Burkat: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
(Zabytki)
 
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 4: Linia 4:
 
  |flaga wsi            =   
 
  |flaga wsi            =   
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        =  
+
  |dopełniacz wsi        = Burkata
  |zdjęcie              =  
+
  |zdjęcie              = Burkat.jpg
  |opis zdjęcia          =  
+
  |opis zdjęcia          = Szkoła w Burkacie.<br>Źródło: [http://www.szkolnictwo.pl/index.php?id=PB5814 www.szkolnictwo.pl] [16.07.2014] 
  |rodzaj miejscowości  =  
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |powiat                = działdowski
 
  |powiat                = działdowski
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}<br/>
 
}}<br/>
''' Burkat ''' (niem. ''Borchersdorf'') – [[Wieś sołecka|wieś sołecka]] położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat działdowski|powiecie działdowskim]], w [[Działdowo (gmina wiejska)|gminie Działdowo]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo ciechanowskie|województwa ciechanowskiego]].  
+
''' Burkat ''' (niem. ''Borchersdorf'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat działdowski|powiecie działdowskim]], w [[Działdowo (gmina wiejska)|gminie Działdowo]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo ciechanowskie|województwa ciechanowskiego]]. Miejscowość w 2010 roku liczyła 438 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Krystyna Wasiak]]<ref>[http://gminadzialdowo.pl/asp/pl_start.asp?typ=14&menu=24&strona=1&prywatnosc=tak Strona Urzędu Gminy w Działdowie] </ref>.
 
+
<br/><br/>
Miejscowość w 2010 roku liczyła 438 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Bogusława Tatkowska ]]<ref>http://www.dzialdowo.ug.gov.pl/?c=92 [data dostępu: 5.12.2013]</ref>.
 
 
 
<br/>
 
  
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko-mazurskiego, na pograniczu [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierza Mazurskiego]] i [[Nizina Mazowiecka|Niziny Mazowieckiej]], 4 km na północ od [[Działdowo|Działdowa]]; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 542 oraz linia kolejowa Działdowo - [[Nowe Miasto Lubawskie]] i [[Lubawa]].
+
Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierza Mazurskiego]] i Niziny Mazowieckiej, 4 km na północ od [[Działdowo|Działdowa]]; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 542 oraz linia kolejowa Działdowo [[Nowe Miasto Lubawskie]] i [[Lubawa]].
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych terenów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Dokładna data jej założenia nie jest znana, ale z pewnością istniała już przed 1350 rokiem. Jej nazwa wywodzi się być może od imienia Burhardt lub od ptaka burkata z rodziny sokołowatych, używanego do polowań. W połowie XVI wieku wieś wchodziła w skład rozległych włości Fryderyka von Oelsnitza, który mieszkał w nieistniejącym już dworze w Burkacie.
+
Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych terenów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Dokładna data jej założenia nie jest znana, ale wieś z pewnością istniała już przed 1350 rokiem. Jej nazwa wywodzi się być może od imienia Burhardt lub od ptaka burkata z rodziny sokołowatych, używanego do polowań. W połowie XVI wieku wieś wchodziła w skład rozległych włości [[Fryderyk von Oelsnitz |Fryderyka von Oelsnitza]], który mieszkał w nieistniejącym już dworze w Burkacie.  
 
 
Kościół we wsi został wybudowany już w XIV wieku. Zniszczony podczas wojen polsko-krzyżackich w następnym stuleciu, został odbudowany, a w XVI wieku stał się świątynią ewangelicką. Został rozebrany w 1821 roku, a w połowie XIX wieku wzniesiono nowy kościół w stylu neogotyckim.
 
