Wrzesina: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Wrzesiny | |dopełniacz wsi = Wrzesiny | ||
− | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
− | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
Linia 14: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
− | |liczba ludności = 409<ref>Łącznie Wrzesina, Szelągowo i Trojan.</ref> | + | |liczba ludności = 409<ref>Łącznie: Wrzesina, Szelągowo i Trojan.</ref> |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
Linia 30: | Linia 30: | ||
}} | }} | ||
'''Wrzesina''' (Szombark, niem. ''Alt Schöneberg'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Jonkowo (gmina wiejska)|gminie Jonkowo]]. Do 1954 roku istniała gmina Wrzesina. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. | '''Wrzesina''' (Szombark, niem. ''Alt Schöneberg'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Jonkowo (gmina wiejska)|gminie Jonkowo]]. Do 1954 roku istniała gmina Wrzesina. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. | ||
− | |||
Miejscowość w 2010 roku liczyła 409 mieszkańców (łącznie z [[Szelągowo|Szelągowem]] i [[Trojan|Trojanem]]). | Miejscowość w 2010 roku liczyła 409 mieszkańców (łącznie z [[Szelągowo|Szelągowem]] i [[Trojan|Trojanem]]). | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
+ | |||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Miejscowość położona jest na [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierzu Olsztyńskim]], w odległości 16 km na zachód od [[Olsztyn|Olsztyna]]. | Miejscowość położona jest na [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierzu Olsztyńskim]], w odległości 16 km na zachód od [[Olsztyn|Olsztyna]]. | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
− | Miejscowość przez zamieszkałą tu ludność była nazywana Szombarkiem. Lokacja wsi na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] przez [[Kapituła warmińska|kapitułę warmińską]] miała miejsce w roku 1352. Wrzesina została dotkliwie zniszczona w czasie wojen polsko-krzyżackich. W połowie XVI stulecia obejmowała obszar 27 | + | Miejscowość przez zamieszkałą tu ludność była nazywana Szombarkiem. Lokacja wsi na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] przez [[Kapituła warmińska|kapitułę warmińską]] miała miejsce w roku 1352. Wrzesina została dotkliwie zniszczona w czasie wojen polsko-krzyżackich. W połowie XVI stulecia obejmowała obszar 27 łanów. Miejscowość zasiedlono przybyszami z Mazowsza. W 1656 roku gospodarzyło we Wrzesinie 17 chłopów. W 1782 roku miejscowość składała się z 27 budynków. Wiadomo również, iż w 1818 roku wieś liczyła 137 mieszkańców. |
− | W miejscowości znajduje się kilka [[Kapliczki we Wrzesinie|kapliczek]]. W | + | W miejscowości znajduje się kilka [[Kapliczki we Wrzesinie|kapliczek]]. W 1861 roku mieszkało tu 369 katolików i 1 ewangelik; 364 osoby posługiwały się językiem polskim. W 1888 roku doszło do założenia biblioteczki [[Towarzystwo Czytelni Ludowych| Towarzystwa Czytelni Ludowych]]. W czasie [[Plebiscyt na Warmii i Mazurach| plebiscytu w 1920 roku]] za Prusami oddano 241 głosów, zaś za Polską – 69. W 1939 roku wieś liczyła 137 mieszkańców. |
− | Po zakończeniu II wojny światowej miejscowość uzyskała | + | Po zakończeniu II wojny światowej miejscowość uzyskała status wsi sołeckiej. Uruchomiono gimnazjum, ośrodek zdrowia i sklep. W 1946 roku wieś otrzymała nazwę Wrzesina. W 1998 roku liczyła 354 mieszkańców. |
We Wrzesinie działa ośrodek wypoczynkowy, funkcjonuje również gajówka. | We Wrzesinie działa ośrodek wypoczynkowy, funkcjonuje również gajówka. | ||
− | [[ | + | |
− | + | Pierwsza wzmianka o miejscowym [[lkwim: Kościół pw. św. Marii Magdaleny we Wrzesinie|kościele]] pochodzi z XV wieku. W roku 1500 świątynię konsekrował biskup pomocniczy [[Jan Wilde]]. W XVIII stuleciu przy kościele mieścił się szpital. | |
==Edukacja== | ==Edukacja== | ||
Linia 59: | Linia 59: | ||
*cmentarz rzymskokatolicki | *cmentarz rzymskokatolicki | ||
*ogrodzenie cmentarne pochodzące z XVIII wieku | *ogrodzenie cmentarne pochodzące z XVIII wieku | ||
− | *pseudoklasycystyczna kapliczka podcieniowa pochodząca z | + | *pseudoklasycystyczna kapliczka podcieniowa pochodząca z pierwszej połowy XX wieku, zlokalizowana przy kościele |
*kapliczka przydrożna przy drodze do [[Stękiny|Stękin]] | *kapliczka przydrożna przy drodze do [[Stękiny|Stękin]] | ||
*kapliczka umieszczona w ogrodzeniu kościoła | *kapliczka umieszczona w ogrodzeniu kościoła | ||
*kapliczka przydrożna wzniesiona w roku 1926 | *kapliczka przydrożna wzniesiona w roku 1926 | ||
*kapliczka znajdująca się w centrum wioski, wzniesiona w 1888 roku | *kapliczka znajdująca się w centrum wioski, wzniesiona w 1888 roku | ||
− | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> |
Aktualna wersja na dzień 22:43, 27 mar 2015
Wrzesina | |
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | olsztyński |
Gmina | Jonkowo |
Liczba ludności (2010) | 409[1] |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Wrzesina (Szombark, niem. Alt Schöneberg) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Jonkowo. Do 1954 roku istniała gmina Wrzesina. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 409 mieszkańców (łącznie z Szelągowem i Trojanem).
