Skop: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Bibliografia) |
|||
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
Linia 6: | Linia 6: | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
|zdjęcie = Skop. Tablica upamiętniająca rocznicę założenia wsi.jpg | |zdjęcie = Skop. Tablica upamiętniająca rocznicę założenia wsi.jpg | ||
− | |opis zdjęcia = Skop. Tablica upamiętniająca rocznicę założenia wsi | + | |opis zdjęcia = Skop. Tablica upamiętniająca rocznicę założenia wsi.<br>Źródło: [http://gizycko.wm.pl/48054-168836,Feniksjada-2013,1183071.html? www.gizycko.wm.pl] |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
Linia 30: | Linia 30: | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
''' Skop ''' (niem. ''Skoppen'', od 1938 r. ''Reichenstein'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat giżycki|powiecie giżyckim]], w [[Ryn (gmina miejsko-wiejska)|gminie Ryn]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. | ''' Skop ''' (niem. ''Skoppen'', od 1938 r. ''Reichenstein'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat giżycki|powiecie giżyckim]], w [[Ryn (gmina miejsko-wiejska)|gminie Ryn]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. | ||
− | |||
Miejscowość w 2010 roku liczyła 430 mieszkańców, łącznie z osadą [[Monetki]], która wchodzi w skład sołectwa Skop. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Paweł Jaszcz]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/ryn_gmina_miejsko_-_wiejska/172/Jednostki_pomocnicze_Gminy/ bip.warmia.mazury.pl] [05.03.2014]</ref>. | Miejscowość w 2010 roku liczyła 430 mieszkańców, łącznie z osadą [[Monetki]], która wchodzi w skład sołectwa Skop. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Paweł Jaszcz]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/ryn_gmina_miejsko_-_wiejska/172/Jednostki_pomocnicze_Gminy/ bip.warmia.mazury.pl] [05.03.2014]</ref>. | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
+ | [[File:Skop. Budynek dawnej szkoły.jpg|thumb|right|290px|Skop budynek dawnej szkoły.<br>Źródło: [http://pl-pl.facebook.com/MiastoRyn/posts/184270201621853 pl-pl.facebook.com] ]] | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], 14 km na południowy zachód od [[Giżycko|Giżycka]] i 8 km na północny wschód od [[Ryn|Rynu]]; przebiega przez nią droga krajowa nr 59. | Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], 14 km na południowy zachód od [[Giżycko|Giżycka]] i 8 km na północny wschód od [[Ryn|Rynu]]; przebiega przez nią droga krajowa nr 59. | ||
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
− | Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1553 roku starosta ryński [[Jerzy von Diebes]] sprzedał pięć łanów sołeckich niejakiemu Janowi Proso, który zobowiązał się do założenia wsi czynszowej na 50 łanach na [[prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]]. Osadnicy otrzymali aż 11 lat [[wolnizna|wolnizny]]. Zasiedlenie postępowało sprawnie i już w 1568 roku było w Skopie 27 gospodarzy. Wieś poważnie ucierpiała podczas [[epidemia dżumy 1709-1711|wielkiej epidemii dżumy]] na początku XVIII wieku; w 1719 roku 23 łany były puste, a gospodarowało tu tylko 13 chłopów. Do połowy | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1553 roku starosta ryński [[Jerzy von Diebes]] sprzedał pięć łanów sołeckich niejakiemu Janowi Proso, który zobowiązał się do założenia wsi czynszowej na 50 łanach na [[prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]]. Osadnicy otrzymali aż 11 lat [[wolnizna|wolnizny]]. Zasiedlenie postępowało sprawnie i już w 1568 roku było w Skopie 27 gospodarzy. Wieś poważnie ucierpiała podczas [[epidemia dżumy 1709-1711|wielkiej epidemii dżumy]] na początku XVIII wieku; w 1719 roku 23 łany były puste, a gospodarowało tu tylko 13 chłopów. Do połowy XVIII w. ponownie zagospodarowano opuszczone łany. W 1816 roku było tu 16 gospodarzy, sołtys i kowal. Skop należał do [[parafia ewangelicka w Rydzewie|parafii ewangelickiej w Rydzewie]]. |
− | + | ||
Szkołę we wsi założono w 1741 roku. Po II wojnie światowej otwarto ją ponownie 1 maja 1946 roku dzięki staraniom [[Stanisław Sankowski|Stanisława Sankowskiego]]. Na początku lat 50. szkoła miała siedem klas i trzech nauczycieli, a później osiem klas i pięciu nauczycieli. W 1974 roku została przekształcona w filię szkoły w Rynie. Z dniem 31 sierpnia 2011 roku placówkę zlikwidowano. | Szkołę we wsi założono w 1741 roku. Po II wojnie światowej otwarto ją ponownie 1 maja 1946 roku dzięki staraniom [[Stanisław Sankowski|Stanisława Sankowskiego]]. Na początku lat 50. szkoła miała siedem klas i trzech nauczycieli, a później osiem klas i pięciu nauczycieli. W 1974 roku została przekształcona w filię szkoły w Rynie. Z dniem 31 sierpnia 2011 roku placówkę zlikwidowano. | ||
− | W 1970 roku w Skopie było 47 budynków mieszkalnych | + | W 1970 roku w Skopie było 47 budynków mieszkalnych. Przy wsi funkcjonowało Państwowe Gospodarstwo Rolne [[Monetki]], a we wsi znajdowały się: świetlica, klub, punkt biblioteczny, sklep wielobranżowy i boisko sportowe. Nieco później przy pegeerze otwarto przychodnię lekarską. W latach 1954–1972 Skop należał do gromady [[Wilkasy]]. Wieloletnim sołtysem wsi był [[Konstanty Jasiński]]. |
Liczba mieszkańców na przestrzeni lat kształtowała się następująco: | Liczba mieszkańców na przestrzeni lat kształtowała się następująco: | ||
Linia 48: | Linia 48: | ||
*1939 – 356 osób | *1939 – 356 osób | ||
