Zabudowa drewniana wsi Klon: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(Utworzono nową stronę "Klon – wieś w Polsce położona w powiecie szczycieńskim, w gminie Rozogi. Wieś Klon położona na pograniczu mazursko-kurpiowskim ma układ ulicówki, której za...") |
|||
| (Nie pokazano 19 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | Klon | + | {{Mała architektura2 sakralna infobox |
| + | <!-- w trakcie opracowania --> | ||
| + | |nazwa = Zabudowa drewniana wsi Klon | ||
| + | |typ obiektu = chaty <!-- Parametr obowiązkowy --> | ||
| + | |datacja = od k. XIX w. | ||
| + | |powiat = szczycieński | ||
| + | |gmina = Rozogi | ||
| + | |miejscowość = Klon | ||
| + | }} <br/> | ||
| + | ''' Zabudowa drewniana wsi Klon''' - położona w [[Powiat szczycieński|powiecie szczycieńskim]], w [[Rozogi (gmina wiejska)|gminie Rozogi]]. | ||
| + | <br/><br/> | ||
| − | Wieś Klon położona na pograniczu mazursko-kurpiowskim ma układ ulicówki, której | + | == Opis == |
| + | Wieś [[Klon]] położona na [[Pogranicze mazursko-kurpiowskie|pograniczu mazursko-kurpiowskim]] ma układ ulicówki, której zabudowa ustawiona była wzdłuż jednej ulicy. W Klonie domy ustawione są szczytem do drogi. Takie ustawienie kiedyś dominowało na [[Mazury|Mazurach]], a obecnie jest rzadko spotykane. Klon jest obecnie największym i najcenniejszym na Mazurach oraz w skali kraju zespołem tradycyjnej zwartej drewnianej zabudowy z końca XIX wieku. W latach 70. XX wieku został wpisany do rejestru zabytków ówczesnego województwa olsztyńskiego. | ||
| − | Wieś szkatułowa, lokowana 1645 roku na ówczesnych 56 włókach gruntu (około 1000 ha). Jedna z niewielu wsi na Mazurach o przewadze katolików. W 1893 roku wieś zniszczył pożar. Zarówno I i II wojnę światową wieś przetrwała bez większych strat w zabudowie. Po drugiej wojnie rozpoczęły się jednak procesy dewastacji zabudowy wsi, które trwają nadal. Do dziś zachowało się około 40 drewnianych chałup różnych typów i w różnym wieku oraz skromnych zabudowań gospodarczych stodół i obór. To stanowi zaledwie połowę tego, co było tuż po wojnie. Jest tu jedna z ostatnich na Mazurach zachowana in situ chałupa z podcieniem szczytowym. Istnieją archaiczne domy, które pod wspólnym dachem kryją pomieszczenia inwentarskie i pomieszczenia mieszkalne. Jest także przykład domu w postaci chałupy z dachem półszczytowym, charakterystycznym dla Podhala. Katolicyzm mieszkańców wsi przejawiał się tym, że niemal wszystkie domy | + | [[Wieś szkatułowa]], lokowana 1645 roku na ówczesnych 56 włókach gruntu (około 1000 ha). Jedna z niewielu wsi na Mazurach o przewadze katolików. W 1893 roku wieś zniszczył pożar. Zarówno I i II wojnę światową wieś przetrwała bez większych strat w zabudowie. Po drugiej wojnie rozpoczęły się jednak procesy dewastacji zabudowy wsi, które trwają nadal. Do dziś zachowało się około 40 drewnianych chałup różnych typów i w różnym wieku oraz skromnych zabudowań gospodarczych stodół i obór. To stanowi zaledwie połowę tego, co było tuż po wojnie. Jest tu jedna z ostatnich na Mazurach zachowana in situ chałupa z podcieniem szczytowym. Istnieją archaiczne domy, które pod wspólnym dachem kryją pomieszczenia inwentarskie i pomieszczenia mieszkalne. Jest także przykład domu w postaci chałupy z dachem półszczytowym, charakterystycznym dla Podhala. Katolicyzm mieszkańców wsi przejawiał się tym, że niemal wszystkie domy zostały przyozdobione drewnianymi krzyżami. <br/> |
| − | + | ==Ciekawostki== | |
| + | Wieś wyróżnia się także tym, że posiada dwie świątynie. W środku wsi znajduje się murowany z granitu polnego i cegły kościół katolicki z 1866 roku. W pewnym oddaleniu od niego znajduje się murowany, z drewnianą wieżą zbór protestancki z okresu międzywojennego. Obecnie jest nieczynny i zniszczony, wewnątrz zachowały się niektóre elementy wyposażenia. | ||
