Rezerwat Cisowy Jar: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 26 wersji utworzonych przez 6 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{Rezerwat przyrody infobox  
 
{{Rezerwat przyrody infobox  
−
|   nazwa_rezerwatu= Rezerwat Cisowy Jar
+
|nazwa_rezerwatu = Rezerwat Cisowy Jar
−
|   zdjęcie=  
+
|zdjęcie =  
−
|       opis_zdjęcia=  
+
|opis_zdjęcia =  
−
|   rodzaj_rezerwatu= leśny  
+
|rodzaj_rezerwatu = leśny  
−
|charakter_rezerwatu=  
+
|charakter_rezerwatu =  
−
|         położenie= [[województwo warmińsko-mazurskie]], [[gmina]]
+
|położenie = województwo warmińsko-mazurskie, Kowale Oleckie (gmina wiejska)
−
|             data= 1959
+
|data = 1959 r.
−
|         kod mapy= PL-WN
+
|kod mapy = PL-WN
−
|       powierzchnia= 10,68 ha
+
|powierzchnia = 10,68  
−
|           stopniN=  
+
|stopniN= 54
−
|             minutN=  
+
|minutN= 9
−
|           sekundN=  
+
|sekundN= 10.4007
−
|           stopniE=  
+
|stopniE= 22
−
|             minutE=  
+
|minutE= 22
−
|           sekundE=  
+
|sekundE= 9.1269
 
}}
 
}}
−
''' Rezerwat Cisowy Jar '''
+
'''Rezerwat Cisowy Jar''' – rezerwat utworzony w 1959 r. na obszarze [[Nadleśnictwo Olecko|Nadleśnictwa Olecko]], ok. 1 km na północny wschód od miejscowości [[Guzy]] i 4 km od [[Kowale Oleckie|Kowali Oleckich]]. Powierzchnia rezerwatu wynosi 10,68 ha. Został on utworzony dla ochrony krańcowego stanowiska [[cis pospolity|cisa]] (''Taxus baccata''), leżącego na północny wschód od granicy jego zasięgu. Jest to najbogatsze skupisko tego gatunku na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] liczące ok. 1400 osobników. Cis podlega tu ochronie od 1937 r.
−
<br/>
+
<br/><br/>
 +
 
 +
== Fizjogeografia terenu i szata roślinna ==
 +
Teren rezerwatu to głęboki wąwóz, jeden z kilku wciętych we wzgórza zwane "Guzem" (256 m n.p.m.). Leży on między [[Szeszki (gmina Kowale Oleckie)|Szeszkami]] a [[Wężewo|Wężewem]], na zachód od stacji kolejowej Kowale Oleckie, w obrębie oddziału 305 [[Leśnictwo Cisowo|leśnictwa Cisowo]]. Bogata konfiguracja tutejszego terenu powoduje występowanie licznych maleńkich zagłębień bezodpływowych wypełnionych wodą, lokalnie zabagnionych, oraz licznych strumieni o znacznych spadkach. Strumienie te, podobnie jak woda opadowa spływająca po stromych zboczach, mogą powodować erozję gleby w miejscach nieosłoniętych roślinnością.
 +
 
 +
Cisowy Jar jest największym i najdłuższym wąwozem na terenie [[Wzgórza Szeskie|Wzgórz Szeskich]]. Jego długość wynosi 1000 m, a głębokość dochodzi do 30 m, natomiast szerokość mierzona między krawędziami sięga od 100 do 300 m. Zbocza wąwozu są bardzo strome, a dnem płynie okresowo wysychająca struga, zbierająca wody ze źródeł wysiękowych usytuowanych u podnóża stromych zboczy.
  
−
=== O rezerwacie ===
+
Dno wąwozu zajmuje łęg jesionowo-olchowy. Zbocza jaru porośnięte są drzewostanem grądowym o znacznie przekształconym składzie gatunkowym. Pod okapem tego drzewostanu rosną małe, przygłuszone cisy. Tylko kilkanaście z nich osiągnęło wysokość 2-3 m.
−
Rezerwat przyrody Cisowy Jar utworzony został w 1959 roku  na obszarze Nadleśnictwa Olecko, ok. 1 km na północny wschód od miejscowości Guzy  i 4 km od Kowali Oleckich. Powierzchnia 10,68 ha. Utworzony został dla ochrony krańcowego stanowiska cisa (Taxus baccata) leżącego na półn. – wschodniej granicy jego zasięgu. Jest to najbogatsze, tego gatunku skupisko na Mazurach (ok. 1400 osobników). Cis podlega tu ochronie od 1937 r.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
−
[[Plik:]]
+
== Rośliny ==
 +
Na terenie rezerwatu można wyróżnić trzy typy siedliskowe: las mieszany świeży (0,30 ha, 2,8%), las świeży (9,95 ha, 93,4%) i las wilgotny (0,40 ha, 3,8%). Zawierają one w sobie drzewostan głównie z udziałem świerka (72%), lipy (14%) i brzozy (1%) w wieku od 60 do 90 lat. Drzewostany rezerwatu są silnie zniekształcone, ponieważ przed 80 laty wykonano tu zrąb zupełny. Obecnie, uwzględniając w szerokim stopniu cele ochronne, na całym terenie rezerwatu planowane są do wykonania jedynie cięcia sanitarne oraz pielęgnacyjne pod kątem ochrony cisa, który rośnie pod osłoną drzewostanu.
  