Spis treści
Położenie
Miejscowość położona jest na Pojezierzu Olsztyńskim, w odległości 16 km na zachód od Olsztyna.
Dzieje miejscowości
Miejscowość przez zamieszkałą tu ludność była nazywana Szombarkiem. Lokacja wsi na prawie chełmińskim przez kapitułę warmińską miała miejsce w roku 1352. Wrzesina została dotkliwie zniszczona w czasie wojen polsko-krzyżackich. W połowie XVI stulecia obejmowała obszar 27 łanów. Miejscowość zasiedlono przybyszami z Mazowsza. W 1656 roku gospodarzyło we Wrzesinie 17 chłopów. W 1782 roku miejscowość składała się z 27 budynków. Wiadomo również, iż w 1818 roku wieś liczyła 137 mieszkańców.
W miejscowości znajduje się kilka kapliczek. W 1861 roku mieszkało tu 369 katolików i 1 ewangelik; 364 osoby posługiwały się językiem polskim. W 1888 roku doszło do założenia biblioteczki Towarzystwa Czytelni Ludowych. W czasie plebiscytu w 1920 roku za Prusami oddano 241 głosów, zaś za Polską – 69. W 1939 roku wieś liczyła 137 mieszkańców.
Po zakończeniu II wojny światowej miejscowość uzyskała status wsi sołeckiej. Uruchomiono gimnazjum, ośrodek zdrowia i sklep. W 1946 roku wieś otrzymała nazwę Wrzesina. W 1998 roku liczyła 354 mieszkańców.
We Wrzesinie działa ośrodek wypoczynkowy, funkcjonuje również gajówka.
Pierwsza wzmianka o miejscowym kościele pochodzi z XV wieku. W roku 1500 świątynię konsekrował biskup pomocniczy Jan Wilde. W XVIII stuleciu przy kościele mieścił się szpital.
Edukacja
We Wrzesinie funkcjonuje szkoła podstawowa.
Sport
W miejscowości działa klub sportowy KS Wrzesina.
Zabytki
- kościół pw. św. Marii Magdaleny we Wrzesinie z okresu późnego gotyku
Renowację kościoła przeprowadzono w latach 1870–1873. Dobudowane prezbiterium pochodzi z 1936 roku. We wnętrzu znajduje się ołtarz główny barokowy, chrzcielnica kamienna z XVI wieku,krzyż relikwiarzowy z 1652 roku oraz puszka eucharystyczna z 1653 roku
- cmentarz przykościelny
- cmentarz rzymskokatolicki
- ogrodzenie cmentarne pochodzące z XVIII wieku
- pseudoklasycystyczna kapliczka podcieniowa pochodząca z pierwszej połowy XX wieku, zlokalizowana przy kościele
- kapliczka przydrożna przy drodze do Stękin
- kapliczka umieszczona w ogrodzeniu kościoła
- kapliczka przydrożna wzniesiona w roku 1926
- kapliczka znajdująca się w centrum wioski, wzniesiona w 1888 roku
Przypisy
- ↑ Łącznie: Wrzesina, Szelągowo i Trojan.
Bibliografia
Chłosta Jan, Słownik Warmii, Olsztyn 2002.
Przewodnik po zabytkowych kościołach Południowej Warmii, Olsztyn 1973.
Syrwid Robert, Kościoły parafialne gminy Jonkowo, Olsztyn 2005.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.03.2014]
ciekawemazury.pl] [10.03.2014]
domwarminski.pl [10.03.2014]
mojemazury.pl [10.03.2014]
polskaniezwykla.pl [05.03.2014]
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]