Piotrowice (gmina Biskupiec): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 6: | Linia 6: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Piotrowic | |dopełniacz wsi = Piotrowic | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie =Dawna szkoła w Piotrowicach.jpg |
| − | + | |opis zdjęcia = Dawna szkoła w Piotrowicach, źródło: www.gminabiskupiec.pl, 12.09.2013. | |
| − | |rodzaj miejscowości = wieś | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko - mazurskie | |województwo = warmińsko - mazurskie | ||
|powiat = nowomiejski | |powiat = nowomiejski | ||
| − | |gmina = | + | |gmina = Biskupiec Pomorski |
|miejscowość podstawowa = | |miejscowość podstawowa = | ||
|sołectwo = Piotrowice | |sołectwo = Piotrowice | ||
| Linia 30: | Linia 30: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | <big>'''Piotrowice'''</big> (Piotrowice Wielkie; niem. Gross Peterwitz ) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko – mazurskim w powiecie nowomiejskim w gminie | + | <big>'''Piotrowice'''</big> (Piotrowice Wielkie; niem. Gross Peterwitz) – wieś sołecka w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie |województwie warmińsko – mazurskim]], w [[powiat nowomiejski| powiecie nowomiejskim]], w [[gmina Biskupiec Pomorski| gminie Biskupiec Pomorski]]. W latach 1975-1998 miejscowość przynależała administracyjnie do województwa toruńskiego. |
| Linia 38: | Linia 38: | ||
=== Charakterystyka fizjograficzna === | === Charakterystyka fizjograficzna === | ||
| − | Wieś znajduje się nad Jeziorem Piotrowickim. Miejscowość położona jest na terenie gminy Biskupiec, której powierzchnię zajmują przede wszystkim lasy i jeziora.W całości lasy stanowią 26 % powierzchni gminy a jeziora 3,28%. Zasadniczymi elementami morfologicznymi tego obszaru są:wysoczyzna morenowa (średnia wysokość 90-110 m n.p.m.),wzgórza i pagórki morenowe,sandry, rynny jeziorne i doliny rzeczne.Powierzchnia wysoczyzny charakteryzuje się występowaniem licznych drobnych zagłębień wytopiskowych. Znajdziemy tutaj tzw. oczka polodowcowe, mokradła i torfowiska a w okolicach miejscowości Łąkorz wyspy otoczone sandrem. Na terenie gminy występują również tzw. ozy (w okolicach Mierzyna, na zachód od Sumina oraz na północ od | + | Wieś znajduje się nad [[Jezioro Piotrowickie |Jeziorem Piotrowickim]].Miejscowość położona jest na terenie [[gmina Biskupiec Pomorski| gminy Biskupiec Pomorski]], której powierzchnię zajmują przede wszystkim lasy i jeziora. W całości lasy stanowią 26 % powierzchni gminy a jeziora 3,28%. Zasadniczymi elementami morfologicznymi tego obszaru są:wysoczyzna morenowa (średnia wysokość 90-110 m n.p.m.),wzgórza i pagórki morenowe,sandry, rynny jeziorne i doliny rzeczne. Powierzchnia wysoczyzny charakteryzuje się występowaniem licznych drobnych zagłębień wytopiskowych. Znajdziemy tutaj tzw. oczka polodowcowe, mokradła i torfowiska a w okolicach miejscowości [[Łąkorz]] wyspy otoczone sandrem. Na terenie gminy występują również tzw. ozy (w okolicach [[Mierzyn |Mierzyna]], na zachód od [[Sumin |Sumina]] oraz na północ od [[Wielka Tymawa]]) i kemy (w