−
=== Fizjogeografia terenu i szata roślinna ===
+
W 1965 r. w rezerwacie i bezpośrednim sąsiedztwie jego granic stwierdzono 1392 okazy tego gatunku drzew. Większość to egzemplarze bardzo małe o wysokości 10-15 cm. Kilkanaście z nich osiąga wysokość 2-3 m, ale są one przygłuszone przez zwarty drzewostan. Największy cis jest jednak poza zasięgiem rezerwatu, w oddziale 167. – jego wysokość wynosi około 7 metrów, zaś obwód 110 cm.
−
Teren rezerwatu to głęboki wąwóz, jeden z kilku wciętych we wzgórza zwane „Guzem" 256 metrów n.p.m. Leży on między Szeszkami a Wężewem, na zachód od stacji kolejowej Kowale Oleckie, w obrębie oddziału 305 leśnictwa Cisowo. Bogata konfiguracja tutejszego terenu powoduje występowanie licznych maleńkich zagłębień bezodpływowych wypełnionych wodą, lokalnie zabagnionych, oraz licznych strumieni o znacznych spadkach. Strumienie te, podobnie jak woda opadowa spływająca po stromych zboczach, mogą powodować erozję gleby w miejscach nie osłoniętych roślinnością.
 
 
<br/>
 
<br/>
−
Cisowy Jar jest największym i najdłuższym wąwozem na terenie Wzgórz Szeskich. Jego długość wynosi 1000 m, a głębokość dochodzi do 30 m, natomiast szerokość mierzona między krawędziami sięga do 100 do 300 metrów. Zbocza wąwozu są bardzo strome. Dnem wąwozu płynie, okresowo wysychająca struga, zbierająca wody ze źródeł wysiękowych usytuowanych u podnóża stromych zboczy.  
+
 
 +
W rezerwacie stwierdzono występowanie licznych mchów (ogółem 118 gatunków, w tym 17 gatunków wątrobowców i 101 gatunków mchów właściwych).
 +
Ponadto rosną w nim takie drzewa jak: osika, świerk, wierzba, iwa, lipa, grab, klon, wiąz górski i jesion.
 
<br/>
 
<br/>
−
Dno wąwozu zajmuje łęg jesionowo-olchowy. Zbocza jaru porośnięte są drzewostanem grądowym o znacznie przekształconym składzie gatunkowym. Pod okapem tego drzewostanu rosną małe, przygłuszone cisy. Tylko kilkanaście z nich osiągnęło wysokość 2-3 m.
+
 
−
<br/>
+
== Ciekawostki ==
−
=== Rośliny ===
+
Największy cis – znajdujący się poza zasięgiem rezerwatu, ok. 250 metrów na zachód od jego granicy – łatwo dostrzec, ponieważ jako pomnik przyrody jest otoczony barierką. Jego obecność w tym miejscu świadczy o tym, że dawniej cis występował również poza granicami rezerwatu.
−
Na terenie rezerwatu można wyróżnić trzy typy siedliskowe: las mieszany świeży - 0,30 ha - 2,8% , las świeży - 9,95 ha - 93,4%, las wilgotny - 0,40 ha - 3,8% zawierają one w sobie drzewostan głównie z udziałem - świerk (72%) lipa (14%), brzoza (1%) w wieku od 60 do 90 lat. Drzewostany rezerwatu są silnie zniekształcone, ponieważ przed 80 laty. Wykonano tu zrąb zupełny. Obecnie uwzględniając w szerokim stopniu cele ochronne na całym terenie rezerwatu planowane są jedynie do wykonania cięcia sanitarne oraz pielęgnacyjne pod kątem ochrony cisa. Pod osłoną drzewostanu rośnie cis. W 1965 r. stwierdzono w rezerwacie i bezpośrednim sąsiedztwie jego granic 1392 okazy. Większość to egzemplarze bardzo małe o wysokości 10-15 cm. Kilkanaście osiąga wysokość 2-3 m, ale są one przygłuszone przez zwarty drzewostan. Największy cis jest jednak poza zasięgiem rezerwatu w oddziale 167. - jego wysokość wynosi około 7 metrów, zaś obwód 110 cm.
+
 
