Pawężnica łuseczkowata: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 19 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|Pusta linia = <br/> | |Pusta linia = <br/> | ||
|grafika = Peltigera praetextata.jpg | |grafika = Peltigera praetextata.jpg | ||
| − | |podpis grafiki = Pawężnica łuseczkowata | + | |podpis grafiki = Pawężnica łuseczkowata.<br> Fot. Dariusz Kubiak. |
|Systematyka = Systematyka | |Systematyka = Systematyka | ||
|Domena = eukarionty | |Domena = eukarionty | ||
|Królestwo = grzyby | |Królestwo = grzyby | ||
| + | |Podkrólestwo = | ||
|Gromada = grzyby workowe | |Gromada = grzyby workowe | ||
| − | |Klasa = miseczniaki (Lecanoromycetes) | + | |Klasa = miseczniaki (''Lecanoromycetes'') |
|Rząd = pawężnicowce | |Rząd = pawężnicowce | ||
|Rodzina = pawężnicowate | |Rodzina = pawężnicowate | ||
| Linia 17: | Linia 18: | ||
|Synonimy = Synonimy | |Synonimy = Synonimy | ||
|Lista synonimów = }} | |Lista synonimów = }} | ||
| − | |||
| − | |||
'''Pawężnica łuseczkowata''' (''Peltigera praetextata'' (Flörke ex Sommerf.) Zopf) – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny pawężnicowatych (''Peltigeraceae''), rzędu pawężnicowców (''Peltigerales''). | '''Pawężnica łuseczkowata''' (''Peltigera praetextata'' (Flörke ex Sommerf.) Zopf) – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny pawężnicowatych (''Peltigeraceae''), rzędu pawężnicowców (''Peltigerales''). | ||
| − | + | <br/><br/> | |
| − | + | == Plecha == | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
Plecha pawężnicy łuseczkowatej jest listkowata, zwykle rozetkowata, do 20 cm średnicy, podzielona na odcinki do 2 cm szerokości, dość sztywna, nie pilśniowata, gładka, czasem błyszcząca. Na górnej powierzchni, na brzegach lub wzdłuż spękań zwykle wykształcają się bardzo liczne łuseczkowate izydia (wyrostki), wyraźnie widoczne nawet bez lupy. Dolna strona z ciemnobrązowymi łuskami i licznymi chwytnikami. Owocniki często spotykane, koliste, na końcach odcinków, o brunatnych tarczkach. | Plecha pawężnicy łuseczkowatej jest listkowata, zwykle rozetkowata, do 20 cm średnicy, podzielona na odcinki do 2 cm szerokości, dość sztywna, nie pilśniowata, gładka, czasem błyszcząca. Na górnej powierzchni, na brzegach lub wzdłuż spękań zwykle wykształcają się bardzo liczne łuseczkowate izydia (wyrostki), wyraźnie widoczne nawet bez lupy. Dolna strona z ciemnobrązowymi łuskami i licznymi chwytnikami. Owocniki często spotykane, koliste, na końcach odcinków, o brunatnych tarczkach. | ||
<br/> | <br/> | ||
| + | == Rozmieszczenie i ekologia == | ||
| + | Gatunek ten występuje na ziemi i mszakach, czasami na korze drzew. Jest charakterystyczny dla żyznych lasów liściastych (głównie gradów i buczyn), gdzie często rośnie na mszakach u nasady pni drzew lub w ich dolnych partiach, a także na omszałych kłodach i pniakach. W górach występuje również na zacienionych, omszonych skałach i głazach. | ||
| − | + | Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] gatunek ten występuje dość często, ale jedynie w dobrze zachowanych zbiorowiskach leśnych, głównie w rezerwatach przyrody, m.in. w [[Rezerwat Las Warmiński|Lesie Warmińskim]] i rezerwacie [[Rezerwat Dęby Napiwodzkie|Dęby Napiwodzkie]]. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Wartość użytkowa == | |
| − | + | Gatunek ten jest dość rzadki w całym kraju. Został objęty w Polsce ścisłą ochroną i umieszczony na czerwonej liście jako porost zagrożony wymarciem (EN). | |
| − | |||