| − | + | Przed budynkiem dawnej szkoły stoi pomnik upamiętniający mieszkańców wsi, którzy zginęli w czasie I wojny światowej. | |
| − | [[ | + | We wsi dwie kapliczki. Jedna o charakterze przydrożnym na początku wsi od strony wjazdu z [[Rozogi (gmina Rozogi)|Rozog]], a druga, o cechach stylowych neogotyckich, wzniesiona w sąsiedztwie kościoła. |
<br/> | <br/> | ||
| + | |||
| + | ==Galeria zdjęć== | ||
| + | <gallery mode=packed widths=300px heights=300px class="left"> | ||
| + | Plik:klo1.jpg|<center>Chata drewniana we wsi Klon. Fot. Stanisław Kuprjaniuk | ||
| + | Plik:klo2.jpg|<center>Zabudowa drewniana wsi Klon. Fot. Stanisław Kuprjaniuk | ||
| + | Plik:klo3.jpg|<center>Chata drewniana we wsi Klon. Fot. Stanisław Kuprjaniuk | ||
| + | </gallery> | ||
| + | == Bibliografia == | ||
| + | Toeppen Max, ''Historia Mazur'', Olsztyn 1995. | ||
| + | |||
| + | ''Warmia i Mazury. Przewodnik'', Olsztyn 1993. | ||
| + | <br/> | ||
| + | |||
| + | [[Kategoria: Powiat szczycieński]] | ||
| + | [[Kategoria: Rozogi (gmina wiejska)]] | ||
| + | [[Kategoria: Budownictwo ludowe]] | ||
| + | [[Kategoria: 1801-1918]] | ||
Aktualna wersja na dzień 11:52, 27 lis 2015
| Zabudowa drewniana wsi Klon | |
| | |
| typ obiektu: | chaty |
| datacja: | od k. XIX w. |
| powiat: | szczycieński |
| gmina: | Rozogi |
| miejscowość: | Klon |
Zabudowa drewniana wsi Klon - położona w powiecie szczycieńskim, w gminie Rozogi.
Spis treści
Opis
Wieś Klon położona na pograniczu mazursko-kurpiowskim ma układ ulicówki, której zabudowa ustawiona była wzdłuż jednej ulicy. W Klonie domy ustawione są szczytem do drogi. Takie ustawienie kiedyś dominowało na Mazurach, a obecnie jest rzadko spotykane. Klon jest obecnie największym i najcenniejszym na Mazurach oraz w skali kraju zespołem tradycyjnej zwartej drewnianej zabudowy z końca XIX wieku. W latach 70. XX wieku został wpisany do rejestru zabytków ówczesnego województwa olsztyńskiego.
Wieś szkatułowa, lokowana 1645 roku na ówczesnych 56 włókach gruntu (około 1000 ha). Jedna z niewielu wsi na Mazurach o przewadze katolików. W 1893 roku wieś zniszczył pożar. Zarówno I i II wojnę światową wieś przetrwała bez większych strat w zabudowie. Po drugiej wojnie rozpoczęły się jednak procesy dewastacji zabudowy wsi, które trwają nadal. Do dziś zachowało się około 40 drewnianych chałup różnych typów i w różnym wieku oraz skromnych zabudowań gospodarczych stodół i obór. To stanowi zaledwie połowę tego, co było tuż po wojnie. Jest tu jedna z ostatnich na Mazurach zachowana in situ chałupa z podcieniem szczytowym. Istnieją archaiczne domy, które pod wspólnym dachem kryją pomieszczenia inwentarskie i pomieszczenia mieszkalne. Jest także przykład domu w postaci chałupy z dachem półszczytowym, charakterystycznym dla Podhala. Katolicyzm mieszkańców wsi przejawiał się tym, że niemal wszystkie domy zostały przyozdobione drewnianymi krzyżami.
Ciekawostki
Wieś wyróżnia się także tym, że posiada dwie świątynie. W środku wsi znajduje się murowany z granitu polnego i cegły kościół katolicki z 1866 roku. W pewnym oddaleniu od niego znajduje się murowany, z drewnianą wieżą zbór protestancki z okresu międzywojennego. Obecnie jest nieczynny i zniszczony, wewnątrz zachowały się niektóre elementy wyposażenia.
Przed budynkiem dawnej szkoły stoi pomnik upamiętniający mieszkańców wsi, którzy zginęli w czasie I wojny światowej.
We wsi dwie kapliczki. Jedna o charakterze przydrożnym na początku wsi od strony wjazdu z Rozog, a druga, o cechach stylowych neogotyckich, wzniesiona w sąsiedztwie kościoła.
Galeria zdjęć
Chata drewniana we wsi Klon. Fot. Stanisław Kuprjaniuk 
Zabudowa drewniana wsi Klon. Fot. Stanisław Kuprjaniuk 
Chata drewniana we wsi Klon. Fot. Stanisław Kuprjaniuk
Bibliografia
Toeppen Max, Historia Mazur, Olsztyn 1995.
Warmia i Mazury. Przewodnik, Olsztyn 1993.
