Rezerwat Pupy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 29 wersji utworzonych przez 6 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Rezerwat przyrody infobox | {{Rezerwat przyrody infobox | ||
| − | | nazwa_rezerwatu= Rezerwat | + | | nazwa_rezerwatu= Rezerwat Pupy |
| zdjęcie= rezerwat pupy tablica.jpeg | | zdjęcie= rezerwat pupy tablica.jpeg | ||
| − | | opis_zdjęcia= Rezerwat Pupy | + | | opis_zdjęcia= Rezerwat Pupy. Tablica informacyjna przy ścieżce przyrodniczej. Fot. Dariusz Kubiak. |
| rodzaj_rezerwatu= leśny | | rodzaj_rezerwatu= leśny | ||
|charakter_rezerwatu= | |charakter_rezerwatu= | ||
| − | | położenie= [[województwo warmińsko-mazurskie]], [[powiat szczycieński]], [[gmina | + | | położenie= [[województwo warmińsko-mazurskie]], [[powiat szczycieński]], [[Świętajno (gmina wiejska, powiat szczycieński)]] |
| − | | | + | | data= 1995 |
| kod mapy= PL-WN | | kod mapy= PL-WN | ||
| − | | powierzchnia= 58,12 | + | | powierzchnia= 58,12 |
| stopniN= 53 | | stopniN= 53 | ||
| minutN= 33 | | minutN= 33 | ||
| Linia 16: | Linia 16: | ||
| sekundE= 14 | | sekundE= 14 | ||
}} | }} | ||
| − | '''Rezerwat | + | '''Rezerwat Pupy''' – rezerwat leśny utworzony na podstawie Zarządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dn. 25 stycznia 1995 r. Zajmuje obszar 58,12 ha. Położony jest w pobliżu miejscowości [[Spychowo]], na terenie [[Nadleśnictwo Spychowo|Nadleśnictwa Spychowo]] ([[powiat szczycieński]]). |
| + | Rezerwat powstał w celu zachowania starodrzewu mieszanego z udziałem [[świerk pospolity|świerka pospolitego]], sosny zwyczajnej, [[dąb szypułkowy|dębu szypułkowego]] i [[buk zwyczajny|buka zwyczajnego]]. Jest jednym z ogniw specjalnego obszaru ochrony siedlisk (SOOS) [[Ostoja Piska]] utworzonego w ramach programu [[Natura 2000]]. | ||
| + | Nazwa rezerwatu pochodzi od przedwojennej, niemieckiej nazwy miejscowości ''Puppen'', którą po wojnie przemianowano na Pupy. W 1959 r. zmieniono tę kontrowersyjną nazwę na zaczerpnięte z powieści Henryka Sienkiewicza Spychowo. Aby zachować historyczną nazwę, leśnicy postanowili nazwać tak pobliski rezerwat. | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
| − | + | == Fizjogeografia terenu i szata roślinna == | |
| − | + | Teren rezerwatu jest lekko falisty; deniwelacje nie przekraczają zazwyczaj 0,5 m. W części środkowej występuje obniżenie z siedliskami wilgotnymi i bagiennymi. Ze względu na płytkie występowanie wód gruntowych w okresach wilgotnych i po opadach deszczu stopień uwilgotnienia tych miejsc szybko wzrasta i utrzymuje się stosunkowo długo. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | Teren rezerwatu jest lekko falisty | ||
| − | Na terenie rezerwatu | + | Na terenie rezerwatu Pupy wyróżniono 12 zbiorowisk roślinnych. Dominuje bór mieszany wilgotny dębowo-świerkowy (jegiel) ''Querco-Piceetum''. Głównym komponentem drzewostanu w tym zespole jest świerk tworzący wielogeneracyjną populację. Znacznie mniej liczna i mało zróżnicowana wiekowo jest populacja dębu. Obejmuje ona nieliczne 300-letnie drzewa pomnikowe. Z pozostałych zbiorowisk na uwagę zasługuje grąd subkontynentalny ''Tilio cordatae-Carpinetum betuli'' z bukiem, który znajduje się tu poza granicą zwartego zasięgu. O antropogenicznym pochodzeniu drzewostanu bukowego świadczy jego układ w formie kręgu (tzw. kępa Mortzfelda). Siedliska grądowe występują w rezerwacie na większych powierzchniach, zajęte są jednak obecnie głównie przez drzewostany sosnowe powstałe w wyniku sztucznych nasadzeń po zrębach zupełnych. |
