Jan Abezier: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna) |
m (Zastępowanie tekstu - "[[Kategoria: Osoba" na "[[Kategoria:Osoby") |
||
| (Nie pokazano 11 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) | |||
| Linia 4: | Linia 4: | ||
|imię i nazwisko org = | |imię i nazwisko org = | ||
|pseudonim = | |pseudonim = | ||
| − | |grafika = | + | |grafika = Abezier.jpg |
| − | |opis grafiki = | + | |opis grafiki = Jan Abezier<br>Źródło: ''Poczet biskupów warmińskich'', red. Stanisław Achremczyk, Olsztyn 2008, 510 ss. |
|podpis = | |podpis = | ||
| − | |data urodzenia = ok. 1370 | + | |data urodzenia = ok. 1370 r. |
|miejsce urodzenia = Toruń | |miejsce urodzenia = Toruń | ||
|imię przy narodzeniu = | |imię przy narodzeniu = | ||
| − | |data śmierci = 11 | + | |data śmierci = 11 lutego 1424 r. |
|miejsce śmierci = Lidzbark Warmiński | |miejsce śmierci = Lidzbark Warmiński | ||
|przyczyna śmierci = | |przyczyna śmierci = | ||
| − | |miejsce spoczynku = | + | |miejsce spoczynku = katedra we Fromborku |
| − | | | + | |urząd = biskup warmiński |
|odznaczenia = | |odznaczenia = | ||
|commons = | |commons = | ||
| Linia 20: | Linia 20: | ||
|wikicytaty = | |wikicytaty = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }} |
| − | |||
| − | |||
| + | ''' Jan Abezier ''' (ur. ok. 1370 r. w Toruniu, zm. 11 lutego 1424 r. w [[Lidzbark Warmiński |Lidzbarku Warmińskim]]) – [[biskup warmiński]] w latach 1415-1424. | ||
| + | <br/><br/> | ||
== Życiorys == | == Życiorys == | ||
| − | |||
| − | |||
=== Szkoła i wykształcenie === | === Szkoła i wykształcenie === | ||
| − | Jan Abezier wykształcenie elementarne zdobył na ziemi chełmińskiej | + | Jan Abezier wykształcenie elementarne zdobył na ziemi chełmińskiej, studiował w Pradze. Uczęszczał tam na wydział artium i prawa. W 1394 r. uzyskał stopień bakałarza, a w 1401 r. magistra. Od 1402 r. studiował prawo i filozofię w Bolonii. W 1404 r. otrzymał stopień licencjata, a w 1405 r. w Wiedniu nadano mu tytuł doktora dekretałów. |
<br/> | <br/> | ||
| − | === | + | === Działalność === |
| − | Jan został sędzią sądu papieskiego i radcą prawnym wielkiego mistrza. W 1411 r. był [[ | + | Jan został sędzią sądu papieskiego i radcą prawnym wielkiego mistrza. W 1411 r. był [[Prepozyt|prepozytem]] [[Kapituła warmińska|kapituły warmińskiej]]. Jana Abezier wybrano na biskupa warmińskiego w 1415 r., po śmierci biskupa [[Henryk IV Vogelsang|Henryka Vogelsanga]], kiedy Jan przebywał na soborze w Konstancji. Dopiero w 1416 r. rozpoczął starania o zatwierdzenie jego wyboru u metropolity. Ostatecznie 13 kwietnia arcybiskup ryski dokonał w Malborku uroczystego potwierdzenia elekcji Jana, którego konsekrował w 1416 r. Jan von Wallenrode. |
<br/> | <br/> | ||
| − | + | Za rządów Jana odbył się w [[Archidiecezja warmińska|biskupstwie warmińskim]] synod diecezjalny, skierowany przeciwko anarchii, wywołanej na gruncie kościelnym przez zwolenników nauki [[Jan Wiklef|Jana Wiklefa]] w [[Prusy |Prusach]]. W 1421 r. Jan wystąpił przeciwko naukom Jana Husa. Był także twórcą reformy brewiarza diecezjalnego i statutów synodalnych. | |
| − | |||
| − | Za rządów Jana odbył się w [[ | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | Jan interesował się utworami | + | Jan interesował się utworami Seneki, Florusa, Hegesippusa, Witruwiusza Frontinusa. Był jednym z pierwszych sympatyków humanizmu na [[Warmia|Warmii]]. Wzbogacił księgozbiór diecezjalny. |
<br/> | <br/> | ||
