, Frombork, Olsztyn 2011.
Kurowski Edmund, Dzieje Fromborka, Frombork 2000.
Semków Jagoda, Cmentarz kapitulny we Fromborku, "Folia Fromborcensia", nr 2, 1999.
Linki zewnętrzne
frombork.republika.pl [22.10.2014]