| − | + | == Zwierzęta == | |
| + | W rezerwacie i jego najbliższej okolicy odnotowano występowanie 28 gatunków ssaków, 38 gatunków ptaków lęgowych, 13 gatunków ptaków przelotnych, 10 gatunków płazów i 3 gatunki gadów. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Rośliny == | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
W rezerwacie zanotowano występowanie 13 gatunków drzew, 7 gatunków krzewów, 105 ziół i 16 gatunków mchów. | W rezerwacie zanotowano występowanie 13 gatunków drzew, 7 gatunków krzewów, 105 ziół i 16 gatunków mchów. | ||
<br/> | <br/> | ||
| + | == Grzyby == | ||
| + | Dotychczas nie prowadzono szczegółowych badań nad grzybami wielkoowocnikowymi rezerwatu Pupy. Wstępne obserwacje pozwoliły na wyróżnienie dwóch gatunków chronionych – [[lakownica żółtawa|lalkownicy żółtawej]] (''Ganoderma lucidum'') i [[Gwiazdosz długoszyjkowy|gwiazdosza długoszyjkowego]] (''Geastrum pectinatum''). Uwagę zwiedzających zwracają pojawiające się okresowo na starych dębach olbrzymie skupienia owocników pasożytniczego grzyba [[żółciak siarkowy|żółciaka siarkowego]] (''Laetiporus sulphureus''). | ||
| − | + | Na terenie rezerwatu Pupy wyróżniono dotychczas 100 gatunków porostów i grzybów naporostowych. Występuje tu 16 taksonów objętych ochroną gatunkową oraz 28 zagrożonych w Polsce wymarciem. Spośród porostów odnotowanych w rezerwacie na szczególną uwagę zasługuje [[puchlinka ząbkowata]] (''Thelotrema lepadinum''), której stanowisko w tym obiekcie jest jedynym znanym dotychczas na terenie [[Puszcza Piska|Puszczy Piskiej]]. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | Na terenie rezerwatu | ||
<br/> | <br/> | ||
| + | == Ciekawostki == | ||
| + | Zwiedzanie rezerwatu umożliwia utworzona w roku 2006 ścieżka przyrodnicza. Rozpoczyna się ona i kończy koło parkingu przy szosie Spychowo-[[Rozogi (gmina Rozogi)|Rozogi]]. Jest to trasa o długości 2 km, biegnąca przez najbardziej wartościowe i malownicze fragmenty rezerwatu. Na trasie wyznaczono 4 przystanki z tablicami informacyjnymi opisującymi najciekawsze zjawiska przyrodnicze. | ||
| − | + | ==Galeria zdjęć== | |
| − | === | + | <gallery mode=packed widths=300px heights=300px class="left"> |
| − | + | File: pupy_rp_w.png|<center>Rezerwat Pupy | |
| − | + | File: pupy_rp_g.png|<center>Rezerwat Pupy | |
| − | + | Plik:rezerwat pupy dęby.jpg|<center>Pomnikowe dęby w rezerwacie Pupy.<br>Fot. Dariusz Kubiak. | |
| − | + | Plik:pupy zolciak.jpg|<center><center>Owocniki żółciaka siarkowego na starym dębie w rezerwacie Pupy.<br>Fot. Dariusz Kubiak. | |
| − | + | </gallery> | |
| + | == Zobacz też == | ||
