Probark: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Gospodarka) |
|||
Linia 9: | Linia 9: | ||
|opis zdjęcia = | |opis zdjęcia = | ||
|rodzaj miejscowości = wieś sołecka | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka | ||
− | |województwo = warmińsko - mazurskie | + | |województwo = warmińsko-mazurskie |
|powiat = mrągowski | |powiat = mrągowski | ||
|gmina = Mrągowo | |gmina = Mrągowo | ||
Linia 30: | Linia 30: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
− | <big>'''Probark'''</big> (niem. Proberg) – wieś sołecka w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat mrągowski |powiecie mrągowskim]], w [[gmina Mrągowo| gminie Mrągowo]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie | + | <big>'''Probark'''</big> (niem. Proberg) – wieś sołecka w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat mrągowski |powiecie mrągowskim]], w [[gmina Mrągowo| gminie Mrągowo]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do [[województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]]. W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest [[Janina Kłos]]. |
<br/> | <br/> | ||
=== Charakterystyka fizjograficzna === | === Charakterystyka fizjograficzna === | ||
− | Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla [[powiat mrągowski| powiatu mrągowskiego]], który znajduje się w obrębie dwóch regionów: | + | Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla [[powiat mrągowski| powiatu mrągowskiego]], który znajduje się w obrębie dwóch regionów: część zachodnia do linii [[Lipowo]] - [[Kosewo]] - [[Baranowo]] - [[Cudnochy]] to obszar wyniesień [[Pojezierze Mrągowskie |Pojezierza Mrągowskiego]]; część wschodnia to [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich]], stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni). |
<br/> | <br/> | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
− | Wieś Probark została założona ok. 1471 r. z inicjatywy ziemian polskich – stanowiła do poł. XVII w. dobra służebne. Nabyli oni drogą kupna, od Fritza Lockwinna, 50 włók ziemi na [[prawo chełmińskie |prawie chełmińskim]]. Nad ziemią Jana Kutyłowskiego, Stanisława (syna Jana), Andrzeja i Marcina Smolińskich (bratanków Jana), Mikołaja i Tomasza (siostrzeńców Jana) ciążył obowiązek trzech służb zbrojnych. Nazwa wsi ma pochodzenie pruskie, od jeziora Probarskiego zwanego „Proborg”. W tym samym okresie klika dóbr służebnych otrzymali tutaj Prusowie a po 1482 r. osiedlili się bartnicy. Na początku XVI w. Probark był ośrodkiem dóbr służebnych i tworzył osadę złożoną z siedlisk dworskich . Kolejne nadania ziemskie w okolicy wsi odnotowano w 1558 r. kiedy to Tomaszowi Richterowi książę Albrecht przyznał 12 włók nad granicą wierzbowską. W latach 1651-1652 mówi się już o wsi szlacheckiej, zasiedlonej przez 24 gospodarstwa chłopskie. W poł. XVIII w. rozpoczęła funkcjonowanie szkoła, w której w języku polskim nauczał [[Johann Fridriszik]]. W 1785 r. było tu 45 dymów a w 1815 r. – 47 . W 1823 Probark łączył się z Ostrowiem . W 1825 r. powstała kolonia Nowy Probark, która odseparowała się od Probarka . Z tego powodu w ciągu stulecia 1825-1925 Probark nazywano Starym Probarkiem . W 1913 r. oddano do użytku szosę [[Kosewo]]- Probark -Bronikowo. W 1939 r. wieś liczyła 312 mieszkańców i 70 gospodarstw domowych, w tym 40 rolniczych. Zabudowa wsi ma kształt ulicówki nad przyległym jeziorem Probarskim. W latach 70 XX w. do sołectwa Probark należało: Nikutowo, Nowy Probark i Porębiska. | + | Wieś Probark została założona ok. 1471 r. z inicjatywy ziemian polskich – stanowiła do poł. XVII w. dobra służebne. Nabyli oni drogą kupna, od Fritza Lockwinna, 50 włók ziemi na [[prawo chełmińskie |prawie chełmińskim]]. Nad ziemią Jana Kutyłowskiego, Stanisława (syna Jana), Andrzeja i Marcina Smolińskich (bratanków Jana), Mikołaja i Tomasza (siostrzeńców Jana) ciążył obowiązek trzech służb zbrojnych. Nazwa wsi ma pochodzenie pruskie, od jeziora Probarskiego zwanego „Proborg”. W tym samym okresie klika dóbr służebnych otrzymali tutaj Prusowie, a po 1482 r. osiedlili się bartnicy. Na początku XVI w. Probark był ośrodkiem dóbr służebnych i tworzył osadę złożoną z siedlisk dworskich. Kolejne nadania ziemskie w okolicy wsi odnotowano w 1558 r. kiedy