rejonie [[Sumin |Sumina]], [[Łąkorek| Łąkorka]], [[Wonna| Wonny]] i [[Szwarcenowo |Szwarcenowa]]). Na terenie gminy napotkamy także na zastoiska.Największe z nich to zastoisko biskupieckie – o płaskim, rozległym i podmokłym dnie. Natomiast najwyższym punktem położonym na terenie gminy jest [[Góra Szwedzka]] – o wysokości 121,3 m n.p.m. Najniżej położony punkt zaś o wysokości ok. 62 m n.p.m. znajduje się w dolinie [[Osa |Osy]] u ujścia jej do [[Jezioro Płowęż |Jeziora Płowęż]]. W obrębie gminy znajdują się także rezerwaty przyrody: ornitofaunistyczny [[„Jezioro Karaś”]], torfowiskowy [[„Kociołek”]], [[„Łabędź”]], [[„Uroczysko Piotrowice”]] oraz częściowo [[Brodnicki Park Krajobrazowy]]. Na obszarze gminy występują zasadniczo trzy typy gleb. Są to:gleby brunatne, gleby bielicowe, gleby mułowo-torfowo-murszaste. Ponadto odnajdziemy tutaj czarne ziemie i gleby szare oraz mady glejowe i wody powierzchniowe. |
<br/> | <br/> | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
| − | Miejscowość lokowana na prawie chełmińskim przez biskupa pomezańskiego Mikołaja w 1363 r. Piotrowice objęły 126 włók ziemi i otrzymały kościół z 4 włókami. Proboszcz parafii dostał prawo poboru na dzień św. Marcina pół korca żyta i tyle samo owsa. Wśród włók wsi cztery ostały się sołtysowi Hartungowi wraz z prawem sądownictwa i trzecim fenigłem. Zasadźcom pozostało 118 włók, z których płacili co roku na św. Marcina 14 skojców (od każdej włóki). Nie znana jest etymologia nazwy miejscowości. W 1451 r. Piotrowice przystąpiły do antykrzyżackiego Związek Pruskiego. Po zajęciu przez zakon krzyżacki Iławy i Ostródy, władze Piotrowic wystąpiły ze Związku. W wyniku wojny 13 – letniej na krótki okres wieś znalazła się w rękach polskich. II pokój toruński przyznał miejscowość zakonowi krzyżackiemu. Piotrowice początkowo znalazły się w starostwie szymbarskim później iławskim. Po sekularyzacji zakonu w 1525 r. Piotrowice zostały umieszczone w starostwie prabuckim w okręgu administracyjnym Podgórze (Oberland). W XVII w. wieś miała charakter czynszowy, w której chłopi odrabiali pańszczyznę. Pod koniec XVII w. właścicielem wsi był Mleczkowski, natomiast sołtysem Paweł Przybylski. Na początku XIX w. Piotrowice włączono do powiatu suskiego, który należał do Prus Zachodnich. W XVI w. we wsi właścicielami gospodarstw było 4 Polaków i 11 Niemców . W I poł. XIX w. większość mieszkańców wsi stanowiła ludność wyznania ewangelickiego posługująca się językiem niemieckim, mimo to mowa polska była powszechna. W 1809 r. było 100 mieszkańców w tym 63 Polaków . W 1886 r. na terenie miejscowości było 249 budynków i 135 dymów . Wieś zamieszkiwały 1164 osoby w tym 296 katolików i 868 ewangelików. Nie zachowała się informacja o formie zabudowy wsi. | + | Miejscowość lokowana na [[prawo chełmińskie |prawie chełmińskim]] przez biskupa pomezańskiego Mikołaja w 1363 r. Piotrowice objęły 126 włók ziemi i otrzymały kościół z 4 włókami. Proboszcz parafii dostał prawo poboru na dzień św. Marcina pół korca żyta i tyle samo owsa. Wśród włók wsi cztery ostały się sołtysowi Hartungowi wraz z prawem sądownictwa