Maczużnik główkowaty: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{Roślina infobox
 
{{Roślina infobox
 
  |Nazwa rośliny = Maczużnik główkowaty
 
  |Nazwa rośliny = Maczużnik główkowaty
  |Nazwa łacińska = Cordyceps capitata  
+
  |Nazwa łacińska = ''Cordyceps capitata''
 
  |L = (Holmsk.) Link
 
  |L = (Holmsk.) Link
 
  |Pusta linia = <br/>
 
  |Pusta linia = <br/>
 
  |grafika = maczużnik.jpg
 
  |grafika = maczużnik.jpg
  |podpis grafiki = Owocnik maczużnika główkowatego
+
  |podpis grafiki = Owocnik maczużnika główkowatego.<br>Fot. Jason Hollinger. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Cordyceps_capitata.jpg Commons Wikimedia]
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Domena = eukarionty  
 
  |Domena = eukarionty  
Linia 18: Linia 18:
 
  |Synonimy = Synonimy
 
  |Synonimy = Synonimy
 
  |Lista synonimów = }}
 
  |Lista synonimów = }}
<br/>
+
'''Maczużnik główkowaty''' (''Cordyceps capitata'' (Holmsk.) Link) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny maczużnikowatych (''Cordycypitaceae''), rzędu rozetkowców (''Hypocreales'').
 
+
<br/><br/>
'''Maczużnik główkowaty''' (''Cordyceps capitata'' (Holmsk.) Link) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny maczużnikowatych (Cordycypitaceae), rzędu rozetkowców (Hypocreales).
+
== Owocnik ==
 
 
 
 
=== Owocnik ===
 
 
Owocnik maczużnika główkowatego złożony jest z główki i trzonu. Główka o średnicy do 1,5 cm, brązowawa, kulista, punktowana. Trzon o wymiarach 3-9 x 0,5-0,7 cm, żółtawy. Miąższ bez smaku i zapachu.
 
Owocnik maczużnika główkowatego złożony jest z główki i trzonu. Główka o średnicy do 1,5 cm, brązowawa, kulista, punktowana. Trzon o wymiarach 3-9 x 0,5-0,7 cm, żółtawy. Miąższ bez smaku i zapachu.
 
<br/>
 
<br/>
 +
== Rozmieszczenie i ekologia ==
 +
Maczużnik główkowaty rośnie w lasach liściastych i mieszanych. Pasożytuje na podziemnych owocnikach jeleniaków z rodzaju ''Elaphomyces''. Owocniki wyrastają grupowo w okresie jesiennym.
  
 +
W Polsce jest gatunkiem rzadkim. Znajduje się na ''Czerwonej liście roślin i grzybów Polski'' i ma status R – potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych. Stanowiska tego gatunku znajdują się głównie w południowej części kraju.
  
=== Rozmieszczenie i ekologia ===
+
Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] maczużnik główkowaty został odnotowany w [[Mazurski Park Krajobrazowy|Mazurskim Parku Krajobrazowym]].
Maczużnik główkowaty rośnie w lasach liściastych i mieszanych, i pasożytuje na podziemnych owocnikach jeleniaków z rodzaju Elaphomyces. Owocniki wyrastają grupowo w okresie jesiennym.
 
<br/>
 
W Polsce jest gatunkiem rzadkim. Znajduje się na „Czerwonej liście roślin i grzybów Polski” i ma status R – potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych. Stanowiska tego gatunku znajdują się głównie w południowej części kraju.
 
<br/>
 
Na Warmii i Mazurach maczużnik główkowaty został odnotowany w [[Mazurski Park Krajobrazowy|Mazurskim Parku Krajobrazowym]].
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
+
== Wartość użytkowa ==
=== Wartość użytkowa ===
 
 
Niejadalny.
 
Niejadalny.
 
<br/>
 
<br/>
 
+
== Ciekawostki ==
=== Ciekawostki ===
+
Inny gatunek z tego rodzaju maczużnik nasięźrzałowy (''Cordyceps ophioglossoides'') charakteryzuje się ciemnoczerwonobrązową, prawie czarną główką owocnika i pasożytuje na grzybni podziemnych grzybów z rodzaju jeleniak (''Elaphomyces''), z owocnikami którego podkładki maczużnika są połączone sznurami grzybni. Z kolei maczużnik bojowy (''Cordyceps militaris'') pasożytuje na larwach i poczwarkach motyli.
Inne gatunki z tego rodzaju: maczużnik nasięźrzałowy (''Cordyceps ophioglossoides''), charakteryzujący się ciemnoczerwono-brązową, prawie czarną główką owocnika, pasożytuje na grzybni podziemnych grzybów z rodzaju jeleniak (Elaphomyces), z owocnikami którego podkładki są połączone sznurami grzybni. Innym rzadkim gatunkiem jest maczużnik bojowy (''Cordyceps militaris'') pasożytujący na larwach i poczwarkach motyli.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
== Bibliografia ==
+
== Zobacz też ==
Fiedorowicz G.: The participation of macromycetes In selected forest communities of the Masurian Landscape Park (NE Poland). Acta Mycologica, 2009, 44(1): 77-95.
+
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Maczużnik_główkowaty pl.wikipedia.org, Maczużnik_główkowaty] [22.05.2014]
 
