Lega

Lega
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	ełcki
Gmina	Ełk
Liczba ludności (2010)	328
Strefa numeracyjna	(+48) 87
Kod pocztowy	19-300
Tablice rejestracyjne	NEL
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Lega
Położenie na mapie Polski Lega
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Lega (niem. Leegen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ełckim, w gminie Ełk. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 328 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Andrzej Kisiel.

Położenie

Wieś położona jest w południowej części Pojezierza Ełckiego, nad rzeką Legą, około 6 km na wschód od Ełku, w pobliżu drogi krajowej nr 16.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych i wschodnich obszarów państwa Zakonu Krzyżackiego. Brak jest dokładnych informacji na temat daty jej założenia, ponieważ pierwszy przywilej na Legę uległ zniszczeniu. Nowy przywilej na dobra służebne w Ledze wystawił w 1516 roku komtur ryński Rudolf von Tippelskirchen. Obejmowały one 30 łanów na prawie magdeburskim – po 15 łanów na każdym z brzegów rzeki. Pierwsze znajdowały się między Sędkami, Szczudłami a młynem, a drugie – od rzeki po Chełchy. Dokument został wydany dla Stefana Kowalewskiego, który został zobowiązany do wystawienia dwóch służb zbrojnych. Stefan otrzymał również młyn przy rzece Ledze wraz z kolejnymi dwoma łanami na prawie chełmińskim. Przed rokiem 1563 powstał tu jeszcze jeden młyn. Dobra znane były początkowo jako Kowalewskie (Koffelofsky), ale już w 1539 roku pojawiła się nazwa Lega (Legen). Wieś należała do parafii ewangelickiej w Ełku. Szkoła we wsi powstała w 1815 roku.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.

Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:

• 1857 r. – 165 osób (łącznie z młynem)

• 1933 r. – 523 osoby (łącznie z Sędkami)

• 1939 r. – 483 osoby (łącznie z Sędkami)

• 1988 r. – 216 osób

Turystyka

Przez miejscowość przebiega czerwony szlak rowerowy o łącznej długości 42,80 km – przebieg trasy: Ełk – Mrozy Wielkie – Sordachy – Koziki – Giże – Brodowo – Laski Małe – Sypitki – Makosieje – Łoje – Laski Wielkie – Sędki – Lega – Buczki – Szeligi – Ełk.

Bibliografia

Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Kawecki Jan, Roman Bolesław, Ełk. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1970.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Deutsche Verwaltungsgeschichte [15.09.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [15.09.2013]
Strona Urzędu Miasta i Gminy Ełk [28.08.2013]