| + | [http://pl.wikipedia.org/wiki/Rezerwat_przyrody_Pupy pl.wikipedia.org, Rezerwat przyrody Pupy] [21.05.2014] | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | Dąbrowski Stanisław, Polakowski Benon, Wołos Lucjan, ''Obszary chronione i pomniki przyrody województwa warmińsko-mazurskiego'', Olsztyn 1999. | |
| − | + | <br/> | |
| − | + | Kubiak Dariusz, Zalewska Anna, Fiedorowicz Grzegorz, ''Porosty i grzyby wielkoowocnikowe na tle zbiorowisk leśnych południowej Warmii i Mazur'', [w:] ''Dziedzictwo przyrodnicze Warmii, Mazur i Powiśla. Przewodnik do warsztatów terenowych 56. Zjazdu Polskiego Towarzystwa Botanicznego pt. "Interdyscyplinarne i aplikacyjne znaczenie nauk botanicznych"'', red. Hanna Ciecierska, Czesław Holdyński, Olsztyn 2013, s. 181-191. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| + | ''Plan Ochrony Rezerwatu Pupy'', [w:] Rozporządzenie Wojewody Warmińsko-Mazurskiego nr 45 z dnia 8 listopada 2006 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia planów ochrony dla rezerwatów przyrody, załącznik nr 17, Dziennik Urzędowy Województwa Warmińsko-Mazurskiego nr 190, poz. 2673.<br/> | ||
| − | [[Kategoria: Przyroda]] | + | [[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria:Natura 2000]] [[Kategoria:Ochrona przyrody]][[Kategoria: Rezerwaty przyrody]] [[Kategoria: Powiat szczycieński]][[Kategoria: Świętajno (gmina wiejska, powiat szczycieński)]] |
| − | [[Kategoria: Ochrona przyrody]] | ||
| − | [[Kategoria: Rezerwaty przyrody]] | ||
| − | [[Kategoria: gmina | ||
Aktualna wersja na dzień 11:55, 27 lis 2015
| Rezerwat Pupy | |
| | |
 Rezerwat Pupy. Tablica informacyjna przy ścieżce przyrodniczej. Fot. Dariusz Kubiak. | |
| Rodzaj rezerwatu | leśny |
| Państwo |  Polska
|
| Data utworzenia | 1995 |
| Powierzchnia | 58,12 ha |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Rezerwat Pupy | |
| Położenie na mapie Polski  Rezerwat Pupy | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Rezerwat Pupy – rezerwat leśny utworzony na podstawie Zarządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dn. 25 stycznia 1995 r. Zajmuje obszar 58,12 ha. Położony jest w pobliżu miejscowości Spychowo, na terenie Nadleśnictwa Spychowo (powiat szczycieński).
Rezerwat powstał w celu zachowania starodrzewu mieszanego z udziałem świerka pospolitego, sosny zwyczajnej, dębu szypułkowego i buka zwyczajnego. Jest jednym z ogniw specjalnego obszaru ochrony siedlisk (SOOS) Ostoja Piska utworzonego w ramach programu Natura 2000.
Nazwa rezerwatu pochodzi od przedwojennej, niemieckiej nazwy miejscowości Puppen, którą po wojnie przemianowano na Pupy. W 1959 r. zmieniono tę kontrowersyjną nazwę na zaczerpnięte z powieści Henryka Sienkiewicza Spychowo. Aby zachować historyczną nazwę, leśnicy postanowili nazwać tak pobliski rezerwat.
Spis treści
Fizjogeografia terenu i szata roślinna
Teren rezerwatu jest lekko falisty; deniwelacje nie przekraczają zazwyczaj 0,5 m. W części środkowej występuje obniżenie z siedliskami wilgotnymi i bagiennymi. Ze względu na płytkie występowanie wód gruntowych w okresach wilgotnych i po opadach deszczu stopień uwilgotnienia tych miejsc szybko wzrasta i utrzymuje się stosunkowo długo.