<br/>
 
<br/>
Wojewoda W., Ławrynowicz M.: ''Red list of the macrofungi in Poland''. W: Mirek Z., . Zarzycki K., Wojewoda W. , Szelag  Z. (red.), ''Red lists of plants and fungi in Poland''. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006, 55-70.
+
[http://www.grzyby.pl/gatunki/Cordyceps_capitata.htm grzyby.pl] [22.05.2014]
 
<br/>
 
<br/>
 
+
[http://www.indexfungorum.org/names/Names.asp indexfungorum.org] [22.05.2014]
== Linki zewnętrzne ==
 
http://pl.wikipedia.org/wiki/Maczużnik_główkowaty
 
 
<br/>
 
<br/>
http://www.grzyby.pl/gatunki/Cordyceps_capitata.htm
+
== Bibliografia ==
<br/>
+
Fiedorowicz Grzegorz, ''The participation of macromycetes In selected forest communities of the Masurian Landscape Park (NE Poland)'', "Acta Mycologica" 2009, nr 44, s.77-95.
http://www.indexfungorum.org/names/Names.asp
 
 
<br/>
 
<br/>
 +
Wojewoda Władysław, Ławrynowicz Maria, ''Red list of the macrofungi in Poland'', [w:] ''Red lists of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski.'', red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 55-70.
  
 
[[Kategoria: Przyroda]]
 
[[Kategoria: Przyroda]]
[[Kategoria: Grzyby]]
+
[[Kategoria: Grzyby Warmii i Mazur]]
 +
[[Kategoria: parki krajobrazowe]]
 +
[[Kategoria: Powiat mrągowski]]
 +
[[Kategoria: powiat piski]]
 +
[[Kategoria: powiat szczycieński]]

Aktualna wersja na dzień 11:25, 17 lut 2015

Maczużnik główkowaty

Cordyceps capitata
(Holmsk.) Link
Owocnik maczużnika główkowatego.Fot. Jason Hollinger. Źródło: Commons Wikimedia
Owocnik maczużnika główkowatego.
Fot. Jason Hollinger. Źródło: Commons Wikimedia
Systematyka
Królestwo grzyby
Gromada grzyby workowe
Klasa wyrzutniaki
Rząd rozetkowce
Rodzina maczużnikowate
Rodzaj maczużnik
Gatunek maczużnik główkowaty
Synonimy

Maczużnik główkowaty (Cordyceps capitata (Holmsk.) Link) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny maczużnikowatych (Cordycypitaceae), rzędu rozetkowców (Hypocreales).

Owocnik

Owocnik maczużnika główkowatego złożony jest z główki i trzonu. Główka o średnicy do 1,5 cm, brązowawa, kulista, punktowana. Trzon o wymiarach 3-9 x 0,5-0,7 cm, żółtawy. Miąższ bez smaku i zapachu.

Rozmieszczenie i ekologia

Maczużnik główkowaty rośnie w lasach liściastych i mieszanych. Pasożytuje na podziemnych owocnikach jeleniaków z rodzaju Elaphomyces. Owocniki wyrastają grupowo w okresie jesiennym.

W Polsce jest gatunkiem rzadkim. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski i ma status R – potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych. Stanowiska tego gatunku znajdują się głównie w południowej części kraju.

Na Warmii i Mazurach maczużnik główkowaty został odnotowany w Mazurskim Parku Krajobrazowym.

Wartość użytkowa

Niejadalny.

Ciekawostki

Inny gatunek z tego rodzaju – maczużnik nasięźrzałowy (Cordyceps ophioglossoides) charakteryzuje się ciemnoczerwonobrązową, prawie czarną główką owocnika i pasożytuje na grzybni podziemnych grzybów z rodzaju jeleniak (Elaphomyces), z owocnikami którego podkładki maczużnika są połączone sznurami grzybni. Z kolei maczużnik bojowy (Cordyceps militaris) pasożytuje na larwach i poczwarkach motyli.

Zobacz też

pl.wikipedia.org, Maczużnik_główkowaty [22.05.2014]
grzyby.pl [22.05.2014]
indexfungorum.org [22.05.2014]

Bibliografia

Fiedorowicz Grzegorz, The participation of macromycetes In selected forest communities of the Masurian Landscape Park (NE Poland), "Acta Mycologica" 2009, nr 44, s.77-95.
Wojewoda Władysław, Ławrynowicz Maria, Red list of the macrofungi in Poland, [w:] Red lists of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski., red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 55-70.