*1970 – 333 osoby, 28 gospodarstw | *1970 – 333 osoby, 28 gospodarstw | ||
+ | |||
== Kultura == | == Kultura == | ||
*We wsi funkcjonuje [[Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe "Feniks" w Skopie|Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe "Feniks"]] założone w 2001 roku pod nazwą Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe Monetki, od 2011 roku działa pod obecną nazwą. Jego celem jest przejęcie budynku po zamkniętej szkole podstawowej i utworzenie w nim placówki kulturalnej. | *We wsi funkcjonuje [[Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe "Feniks" w Skopie|Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe "Feniks"]] założone w 2001 roku pod nazwą Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe Monetki, od 2011 roku działa pod obecną nazwą. Jego celem jest przejęcie budynku po zamkniętej szkole podstawowej i utworzenie w nim placówki kulturalnej. | ||
Linia 62: | Linia 63: | ||
Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.<br/> | Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.<br/> | ||
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | ||
− | Gminna ewidencja zabytków, w: Miasto i gmina Ryn. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. [http://bip.warmia.mazury.pl/ryn_gmina_miejsko_-_wiejska/system/pobierz.php/UCHW.%20Nr%20XLI%20360%2010%20Zal.%20Nr%201.pdf?id=1421 | + | Gminna ewidencja zabytków, w: Miasto i gmina Ryn. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. [http://bip.warmia.mazury.pl/ryn_gmina_miejsko_-_wiejska/system/pobierz.php/UCHW.%20Nr%20XLI%20360%2010%20Zal.%20Nr%201.pdf?id=1421 Część A], Ryn 2009/2010 [05.03.2014]<br/> |
− | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> |
− | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/loetzen.html | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/loetzen.html Deutsche Verwaltungsgeschichte] [05.03.2014]<br/> |
<br/> | <br/> | ||
− | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Ryn (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Ryn (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[kategoria: 1501-1600]] |
Aktualna wersja na dzień 11:39, 9 mar 2015
Skop | |
| |
Skop. Tablica upamiętniająca rocznicę założenia wsi.
Źródło: www.gizycko.wm.pl | |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | giżycki |
Gmina | Ryn |
Liczba ludności (2010) | 430 (łącznie Skop i Monetki) |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Skop (niem. Skoppen, od 1938 r. Reichenstein) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Ryn. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 430 mieszkańców, łącznie z osadą Monetki, która wchodzi w skład sołectwa Skop. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Paweł Jaszcz[1].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, 14 km na południowy zachód od Giżycka i 8 km na północny wschód od Rynu; przebiega przez nią droga krajowa nr 59.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1553 roku starosta ryński Jerzy von Diebes sprzedał pięć łanów sołeckich niejakiemu Janowi Proso, który zobowiązał się do założenia wsi czynszowej na 50 łanach na prawie magdeburskim. Osadnicy otrzymali aż 11 lat wolnizny. Zasiedlenie postępowało sprawnie i już w 1568 roku było w Skopie 27 gospodarzy. Wieś poważnie ucierpiała podczas wielkiej epidemii dżumy na początku XVIII wieku; w 1719 roku 23 łany były puste, a gospodarowało tu tylko 13 chłopów. Do połowy XVIII w. ponownie zagospodarowano opuszczone łany. W 1816 roku było tu 16 gospodarzy, sołtys i kowal. Skop należał do parafii ewangelickiej w Rydzewie.
Szkołę we wsi założono w 1741 roku. Po II wojnie światowej otwarto ją ponownie 1 maja 1946 roku dzięki staraniom Stanisława Sankowskiego. Na początku lat 50. szkoła miała siedem klas i trzech nauczycieli, a później osiem klas i pięciu nauczycieli. W 1974 roku została przekształcona w filię szkoły w Rynie. Z dniem 31 sierpnia 2011 roku placówkę zlikwidowano.
W 1970 roku w Skopie było 47 budynków mieszkalnych. Przy wsi funkcjonowało Państwowe Gospodarstwo Rolne Monetki, a we wsi znajdowały się: świetlica, klub, punkt biblioteczny, sklep wielobranżowy i boisko sportowe. Nieco później przy pegeerze otwarto przychodnię lekarską. W latach 1954–1972 Skop należał do gromady Wilkasy. Wieloletnim sołtysem wsi był Konstanty Jasiński.
Liczba mieszkańców na przestrzeni lat kształtowała się następująco:
- 1857 – 254 osoby
- 1933 – 370 osób
- 1939 – 356 osób
- 1970 – 333 osoby, 28 gospodarstw
Kultura
- We wsi funkcjonuje Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe "Feniks" założone w 2001 roku pod nazwą Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe Monetki, od 2011 roku działa pod obecną nazwą. Jego celem jest przejęcie budynku po zamkniętej szkole podstawowej i utworzenie w nim placówki kulturalnej.
Zabytki
- budynek szkoły z początku XX wieku
- cmentarz ewangelicki z pierwszej ćwierci XIX wieku
Przypisy
- ↑ bip.warmia.mazury.pl [05.03.2014]
Zobacz też
Bibliografia
Białuński Grzegorz, Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku - starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie, Olsztyn 1996.
Giżycko. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.
Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Gminna ewidencja zabytków, w: Miasto i gmina Ryn. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Część A, Ryn 2009/2010 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]