Wysoka: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 4: | Linia 4: | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi =Wysokiej |
|zdjęcie = | |zdjęcie = | ||
|opis zdjęcia = | |opis zdjęcia = | ||
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = działdowski | |powiat = działdowski | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Wysoka ''' (niem. ''Hohendorf'') – | + | ''' Wysoka ''' (niem. ''Hohendorf'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat działdowski|powiecie działdowskim]], w [[Działdowo (gmina wiejska)|gminie Działdowo]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do województwa ciechanowskiego. W 2010 roku liczyła 371 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Ewa Ewelina Sawicka. |
| − | |||
| − | |||
| + | == Położenie == | ||
| + | Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierza Mazurskiego]] i Niziny Mazowieckiej, nad strumieniem [[Strumień Wysoka |Wysoka]], 5 km na zachód od [[Działdowo|Działdowa]]; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 544. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych terenów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Założona została w 1372 roku na 60 łanach i jako jedna z nielicznych na Działdowszczyźnie została zasiedlona osadnikami niemieckimi. 10 lipca 1410 roku pod Wysoką rozbiła obóz armia króla | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych terenów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Założona została w 1372 roku na 60 łanach i jako jedna z nielicznych na Działdowszczyźnie została zasiedlona osadnikami niemieckimi. 10 lipca 1410 roku pod Wysoką rozbiła obóz armia króla Władysława Jagiełły, która zatrzymała się tu na trzy dni przed wyruszeniem pod [[Grunwald]]. W połowie XV wieku dobra w Wysokiej znalazły się w rękach Mikołaja Wildenau z [[Kozłowo|Kozłowa]], a następnie właścicielem został [[Jan Głuchowski]], który nadał sześć łanów na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] sołtysowi Wawrzyńcowi. W połowie XVI wieku we wsi mieszkała już tylko ludność polska. W 1641 roku właścicielem Wysokiej był Zygmunt Kostka, a później inni przedstawiciele polskiej szlachty: Stanisław Małachowski, Jerzy Rębiewski, Kierscy, Piątkowski, Rywoccy, Węclewscy, Lenart Sątopski. Wieś należała do [[Parafia Ewangelicko-Augsburska w Działdowie|parafii ewangelickiej w Działdowie]]. Szkoła w [[Zakrzewo (gmina Działdowo)|Zakrzewie]] powstała w pierwszej połowie XVIII wieku. |
| − | W 1919 roku na mocy traktatu wersalskiego wieś - wraz z całą Działdowszczyzną - przyznana została Rzeczpospolitej Polskiej. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką. W połowie lat 50. Wysoka krótko była siedzibą [[ | + | W 1919 roku na mocy traktatu wersalskiego wieś - wraz z całą Działdowszczyzną - przyznana została Rzeczpospolitej Polskiej. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką. W połowie lat 50. Wysoka krótko była siedzibą [[Gromada Wysoka|gromady]]. |
| − | Liczba mieszkańców | + | Liczba mieszkańców w poszczególnych latach: |
| − | 1857 - 391 osób | + | *1857 r. - 391 osób |
| − | 1931 - 517 osób | + | *1931 r. - 517 osób |
| − | == | + | == Szkolnictwo == |
| − | *[[Szkoła Podstawowa w Wysokiej]] | + | *[[Szkoła Podstawowa w Wysokiej|szkoła podstawowa]] |
== Religia == | == Religia == | ||
| − | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Działdowie |parafii rzymskokatolickiej | + | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Działdowie |parafii rzymskokatolickiej w Działdowie]]. |
| + | <br/> | ||
== Turystyka == | == Turystyka == | ||
| − | Przebiega tędy jeden ze [[Szlaki grunwaldzkie|szlaków grunwaldzkich]]: [[Lidzbark]] - [[Gródki]] - Wysoka - | + | Przebiega tędy jeden ze [[Szlaki grunwaldzkie|szlaków grunwaldzkich]]: [[Lidzbark]] - [[Gródki]] - Wysoka - Działdowo - [[Uzdowo]] - Grunwald |
| + | <br/> | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | * | + | *budynek szkoły z 1890 roku, murowany z czerwonej cegły |
| − | * | + | *budynek mieszkalny i budynek gospodarczy z pierwszej ćwierci XX wieku, murowane z czerwonej cegły |
| − | * | + | *cmentarz ewangelicki, w rejestrze figuruje jako teren zielony, brak śladów po nagrobkach; własność parafii ewangelickiej |
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | ''Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966.<br/> | |
| − | + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | |
| − | + | ''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/> | |
| − | + | [http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [12.11.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.dzialdowo.ug.gov.pl/?c=102| Strona Urzędu Gminy Działdowo] [12.11.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/neidenburg.html| Verwaltungsgeschichte] [12.11.2013] | |
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Aktualna wersja na dzień 09:14, 16 kwi 2020
| Wysoka | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | działdowski |
| Gmina | Działdowo |
| Liczba ludności (2010) | 371 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Wysoka | |
| Położenie na mapie Polski  Wysoka | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Wysoka (niem. Hohendorf) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Działdowo. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ciechanowskiego. W 2010 roku liczyła 371 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Ewa Ewelina Sawicka.
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu Pojezierza Mazurskiego i Niziny Mazowieckiej, nad strumieniem Wysoka, 5 km na zachód od Działdowa; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 544.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych terenów państwa Zakonu Krzyżackiego. Założona została w 1372 roku na 60 łanach i jako jedna z nielicznych na Działdowszczyźnie została zasiedlona osadnikami niemieckimi. 10 lipca 1410 roku pod Wysoką rozbiła obóz armia króla Władysława Jagiełły, która zatrzymała się tu na trzy dni przed wyruszeniem pod Grunwald. W połowie XV wieku dobra w Wysokiej znalazły się w rękach Mikołaja Wildenau z Kozłowa, a następnie właścicielem został Jan Głuchowski, który nadał sześć łanów na prawie chełmińskim sołtysowi Wawrzyńcowi. W połowie XVI wieku we wsi mieszkała już tylko ludność polska. W 1641 roku właścicielem Wysokiej był Zygmunt Kostka, a później inni przedstawiciele polskiej szlachty: Stanisław Małachowski, Jerzy Rębiewski, Kierscy, Piątkowski, Rywoccy, Węclewscy, Lenart Sątopski. Wieś należała do parafii ewangelickiej w Działdowie. Szkoła w Zakrzewie powstała w pierwszej połowie XVIII wieku.
W 1919 roku na mocy traktatu wersalskiego wieś - wraz z całą Działdowszczyzną - przyznana została Rzeczpospolitej Polskiej. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką. W połowie lat 50. Wysoka krótko była siedzibą gromady.
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
- 1857 r. - 391 osób
- 1931 r. - 517 osób
Szkolnictwo
Religia
Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Działdowie.
Turystyka
Przebiega tędy jeden ze szlaków grunwaldzkich: Lidzbark - Gródki - Wysoka - Działdowo - Uzdowo - Grunwald
Zabytki
- budynek szkoły z 1890 roku, murowany z czerwonej cegły
- budynek mieszkalny i budynek gospodarczy z pierwszej ćwierci XX wieku, murowane z czerwonej cegły
- cmentarz ewangelicki, w rejestrze figuruje jako teren zielony, brak śladów po nagrobkach; własność parafii ewangelickiej
Bibliografia
Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [12.11.2013]
Strona Urzędu Gminy Działdowo [12.11.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Verwaltungsgeschichte [12.11.2013]
Przypisy