  
Szkoła w Burkacie istniała już przed 1712 rokiem, kiedy to uczęszczało do niej 30 dzieci. Mieściła się w budynku zbudowanym z kamienia i krytym słomą; połowę zajmowała klasa i mieszkanie nauczyciela, a połowę stanowiło pomieszczenie gospodarcze, w którym trzymano bydło i składowano opał. Został on rozebrany w 1864 roku i zastąpiony nowym, który z kolei spłonął. Następny budynek w dalszym ciągu był jednoklasowy; drugą klasę dobudowano przed wybuchem [[I wojna światowa na Warmii i Mazurach|I wojny światowej]].  
+
Kościół we wsi został wybudowany już w XIV wieku. Zniszczony podczas wojen polsko–krzyżackich w następnym stuleciu, został odbudowany, a w XVI wieku stał się świątynią ewangelicką. Został rozebrany w 1821 roku, a w połowie XIX wieku wzniesiono nowy kościół w stylu neogotyckim.
  
Rozwój wsi znacznie przyspieszył po wybudowaniu szosy z Działdowa do [[Dąbrówno|Dąbrówna]] (1860) oraz stacji kolejowej na linii Mława - [[Malbork]] (1877). Burkat nie ucierpiał podczas działań wojennych w latach 1914-1918. Po I wojnie światowej na mocy traktatu wersalskiego wieś - wraz z całą Działdowszczyzną - przyznana została Rzeczpospolitej Polskiej. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką. Od połowy lat 50. Burkat był siedzibą [[Gromada Burkat|gromady]].  
+
Szkoła w Burkacie istniała już przed 1712 rokiem, kiedy to uczęszczało do niej 30 dzieci. Mieściła się w budynku zbudowanym z kamienia i krytym słomą; połowę zajmowała klasa i mieszkanie nauczyciela, a połowę stanowiło pomieszczenie gospodarcze, w którym trzymano bydło i składowano opał. Budynek został rozebrany w 1864 roku i zastąpiony nowym, który z kolei spłonął. Następny budynek w dalszym ciągu był jednoklasowy; drugą klasę dobudowano przed wybuchem [[I wojna światowa na Warmii i Mazurach|I wojny światowej]].  
  
 +
Rozwój wsi znacznie przyspieszył po wybudowaniu szosy z Działdowa do [[Dąbrówno|Dąbrówna]] (1860) oraz stacji kolejowej na linii Mława – Malbork (1877). Burkat nie ucierpiał podczas działań wojennych w latach 1914-1918. Po I wojnie światowej na mocy Traktatu Wersalskiego wieś – wraz z całą Działdowszczyzną – przyznana została Rzeczpospolitej Polskiej. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką. Od połowy lat 50. Burkat był siedzibą [[Gromada Burkat|gromady]].
  
Liczba mieszkańców
 
  
1857 - 313 osób
+
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
  
1931 - 528 osób
+
*1857 r. – 313 osób
  
<br/>
+
*1931 r. – 528 osób
  
 
== Kultura ==
 
== Kultura ==
 
Na terenie wsi działa [[Gminna Biblioteka Publiczna w Burkacie| Gminna Biblioteka Publiczna]]. Placówka organizuje szereg imprez, w tym spotkania autorskie z pisarzami, poetami, ciekawymi ludźmi oraz tzw. [[Biesiady Poetyckie w Burkacie|Biesiady Poetyckie]].  
 
Na terenie wsi działa [[Gminna Biblioteka Publiczna w Burkacie| Gminna Biblioteka Publiczna]]. Placówka organizuje szereg imprez, w tym spotkania autorskie z pisarzami, poetami, ciekawymi ludźmi oraz tzw. [[Biesiady Poetyckie w Burkacie|Biesiady Poetyckie]].  
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Religia ==
 
== Religia ==
 
Znajdujący się we wsi [[Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny i Trójcy Świętej w Burkacie |kościół filialny]] należy do [[Parafia pw. św. Wojciecha w Działdowie | parafii rzymskokatolickiej pw. św. Wojciecha w Działdowie]].
 