| − | Gatunek dość rzadki w całym kraju. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | ==Zobacz też == | |
| − | + | [http://pl.wikipedia.org/wiki/Peltigera pl.wikipedia.org, Peltigera] [10.07.2014] | |
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | Czyżewska Krystyna, Cieśliński Stanisław, ''Porosty – wskaźniki niżowych lasów puszczańskich w Polsce'', "Monographiae Botanicae" 2003, nr 91, s. 223–239.<br/> | |
| − | + | Cieśliński Stanisław, Czyżewska Krystyna, Fabiszewski Jerzy, ''Czerwona lista porostów w Polsce. Red list of the lichens in Poland'', [w:] ''Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Red lists of plants and fungi in Poland'', red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 71–89.<br/> | |
| − | + | Fałtynowicz Wiesław, ''Porosty w lasach. Przewodnik terenowy dla leśników i taksatorów'', Warszawa 2012. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Grzyby Warmii i Mazur]] [[Kategoria: Rezerwaty przyrody]] | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | [[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Grzyby]] [[Kategoria: | ||
Aktualna wersja na dzień 07:55, 10 mar 2015
| Pawężnica łuseczkowata | |
| | |
| Peltigera praetextata | |
| (Flörke ex Sommerf.) Zopf | |
 Pawężnica łuseczkowata. Fot. Dariusz Kubiak. | |
| Systematyka | |
| Królestwo | grzyby |
| Gromada | grzyby workowe |
| Klasa | miseczniaki (Lecanoromycetes) |
| Rząd | pawężnicowce |
| Rodzina | pawężnicowate |
| Rodzaj | pawężnica |
| Gatunek | pawężnica łuseczkowata |
| Synonimy | |
Pawężnica łuseczkowata (Peltigera praetextata (Flörke ex Sommerf.) Zopf) – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny pawężnicowatych (Peltigeraceae), rzędu pawężnicowców (Peltigerales).
Plecha
Plecha pawężnicy łuseczkowatej jest listkowata, zwykle rozetkowata, do 20 cm średnicy, podzielona na odcinki do 2 cm szerokości, dość sztywna, nie pilśniowata, gładka, czasem błyszcząca. Na górnej powierzchni, na brzegach lub wzdłuż spękań zwykle wykształcają się bardzo liczne łuseczkowate izydia (wyrostki), wyraźnie widoczne nawet bez lupy. Dolna strona z ciemnobrązowymi łuskami i licznymi chwytnikami. Owocniki często spotykane, koliste, na końcach odcinków, o brunatnych tarczkach.
Rozmieszczenie i ekologia
Gatunek ten występuje na ziemi i mszakach, czasami na korze drzew. Jest charakterystyczny dla żyznych lasów liściastych (głównie gradów i buczyn), gdzie często rośnie na mszakach u nasady pni drzew lub w ich dolnych partiach, a także na omszałych kłodach i pniakach. W górach występuje również na zacienionych, omszonych skałach i głazach.
Na Warmii i Mazurach gatunek ten występuje dość często, ale jedynie w dobrze zachowanych zbiorowiskach leśnych, głównie w rezerwatach przyrody, m.in. w Lesie Warmińskim i rezerwacie Dęby Napiwodzkie.
Wartość użytkowa
Gatunek ten jest dość rzadki w całym kraju. Został objęty w Polsce ścisłą ochroną i umieszczony na czerwonej liście jako porost zagrożony wymarciem (EN).
Zobacz też
pl.wikipedia.org, Peltigera [10.07.2014]
Bibliografia
Czyżewska Krystyna, Cieśliński Stanisław, Porosty – wskaźniki niżowych lasów puszczańskich w Polsce, "Monographiae Botanicae" 2003, nr 91, s. 223–239.
Cieśliński Stanisław, Czyżewska Krystyna, Fabiszewski Jerzy, Czerwona lista porostów w Polsce. Red list of the lichens in Poland, [w:] Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Red lists of plants and fungi in Poland, red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 71–89.
Fałtynowicz Wiesław, Porosty w lasach. Przewodnik terenowy dla leśników i taksatorów, Warszawa 2012.