i trzecim fenigłem. Zasadźcom pozostało 118 włók, z których płacili co roku na św. Marcina 14 skojców (od każdej włóki). Nie znana jest etymologia nazwy miejscowości. W 1451 r. Piotrowice przystąpiły do antykrzyżackiego [[Związek Pruski |Związek Pruskiego]]. Po zajęciu przez zakon krzyżacki [[Iława |Iławy]] i [[Ostróda |Ostródy]], władze Piotrowic wystąpiły ze Związku. W wyniku wojny 13 – letniej na krótki okres wieś znalazła się w rękach polskich. II pokój toruński przyznał miejscowość zakonowi krzyżackiemu. Piotrowice początkowo znalazły się w starostwie szymbarskim później iławskim. Po sekularyzacji zakonu w 1525 r. Piotrowice zostały umieszczone w starostwie prabuckim w okręgu administracyjnym [[Podgórze]] (Oberland). W XVII w. wieś miała charakter czynszowy, w której chłopi odrabiali pańszczyznę. Pod koniec XVII w. właścicielem wsi był Mleczkowski, natomiast sołtysem Paweł Przybylski. Na początku XIX w. Piotrowice włączono do [[powiat suski |powiatu suskiego]], który należał do [[Prusy Zachodnie| Prus Zachodnich]]. W XVI w. we wsi właścicielami gospodarstw było 4 Polaków i 11 Niemców . W I poł. XIX w. większość mieszkańców wsi stanowiła ludność wyznania ewangelickiego posługująca się językiem niemieckim, mimo to mowa polska była powszechna. W 1809 r. było 100 mieszkańców w tym 63 Polaków . W 1886 r. na terenie miejscowości było 249 budynków i 135 dymów . Wieś zamieszkiwały 1164 osoby w tym 296 katolików i 868 ewangelików. Nie zachowała się informacja o formie zabudowy wsi. |
| Linia 49: | Linia 49: | ||
===Kultura=== | ===Kultura=== | ||
| − | Działa tutaj Ochotnicza Straż Pożarna. | + | Działa tutaj [[Ochotnicza Straż Pożarna]]. |
<br/> | <br/> | ||
=== Zabytki: === | === Zabytki: === | ||
Na terenie wsi znajdują się następujące zabytki: gotycki kościół, cmentarz poniemiecki, młyn przekształcony na elektrownię wodną, dom okryty trzciną, grób nieznanego żołnierza, ruiny dworca PKP, dawny budynek Straży Granicznej (po I wojnie światowej między Polską, a Prusami). | Na terenie wsi znajdują się następujące zabytki: gotycki kościół, cmentarz poniemiecki, młyn przekształcony na elektrownię wodną, dom okryty trzciną, grób nieznanego żołnierza, ruiny dworca PKP, dawny budynek Straży Granicznej (po I wojnie światowej między Polską, a Prusami). | ||
| − | [[File:Cmentarz w Piotrowicach.jpg|thumb|Cmentarz,źródło: wwww.gminabiskupiec.pl, 12.09.2013.]] | + | |
| + | [[File:Cmentarz w Piotrowicach.jpg|300 px| thumb|Cmentarz,źródło: wwww.gminabiskupiec.pl, 12.09.2013.]] | ||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 67: | Linia 68: | ||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] | + | [[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria:Powiat nowomiejski]][[Kategoria:Gmina Biskupiec Pomorski]][[Kategoria:Wieś sołecka]] |
[[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 11:52, 11 wrz 2013 (CEST) | [[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 11:52, 11 wrz 2013 (CEST) | ||
Wersja z 22:56, 25 paź 2013
| Piotrowice | |
| | |
 Dawna szkoła w Piotrowicach, źródło: www.gminabiskupiec.pl, 12.09.2013.
