Andrzej Thiel: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna) |
|||
| (Nie pokazano 15 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 4: | Linia 4: | ||
|pseudonim = | |pseudonim = | ||
|grafika = Thiel.jpg | |grafika = Thiel.jpg | ||
| − | |opis grafiki = Andrzej Thiel | + | |opis grafiki = bp Andrzej Thiel<br>Źródło: ''Poczet biskupów warmińskich'', red. Stanisław Achremczyk, Olsztyn 2008, 510 ss. |
|podpis = | |podpis = | ||
| − | |data urodzenia = 26 | + | |data urodzenia = 26 IX 1826 r. |
|miejsce urodzenia = Tłokowo koło Jezioran | |miejsce urodzenia = Tłokowo koło Jezioran | ||
|imię przy narodzeniu = | |imię przy narodzeniu = | ||
| − | |data śmierci = 17 | + | |data śmierci = 17 VII 1908 r. |
|miejsce śmierci = Frombork | |miejsce śmierci = Frombork | ||
|przyczyna śmierci = | |przyczyna śmierci = | ||
| − | |miejsce spoczynku = | + | |miejsce spoczynku = Katedra fromborska |
| − | | | + | |urząd = Biskup warmiński |
|odznaczenia = | |odznaczenia = | ||
|commons = | |commons = | ||
| Linia 21: | Linia 21: | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Andrzej Thiel ''' (ur. 26 | + | ''' Andrzej Thiel ''' (ur. 26 IX 1826 r. w [[Tłokowo|Tłokowie]] koło [[Jeziorany|Jezioran]], zm. 17 VII 1908 r. we [[Frombork|Fromborku]]) – [[biskup warmiński]] w latach 1886–1908. <br/><br/> |
| − | |||
== Życiorys == | == Życiorys == | ||
| + | === Szkoła i wykształcenie === | ||
| + | W wieku 11 lat podjął naukę w gimnazjum reszelskim. Koszty utrzymania w szkole ojciec pokrywał produktami z gospodarstwa. W 1984 r. Thiel przeniósł się do [[Gimnazjum w Braniewie|gimnazjum w Braniewie]]. Następnie uczył się w [[Liceum Hosianum w Braniewie]]. 30 września 1849 r. przyjął święcenia kapłańskie. W 1851 r. rozpoczął studia we Wrocławiu. W 1853 r. uzyskał stopień licencjata w zakresie teologii. W tym samym roku habilitował się z historii Kościoła i prawa kościelnego w [[Liceum Hosianum w Braniewie]]. W 1859 r. został doktorem teologii na Uniwersytecie Wrocławskim. 11 lipca 1858 r. był już profesorem zwyczajnym. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | === | + | === Działalność === |
| − | + | Andrzej Thiel pierwszą posługę duszpasterską pełnił w Kłajpedzie oraz w Drangowskich na pruskiej Litwie. Był sekretarzem [[Towarzystwo św. Wojciecha|Towarzystwa św. Wojciecha na Mazurach]]. Pracował jako wykładowca w [[Liceum Hosianum w Braniewie]]. | |
| − | |||
| − | + | Thiel cieszył się zaufaniem władz państwowych. Na soborze watykańskim był doradcą teologicznym poselstwa pruskiego w państwie watykańskim. 16 września 1870 r. został kanonikiem warmińskim, a w 1871 r. [[wikariusz generalny|wikariuszem generalnym]]. 25 marca 1885 r. otrzymał tytuł biskupiego komisarza Zgromadzenia Sióstr św. Katarzyny. 15 grudnia 1885 r. wybrano go na biskupa warmińskiego. 12 lutego 1886 r. uzyskał potwierdzenie od papieża. | |
| − | |||
| − | |||
| − | Thiel cieszył się zaufaniem władz państwowych. Na | ||
| − | + | Thiel przyczynił się do wydania kalendarza warmińskiego. Był jednym ze współzałożycieli [[Warmińskie Towarzystwo Historyczne|Warmińskiego Towarzystwa Historycznego]], które wydawało m. in. "Zeitschrift". Właśnie w tym wydawnictwie opublikował Thiel m. in.: "Stosunek biskupa Łukasza Watzenrodego do zakonu krzyżackiego", "Uprawa lnu i handel lnem na Warmii". Thiel wydał także tom korespondencji papieskich. | |
