Sucholaski: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 4: Linia 4:
 
  |flaga wsi            =   
 
  |flaga wsi            =   
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe      
+
  |dopełniacz wsi        =     
 
  |zdjęcie              = Sucholaski.jpg   
 
  |zdjęcie              = Sucholaski.jpg   
  |opis zdjęcia          = Sucholaski
+
  |opis zdjęcia          = Sucholaski. Źródło: [http://sucholaski.pl.tl/Strona-g%26%23322%3B%F3wna.htm www.sucholaski.pl.tl]
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 14: Linia 14:
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = 348<ref>Łącznie Sucholaski, [[Dudka]], [[Grodkowo]].</ref>
+
  |liczba ludności      = 348<ref>Łącznie: Sucholaski, Dudka, Grodkowo.</ref>
 
  |rok                  = 2010  
 
  |rok                  = 2010  
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |strefa numeracyjna    =
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}
 
}}
''' Sucholaski ''' (niem. ''Sucholasken'', od 1935 r. ''Rauschenwalde'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat giżycki|powiecie giżyckim]], w [[gmina Wydminy|gminie Wydminy]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]].
+
''' Sucholaski ''' (niem. ''Sucholasken'', od 1935 r. ''Rauschenwalde'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat giżycki|powiecie giżyckim]], w [[Wydminy (gmina wiejska)|gminie Wydminy]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 348 mieszkańców (łącznie z osadami [[Dudka]] i [[Grodkowo]]). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Frederik Novvicki]]<ref>http://bip.warmia.mazury.pl/wydminy_gmina_wiejska/2/SOLECTWA/ [data dostępu: 5.03.2014]</ref>.
+
Miejscowość w 2010 roku liczyła 348 mieszkańców (łącznie z osadami [[Dudka]] i [[Grodkowo]]). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Mieczysław Cebula]]<ref>http://bip.wydminy.pl/2/SOLECTWA/</ref>.
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
 +
[[File:Przedwojenna pocztówka z Sucholasek.jpg|thumb|right|290px|Przedwojenna pocztówka z Sucholasek.<br>Źródło: [http://sucholaski.pl.tl/Strona-g%26%23322%3B%F3wna.htm http://sucholaski.pl.tl]
 +
]]
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], na zachodnim brzegu [[Jezioro Wydmińskie|Jeziora Wydmińskiego]], 17 km na wschód od [[Giżycko|Giżycka]] i 4,5 km na północny zachód od [[Wydminy|Wydmin]]; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 655 w kierunku [[Olecko|Olecka]].
+
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], na zachodnim brzegu [[Jezioro Wydmińskie|Jeziora Wydmińskiego]], 17 km na wschód od [[Giżycko|Giżycka]] i 4,5 km na północny zachód od [[Wydminy|Wydmin]]. Przebiega przez nią droga wojewódzka nr 655 w kierunku [[Olecko|Olecka]].
 
<br/>
 
<br/>
 +
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1550 roku starosta [[Michał Eysack]] sprzedał pięć łanów sołeckich Marcinowi i Janowi Maselinom z [[Grajwo|Grajwa]]. W zamian zobowiązali się oni do założenia wsi czynszowej na 50 łanach na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]; osadnicy otrzymali dziesięcioletnią [[wolnizna|wolniznę]]. Początkowo wieś występowała jako ''Suchy Lassa'' (1554), ''Suchylassek'' (1558), a następnie ''Suchilaski'', później utrwaliła się forma ''Sucholasken''. Na początku XVII wieku sołtys Jędruś Skwara otrzymał zezwolenie na prowadzenie karczmy. Wieś poważnie ucierpiała podczas [[epidemia dżumy 1709-1711|wielkiej epidemii dżumy]] na początku XVIII wieku; zmarli wówczas prawie wszyscy mieszkańcy (163 osoby), a jeszcze w 1719 roku ponad połowa łanów leżała odłogiem. W 1816 roku mieszkało w Sucholaskach 32 chłopów. Po raz kolejny klęska dotknęła wieś w 1914 roku, gdy podczas [[I wojna światowa|działań wojennych]] spłonęło 25 budynków mieszkalnych i 39 budynków gospodarczych. Sucholaski należały do [[parafia ewangelicka w Wydminach|parafii ewangelickiej w Wydminach]].
+
Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1550 roku starosta [[Michał Eysack]] sprzedał pięć łanów sołeckich Marcinowi i Janowi Maselinom z [[Grajwo|Grajwa]]. W zamian zobowiązali się oni do założenia wsi czynszowej na 50 łanach na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. Osadnicy otrzymali dziesięcioletnią [[wolnizna|wolniznę]].  
[[File:Przedwojenna pocztówka z Sucholasek.jpg|thumb|300 px|left|Przedwojenna pocztówka z Sucholasek]]
 
Szkoła we wsi istniała już przed [[II wojna światowa|II wojną światową]], zatrudniając dwóch nauczycieli. Uruchomiono ją ponownie wkrótce po zakończeniu wojny, jednak ze względu na małą liczbę uczniów przekształcono ją w filię szkoły w Wydminach (1974).  
 