−
W rezerwacie stwierdzono występowanie licznych mchów - ogółem 118 gatunków w tym 17 gatunków wątrobowców i 101 gatunków mchów właściwych oraz osika, świerk, wierzba, iwa, lipa, grab, klon, wiąz górski i jesion.
+
Przy wschodniej granicy rezerwatu znajdują się ledwie już zauważalne wały ziemne. Są to pozostałości po grodzisku z okresu, kiedy ziemie te zamieszkiwali Jaćwingowie z sudawskiej grupy Kymenów. Okoliczni mieszkańcy nazywali grodzisko "Starym Szańcem".
 
<br/>
 
<br/>
  
−
=== Ciekawostki ===
+
==Galeria zdjęć==
−
Największy cis jest znajduje się poza zasięgiem rezerwatu, ok. 250 metrów na zachód od jego granicy. Wysokość drzewa wynosi około 7 metrów, zaś obwód 110 cm. Łatwo je dostrzec, ponieważ, jak na pomnik przyrody przystało, jest otoczony barierką. Jego obecność w tym miejscy świadczy o tym, że dawniej cis występował również poza granicą rezerwatu
+
<gallery mode=packed widths=300px heights=300px class="left">
−
 
+
File: cisowy_jar_rp_w.png|<center>Rezerwat Cisowy Jar
−
Przy wschodniej granicy rezerwatu znajdują się, ledwie już zauważalne wały ziemne, pozostałości po grodzisku z okresu kiedy ziemie te zamieszkiwali Jaćwingowie z sudawskiej grupy Kymenów. Okoliczni mieszkańcy grodzisko nazywali "Stary Szaniec".
+
File: cisowy_jar_rp_g.png|<center>Rezerwat Cisowy Jar
 +
Plik: taxus.jpg|<center>Cis pospolity (''Taxus baccata''). Fot. Frank Vincentz. <br>Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Taxus_baccata_01_ies.jpg Commons Wikimedia]
 +
</gallery>
 +
== Zobacz też ==
 +
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Rezerwat_przyrody_Cisowy_Jar pl.wikipedia.org, Rezerwat przyrody Cisowy Jar] [21.05.2014]
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
−
Dąbrowski S., Polakowski B., Wołos L. Obszary chronione i pomniki przyrody województwa Warmińsko-Mazurskiegio. Urząd Wojewódzki, Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa w Olsztynie, 1999. olsztyn,1999.
+
Dąbrowski Stanisław, Polakowski Benon, Wołos Lucjan, ''Obszary chronione i pomniki przyrody województwa warmińsko-mazurskiego'', Olsztyn 1999.
−
 
 
−
<br/>
 
−
== Linki zewnętrzne ==
 
−
http://pl.wikipedia.org/wiki/Rezerwat_przyrody_Cisowy_Jar
 
 
<br/>
 
<br/>
  
−
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Natura 2000]] [[Kategoria: Ochrona przyrody]] [[Kategoria: Rezerwaty przyrody]] [[Kategoria: gmina Małdyty]]
+
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria:Natura 2000]] [[Kategoria:Ochrona przyrody]] [[Kategoria: Rezerwaty przyrody]] [[Kategoria: Powiat olecki]] [[Kategoria: Kowale Oleckie (gmina wiejska)]]

Aktualna wersja na dzień 10:54, 18 mar 2015

Rezerwat Cisowy Jar
Rodzaj rezerwatu leśny
Państwo  Polska
Data utworzenia 1959 r.
Powierzchnia 10,68 ha
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Rezerwat Cisowy Jar
Rezerwat Cisowy Jar
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Rezerwat Cisowy Jar
Rezerwat Cisowy Jar
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Rezerwat Cisowy Jar – rezerwat utworzony w 1959 r. na obszarze Nadleśnictwa Olecko, ok. 1 km na północny wschód od miejscowości Guzy i 4 km od Kowali Oleckich. Powierzchnia rezerwatu wynosi 10,68 ha. Został on utworzony dla ochrony krańcowego stanowiska cisa (Taxus baccata), leżącego na północny wschód od granicy jego zasięgu. Jest to najbogatsze skupisko tego gatunku na Warmii i Mazurach liczące ok. 1400 osobników. Cis podlega tu ochronie od 1937 r.