| − | Thiel przyczynił się do wydania kalendarza warmińskiego. Był jednym ze współzałożycieli [[Warmińskie Towarzystwo Historyczne|Warmińskiego Towarzystwa Historycznego]], które wydawało m.in "Zeitschrift". Właśnie w tym wydawnictwie opublikował Thiel m.in: "Stosunek biskupa Łukasza Watzenrodego do zakonu krzyżackiego", "Uprawa lnu i handel lnem na Warmii". Thiel wydał także tom | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | Thiel w czasie swoich rządów na [[Warmia|Warmii]] | + | Thiel w czasie swoich rządów na [[Warmia|Warmii]] borykał się z problemem małej liczby duszpasterzy. Przywiązywał duże znaczenie do rozbudowy Kościoła katolickiego w diasporze na [[Mazury|Mazurach]]. Za jego rządów powstało 13 nowych parafii zlokalizowanych w: [[Górowo Iławeckie|Górowie Iławeckim]], Robkojen koło Kłajpedy, [[Dźwierzuty|Dżwierzutach]], [[Szczytno|Szczytnie]], [[Kętrzyn|Kętrzynie]], [[Bartoszyce|Bartoszycach]], [[Runowo|Runowie]], [[Olsztynek|Olsztynku]], Lugowoje, [[Pasym|Pasymiu]], [[Kobułty|Kobułtach]], [[Ełk|Ełku]]. Powołano także wikariaty w: [[Gołdap|Gołdapi]], [[Orzechowo (gmina Olsztynek)|Orzechowie]], [[Gusiew|Gusiewie]]. Biskup zachęcał do odnowienia zwyczaju kolęd i pogłębienia świadomości religijnej diecezjan. Zwracał uwagę na sytuację socjalną wiernych. Dążył do szerszego otwarcia Kościoła na społeczeństwo. Odnowił [[bank miłosierdzia]]. Rozwijał ruch trzeźwości oraz działalność charytatywną. Otworzył sierociniec w [[Orneta|Ornecie]] i w [[Sztum|Sztumie]]. |
<br/> | <br/> | ||
| − | Thiel ograniczył język polski w [[Archidiecezja warmińska|biskupstwie warmińskim]]. W 1887 r. wprowadził język niemiecki do kościołów w południowej [[Warmia|Warmii]] oraz specjalne nabożeństwo z okazji setnej rocznicy urodzin Wilhelma I, który przyczynił | + | Thiel ograniczył język polski w [[Archidiecezja warmińska|biskupstwie warmińskim]]. W 1887 r. wprowadził język niemiecki do kościołów w południowej [[Warmia|Warmii]] oraz specjalne nabożeństwo z okazji setnej rocznicy urodzin Wilhelma I, który przyczynił się do [[Kulturkampf na Warmii i Mazurach|Kulturkampfu]]. Odmawiał druku polskich książek. Nie popierał lekcji religii w języku polskim i krzewienia polskości. |
==Ciekawostki== | ==Ciekawostki== | ||
| − | Andrzej Thiel był najstarszym synem Jana - właściciela niewielkiego majątku gospodarskiego i Magdaleny z domu Bischoff. Jego siostra wstąpiła do Zgromadzenia Sióstr Katarzynek i przebywała w [[Orneta|Ornecie]]. | + | *Andrzej Thiel był najstarszym synem Jana - właściciela niewielkiego majątku gospodarskiego i Magdaleny z domu Bischoff. Jego siostra wstąpiła do Zgromadzenia Sióstr Katarzynek i przebywała w [[Orneta|Ornecie]]. |
| + | |||
| + | *W 1894 r. z inicjatywy biskupa wzniesiona została we Fromborku [[Kapliczka we Fromborku |kapliczka ku czci św. Józefa]]. Była ona wyrazem hołdu złożonego biskupowi [[Józef Ambroży Geritz|Józefowi Ambrożemu Geritzowi]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | [[Jan Obłąk|Obłąk Jan]], Kopiczko Andrzej,''Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej'', Olsztyn 2010, 261 ss. | + | [[Jan Obłąk|Obłąk Jan]], Kopiczko Andrzej, ''Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej'', Olsztyn 2010, 261 ss.<br> |
| − | |||
''Poczet biskupów warmińskich'', pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss. | ''Poczet biskupów warmińskich'', pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss. | ||
<br/> | <br/> | ||
| + | [[Kategoria:Osoby|Thiel, Andrzej]] | ||
| − | + | [[Kategoria: Duchowni rzymskokatoliccy|Thiel, Andrzej]] | |
| − | + | [[Kategoria: Biskupi warmińscy|Thiel, Andrzej]] | |
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Powiat olsztyński|Thiel, Andrzej]] |
| + | [[Kategoria: Jeziorany (gmina miejsko-wiejska)|Thiel, Andrzej]] | ||
| + | [[Kategoria: Powiat braniewski|Thiel, Andrzej]] | ||
| + | [[Kategoria: Braniewo|Thiel, Andrzej]] | ||
| + | [[Kategoria: Frombork (gmina miejsko-wiejska)|Thiel, Andrzej]] | ||
| + | [[Kategoria: 1801-1918|Thiel, Andrzej]] | ||
Aktualna wersja na dzień 14:25, 18 paź 2018
| Andrzej Thiel | |
| | |
 bp Andrzej Thiel
Źródło: Poczet biskupów warmińskich, red. Stanisław Achremczyk, Olsztyn 2008, 510 ss. | |
| Data i miejsce urodzenia | 26 IX 1826 r. Tłokowo koło Jezioran |
| Data i miejsce śmierci | 17 VII 1908 r. Frombork |
| Miejsce spoczynku | Katedra fromborska |
Andrzej Thiel (ur. 26 IX 1826 r. w Tłokowie koło Jezioran, zm. 17 VII 1908 r. we Fromborku) – biskup warmiński w latach 1886–1908.