  
W 1970 roku w Sucholaskach były 73 budynki mieszkalne; znajdowały się tu: świetlica, dwa kluby, punkt biblioteczny, sala kinowa na 100 miejsc, remiza strażacka, boisko sportowe; działało kółko rolnicze i spółka wodnomelioracyjna, później uruchomiono również sklep spożywczy. Przy wsi funkcjonowały dwa pegeery: [[Państwowe Gospodarstwo Rolne Dudka|PGR Dudka]] i [[Państwowe Gospodarstwo Rolne Grodkowo|PGR Grodkowo]]. W latach 1954-1972 Sucholaski należały do [[gromada Wydminy|gromada Wydminy]].  
+
Początkowo wieś występowała jako ''Suchy Lassa'' (1554), ''Suchylassek'' (1558), a następnie ''Suchilaski'', później utrwaliła się forma ''Sucholasken''. Na początku XVII wieku sołtys Jędruś Skwara otrzymał zezwolenie na prowadzenie karczmy. Wieś poważnie ucierpiała podczas [[epidemia dżumy 1709-1711|wielkiej epidemii dżumy]] na początku XVIII wieku; zmarli wówczas prawie wszyscy mieszkańcy (163 osoby), a jeszcze w 1719 roku ponad połowa łanów we wsi leżała odłogiem. W 1816 roku mieszkało w Sucholaskach 32 chłopów. Podczas działań wojennych w 1914 roku spłonęło 25 budynków mieszkalnych i 39 budynków gospodarczych. Sucholaski należały do parafii ewangelickiej w Wydminach.
  
We wsi od 2005 roku działa [[Stowarzyszenie "Teraz Sucholaski"]], którego celem jest zarówno rozwój, jak i promocja miejscowości.
+
Szkoła we wsi istniała już przed II wojną światową. Zatrudnionych było w niej dwóch nauczycieli. Uruchomiono ją ponownie wkrótce po zakończeniu wojny, jednak ze względu na małą liczbę uczniów przekształcono ją w 1974 roku w filię szkoły w Wydminach.  
  
Liczba mieszkańców
+
W 1970 roku w Sucholaskach odnotowano 73 budynki mieszkalne; znajdowały się tu: świetlica, dwa kluby, punkt biblioteczny, sala kinowa na 100 miejsc, remiza strażacka, boisko sportowe. Działało kółko rolnicze i spółka wodnomelioracyjna, później uruchomiono również sklep spożywczy. Przy wsi funkcjonowały dwa [[Państwowe Gospodarstwa Rolne (PGR)| państwowe gospodarstwa rolne]] : PGR [[Dudka]] i PGR [[Grodkowo]]. W latach 1954–1972 Sucholaski należały do gromady Wydminy.
  
1857 - 458 osób
+
We wsi od 2005 roku działa [[Stowarzyszenie "Teraz Sucholaski"]], którego celem jest zarówno rozwój, jak i promocja miejscowości.
  
1933 - 448 osób
+
Liczba mieszkańców w następujących latach wynosiła:
 +
*1857 – 458 osób
 +
*1933 448 osób
 +
*1939 – 389 osób
 +
*1970 – 470 osób, 52 gospodarstwa
  
1939 - 389 osób
 
 
1970 - 470 osób, 52 gospodarstwa
 
<br/>
 
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
*Dawna karczma, obecnie dom mieszkalny, z początku XX wieku
+
*dawna karczma, obecnie dom mieszkalny (początek XX wieku)
*Dawna szkoła, obecnie dom mieszkalny (nr 25), z początku XX wieku
+
*dawna szkoła, obecnie dom mieszkalny (nr 25), (początek XX wieku)
*Cmentarz ewangelicki z XIX wieku
+
*cmentarz ewangelicki z XIX wieku
*Domy murowane z przełomu XIX i XX wieku (nr 22 i 24), początku XX wieku (nr 1, 2, 9, 11, 14 i 34) i z lat 20. XX wieku (nr 5 i 7)
+
*domy murowane z przełomu XIX i XX wieku (nr 22 i 24), początku XX wieku (nr 1, 2, 9, 11, 14 i 34) i z lat 20. XX wieku (nr 5 i 7)
== Bibliografia ==
 
#Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.
 
#''Giżycko. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.
 
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
 
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
 
#Gminna ewidencja zabytków, w: [http://bip.warmia.mazury.pl/wydminy_gmina_wiejska/akty/118/40/w_sprawie_uchwalenia_zmiany___Studium_uwarunkowan_i_kierunkow_zagospodarowania_przestrzennego_Gminy_Wydminy__-_w_obrebach_geodezyjnych__Okragle__Talki__Siedliska/| Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wydminy], Wydminy 2009 [data dostępu: 5.03.2014]
 
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]
 
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/loetzen.html| Deutsche Verwaltungsgeschichte] [05.03.2014]
 
#[http://sucholaski.pl.tl/Strona-g%26%23322%3B%F3wna.htm| Stowarzyszenie "Teraz Sucholaski"] [05.03.2014]
 
