Trzęsak listkowaty: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|Pusta linia = <br/> | |Pusta linia = <br/> | ||
|grafika = trzesak.jpg | |grafika = trzesak.jpg | ||
| − | |podpis grafiki = Owocniki trzęsaka listkowatego | + | |podpis grafiki = Owocniki trzęsaka listkowatego.<br>Fot. Dan Molter. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Tremella_foliacea_37779.jpg Commons Wikimedia] |
|Systematyka = Systematyka | |Systematyka = Systematyka | ||
|Domena = eukarionty | |Domena = eukarionty | ||
| Linia 18: | Linia 18: | ||
|Synonimy = Synonimy | |Synonimy = Synonimy | ||
|Lista synonimów = }} | |Lista synonimów = }} | ||
| − | '''Trzęsak listkowaty''' (''Tremella foliacea'' Pers.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny | + | '''Trzęsak listkowaty''' (''Tremella foliacea'' Pers.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny ''Tremellaceae'', rzędu ''Tremellales''. |
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
| − | + | == Owocnik == | |
Trzęsak listkowaty tworzy owocniki kuliste, średnicy 3–15 cm, ciemnobrązowe lub czarno-fioletowe. U młodych okazów jest mózgowato pofałdowany, potem staje się płatowaty. Tworzy nieregularne, pozrastane płaty i fałdy o zaokrąglonych brzegach. Miąższ w stanie wilgotnym jest galaretowaty i sprężysty, podczas suchej pogody twardy, chrząstkowaty i niemal czarny. | Trzęsak listkowaty tworzy owocniki kuliste, średnicy 3–15 cm, ciemnobrązowe lub czarno-fioletowe. U młodych okazów jest mózgowato pofałdowany, potem staje się płatowaty. Tworzy nieregularne, pozrastane płaty i fałdy o zaokrąglonych brzegach. Miąższ w stanie wilgotnym jest galaretowaty i sprężysty, podczas suchej pogody twardy, chrząstkowaty i niemal czarny. | ||
| + | == Rozmieszczenie i ekologia == | ||
| + | Owocniki wyrastają na martwym drewnie drzew liściastych, najczęściej na bukach, brzozach, olchach, dębach, grabach, zarówno w lasach, jak i w parkach, zaroślach i ogrodach. Grzyb saprotroficzny, zazwyczaj rośnie razem z innymi grzybami rozkładającymi drewno. Owocniki pojawiają się przez cały rok, najczęściej jednak jesienią i podczas łagodnej zimy. | ||
| − | + | Gatunek jest szeroko rozprzestrzeniony. Występuje w Ameryce Południowej i Północnej, w Azji, Europie, Afryce i Nowej Zelandii. W Polsce trzęsak listkowaty jest gatunkiem rzadkim. Znajduje się na "Czerwonej liście roślin i grzybów Polski" (status I). | |
| − | |||
| − | |||
| − | Gatunek jest szeroko rozprzestrzeniony. Występuje w Ameryce Południowej i Północnej, w Azji, Europie, Afryce i | ||
Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] został odnotowany w [[Leśne Arboretum Warmii i Mazur w Kudypach|Leśnym Arboretum Warmii i Mazur w Kudypach]] oraz w [[Rezerwat Mszar|rezerwacie Mszar]]. | Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] został odnotowany w [[Leśne Arboretum Warmii i Mazur w Kudypach|Leśnym Arboretum Warmii i Mazur w Kudypach]] oraz w [[Rezerwat Mszar|rezerwacie Mszar]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Wartość użytkowa == | |
W Europie uważa się trzęsaka listkowego przeważnie za grzyba niejadalnego. Nie jest trujący, jednak jest bez smaku. Jada się go w Chinach. | W Europie uważa się trzęsaka listkowego przeważnie za grzyba niejadalnego. Nie jest trujący, jednak jest bez smaku. Jada się go w Chinach. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Ciekawostki == | |
Trzęsak listkowaty może czasem zmienić tryb życia z saprotroficznego na pasożytniczy i pasożytować na grzybni skórników rosnących na tym samym drewnie. | Trzęsak listkowaty może czasem zmienić tryb życia z saprotroficznego na pasożytniczy i pasożytować na grzybni skórników rosnących na tym samym drewnie. | ||
| Linia 41: | Linia 40: | ||
*[[uszak bzowy]] (''Auricularia auricula-judae'') | *[[uszak bzowy]] (''Auricularia auricula-judae'') | ||
Kształtem przypomina ucho i rośnie na różnych drzewach liściastych, najczęściej na bzach. | Kształtem przypomina ucho i rośnie na różnych drzewach liściastych, najczęściej na bzach. | ||
| − | * uszak skórnikowaty (''Auricularia mesenterica'') | + | * [[uszak skórnikowaty]] (''Auricularia mesenterica'') |
Również rośnie na drewnie liściastym, ale ma owocniki na górnej stronie wielobarwnie strefowane, na dolnej żyłkowane. | Również rośnie na drewnie liściastym, ale ma owocniki na górnej stronie wielobarwnie strefowane, na dolnej żyłkowane. | ||
| − | * kisielnica karmelowata (''Exidia saccharina'') | + | * [[kisielnica karmelowata]] (''Exidia saccharina'') |
Występuje tylko na drzewach iglastych. | Występuje tylko na drzewach iglastych. | ||