Na terenie rezerwatu Pupy wyróżniono 12 zbiorowisk roślinnych. Dominuje bór mieszany wilgotny dębowo-świerkowy (jegiel) Querco-Piceetum. Głównym komponentem drzewostanu w tym zespole jest świerk tworzący wielogeneracyjną populację. Znacznie mniej liczna i mało zróżnicowana wiekowo jest populacja dębu. Obejmuje ona nieliczne 300-letnie drzewa pomnikowe. Z pozostałych zbiorowisk na uwagę zasługuje grąd subkontynentalny Tilio cordatae-Carpinetum betuli z bukiem, który znajduje się tu poza granicą zwartego zasięgu. O antropogenicznym pochodzeniu drzewostanu bukowego świadczy jego układ w formie kręgu (tzw. kępa Mortzfelda). Siedliska grądowe występują w rezerwacie na większych powierzchniach, zajęte są jednak obecnie głównie przez drzewostany sosnowe powstałe w wyniku sztucznych nasadzeń po zrębach zupełnych.
Zwierzęta
W rezerwacie i jego najbliższej okolicy odnotowano występowanie 28 gatunków ssaków, 38 gatunków ptaków lęgowych, 13 gatunków ptaków przelotnych, 10 gatunków płazów i 3 gatunki gadów.
Rośliny
W rezerwacie zanotowano występowanie 13 gatunków drzew, 7 gatunków krzewów, 105 ziół i 16 gatunków mchów.
Grzyby
Dotychczas nie prowadzono szczegółowych badań nad grzybami wielkoowocnikowymi rezerwatu Pupy. Wstępne obserwacje pozwoliły na wyróżnienie dwóch gatunków chronionych – lalkownicy żółtawej (Ganoderma lucidum) i gwiazdosza długoszyjkowego (Geastrum pectinatum). Uwagę zwiedzających zwracają pojawiające się okresowo na starych dębach olbrzymie skupienia owocników pasożytniczego grzyba żółciaka siarkowego (Laetiporus sulphureus).
Na terenie rezerwatu Pupy wyróżniono dotychczas 100 gatunków porostów i grzybów naporostowych. Występuje tu 16 taksonów objętych ochroną gatunkową oraz 28 zagrożonych w Polsce wymarciem. Spośród porostów odnotowanych w rezerwacie na szczególną uwagę zasługuje puchlinka ząbkowata (Thelotrema lepadinum), której stanowisko w tym obiekcie jest jedynym znanym dotychczas na terenie Puszczy Piskiej.
Ciekawostki
Zwiedzanie rezerwatu umożliwia utworzona w roku 2006 ścieżka przyrodnicza. Rozpoczyna się ona i kończy koło parkingu przy szosie Spychowo-Rozogi. Jest to trasa o długości 2 km, biegnąca przez najbardziej wartościowe i malownicze fragmenty rezerwatu. Na trasie wyznaczono 4 przystanki z tablicami informacyjnymi opisującymi najciekawsze zjawiska przyrodnicze.
Galeria zdjęć
Rezerwat Pupy 
Rezerwat Pupy 
Pomnikowe dęby w rezerwacie Pupy.
Fot. Dariusz Kubiak.
<center>Owocniki żółciaka siarkowego na starym dębie w rezerwacie Pupy.
Fot. Dariusz Kubiak.
Zobacz też
pl.wikipedia.org, Rezerwat przyrody Pupy [21.05.2014]
Bibliografia
Dąbrowski Stanisław, Polakowski Benon, Wołos Lucjan, Obszary chronione i pomniki przyrody województwa warmińsko-mazurskiego, Olsztyn 1999.
Kubiak Dariusz, Zalewska Anna, Fiedorowicz Grzegorz, Porosty i grzyby wielkoowocnikowe na tle zbiorowisk leśnych południowej Warmii i Mazur, [w:] Dziedzictwo przyrodnicze Warmii, Mazur i Powiśla. Przewodnik do warsztatów terenowych 56. Zjazdu Polskiego Towarzystwa Botanicznego pt. "Interdyscyplinarne i aplikacyjne znaczenie nauk botanicznych", red. Hanna Ciecierska, Czesław Holdyński, Olsztyn 2013, s. 181-191.
Plan Ochrony Rezerwatu Pupy, [w:] Rozporządzenie Wojewody Warmińsko-Mazurskiego nr 45 z dnia 8 listopada 2006 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia planów ochrony dla rezerwatów przyrody, załącznik nr 17, Dziennik Urzędowy Województwa Warmińsko-Mazurskiego nr 190, poz. 2673.