| − | Swoje działania polityczne podporządkował [[Zakon | + | Swoje działania polityczne podporządkował [[Zakon krzyżacki|zakonowi krzyżackiemu]]. [[Zakon krzyżacki|Zakon]] jednak nie uszanował tego i wyrządził wiele szkód w [[dominium warmińskie |dominium warmińskim]]. Z tego powodu biskup postanowił poprosić o pomoc papieża. W tym celu udał się do Rzymu. Dotarł tylko do Torunia. Dogoniło go poselstwo wielkiego mistrza z zapewnieniami o poprawie stosunków. |
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | Obłąk Jan, Kopiczko Andrzej,''Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej'', Olsztyn 2010, 261 ss. | + | Obłąk Jan, Kopiczko Andrzej, ''Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej'', Olsztyn 2010, 261 ss.<br> |
| − | |||
''Poczet biskupów warmińskich'', pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss. | ''Poczet biskupów warmińskich'', pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss. | ||
<br/> | <br/> | ||
| + | [[Kategoria:Osoby|Abezier, Jan]] | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Duchowni rzymskokatoliccy|Abezier, Jan]] |
| + | [[Kategoria: Biskupi warmińscy|Abezier, Jan]] | ||
| + | [[Kategoria: Powiat lidzbarski|Abezier, Jan]] | ||
| + | [[Kategoria: Lidzbark Warmiński|Abezier, Jan]] | ||
| + | [[Kategoria: 1401-1500|Abezier, Jan]] | ||
Aktualna wersja na dzień 20:38, 17 mar 2015
| Jan Abezier | |
| | |
 Jan Abezier
Źródło: Poczet biskupów warmińskich, red. Stanisław Achremczyk, Olsztyn 2008, 510 ss. | |
| Data i miejsce urodzenia | ok. 1370 r. Toruń |
| Data i miejsce śmierci | 11 lutego 1424 r. Lidzbark Warmiński |
| Miejsce spoczynku | katedra we Fromborku |
Jan Abezier (ur. ok. 1370 r. w Toruniu, zm. 11 lutego 1424 r. w Lidzbarku Warmińskim) – biskup warmiński w latach 1415-1424.
Życiorys
Szkoła i wykształcenie
Jan Abezier wykształcenie elementarne zdobył na ziemi chełmińskiej, studiował w Pradze. Uczęszczał tam na wydział artium i prawa. W 1394 r. uzyskał stopień bakałarza, a w 1401 r. magistra. Od 1402 r. studiował prawo i filozofię w Bolonii. W 1404 r. otrzymał stopień licencjata, a w 1405 r. w Wiedniu nadano mu tytuł doktora dekretałów.
Działalność
Jan został sędzią sądu papieskiego i radcą prawnym wielkiego mistrza. W 1411 r. był prepozytem kapituły warmińskiej. Jana Abezier wybrano na biskupa warmińskiego w 1415 r., po śmierci biskupa Henryka Vogelsanga, kiedy Jan przebywał na soborze w Konstancji. Dopiero w 1416 r. rozpoczął starania o zatwierdzenie jego wyboru u metropolity. Ostatecznie 13 kwietnia arcybiskup ryski dokonał w Malborku uroczystego potwierdzenia elekcji Jana, którego konsekrował w 1416 r. Jan von Wallenrode.
Za rządów Jana odbył się w biskupstwie warmińskim synod diecezjalny, skierowany przeciwko anarchii, wywołanej na gruncie kościelnym przez zwolenników nauki Jana Wiklefa w Prusach. W 1421 r. Jan wystąpił przeciwko naukom Jana Husa. Był także twórcą reformy brewiarza diecezjalnego i statutów synodalnych.
Jan interesował się utworami Seneki, Florusa, Hegesippusa, Witruwiusza Frontinusa. Był jednym z pierwszych sympatyków humanizmu na Warmii. Wzbogacił księgozbiór diecezjalny.
Swoje działania polityczne podporządkował zakonowi krzyżackiemu. Zakon jednak nie uszanował tego i wyrządził wiele szkód w dominium warmińskim. Z tego powodu biskup postanowił poprosić o pomoc papieża. W tym celu udał się do Rzymu. Dotarł tylko do Torunia. Dogoniło go poselstwo wielkiego mistrza z zapewnieniami o poprawie stosunków.
Bibliografia
Obłąk Jan, Kopiczko Andrzej, Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej, Olsztyn 2010, 261 ss.
Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
