Świdry (gmina Giżycko): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 11 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }} |
| − | ''' Świdry ''' (niem. ''Schwiddern'') – | + | ''' Świdry ''' (niem. ''Schwiddern'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat giżycki|powiecie giżyckim]], w [[Giżycko (gmina wiejska)|gminie Giżycko]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. |
| − | + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 180 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Katarzyna Futera]]<ref>[http://www.ugg.pl/pl/serwis/solectwa ugg.pl] </ref>. | |
| − | Miejscowość w 2010 roku liczyła 180 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[ | + | <br/><br/> |
| − | |||
| − | <br/> | ||
| − | |||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], 4,5 km na północ od [[Giżycko|Giżycka]]. | Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], 4,5 km na północ od [[Giżycko|Giżycka]]. | ||
| − | |||
| − | |||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1544 roku niejaki Wojtek Kostka zakupił cztery łany sołeckie z zadaniem zasiedlenia wsi czynszowej na 40 łanach oraz 8 latami [[wolnizna|wolnizny]]. Na początku XVII wieku mieszkało tu 22 chłopów, sołtys oraz trzech karczmarzy. Wieś poważnie ucierpiała podczas [[epidemia dżumy 1709-1711|wielkiej epidemii dżumy]] na początku XVIII wieku. Zmarło wówczas 123 mieszkańców. | |
| − | Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1544 roku niejaki Wojtek Kostka zakupił cztery łany sołeckie z zadaniem zasiedlenia wsi czynszowej na 40 łanach oraz 8 latami [[wolnizna|wolnizny]]. Na początku XVII wieku mieszkało tu 22 chłopów, sołtys oraz trzech karczmarzy. Wieś poważnie ucierpiała podczas [[epidemia dżumy 1709-1711|wielkiej epidemii dżumy]] na początku XVIII wieku | ||
| − | Szkołę we wsi założono w 1724 roku, a zreorganizowano ją niedługo po roku 1737. Po | + | Miejscowość należała do parafii ewangelickiej w Giżycku. Szkołę we wsi założono w 1724 roku, a zreorganizowano ją niedługo po roku 1737. Po II wojnie światowej ponownie uruchomiono ją już 1 kwietnia 1946 roku staraniem [[Cecylia Grodź|Cecylii Grodź]], która była w niej zarazem jedyną nauczycielką. Szkołę zlikwidowano w 1974 roku w związku z małą liczbą uczniów (zaledwie dziesięciu w roku szkolnym 1971/1972); dzieci skierowano do szkoły w [[Pozezdrze|Pozezdrzu]]. |
| − | W 1970 roku Świdry składały się z 36 budynków mieszkalnych. Działało tu kółko rolnicze, świetlica, punkt biblioteczny i kuźnia; nieco później otwarto sklep spożywczy. W latach | + | W 1970 roku Świdry składały się z 36 budynków mieszkalnych. Działało tu kółko rolnicze, świetlica, punkt biblioteczny i kuźnia; nieco później otwarto sklep spożywczy. W latach 1954–1972 Świdry należały do gromady Giżycko. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | Liczba mieszkańców w następujących latach wynosiła: | ||
| + | *1857 – 441 osób | ||
| + | *1933 – 345 osób | ||
| + | *1939 – 340 osób | ||
| + | *1970 – 219 osób, 44 gospodarstwa | ||
== Ludzie związani z miejscowością == | == Ludzie związani z miejscowością == | ||
| − | *[[Erwin Blask]] ( | + | *[[Erwin Blask]] (1910–1999) – lekkoatleta, rekordzista świata w rzucie młotem, wicemistrz olimpijski z 1936 roku; urodził się w Świdrach<ref>Według innych źródeł w [[Gajrowskie|Gajrowskich]].</ref> |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
==Turystyka== | ==Turystyka== | ||
| − | * | + | *szlak rowerowy o długości 40 km |
| − | + | Przebieg trasy: Giżycko – Świdry – [[Pieczarki]] – [[Harsz]] – [[Pozezdrze]] – [[Spytkowo]] – Giżycko | |
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | + | W Świdrach znajduje się dawny cmentarz ewangelicki, obecnie bardzo zdewastowany. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | We wsi znajdował się pomnik upamiętniający mieszkańców poległych podczas I wojny światowej; został zniszczony prawdopodobnie wkrótce po 1945 roku. Na początku XXI wieku kamienie z tego pomnika zebrano i usypano w pobliżu miejsca, gdzie stał pierwotnie. | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
