Międzylesie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
Linia 24: | Linia 24: | ||
|mapa wsi = | |mapa wsi = | ||
|kod mapy = PL-WN | |kod mapy = PL-WN | ||
− | |stopniN = 54 |minutN = 42 |sekundN = 56 | + | |stopniN = 54 |minutN = 42 |sekundN = 56 |
|stopniE = 21 |minutE = |sekundE = 02 | |stopniE = 21 |minutE = |sekundE = 02 | ||
|commons = | |commons = | ||
Linia 44: | Linia 44: | ||
W roku 1723 wystawiono kaplicę jako ekspiację za znieważenie. Z powodu licznych pielgrzymek postanowiono kaplice powiększyć. Obecny kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego (filialny, parafia Orzechowo) wybudowano w miejscu kaplicy w latach 1752-1753. Boczne wieżyczki dobudowano w 1755 r.a 3 września 1755 kościół był konsekrowany przez bp Ignacego Krasickiego. W ołtarzu głównym znajduje się czczony od dawna wizerunek Chrystusa Ukrzyżowanego. Kościół jest podniesiony do rangi sanktuarium. W sanktuarium główne święto obchodzono 3 maja (Znalezienie Krzyża Świętego). Uroczyście świętowano także piątek przed Niedzielą Palmową oraz Święto Podwyższenia Krzyża Świętego, w Zesłanie Ducha Świętego, św. Jakuba, św. Jana Chrzciciela i Archaniołów. Do międzyleskiego sanktuarium przychodziły pielgrzymki z Jonkowa, Orzechowa, Sętala, Kwiecewa, Rogoża, Kabikiejm, Jesionowo i Frączek. Wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[ ]]<ref> [data dostępu: 12.10.2013]</ref>. | W roku 1723 wystawiono kaplicę jako ekspiację za znieważenie. Z powodu licznych pielgrzymek postanowiono kaplice powiększyć. Obecny kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego (filialny, parafia Orzechowo) wybudowano w miejscu kaplicy w latach 1752-1753. Boczne wieżyczki dobudowano w 1755 r.a 3 września 1755 kościół był konsekrowany przez bp Ignacego Krasickiego. W ołtarzu głównym znajduje się czczony od dawna wizerunek Chrystusa Ukrzyżowanego. Kościół jest podniesiony do rangi sanktuarium. W sanktuarium główne święto obchodzono 3 maja (Znalezienie Krzyża Świętego). Uroczyście świętowano także piątek przed Niedzielą Palmową oraz Święto Podwyższenia Krzyża Świętego, w Zesłanie Ducha Świętego, św. Jakuba, św. Jana Chrzciciela i Archaniołów. Do międzyleskiego sanktuarium przychodziły pielgrzymki z Jonkowa, Orzechowa, Sętala, Kwiecewa, Rogoża, Kabikiejm, Jesionowo i Frączek. Wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[ ]]<ref> [data dostępu: 12.10.2013]</ref>. | ||
[[File:Międzylesie. Barokowa kapliczka przed kościołem filialnym.jpg|thumb|left|300px|Międzylesie. Barokowa kapliczka przed kościołem filialnym]] | [[File:Międzylesie. Barokowa kapliczka przed kościołem filialnym.jpg|thumb|left|300px|Międzylesie. Barokowa kapliczka przed kościołem filialnym]] | ||
− | |||
− | |||
− | |||
<br/> | <br/> | ||
− | |||
− | |||
− | |||
[[File:Kościół filialny w Międzylesiu. Lata 30. XX wieku.jpg|thumb|300px|Kościół filialny w Międzylesiu. Lata 30. XX wieku]] | [[File:Kościół filialny w Międzylesiu. Lata 30. XX wieku.jpg|thumb|300px|Kościół filialny w Międzylesiu. Lata 30. XX wieku]] | ||
=== Zabytki: === | === Zabytki: === | ||
− | *Kościół pw. Krzyża Św. i Matki Boskiej Bolesnej. | + | * Barokowy [[Kościół pw. Krzyża Św. i Matki Boskiej Bolesnej w Międzylesiu|kościół pw. Krzyża Św. i Matki Boskiej Bolesnej]], wybudowany w latach 1752-1755. We wnętrzu zachował się m.in. krucyfiks pochodzący z 1. połowy XVII wieku oraz rzeźba gotycko-renesansowa z lat 1520-1530. |
− | + | *Trzy [[kaplice w Międzylesiu|kaplice]] zlokalizowane w narożach ogrodzenia [[cmentarz w Międzylesiu|cmentarza]]przykościelnego pochodzące z XVIII i XIX wieku. | |
+ | *Przykościelna kapliczka barokowa z połowy XVIII wieku | ||
+ | *[[kapliczka w Międzylesiu|Kapliczka]] przydrożna wybudowana z XIX wieku | ||
<br/> | <br/> | ||
− | === Bibliografia | + | === Bibliografia === |
− | + | #''Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej'', red. prowadzący Bronisław Magdziarz, tom II, Olsztyn 1999. | |
− | + | #''Sanktuaria Archidiecezji Warmińskiej'', red. s. Janina Bosko RM, Ks. Jacek Maciej Wojtkowski przy współpr. Mirosława Gałęziewskiego Olsztyn 2009. | |
− | + | #Sołłohub Kazimierz, ''Dobre Miasto: przewodnik'', Olsztyn 1992. | |
− | + | #Suchenek Zygmunt , ''Dobre Miasto. Skrawek uroczej Warmii'', 2011. | |
+ | #''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001. | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> |
Wersja z 17:29, 14 lis 2013
Międzylesie | |
| |
Warmińska zabytkowa kapliczka w Międzylesiu
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | olsztyński |
Gmina | Dobre Miasto |
Liczba ludności | Pole-obowiązkowe |
Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
Kod pocztowy | 11-040 |
Tablice rejestracyjne | NOL |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Międzylesie (niem. Schönwiese)– wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Dobre Miasto. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Krzysztof Piórkowski[1].