Znajdujący się we wsi [[Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny i Trójcy Świętej w Burkacie |kościół filialny]] należy do [[Parafia pw. św. Wojciecha w Działdowie | parafii rzymskokatolickiej pw. św. Wojciecha w Działdowie]].
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Szkolnictwo ==
 
== Szkolnictwo ==
*[[Publiczne Gimnazjum im. Kazimierza Górskiego w Burkacie]]
+
*[[Gimnazjum w Burkacie |Publiczne Gimnazjum im. Kazimierza Górskiego w Burkacie]]
 
 
<br/>
 
  
 
== Ludzie związani z miejscowością ==
 
== Ludzie związani z miejscowością ==
*[[lkwim:Bogumiła Stachowiak |Bogumiła Stachowiak]] - (ur. 1945) – bibliotekarka, poetka, kronikarka, regionalistka
+
*[[lkwim:Bogumiła Stachowiak |Bogumiła Stachowiak]] (ur. 1945) – bibliotekarka, poetka, kronikarka, regionalistka
*[[lkwim:Hieronim Skurpski|Hieronim Skurpski]] (1914-2006) - urodzony w [[Skurpie|Skurpiach]], malarz, rysownik, historyk sztuki, działacz kulturalny; wykonał polichromię w kościele w Burkacie w 1933 roku
+
*[[lkwim:Hieronim Skurpski|Hieronim Skurpski]] (1914–2006) urodzony w [[Skurpie|Skurpiach]], malarz, rysownik, historyk sztuki, działacz kulturalny; wykonał polichromię w kościele w Burkacie w 1933 roku
 
 
<br/>
 
  
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
*[[Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny i Trójcy Świętej w Burkacie|Kościół neogotycki]] z lat 1854-1856, murowany z kamienia i czerwonej cegły
+
*[[Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny i Trójcy Świętej w Burkacie|kościół neogotycki]] z lat 1854–1856, murowany z kamienia i czerwonej cegły
*Budynek szkoły z pierwszej ćwierci XX wieku, murowany z czerwonej cegły
+
*budynek szkoły z pierwszej ćwierci XX wieku, murowany z czerwonej cegły
*Budynek Straży Pożarnej z pierwszej ćwierci XX wieku, murowany z czerwonej cegły
+
*budynek Straży Pożarnej z pierwszej ćwierci XX wieku, murowany z czerwonej cegły
*Dom mieszkalny z około 1900 roku, murowany
+
*dom mieszkalny z około 1900 roku, murowany
*Cmentarz ewangelicki, położony za szkołą, własność parafii ewangelickiej
+
*cmentarz ewangelicki, położony za szkołą, własność parafii ewangelickiej
*Cmentarz ewangelicki, położony za wsią, przy drodze do [[Uzdowo|Uzdowa]], własność parafii ewangelickiej
+
*cmentarz ewangelicki, położony za wsią, przy drodze do [[Uzdowo|Uzdowa]], własność parafii ewangelickiej
 
 
<br/>
 
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
#''Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966.
+
''Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966.<br/>
#Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
+
Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.<br/>
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
+
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/>
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
+
''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/>
#Gminna ewidencja zabytków w: [http://www.dzialdowo.ug.gov.pl/?c=102| Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Działdowo] [data dostępu: 12.11.2013]
+
[http://www.dzialdowo.ug.gov.pl/ Strona Urzędu Gminy w Działdowie] [12.11.2013]<br/>
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 12.11.2013]
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013]<br/>
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/neidenburg.html| Verwaltungsgeschichte] [data dostępu: 12.11.2013]
+
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/neidenburg.html| Verwaltungsgeschichte] [12.11.2013]<br/>
<br/>
+
[http://www.szkolnictwo.pl/ Szkolnictwo.pl] [16.07.2014] 
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}

Aktualna wersja na dzień 09:43, 11 maj 2016

Burkat

Szkoła w Burkacie.Źródło: www.szkolnictwo.pl [16.07.2014]
Szkoła w Burkacie.
Źródło: www.szkolnictwo.pl [16.07.2014]
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat działdowski
Gmina Działdowo
Liczba ludności (2010) 438
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Burkat
Burkat
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Burkat
Burkat
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Burkat (niem. Borchersdorf) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Działdowo. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ciechanowskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 438 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Krystyna Wasiak[1].

