Grzęda: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Grzędy | |dopełniacz wsi = Grzędy | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = grzeda.jpg |
| − | |opis zdjęcia = Kościół pw. św. Mikołaja w Grzędzie | + | |opis zdjęcia = Kościół pw. św. Mikołaja w Grzędzie.<br>Fot. Mieczysław Kalski |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| + | [[image:grzeda2.jpg|thumb|right|290px|Pozostałości dawnego cmentarza.<br>Fot. Mieczysław Kalski]] | ||
''' Grzęda ''' (niem.''Sturmhübel'') – wieś sołecka w Polsce położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[Bisztynek (gmina miejsko-wiejska)|gminie Bisztynek]]. | ''' Grzęda ''' (niem.''Sturmhübel'') – wieś sołecka w Polsce położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[Bisztynek (gmina miejsko-wiejska)|gminie Bisztynek]]. | ||
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. | W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. | ||
| − | + | Miejscowość w 2010 roku była zamieszkana przez 149 osób. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Malwina Cywińska]]<ref>[http://www.bisztynek.pl/asp/pl_start.asp?typ=14&menu=24&strona=1&sub=8&prywatnosc=tak bip.warmia.mazury.pl] </ref>. | |
| − | Miejscowość w 2010 roku była zamieszkana przez 149 osób. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[ | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| Linia 57: | Linia 57: | ||
*pomnik ku czci poległych w czasie I wojny światowej, zlokalizowany na przykościelnym cmentarzu | *pomnik ku czci poległych w czasie I wojny światowej, zlokalizowany na przykościelnym cmentarzu | ||
*budynek dawnej szkoły z okres międzywojennego | *budynek dawnej szkoły z okres międzywojennego | ||
| − | *przykościelny cmentarz | + | *przykościelny cmentarz |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
| Linia 67: | Linia 67: | ||
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Grz%C4%99da_%28wojew%C3%B3dztwo_warmi%C5%84sko-mazurskie%29| pl.wikipedia.org] [20.12.2013]<br/> | [http://pl.wikipedia.org/wiki/Grz%C4%99da_%28wojew%C3%B3dztwo_warmi%C5%84sko-mazurskie%29| pl.wikipedia.org] [20.12.2013]<br/> | ||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: Powiat bartoszycki]][[Kategoria: Bisztynek (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: 1301-1400]] | + | [[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria:Wsie sołeckie]][[Kategoria: Powiat bartoszycki]][[Kategoria: Bisztynek (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: 1301-1400]] |
Aktualna wersja na dzień 10:49, 16 sie 2016
| Grzęda | |
| | |
 Kościół pw. św. Mikołaja w Grzędzie.
Fot. Mieczysław Kalski | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | bartoszycki |
| Gmina | Bisztynek |
| Liczba ludności (2010) | 149 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Grzęda | |
| Położenie na mapie Polski  Grzęda | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Grzęda (niem.Sturmhübel) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Bisztynek.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku była zamieszkana przez 149 osób. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Malwina Cywińska[1].
Położenie
Miejscowość leży w odległości 9 km na północny wschód od Bisztynka.
Dzieje miejscowości
Miejscowość została założona jako wieś czynszowa w 1339 roku na obszarze 64 włók. Zasadźcami byli dwaj Prusowie, bracia Piotr i Eckehard Lemkani. Nowo powstała osada została skolonizowana przez ludność pruską. Pierwotna nazwa wsi brzmiała Boumgarbe, co w języku pruskim oznaczało wzgórze bądź wzniesienie. Przyjęta później niemiecka nazwa Sturmhübel jest dosłownym tłumaczeniem nazwy pruskiej.
Wojna polsko-krzyżacka w latach 1519–1521 doprowadziła do spustoszenia i znacznego wyludnienia wsi, jednak już do roku 1533 udało się zasiedlić część opuszczonych włók. Kościół został wybudowany wkrótce po założeniu miejscowości, jego istnienie potwierdza spis parafii z końca XV stulecia. Wszystko wskazuje na to, że uległ on zniszczeniu w okresie konfliktu polsko-krzyżackiego (1519–1521). Nowy kościół został wzniesiony w 1581 roku. W 1754 roku częściowo spłonął. Ponowna konsekracja miała miejsce w roku 1779, a dokonał jej biskup Ignacy Krasicki.
Pierwsza szkoła została założona prawdopodobnie w momencie powstanie kościoła. Przed 1789 rokiem funkcję nauczyciela i zarazem organisty sprawował Michał Matern. W 1935 roku szkoła liczyła 93 uczniów i 2 nauczycieli. W 1785 roku Grzęda składała się z 58 domów. W XIX wieku w skład miejscowej parafii wchodziły miejscowości Janowiec, Pleśno, Zieleńce. Po 1945 roku wieś została zasiedlona przez polskich osadników. W 1947 roku uruchomiono szkołę podstawową.
Liczba mieszkańców w następujących latach wynosiła:
- 1820 – 355 osób
- 1848 – 447 osób
- 1939 – 528 osób
Edukacja
W miejscowości funkcjonuje szkoła podstawowa.
Zabytki
- kościół pw. św. Mikołaja z 1779 roku, we wnętrzu trzy barokowe ołtarze
- pomnik ku czci poległych w czasie I wojny światowej, zlokalizowany na przykościelnym cmentarzu
- budynek dawnej szkoły z okres międzywojennego
- przykościelny cmentarz
Przypisy
Bibliografia
Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [20.12.2013]
mojemazury.pl [20.12.2013]
pl.wikipedia.org [20.12.2013]
