Międzylesie: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Religia) |
|||
| (Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Międzylesie | |nazwa = Międzylesie | ||
| Linia 7: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Międzylesia | |dopełniacz wsi = Międzylesia | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = miedzylesie.jpg |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Kościół w Międzylesiu.<br>Fot. Mieczysław Kalski |
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = olsztyński | |powiat = olsztyński | ||
| Linia 31: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Międzylesie''' (niem. ''Schönwiese'') – | + | [[image:miedzyl groby.jpg|thumb|right|290px|Groby niemieckie w Międzylesiu.<br> Fot. Mieczysław Kalski]] |
| − | + | ''' Międzylesie''' (niem. ''Schönwiese'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Dobre Miasto (gmina miejsko-wiejska)|gminie Dobre Miasto]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W roku 2010 była zamieszkana przez 223 osoby. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Krzysztof Piórkowski]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/dobre_miasto_gmina_miejsko_wiejska/47/43/Solectwa/ Wrota Warmii i Mazur] [12.10.2013]</ref>. | |
| − | |||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
| Linia 42: | Linia 39: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
Wieś została lokowana w 1346 roku przez biskupa warmińskiego [[Herman z Pragi|Hermana z Pragi]]. Historia międzyleskiego sanktuarium sięga jednak dopiero początków XVIII wieku. W 1713 roku doszło bowiem do znieważenia wizerunku Chrystusa Ukrzyżowanego przez kilku młodzieńców w miejscowej karczmie. Mężczyźni zostali skazani przez sąd na śmierć. | Wieś została lokowana w 1346 roku przez biskupa warmińskiego [[Herman z Pragi|Hermana z Pragi]]. Historia międzyleskiego sanktuarium sięga jednak dopiero początków XVIII wieku. W 1713 roku doszło bowiem do znieważenia wizerunku Chrystusa Ukrzyżowanego przez kilku młodzieńców w miejscowej karczmie. Mężczyźni zostali skazani przez sąd na śmierć. | ||
| − | W roku 1723 wystawiono kaplicę jako formę pokuty za znieważenie. Wkrótce stała się celem coraz liczniejszych pielgrzymek, wskutek czego podjęto decyzję o jej powiększeniu. [[lkwim: Kościół pw. Świętego Krzyża i Matki Boskiej Bolesnej w Międzylesiu| Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego]] wybudowano w miejscu lokalizacji pierwszej kaplicy w latach | + | W roku 1723 wystawiono kaplicę jako formę pokuty za znieważenie. Wkrótce stała się celem coraz liczniejszych pielgrzymek, wskutek czego podjęto decyzję o jej powiększeniu. [[lkwim: Kościół pw. Świętego Krzyża i Matki Boskiej Bolesnej w Międzylesiu| Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego]] wybudowano w miejscu lokalizacji pierwszej kaplicy w latach 1752–1753. 3 września 1755 kościół został konsekrowany przez bp [[lkwim:Ignacy Krasicki|Ignacego Krasickiego]]. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
==Religia== | ==Religia== | ||
| − | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Orzechowie |parafii rzymskokatolickiej | + | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Orzechowie |parafii rzymskokatolickiej w Orzechowie]]. Tutejszy kościół już w XVIII wieku podniesiony został do rangi sanktuarium. Wierni szczególnie licznie gromadzili się w piątki, w święto Podwyższenia Krzyża Świętego, w dniu Zesłania Ducha Świętego, św. Jakuba, Archaniołów i św. Jana Chrzciciela. Międzylesie stało się celem pielgrzymek głównie dla wiernych z [[Jonkowo|Jonkowa]], [[Orzechowo (gmina Dobre Miasto)|Orzechowa]], [[Sętal|Sętala]], [[Kwiecewo|Kwiecewa]], [[Rogoż|Rogoża]], [[Kalbikiejmy|Kabikiejm]], [[Jesionowo|Jesionowa]] i [[Frączki|Frączek]]. Kościół w Międzylesiu należy do rodziny [[Warmińskie kościoły odpustowe|warmińskich kościołów odpustowych]], do której należą również świątynie w [[Głotowo| Głotowie]], Jonkowie, [[Stoczek Warmiński| Stoczku Warmińskim]], [[Chwalęcice| Chwalęcicach]], [[Święta Lipka| Świętej Lipce]], [[Krosno (gmina Orneta)| Krośnie]]. |
<br/> | <br/> | ||
==Turystyka== | ==Turystyka== | ||
| − | * | + | *szlak rowerowy o długości 34 km – przebieg trasy: [[Knopin]] – [[Barcikowo]] – Międzylesie – [[Smolajny]] – [[Praslity]] – [[Nowa Wieś Mała]] – Głotowo – Knopin |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | * | + | *barokowy kościół pw. Krzyża Świętego i Matki Boskiej Bolesnej wybudowany w latach 1752–1755; we wnętrzu zachował się m.in. krucyfiks pochodzący z 1. połowy XVII wieku oraz rzeźba gotycko–renesansowa z lat 1520–1530 |
| − | * | + | *trzy [[Kaplice w Międzylesiu|kaplice]] zlokalizowane w narożach ogrodzenia cmentarza przykościelnego pochodzące z XVIII i XIX wieku |
| − | * | + | *przykościelna kapliczka barokowa z połowy XVIII wieku |
| − | *[[Kapliczka w Międzylesiu| | + | *[[Kapliczka w Międzylesiu|kapliczka]] przydrożna wybudowana z XIX wieku |
| − | |||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | ''Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej'', red. prow. Bronisław Magdziarz, tom II, Olsztyn 1999.<br/> | |
| − | + | ''Sanktuaria Archidiecezji Warmińskiej'', red. s. Janina Bosko RM, Ks. Jacek Maciej Wojtkowski przy współpr. Mirosława Gałęziewskiego Olsztyn 2009.<br/> | |
| − | + | Skurzyński Piotr, ''Warmia i polskie Dolne Prusy. Przewodnik turystyczny'', Gdynia 2012.<br/> | |
| − | + | Sołłohub Kazimierz, ''Dobre Miasto: przewodnik'', Olsztyn 1992.<br/> | |
| − | + | Suchenek Zygmunt , ''Dobre Miasto. Skrawek uroczej Warmii'', 2011.<br/> | |
| − | + | ''Szlaki rowerowe powiatu olsztyńskiego i miasta Olsztyn'', Białystok 2001.<br/> | |
| − | + | ''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [10.12.2013]<br/> | |
| − | + | [http://pl.wikipedia.org/wiki/Mi%C4%99dzylesie_%28powiat_olszty%C5%84ski%29| Wikipedia] [10.12.2013]<br/> | |
| − | <br/> | + | [http://www.ciekawemazury.pl/ Ciekawe Mazury] [10.12.2013] <br/> |
| + | [http://bip.warmia.mazury.pl/ Wrota Warmii i Mazur] [12.10.2013] | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Aktualna wersja na dzień 07:29, 4 maj 2015
| Międzylesie | |
| | |
 Kościół w Międzylesiu.