Położenie

Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu Pojezierza Mazurskiego i Niziny Mazowieckiej, 4 km na północ od Działdowa; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 542 oraz linia kolejowa Działdowo – Nowe Miasto Lubawskie i Lubawa.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych terenów państwa Zakonu Krzyżackiego. Dokładna data jej założenia nie jest znana, ale wieś z pewnością istniała już przed 1350 rokiem. Jej nazwa wywodzi się być może od imienia Burhardt lub od ptaka burkata z rodziny sokołowatych, używanego do polowań. W połowie XVI wieku wieś wchodziła w skład rozległych włości Fryderyka von Oelsnitza, który mieszkał w nieistniejącym już dworze w Burkacie.

Kościół we wsi został wybudowany już w XIV wieku. Zniszczony podczas wojen polsko–krzyżackich w następnym stuleciu, został odbudowany, a w XVI wieku stał się świątynią ewangelicką. Został rozebrany w 1821 roku, a w połowie XIX wieku wzniesiono nowy kościół w stylu neogotyckim.

Szkoła w Burkacie istniała już przed 1712 rokiem, kiedy to uczęszczało do niej 30 dzieci. Mieściła się w budynku zbudowanym z kamienia i krytym słomą; połowę zajmowała klasa i mieszkanie nauczyciela, a połowę stanowiło pomieszczenie gospodarcze, w którym trzymano bydło i składowano opał. Budynek został rozebrany w 1864 roku i zastąpiony nowym, który z kolei spłonął. Następny budynek w dalszym ciągu był jednoklasowy; drugą klasę dobudowano przed wybuchem I wojny światowej.

Rozwój wsi znacznie przyspieszył po wybudowaniu szosy z Działdowa do Dąbrówna (1860) oraz stacji kolejowej na linii Mława – Malbork (1877). Burkat nie ucierpiał podczas działań wojennych w latach 1914-1918. Po I wojnie światowej na mocy Traktatu Wersalskiego wieś – wraz z całą Działdowszczyzną – przyznana została Rzeczpospolitej Polskiej. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką. Od połowy lat 50. Burkat był siedzibą gromady.


Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

  • 1857 r. – 313 osób
  • 1931 r. – 528 osób

Kultura

Na terenie wsi działa Gminna Biblioteka Publiczna. Placówka organizuje szereg imprez, w tym spotkania autorskie z pisarzami, poetami, ciekawymi ludźmi oraz tzw. Biesiady Poetyckie.

Religia

Znajdujący się we wsi kościół filialny należy do parafii rzymskokatolickiej pw. św. Wojciecha w Działdowie.

Szkolnictwo

Ludzie związani z miejscowością

  • Bogumiła Stachowiak – (ur. 1945) – bibliotekarka, poetka, kronikarka, regionalistka
  • Hieronim Skurpski (1914–2006) – urodzony w Skurpiach, malarz, rysownik, historyk sztuki, działacz kulturalny; wykonał polichromię w kościele w Burkacie w 1933 roku

Zabytki

  • kościół neogotycki z lat 1854–1856, murowany z kamienia i czerwonej cegły
  • budynek szkoły z pierwszej ćwierci XX wieku, murowany z czerwonej cegły
  • budynek Straży Pożarnej z pierwszej ćwierci XX wieku, murowany z czerwonej cegły
  • dom mieszkalny z około 1900 roku, murowany
  • cmentarz ewangelicki, położony za szkołą, własność parafii ewangelickiej
  • cmentarz ewangelicki, położony za wsią, przy drodze do Uzdowa, własność parafii ewangelickiej

Bibliografia

Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966.
Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Strona Urzędu Gminy w Działdowie [12.11.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Verwaltungsgeschichte [12.11.2013]
Szkolnictwo.pl [16.07.2014]

Przypisy