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Miejscowość jest położona w północnej części Pojezierza Olsztyńskiego, w odległości 6 km od Dobrego Miasta i 32 km od Olsztyna.
Dzieje miejscowości
Wieś została lokowana w 1346 roku przez biskupa warmińskiego Hermana z Pragi. W 1713 r. doszło do znieważenia wizerunku Chrystusa Ukrzyżowanego przez kilku młodzieńców w karczmie. Mężczyźni zostali skazani przez sąd na śmierć. Ks. Andrzej Kopiczko tak opisuje to zdarzenie: "W 1713 roku (...) kilku młodzieńców spędziło święta Bozego Narodzenia wśród rozpusty i pijatyk. Trzeci dzień także postanowili zakończyć zabawą. Udali się na poszukiwanie grajka, a napotkawszy w Międzylesiu krzyż na drzewie, zabrali go ze soba do pobliskiej karczmy. Tam zbeszcześcili go i sprofanowali, tańcząc z nim, dając dziewczętom do całowania i wypowiadając przy tym obraźliwe słowa. Poinformowany o tym biskup Teodor Potocki wezwał ich przed sąd. Chłopców skazano na karę śmierci, natomiast karczmarz miał zapłacić 1000 grzywien kary i na własny koszt na miejscu zbrodni wybudować kaplicę (...) Do małej kapliczki wstawiono znieważony krucyfiks, aby udostępnić go do publicznej adoracji."[1] Według miejscowej legendy, skazani prowadzeni z Międzylesia do Dobrego Miasta, gdzie kat miał wykonać wyrok, otrzymali karę chłosty i co jakiś czas upadali na ziemię. W miejscach ich upadku stoją przydrożne kapliczki, przypominając o haniebnym czynie[2]. W roku 1723 wystawiono kaplicę jako ekspiację za znieważenie. Z powodu licznych pielgrzymek postanowiono kaplice powiększyć. Obecny kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego (filialny, parafia Orzechowo) wybudowano w miejscu kaplicy w latach 1752-1753. Boczne wieżyczki dobudowano w 1755 r.a 3 września 1755 kościół był konsekrowany przez bp Ignacego Krasickiego. W ołtarzu głównym znajduje się czczony od dawna wizerunek Chrystusa Ukrzyżowanego. Kościół jest podniesiony do rangi sanktuarium. W sanktuarium główne święto obchodzono 3 maja (Znalezienie Krzyża Świętego). Uroczyście świętowano także piątek przed Niedzielą Palmową oraz Święto Podwyższenia Krzyża Świętego, w Zesłanie Ducha Świętego, św. Jakuba, św. Jana Chrzciciela i Archaniołów. Do międzyleskiego sanktuarium przychodziły pielgrzymki z Jonkowa, Orzechowa, Sętala, Kwiecewa, Rogoża, Kabikiejm, Jesionowo i Frączek. Wieś jest siedzibą sołectwa. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[ ]][2].
Zabytki:
- Barokowy kościół pw. Krzyża Św. i Matki Boskiej Bolesnej, wybudowany w latach 1752-1755. We wnętrzu zachował się m.in. krucyfiks pochodzący z 1. połowy XVII wieku oraz rzeźba gotycko-renesansowa z lat 1520-1530.
- Trzy kaplice zlokalizowane w narożach ogrodzenia cmentarzaprzykościelnego pochodzące z XVIII i XIX wieku.
- Przykościelna kapliczka barokowa z połowy XVIII wieku
- Kapliczka przydrożna wybudowana z XIX wieku
Bibliografia
- Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej, red. prowadzący Bronisław Magdziarz, tom II, Olsztyn 1999.
- Sanktuaria Archidiecezji Warmińskiej, red. s. Janina Bosko RM, Ks. Jacek Maciej Wojtkowski przy współpr. Mirosława Gałęziewskiego Olsztyn 2009.
- Sołłohub Kazimierz, Dobre Miasto: przewodnik, Olsztyn 1992.
- Suchenek Zygmunt , Dobre Miasto. Skrawek uroczej Warmii, 2011.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Przypisy
- ↑ http://bip.warmia.mazury.pl/dobre_miasto_gmina_miejsko_wiejska/47/43/Solectwa/ [data dostępu: 12.10.2013]
- ↑ [data dostępu: 12.10.2013]