Fot. Mieczysław Kalski | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olsztyński |
| Gmina | Dobre Miasto |
| Liczba ludności (2010) | 223 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Międzylesie | |
| Położenie na mapie Polski  Międzylesie | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Międzylesie (niem. Schönwiese) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Dobre Miasto. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W roku 2010 była zamieszkana przez 223 osoby. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Krzysztof Piórkowski[1].
Spis treści
Położenie
Miejscowość jest położona w północnej części Pojezierza Olsztyńskiego, w odległości 6 km od Dobrego Miasta i 32 km od Olsztyna.
Dzieje miejscowości
Wieś została lokowana w 1346 roku przez biskupa warmińskiego Hermana z Pragi. Historia międzyleskiego sanktuarium sięga jednak dopiero początków XVIII wieku. W 1713 roku doszło bowiem do znieważenia wizerunku Chrystusa Ukrzyżowanego przez kilku młodzieńców w miejscowej karczmie. Mężczyźni zostali skazani przez sąd na śmierć. W roku 1723 wystawiono kaplicę jako formę pokuty za znieważenie. Wkrótce stała się celem coraz liczniejszych pielgrzymek, wskutek czego podjęto decyzję o jej powiększeniu. Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego wybudowano w miejscu lokalizacji pierwszej kaplicy w latach 1752–1753. 3 września 1755 kościół został konsekrowany przez bp Ignacego Krasickiego.
Religia
Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Orzechowie. Tutejszy kościół już w XVIII wieku podniesiony został do rangi sanktuarium. Wierni szczególnie licznie gromadzili się w piątki, w święto Podwyższenia Krzyża Świętego, w dniu Zesłania Ducha Świętego, św. Jakuba, Archaniołów i św. Jana Chrzciciela. Międzylesie stało się celem pielgrzymek głównie dla wiernych z Jonkowa, Orzechowa, Sętala, Kwiecewa, Rogoża, Kabikiejm, Jesionowa i Frączek. Kościół w Międzylesiu należy do rodziny warmińskich kościołów odpustowych, do której należą również świątynie w Głotowie, Jonkowie, Stoczku Warmińskim, Chwalęcicach, Świętej Lipce, Krośnie.
Turystyka
- szlak rowerowy o długości 34 km – przebieg trasy: Knopin – Barcikowo – Międzylesie – Smolajny – Praslity – Nowa Wieś Mała – Głotowo – Knopin
Zabytki
- barokowy kościół pw. Krzyża Świętego i Matki Boskiej Bolesnej wybudowany w latach 1752–1755; we wnętrzu zachował się m.in. krucyfiks pochodzący z 1. połowy XVII wieku oraz rzeźba gotycko–renesansowa z lat 1520–1530
- trzy kaplice zlokalizowane w narożach ogrodzenia cmentarza przykościelnego pochodzące z XVIII i XIX wieku
- przykościelna kapliczka barokowa z połowy XVIII wieku
- kapliczka przydrożna wybudowana z XIX wieku
Bibliografia
Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej, red. prow. Bronisław Magdziarz, tom II, Olsztyn 1999.
Sanktuaria Archidiecezji Warmińskiej, red. s. Janina Bosko RM, Ks. Jacek Maciej Wojtkowski przy współpr. Mirosława Gałęziewskiego Olsztyn 2009.
Skurzyński Piotr, Warmia i polskie Dolne Prusy. Przewodnik turystyczny, Gdynia 2012.
Sołłohub Kazimierz, Dobre Miasto: przewodnik, Olsztyn 1992.
Suchenek Zygmunt , Dobre Miasto. Skrawek uroczej Warmii, 2011.
Szlaki rowerowe powiatu olsztyńskiego i miasta Olsztyn, Białystok 2001.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.12.2013]
Wikipedia [10.12.2013]
Ciekawe Mazury [10.12.2013]
Wrota Warmii i Mazur [12.10.2013]
Przypisy
- ↑ Wrota Warmii i Mazur [12.10.2013]