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko - mazurskie |
| Powiat | nowomiejski |
| Gmina | Biskupiec Pomorski |
| Sołectwo | Piotrowice |
| Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
| Strefa numeracyjna | (+48) 56 |
| Tablice rejestracyjne | NNM |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Piotrowice | |
| Położenie na mapie Polski  Piotrowice | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Piotrowice (Piotrowice Wielkie; niem. Gross Peterwitz) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko – mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Biskupiec Pomorski. W latach 1975-1998 miejscowość przynależała administracyjnie do województwa toruńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Wieś znajduje się nad Jeziorem Piotrowickim.Miejscowość położona jest na terenie gminy Biskupiec Pomorski, której powierzchnię zajmują przede wszystkim lasy i jeziora. W całości lasy stanowią 26 % powierzchni gminy a jeziora 3,28%. Zasadniczymi elementami morfologicznymi tego obszaru są:wysoczyzna morenowa (średnia wysokość 90-110 m n.p.m.),wzgórza i pagórki morenowe,sandry, rynny jeziorne i doliny rzeczne. Powierzchnia wysoczyzny charakteryzuje się występowaniem licznych drobnych zagłębień wytopiskowych. Znajdziemy tutaj tzw. oczka polodowcowe, mokradła i torfowiska a w okolicach miejscowości Łąkorz wyspy otoczone sandrem. Na terenie gminy występują również tzw. ozy (w okolicach Mierzyna, na zachód od Sumina oraz na północ od Wielka Tymawa) i kemy (w rejonie Sumina, Łąkorka, Wonny i Szwarcenowa). Na terenie gminy napotkamy także na zastoiska.Największe z nich to zastoisko biskupieckie – o płaskim, rozległym i podmokłym dnie. Natomiast najwyższym punktem położonym na terenie gminy jest Góra Szwedzka – o wysokości 121,3 m n.p.m. Najniżej położony punkt zaś o wysokości ok. 62 m n.p.m. znajduje się w dolinie Osy u ujścia jej do Jeziora Płowęż. W obrębie gminy znajdują się także rezerwaty przyrody: ornitofaunistyczny „Jezioro Karaś”, torfowiskowy „Kociołek”, „Łabędź”, „Uroczysko Piotrowice” oraz częściowo Brodnicki Park Krajobrazowy. Na obszarze gminy występują zasadniczo trzy typy gleb. Są to:gleby brunatne, gleby bielicowe, gleby mułowo-torfowo-murszaste. Ponadto odnajdziemy tutaj czarne ziemie i gleby szare oraz mady glejowe i wody powierzchniowe.
Dzieje miejscowości
Miejscowość lokowana na prawie chełmińskim przez biskupa pomezańskiego Mikołaja w 1363 r. Piotrowice objęły 126 włók ziemi i otrzymały kościół z 4 włókami. Proboszcz parafii dostał prawo poboru na dzień św. Marcina pół korca żyta i tyle samo owsa. Wśród włók wsi cztery ostały się sołtysowi Hartungowi wraz z prawem sądownictwa i trzecim fenigłem. Zasadźcom pozostało 118 włók, z których płacili co roku na św. Marcina 14 skojców (od każdej włóki). Nie znana jest etymologia nazwy miejscowości. W 1451 r. Piotrowice przystąpiły do antykrzyżackiego Związek Pruskiego. Po zajęciu przez zakon krzyżacki Iławy i Ostródy, władze Piotrowic wystąpiły ze Związku. W wyniku wojny 13 – letniej na krótki okres wieś znalazła się w rękach polskich. II pokój toruński przyznał miejscowość zakonowi krzyżackiemu. Piotrowice początkowo znalazły się w starostwie szymbarskim później iławskim. Po sekularyzacji zakonu w 1525 r. Piotrowice zostały umieszczone w starostwie prabuckim w okręgu administracyjnym Podgórze (Oberland). W XVII w. wieś miała charakter czynszowy, w której chłopi odrabiali pańszczyznę. Pod koniec XVII w. właścicielem wsi był Mleczkowski, natomiast sołtysem Paweł Przybylski. Na początku XIX w. Piotrowice włączono do powiatu suskiego, który należał do Prus Zachodnich. W XVI w. we wsi właścicielami gospodarstw było 4 Polaków i 11 Niemców . W I poł. XIX w. większość mieszkańców wsi stanowiła ludność wyznania ewangelickiego posługująca się językiem niemieckim, mimo to mowa polska była powszechna. W 1809 r. było 100 mieszkańców w tym 63 Polaków . W 1886 r. na terenie miejscowości było 249 budynków i 135 dymów . Wieś zamieszkiwały 1164 osoby w tym 296 katolików i 868 ewangelików. Nie zachowała się informacja o formie zabudowy wsi.
Kultura
Działa tutaj Ochotnicza Straż Pożarna.
Zabytki:
Na terenie wsi znajdują się następujące zabytki: gotycki kościół, cmentarz poniemiecki, młyn przekształcony na elektrownię wodną, dom okryty trzciną, grób nieznanego żołnierza, ruiny dworca PKP, dawny budynek Straży Granicznej (po I wojnie światowej między Polską, a Prusami).
Bibliografia:
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. VIII, Warszawa 1887, 960 ss.