Życiorys
Szkoła i wykształcenie
W wieku 11 lat podjął naukę w gimnazjum reszelskim. Koszty utrzymania w szkole ojciec pokrywał produktami z gospodarstwa. W 1984 r. Thiel przeniósł się do gimnazjum w Braniewie. Następnie uczył się w Liceum Hosianum w Braniewie. 30 września 1849 r. przyjął święcenia kapłańskie. W 1851 r. rozpoczął studia we Wrocławiu. W 1853 r. uzyskał stopień licencjata w zakresie teologii. W tym samym roku habilitował się z historii Kościoła i prawa kościelnego w Liceum Hosianum w Braniewie. W 1859 r. został doktorem teologii na Uniwersytecie Wrocławskim. 11 lipca 1858 r. był już profesorem zwyczajnym.
Działalność
Andrzej Thiel pierwszą posługę duszpasterską pełnił w Kłajpedzie oraz w Drangowskich na pruskiej Litwie. Był sekretarzem Towarzystwa św. Wojciecha na Mazurach. Pracował jako wykładowca w Liceum Hosianum w Braniewie.
Thiel cieszył się zaufaniem władz państwowych. Na soborze watykańskim był doradcą teologicznym poselstwa pruskiego w państwie watykańskim. 16 września 1870 r. został kanonikiem warmińskim, a w 1871 r. wikariuszem generalnym. 25 marca 1885 r. otrzymał tytuł biskupiego komisarza Zgromadzenia Sióstr św. Katarzyny. 15 grudnia 1885 r. wybrano go na biskupa warmińskiego. 12 lutego 1886 r. uzyskał potwierdzenie od papieża.
Thiel przyczynił się do wydania kalendarza warmińskiego. Był jednym ze współzałożycieli Warmińskiego Towarzystwa Historycznego, które wydawało m. in. "Zeitschrift". Właśnie w tym wydawnictwie opublikował Thiel m. in.: "Stosunek biskupa Łukasza Watzenrodego do zakonu krzyżackiego", "Uprawa lnu i handel lnem na Warmii". Thiel wydał także tom korespondencji papieskich.
Thiel w czasie swoich rządów na Warmii borykał się z problemem małej liczby duszpasterzy. Przywiązywał duże znaczenie do rozbudowy Kościoła katolickiego w diasporze na Mazurach. Za jego rządów powstało 13 nowych parafii zlokalizowanych w: Górowie Iławeckim, Robkojen koło Kłajpedy, Dżwierzutach, Szczytnie, Kętrzynie, Bartoszycach, Runowie, Olsztynku, Lugowoje, Pasymiu, Kobułtach, Ełku. Powołano także wikariaty w: Gołdapi, Orzechowie, Gusiewie. Biskup zachęcał do odnowienia zwyczaju kolęd i pogłębienia świadomości religijnej diecezjan. Zwracał uwagę na sytuację socjalną wiernych. Dążył do szerszego otwarcia Kościoła na społeczeństwo. Odnowił bank miłosierdzia. Rozwijał ruch trzeźwości oraz działalność charytatywną. Otworzył sierociniec w Ornecie i w Sztumie.
Thiel ograniczył język polski w biskupstwie warmińskim. W 1887 r. wprowadził język niemiecki do kościołów w południowej Warmii oraz specjalne nabożeństwo z okazji setnej rocznicy urodzin Wilhelma I, który przyczynił się do Kulturkampfu. Odmawiał druku polskich książek. Nie popierał lekcji religii w języku polskim i krzewienia polskości.
Ciekawostki
- Andrzej Thiel był najstarszym synem Jana - właściciela niewielkiego majątku gospodarskiego i Magdaleny z domu Bischoff. Jego siostra wstąpiła do Zgromadzenia Sióstr Katarzynek i przebywała w Ornecie.
- W 1894 r. z inicjatywy biskupa wzniesiona została we Fromborku kapliczka ku czci św. Józefa. Była ona wyrazem hołdu złożonego biskupowi Józefowi Ambrożemu Geritzowi.
Bibliografia
Obłąk Jan, Kopiczko Andrzej, Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej, Olsztyn 2010, 261 ss.
Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