| − | |||
| − | |||
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
| − | *[[Świdry]] | + | *[[Świdry (gmina Biała Piska)]] |
| − | *[[Świdry ( | + | *[[Świdry (gmina Olecko)]] |
| − | <br/> | + | == Bibliografia == |
| + | Białuński Grzegorz, ''Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku – starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie'', Olsztyn 1996.<br/> | ||
| + | ''Giżycko. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.<br/> | ||
| + | Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.<br/> | ||
| + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | ||
| + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/loetzen.html| verwaltungsgeschichte.de] [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/swidry| rowery.olsztyn.pl] [05.03.2014]<br/> | ||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Giżycko (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1501-1600]] |
Aktualna wersja na dzień 10:58, 18 maj 2016
| Świdry | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | giżycki |
| Gmina | Giżycko |
| Liczba ludności (2010) | 180 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Świdry | |
| Położenie na mapie Polski  Świdry | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Świdry (niem. Schwiddern) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Giżycko. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 180 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Katarzyna Futera[1].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, 4,5 km na północ od Giżycka.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1544 roku niejaki Wojtek Kostka zakupił cztery łany sołeckie z zadaniem zasiedlenia wsi czynszowej na 40 łanach oraz 8 latami wolnizny. Na początku XVII wieku mieszkało tu 22 chłopów, sołtys oraz trzech karczmarzy. Wieś poważnie ucierpiała podczas wielkiej epidemii dżumy na początku XVIII wieku. Zmarło wówczas 123 mieszkańców.
Miejscowość należała do parafii ewangelickiej w Giżycku. Szkołę we wsi założono w 1724 roku, a zreorganizowano ją niedługo po roku 1737. Po II wojnie światowej ponownie uruchomiono ją już 1 kwietnia 1946 roku staraniem Cecylii Grodź, która była w niej zarazem jedyną nauczycielką. Szkołę zlikwidowano w 1974 roku w związku z małą liczbą uczniów (zaledwie dziesięciu w roku szkolnym 1971/1972); dzieci skierowano do szkoły w Pozezdrzu.
W 1970 roku Świdry składały się z 36 budynków mieszkalnych. Działało tu kółko rolnicze, świetlica, punkt biblioteczny i kuźnia; nieco później otwarto sklep spożywczy. W latach 1954–1972 Świdry należały do gromady Giżycko.
Liczba mieszkańców w następujących latach wynosiła:
- 1857 – 441 osób
- 1933 – 345 osób
- 1939 – 340 osób
- 1970 – 219 osób, 44 gospodarstwa
Ludzie związani z miejscowością
- Erwin Blask (1910–1999) – lekkoatleta, rekordzista świata w rzucie młotem, wicemistrz olimpijski z 1936 roku; urodził się w Świdrach[2]
Turystyka
- szlak rowerowy o długości 40 km
Przebieg trasy: Giżycko – Świdry – Pieczarki – Harsz – Pozezdrze – Spytkowo – Giżycko
Zabytki
W Świdrach znajduje się dawny cmentarz ewangelicki, obecnie bardzo zdewastowany.
We wsi znajdował się pomnik upamiętniający mieszkańców poległych podczas I wojny światowej; został zniszczony prawdopodobnie wkrótce po 1945 roku. Na początku XXI wieku kamienie z tego pomnika zebrano i usypano w pobliżu miejsca, gdzie stał pierwotnie.
Przypisy
- ↑ ugg.pl
- ↑ Według innych źródeł w Gajrowskich.
Zobacz też
Bibliografia
Białuński Grzegorz, Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku – starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie, Olsztyn 1996.
Giżycko. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.
Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [05.03.2014]
rowery.olsztyn.pl [05.03.2014]