Fizjogeografia terenu i szata roślinna

Teren rezerwatu to głęboki wąwóz, jeden z kilku wciętych we wzgórza zwane "Guzem" (256 m n.p.m.). Leży on między Szeszkami a Wężewem, na zachód od stacji kolejowej Kowale Oleckie, w obrębie oddziału 305 leśnictwa Cisowo. Bogata konfiguracja tutejszego terenu powoduje występowanie licznych maleńkich zagłębień bezodpływowych wypełnionych wodą, lokalnie zabagnionych, oraz licznych strumieni o znacznych spadkach. Strumienie te, podobnie jak woda opadowa spływająca po stromych zboczach, mogą powodować erozję gleby w miejscach nieosłoniętych roślinnością.

Cisowy Jar jest największym i najdłuższym wąwozem na terenie Wzgórz Szeskich. Jego długość wynosi 1000 m, a głębokość dochodzi do 30 m, natomiast szerokość mierzona między krawędziami sięga od 100 do 300 m. Zbocza wąwozu są bardzo strome, a dnem płynie okresowo wysychająca struga, zbierająca wody ze źródeł wysiękowych usytuowanych u podnóża stromych zboczy.

Dno wąwozu zajmuje łęg jesionowo-olchowy. Zbocza jaru porośnięte są drzewostanem grądowym o znacznie przekształconym składzie gatunkowym. Pod okapem tego drzewostanu rosną małe, przygłuszone cisy. Tylko kilkanaście z nich osiągnęło wysokość 2-3 m.

Rośliny

Na terenie rezerwatu można wyróżnić trzy typy siedliskowe: las mieszany świeży (0,30 ha, 2,8%), las świeży (9,95 ha, 93,4%) i las wilgotny (0,40 ha, 3,8%). Zawierają one w sobie drzewostan głównie z udziałem świerka (72%), lipy (14%) i brzozy (1%) w wieku od 60 do 90 lat. Drzewostany rezerwatu są silnie zniekształcone, ponieważ przed 80 laty wykonano tu zrąb zupełny. Obecnie, uwzględniając w szerokim stopniu cele ochronne, na całym terenie rezerwatu planowane są do wykonania jedynie cięcia sanitarne oraz pielęgnacyjne pod kątem ochrony cisa, który rośnie pod osłoną drzewostanu.

W 1965 r. w rezerwacie i bezpośrednim sąsiedztwie jego granic stwierdzono 1392 okazy tego gatunku drzew. Większość to egzemplarze bardzo małe o wysokości 10-15 cm. Kilkanaście z nich osiąga wysokość 2-3 m, ale są one przygłuszone przez zwarty drzewostan. Największy cis jest jednak poza zasięgiem rezerwatu, w oddziale 167. – jego wysokość wynosi około 7 metrów, zaś obwód 110 cm.

W rezerwacie stwierdzono występowanie licznych mchów (ogółem 118 gatunków, w tym 17 gatunków wątrobowców i 101 gatunków mchów właściwych). Ponadto rosną w nim takie drzewa jak: osika, świerk, wierzba, iwa, lipa, grab, klon, wiąz górski i jesion.

Ciekawostki

Największy cis – znajdujący się poza zasięgiem rezerwatu, ok. 250 metrów na zachód od jego granicy – łatwo dostrzec, ponieważ jako pomnik przyrody jest otoczony barierką. Jego obecność w tym miejscu świadczy o tym, że dawniej cis występował również poza granicami rezerwatu.

Przy wschodniej granicy rezerwatu znajdują się ledwie już zauważalne wały ziemne. Są to pozostałości po grodzisku z okresu, kiedy ziemie te zamieszkiwali Jaćwingowie z sudawskiej grupy Kymenów. Okoliczni mieszkańcy nazywali grodzisko "Starym Szańcem".

Galeria zdjęć

  • Rezerwat Cisowy Jar
  • Rezerwat Cisowy Jar
  • Cis pospolity (Taxus baccata). Fot. Frank Vincentz.
    Źródło: Commons Wikimedia

Zobacz też

pl.wikipedia.org, Rezerwat przyrody Cisowy Jar [21.05.2014]

Bibliografia

Dąbrowski Stanisław, Polakowski Benon, Wołos Lucjan, Obszary chronione i pomniki przyrody województwa warmińsko-mazurskiego, Olsztyn 1999.

Źródło: „http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php?title=Rezerwat_Cisowy_Jar&oldid=142523”