Nerecznica grzebieniasta: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
m (Zastępowanie tekstu - "Kategoria: Natura 2000" na "Kategoria:Natura 2000 Kategoria:Ochrona przyrody") |
|||
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
Linia 5: | Linia 5: | ||
|Pusta linia = <br/> | |Pusta linia = <br/> | ||
|grafika = Dryopteris_cristata.jpg | |grafika = Dryopteris_cristata.jpg | ||
− | |podpis grafiki = Nerecznica grzebieniasta | + | |podpis grafiki = Nerecznica grzebieniasta. C.A.M. Lindman, ''Bilder ur Nordens Flora''. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:502_Dryopteris_cristata.jpg Commons Wikimedia] |
|Systematyka = Systematyka | |Systematyka = Systematyka | ||
|Domena = eukarionty | |Domena = eukarionty | ||
Linia 17: | Linia 17: | ||
|Gatunek = nerecznica grzebieniasta | |Gatunek = nerecznica grzebieniasta | ||
|Synonimy = Synonimy | |Synonimy = Synonimy | ||
− | |Lista synonimów = }} | + | |Lista synonimów = ''Aspidium cristatum'' Sw.}} |
− | + | '''Nerecznica grzebieniasta''' (''Dryopteris cristata'' (L.) A. Gray) – gatunek paproci należący do rodziny nerecznicowatych (''Dryopteridaceae''). | |
− | + | <br/><br/> | |
− | '''Nerecznica grzebieniasta''' (''Dryopteris cristata'' (L.) A. Gray) – gatunek paproci należący do rodziny nerecznicowatych ('' | ||
− | |||
− | |||
=== Morfologia === | === Morfologia === | ||
+ | Wieloletnia paproć o grubym, płożącym się, skąpo skrętolegle ulistnionym kłączu. Liście nieliczne, podwójnie pierzaste, podłużnie lancetowate, nieznacznie zwężone u nasady i wyraźnie na szczycie. Odcinki 1 rzędu w liczbie 10-20, trójkątne lub lancetowate, pierzastosieczne, o szerokiej nasadzie, na bardzo krótkich ogonkach, dolne naprzeciwległe. Odcinki 2 rzędu szerokoowalne, w górze zaokrąglone, o brzegu pojedynczo i podwójnie ostro ząbkowanym. Unerwienie pierzaste, na końcach dychotomiczne, o zakończeniach maczugowato zgrubiałych, wnikających do ząbków, lecz nie dochodzących do brzegu. Ogonek liściowy kruchy, słomkowożółty lub jasnozielony, z rzadkimi, występującymi głównie u nasady brunatnymi, lancetowatymi łuskami oraz z 5 kolistymi wiązkami przewodzącymi. | ||
− | + | Liście płonne wyraźnie różniące się od zarodnionośnych, długości do 30 cm, na krótszych ogonkach, o blaszce zielonej, połyskującej, odcinkach ułożonych w pojedynczej warstwie, wyrastające na zewnątrz rozetki, często się pokładają. Liście zarodnionośne wyrastają pionowo w środkowej części rozetki, długości do 80 cm, żółtozielone, na dłuższych ogonkach, o odcinkach pierwszego rzędu ustawionych pod katem i skośnie do osadki. Kupki zarodni duże, po dojrzeniu łączą się ze sobą. Zawijka nerkowata, naga, całobrzega, przyrośnięta w środkowej części, trwała. Zarodniki dojrzewają od lipca do września. | |
− | |||
=== Rozmieszczenie i ekologia === | === Rozmieszczenie i ekologia === | ||
+ | Występuje w Europie i Ameryce Północnej. Przez Polskę przebiega południowa granica jego zwartego zasięgu; na obszarze nizin i pasma wyżyn występuje dość pospolicie. Oprócz tego występuje na kilku oderwanych, reliktowych stanowiskach w Karpatach. | ||
+ | W [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]] gatunek ten występuje m.in. w obszarze [[Natura 2000 Kaszuny|Natura 2000 Kaszuny]]. | ||
− | + | Rośnie w wilgotnych lasach bagiennych, olsach, łozowiskach, na torfowiskach niskich i śródleśnych łąkach. Jest to gatunek charakterystyczny klasy ''Alnetea glutinosae''. | |
=== Wartość użytkowa === | === Wartość użytkowa === | ||
− | + | Roślina umieszczona na "Czerwonej liście roślin i grzybów Polski" w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia V). | |
− | Roślina umieszczona na Czerwonej | ||
− | |||
=== Ciekawostki === | === Ciekawostki === | ||
− | + | Gatunek ten często bywa mylony z nerecznicą krótkoostną (''Dryopteris carthusiana'') i wietlicą samiczą (''Athyrium filix-femina''). Z nerecznicą krótkoostną tworzy mieszańca ''D.'' x ''uliginosa'' (A. Br. ex Droll) Druce. | |
− | |||
− | |||
− | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
+ | Wójciak Hanna, ''Porosty, mszaki, paprotniki'', Warszawa 2003. | ||
+ | Zarzycki Kazimierz, Szeląg Zbigniew, ''Red list of the vascular plants in Poland'', [w:] Mirek Zbigniew, Zarzycki Kazimierz, Wojewoda Władysław, Szelag Zbigniew (red.), ''Red lists of plants and fungi in Poland'', W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków 2006. | ||
+ | [http://pl.wikipedia.org/wiki/Nerecznica_grzebieniasta pl.wikipedia.org, nerecznica grzebieniasta] [28.06.2014]<br/> | ||
− | + | [[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]] [[Kategoria:Natura 2000]] [[Kategoria:Ochrona przyrody]] | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | [[Kategoria: |
Aktualna wersja na dzień 11:08, 18 mar 2015
Nerecznica grzebieniasta | |
| |
Dryopteris cristata | |
(L.) A. Gray | |
Nerecznica grzebieniasta. C.A.M. Lindman, Bilder ur Nordens Flora. Źródło: Commons Wikimedia | |
Systematyka | |
Królestwo | rośliny |
Gromada | rośliny naczyniowe |
Klasa | paprocie |
Rząd | paprotkowce |
Rodzina | nerecznicowate |
Rodzaj | nerecznica |
Gatunek | nerecznica grzebieniasta |
Synonimy | |
Aspidium cristatum Sw. |
Nerecznica grzebieniasta (Dryopteris cristata (L.) A. Gray) – gatunek paproci należący do rodziny nerecznicowatych (Dryopteridaceae).
Spis treści
Morfologia
Wieloletnia paproć o grubym, płożącym się, skąpo skrętolegle ulistnionym kłączu. Liście nieliczne, podwójnie pierzaste, podłużnie lancetowate, nieznacznie zwężone u nasady i wyraźnie na szczycie. Odcinki 1 rzędu w liczbie 10-20, trójkątne lub lancetowate, pierzastosieczne, o szerokiej nasadzie, na bardzo krótkich ogonkach, dolne naprzeciwległe. Odcinki 2 rzędu szerokoowalne, w górze zaokrąglone, o brzegu pojedynczo i podwójnie ostro ząbkowanym. Unerwienie pierzaste, na końcach dychotomiczne, o zakończeniach maczugowato zgrubiałych, wnikających do ząbków, lecz nie dochodzących do brzegu. Ogonek liściowy kruchy, słomkowożółty lub jasnozielony, z rzadkimi, występującymi głównie u nasady brunatnymi, lancetowatymi łuskami oraz z 5 kolistymi wiązkami przewodzącymi.
Liście płonne wyraźnie różniące się od zarodnionośnych, długości do 30 cm, na krótszych ogonkach, o blaszce zielonej, połyskującej, odcinkach ułożonych w pojedynczej warstwie, wyrastające na zewnątrz rozetki, często się pokładają. Liście zarodnionośne wyrastają pionowo w środkowej części rozetki, długości do 80 cm, żółtozielone, na dłuższych ogonkach, o odcinkach pierwszego rzędu ustawionych pod katem i skośnie do osadki. Kupki zarodni duże, po dojrzeniu łączą się ze sobą. Zawijka nerkowata, naga, całobrzega, przyrośnięta w środkowej części, trwała. Zarodniki dojrzewają od lipca do września.
Rozmieszczenie i ekologia
Występuje w Europie i Ameryce Północnej. Przez Polskę przebiega południowa granica jego zwartego zasięgu; na obszarze nizin i pasma wyżyn występuje dość pospolicie. Oprócz tego występuje na kilku oderwanych, reliktowych stanowiskach w Karpatach.
W województwie warmińsko-mazurskim gatunek ten występuje m.in. w obszarze Natura 2000 Kaszuny.
Rośnie w wilgotnych lasach bagiennych, olsach, łozowiskach, na torfowiskach niskich i śródleśnych łąkach. Jest to gatunek charakterystyczny klasy Alnetea glutinosae.
Wartość użytkowa
Roślina umieszczona na "Czerwonej liście roślin i grzybów Polski" w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia V).
Ciekawostki
Gatunek ten często bywa mylony z nerecznicą krótkoostną (Dryopteris carthusiana) i wietlicą samiczą (Athyrium filix-femina). Z nerecznicą krótkoostną tworzy mieszańca D. x uliginosa (A. Br. ex Droll) Druce.
Bibliografia
Wójciak Hanna, Porosty, mszaki, paprotniki, Warszawa 2003.
Zarzycki Kazimierz, Szeląg Zbigniew, Red list of the vascular plants in Poland, [w:] Mirek Zbigniew, Zarzycki Kazimierz, Wojewoda Władysław, Szelag Zbigniew (red.), Red lists of plants and fungi in Poland, W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków 2006.
pl.wikipedia.org, nerecznica grzebieniasta [28.06.2014]