to Tomaszowi Richterowi książę Albrecht przyznał 12 włók nad granicą wierzbowską. W latach 1651-1652 mówi się już o wsi szlacheckiej, zasiedlonej przez 24 gospodarstwa chłopskie. W poł. XVIII w. rozpoczęła funkcjonowanie szkoła, w której w języku polskim nauczał [[Johann Fridriszik]]. W 1785 r. było tu 45 dymów,a w 1815 r. – 47. W 1823 Probark łączył się z Ostrowiem. W 1825 r. powstała kolonia Nowy Probark, która odseparowała się od Probarka. Z tego powodu w ciągu stulecia 1825-1925 Probark nazywano Starym Probarkiem . W 1913 r. oddano do użytku szosę [[Kosewo]]- Probark -Bronikowo. W 1939 r. wieś liczyła 312 mieszkańców i 70 gospodarstw domowych, w tym 40 rolniczych. Zabudowa wsi ma kształt ulicówki nad przyległym jeziorem Probarskim. W latach 70 XX w. do sołectwa Probark należało: Nikutowo, Nowy Probark i Porębiska. |
<br/> | <br/> | ||
Linia 49: | Linia 49: | ||
<br/> | <br/> | ||
− | === Ludzie związani z miejscowością | + | === Ludzie związani z miejscowością=== |
− | Na kartach historii wsi zapisał się [[Johann Fridriszik]] - nauczyciel | + | Na kartach historii wsi zapisał się [[Johann Fridriszik]] - nauczyciel. |
<br/> | <br/> | ||
− | === Bibliografia | + | === Bibliografia=== |
Chojnacki Władysław,''Słownik polskich nazw miejscowości w byłych Prusach Wschodnich i na obszarze byłego Miasta Gdańska'', Poznań 1946, 183 ss. | Chojnacki Władysław,''Słownik polskich nazw miejscowości w byłych Prusach Wschodnich i na obszarze byłego Miasta Gdańska'', Poznań 1946, 183 ss. | ||
Linia 69: | Linia 69: | ||
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
− | www.mragowo.wm.pl | + | http://www.mragowo.wm.pl |
<br/> | <br/> |
Wersja z 21:54, 12 lis 2013
Probark | |
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | mrągowski |
Gmina | Mrągowo |
Sołectwo | Probark |
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
Tablice rejestracyjne | NMR |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Probark (niem. Proberg) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest Janina Kłos.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów: część zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni).
Dzieje miejscowości
Wieś Probark została założona ok. 1471 r. z inicjatywy ziemian polskich – stanowiła do poł. XVII w. dobra służebne. Nabyli oni drogą kupna, od Fritza Lockwinna, 50 włók ziemi na prawie chełmińskim. Nad ziemią Jana Kutyłowskiego, Stanisława (syna Jana), Andrzeja i Marcina Smolińskich (bratanków Jana), Mikołaja i Tomasza (siostrzeńców Jana) ciążył obowiązek trzech służb zbrojnych. Nazwa wsi ma pochodzenie pruskie, od jeziora Probarskiego zwanego „Proborg”. W tym samym okresie klika dóbr służebnych otrzymali tutaj Prusowie, a po 1482 r. osiedlili się bartnicy. Na początku XVI w. Probark był ośrodkiem dóbr służebnych i tworzył osadę złożoną z siedlisk dworskich. Kolejne nadania ziemskie w okolicy wsi odnotowano w 1558 r. kiedy to Tomaszowi Richterowi książę Albrecht przyznał 12 włók nad granicą wierzbowską. W latach 1651-1652 mówi się już o wsi szlacheckiej, zasiedlonej przez 24 gospodarstwa chłopskie. W poł. XVIII w. rozpoczęła funkcjonowanie szkoła, w której w języku polskim nauczał Johann Fridriszik. W 1785 r. było tu 45 dymów,a w 1815 r. – 47. W 1823 Probark łączył się z Ostrowiem. W 1825 r. powstała kolonia Nowy Probark, która odseparowała się od Probarka. Z tego powodu w ciągu stulecia 1825-1925 Probark nazywano Starym Probarkiem . W 1913 r. oddano do użytku szosę Kosewo- Probark -Bronikowo. W 1939 r. wieś liczyła 312 mieszkańców i 70 gospodarstw domowych, w tym 40 rolniczych. Zabudowa wsi ma kształt ulicówki nad przyległym jeziorem Probarskim. W latach 70 XX w. do sołectwa Probark należało: Nikutowo, Nowy Probark i Porębiska.
Gospodarka
We wsi działają gospodarstwa agroturystyczne, pensjonaty i campingi. Wieś ma charakter turystyczny.
Ludzie związani z miejscowością
Na kartach historii wsi zapisał się Johann Fridriszik - nauczyciel.
Bibliografia
Chojnacki Władysław,Słownik polskich nazw miejscowości w byłych Prusach Wschodnich i na obszarze byłego Miasta Gdańska, Poznań 1946, 183 ss.
Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975, 487 ss.
http://www.it.mragowo.pl/media/art/707/file/historia.pdf., 12.09.2013.