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
| − | [http://pl.wikipedia.org/wiki/Trzęsak_listkowaty pl.wikipedia.org, trzęsak listkowaty] [20.04.2014<br/> | + | [http://pl.wikipedia.org/wiki/Trzęsak_listkowaty pl.wikipedia.org, trzęsak listkowaty] [20.04.2014]<br/> |
[http://www.indexfungorum.org/Names/Names.asp indexfungorum.org] [20.04.2014] | [http://www.indexfungorum.org/Names/Names.asp indexfungorum.org] [20.04.2014] | ||
<br/> | <br/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | Lubowiecki | + | Lubowiecki Jerzy, ''Grzyby wielkoowocnikowe Arboretum Kudypy'', praca magisterska, Katedra Mykologii UWM w Olsztynie, Olsztyn 2004.<br/> |
| − | Radoch P., Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu "Mszar" | + | Radoch P., ''Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu "Mszar"'', praca magisterska, Zakład Mikologii UWM w Olsztynie, Olsztyn 2002.<br/> |
| − | Wojewoda | + | Wojewoda Władysław, Ławrynowicz Maria, ''Red list of the macrofungi in Poland'', [w:] ''Red lists of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski'', red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 55-70. |
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Rezerwaty przyrody]] | |
| − | + | [[Kategoria: Grzyby Warmii i Mazur]] [[Kategoria: Powiat olsztyński]] | |
| − | [[Kategoria: Przyroda]] | ||
| − | [[Kategoria: Grzyby]] | ||
Aktualna wersja na dzień 11:57, 12 mar 2015
| Trzęsak listkowaty | |
| | |
| Tremella foliacea | |
| Pers. | |
 Owocniki trzęsaka listkowatego. Fot. Dan Molter. Źródło: Commons Wikimedia | |
| Systematyka | |
| Królestwo | grzyby |
| Gromada | grzyby podstawkowe |
| Klasa | Tremellomycetes |
| Rząd | trzęsakowce |
| Rodzina | trzęsakowate |
| Rodzaj | trzęsak |
| Gatunek | trzęsak listkowaty |
| Synonimy | |
Trzęsak listkowaty (Tremella foliacea Pers.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny Tremellaceae, rzędu Tremellales.
Spis treści
Owocnik
Trzęsak listkowaty tworzy owocniki kuliste, średnicy 3–15 cm, ciemnobrązowe lub czarno-fioletowe. U młodych okazów jest mózgowato pofałdowany, potem staje się płatowaty. Tworzy nieregularne, pozrastane płaty i fałdy o zaokrąglonych brzegach. Miąższ w stanie wilgotnym jest galaretowaty i sprężysty, podczas suchej pogody twardy, chrząstkowaty i niemal czarny.
Rozmieszczenie i ekologia
Owocniki wyrastają na martwym drewnie drzew liściastych, najczęściej na bukach, brzozach, olchach, dębach, grabach, zarówno w lasach, jak i w parkach, zaroślach i ogrodach. Grzyb saprotroficzny, zazwyczaj rośnie razem z innymi grzybami rozkładającymi drewno. Owocniki pojawiają się przez cały rok, najczęściej jednak jesienią i podczas łagodnej zimy.
Gatunek jest szeroko rozprzestrzeniony. Występuje w Ameryce Południowej i Północnej, w Azji, Europie, Afryce i Nowej Zelandii. W Polsce trzęsak listkowaty jest gatunkiem rzadkim. Znajduje się na "Czerwonej liście roślin i grzybów Polski" (status I).
Na Warmii i Mazurach został odnotowany w Leśnym Arboretum Warmii i Mazur w Kudypach oraz w rezerwacie Mszar.
Wartość użytkowa
W Europie uważa się trzęsaka listkowego przeważnie za grzyba niejadalnego. Nie jest trujący, jednak jest bez smaku. Jada się go w Chinach.
Ciekawostki
Trzęsak listkowaty może czasem zmienić tryb życia z saprotroficznego na pasożytniczy i pasożytować na grzybni skórników rosnących na tym samym drewnie.
Badania naukowe wykazały właściwości lecznicze trzęsaka listkowatego. Z grzybni tego gatunku uzyskano polisacharydy, które w dawce 300 mg/kg wagi ciała po dootrzewnowym wstrzyknięciu myszom hamowały wzrost złośliwego nowotworu – mięsaka.
Gatunki podobne do trzęsaka listkowatego:
- uszak bzowy (Auricularia auricula-judae)
Kształtem przypomina ucho i rośnie na różnych drzewach liściastych, najczęściej na bzach.
- uszak skórnikowaty (Auricularia mesenterica)
Również rośnie na drewnie liściastym, ale ma owocniki na górnej stronie wielobarwnie strefowane, na dolnej żyłkowane.
- kisielnica karmelowata (Exidia saccharina)
Występuje tylko na drzewach iglastych.
Zobacz też
pl.wikipedia.org, trzęsak listkowaty [20.04.2014]
indexfungorum.org [20.04.2014]
Bibliografia
Lubowiecki Jerzy, Grzyby wielkoowocnikowe Arboretum Kudypy, praca magisterska, Katedra Mykologii UWM w Olsztynie, Olsztyn 2004.
Radoch P., Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu "Mszar", praca magisterska, Zakład Mikologii UWM w Olsztynie, Olsztyn 2002.
Wojewoda Władysław, Ławrynowicz Maria, Red list of the macrofungi in Poland, [w:] Red lists of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski, red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 55-70.
