Krzyż drewniany z Arma Christi w Chojnowie

Krzyż drewniany z Arma Christi w Chojnowie – krzyż przydrożny, datowany na koniec XIX w., powiat elbląski, gmina Tolkmicko.

Krzyż z Arma Christi w Chojnowie (skrzynia). Fot. Stanisław Kuprjaniuk

Krzyż z Arma Christi w Chojnowie. Fot. Stanisław Kuprjaniuk

Położenie

Krzyż znajduje się na terenie prywatnego gospodarstwa we wsi Chojnowo.

Opis

W Chojnowie znajduje się krzyż, na którym zawieszono drewnianą skrzynię zawierającą rzeźbione narzędzia Męki Pańskiej. Stanowi on unikalny zabytek sztuki ludowej z końca XIX w. i jest jedynym przykładem tego typu wyposażenia krzyży w tak rozbudowanej formie.

Krzyż stoi przy zabudowach nr 2 w Chojnowie, należących niegdyś do Petera Jossa. W latach 90. XX w. krzyż został wymieniony, a skrzynię z Arma Christi poddano konserwacji, którą przeprowadziła Państwa Służba Ochrony Zabytków w Olsztynie, delegatura w Elblągu. Następnie, w wyniku pęknięcia klamry, krzyż się przekrzywił, a podczas wichury w 2006 r. zawalił. Krzyż na nowo ustawiono w 2008 r.

Zachowana skrzynia z Arma Christi, o wyraźnych cechach stylu neogotyckiego, zasługuje na szczególną uwagę. Z drzewa została wykonana trójwymiarowa rzeźba Chrystusa oraz emblematy: młotek, veraikon, drabina, srebrniki itd. Wszystkie elementy ułożone zostały w prostej kompozycji na płaskiej desce i umieszczone w ozdobnej skrzyni.

Bibliografia

Barton Dariusz, Przewodnik krajoznawczy „z myszką” po Wysoczyźnie Elbląskiej, Elbląg 1997.
Kuprjaniuk Stanisław, Potencjał kulturowy Wzniesień Elbląskich na przykładzie małej architektury sakralnej, [w:] Kulturowe wartości Wzniesień Elbląskich w perspektywie Gminy Milejewo, red. J. Hochleitner i W. Moska, Elbląg 2008.
Kuprjaniuk Stanisław, Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek, w druku.

Linki zewnętrzne

Kapliczki Warmii [22.12.2013]