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>
<br/>
+
== Bibliografia ==
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Gmina Wydminy]] [[Kategoria: Wieś sołecka]]
+
Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.<br/>
 +
''Giżycko. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.<br/>
 +
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/>
 +
''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/>
 +
[http://bip.warmia.mazury.pl/wydminy_gmina_wiejska/akty/118/40/w_sprawie_uchwalenia_zmiany___Studium_uwarunkowan_i_kierunkow_zagospodarowania_przestrzennego_Gminy_Wydminy__-_w_obrebach_geodezyjnych__Okragle__Talki__Siedliska/| bip.warmia.mazury.pl, Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wydminy], Wydminy 2009 [05.03.2014]<br/>
 +
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/>
 +
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/loetzen.html| verwaltungsgeschichte.de] [05.03.2014]<br/>
 +
[http://sucholaski.pl.tl/Strona-g%26%23322%3B%F3wna.htm| Stowarzyszenie "Teraz Sucholaski"] [05.03.2014]<br/>
 +
 
 +
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Wydminy (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1501-1600]]

Aktualna wersja na dzień 08:58, 14 lip 2016

Sucholaski

Sucholaski. Źródło: www.sucholaski.pl.tl
Sucholaski. Źródło: www.sucholaski.pl.tl
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat giżycki
Gmina Wydminy
Liczba ludności (2010) 348[1]
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Sucholaski
Sucholaski
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Sucholaski
Sucholaski
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Sucholaski (niem. Sucholasken, od 1935 r. Rauschenwalde) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Wydminy. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 348 mieszkańców (łącznie z osadami Dudka i Grodkowo). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Mieczysław Cebula[2].

Przedwojenna pocztówka z Sucholasek.
Źródło: http://sucholaski.pl.tl

Położenie

Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, na zachodnim brzegu Jeziora Wydmińskiego, 17 km na wschód od Giżycka i 4,5 km na północny zachód od Wydmin. Przebiega przez nią droga wojewódzka nr 655 w kierunku Olecka.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1550 roku starosta Michał Eysack sprzedał pięć łanów sołeckich Marcinowi i Janowi Maselinom z Grajwa. W zamian zobowiązali się oni do założenia wsi czynszowej na 50 łanach na prawie chełmińskim. Osadnicy otrzymali dziesięcioletnią wolniznę.

Początkowo wieś występowała jako Suchy Lassa (1554), Suchylassek (1558), a następnie Suchilaski, później utrwaliła się forma Sucholasken. Na początku XVII wieku sołtys Jędruś Skwara otrzymał zezwolenie na prowadzenie karczmy. Wieś poważnie ucierpiała podczas wielkiej epidemii dżumy na początku XVIII wieku; zmarli wówczas prawie wszyscy mieszkańcy (163 osoby), a jeszcze w 1719 roku ponad połowa łanów we wsi leżała odłogiem. W 1816 roku mieszkało w Sucholaskach 32 chłopów. Podczas działań wojennych w 1914 roku spłonęło 25 budynków mieszkalnych i 39 budynków gospodarczych. Sucholaski należały do parafii ewangelickiej w Wydminach.

Szkoła we wsi istniała już przed II wojną światową. Zatrudnionych było w niej dwóch nauczycieli. Uruchomiono ją ponownie wkrótce po zakończeniu wojny, jednak ze względu na małą liczbę uczniów przekształcono ją w 1974 roku w filię szkoły w Wydminach.

W 1970 roku w Sucholaskach odnotowano 73 budynki mieszkalne; znajdowały się tu: świetlica, dwa kluby, punkt biblioteczny, sala kinowa na 100 miejsc, remiza strażacka, boisko sportowe. Działało kółko rolnicze i spółka wodnomelioracyjna, później uruchomiono również sklep spożywczy. Przy wsi funkcjonowały dwa państwowe gospodarstwa rolne : PGR Dudka i PGR Grodkowo. W latach 1954–1972 Sucholaski należały do gromady Wydminy.

We wsi od 2005 roku działa Stowarzyszenie "Teraz Sucholaski", którego celem jest zarówno rozwój, jak i promocja miejscowości.

Liczba mieszkańców w następujących latach wynosiła:

  • 1857 – 458 osób
  • 1933 – 448 osób
  • 1939 – 389 osób
  • 1970 – 470 osób, 52 gospodarstwa

Zabytki

  • dawna karczma, obecnie dom mieszkalny (początek XX wieku)
  • dawna szkoła, obecnie dom mieszkalny (nr 25), (początek XX wieku)
  • cmentarz ewangelicki z XIX wieku
  • domy murowane z przełomu XIX i XX wieku (nr 22 i 24), początku XX wieku (nr 1, 2, 9, 11, 14 i 34) i z lat 20. XX wieku (nr 5 i 7)

Przypisy

  1. Łącznie: Sucholaski, Dudka, Grodkowo.
  2. http://bip.wydminy.pl/2/SOLECTWA/

Bibliografia

Białuński Grzegorz, Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Giżycko. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
bip.warmia.mazury.pl, Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wydminy, Wydminy 2009 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [05.03.2014]
Stowarzyszenie "Teraz Sucholaski" [05.03.2014]