Kudyny: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja nieprzejrzana]
(Lekkie poprawki w opisie)
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}
 
}}
−
'''Kudyny''' (niem. ''Komthurhof'') - dawna wieś niesołecka w Polsce położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat elbląski|powiecie elbląskim]], w [[Pasłęk (gmina miejsko-wiejska)|gminie Pasłęk]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.
+
'''Kudyny''' (niem. ''Komthurhof'') - dawny majątek, wieś niesołecka w Polsce położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat elbląski|powiecie elbląskim]], w [[Pasłęk (gmina miejsko-wiejska)|gminie Pasłęk]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
−
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, w pobliżu granicy z [[powiat ostródzki|powiatem ostródzkim]], na drodze Zielonka Pasłęcka-Kalnik, na odcinku między Kroninem a drogami rozchodzącymi się do miejscowości Zielno (do Kwitajn) i Prętki (do Kalnika), obok Tulna (które znajduje się na południowy wschód od Kudyn).
+
Kudyny były położone na trasie biegnącej od Zielonki Pasłęckiej, za Kroninem i jeszcze przed rozgałęzieniem dróg na miejscowości Zielno i Prętki (ta druga to już pow. ostródzki, dawniej morąski), dalej na Kwitajny i Kalnik.
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
−
Wiadomo że była tu posiadłość (jedna z najmniejszych w okolicy) należąca do pobliskich Kwitajn (niem. ''Quittainen''). Pierwsza znana wzmianka o wsi pochodzi przynajmniej z 1319 roku, kiedy to Friedrich von Wildenberg, przyszły Wielki Komtur Zakonu Krzyżackiego, nadał 18 hektarów ziemi Kammerer Thoranowi w zamian za usługi konne. Wielki Mistrz Zakonu Krzyżackiego z czasem dokładał więcej ziemi, aż obszar wyniósł ostatecznie 150 hektarów.  
+
Pierwsza znana wzmianka o wsi pochodzi przynajmniej z 1319 roku, jako osada ''Cotyn''. Był to majątek który tak jak inne majątki w okolicy był podległy rodzinie Dönhoff z Kwitajn (do 1945 niem. ''Quittainen''). Dwór w Kudynach był jednym z mniejszych o ile nie najmniejszym w okolicy. Nazwę niemiecką ''Komthurhof'' można tłumaczyć jako "Dwór Komtura".
  
−
W 1890 zarządczą majątku w Kudynach był Gustav Liedtke, a później jego syn Fritz Liedtke (ur. 1888, zm. 1971). W 1927 na skutek konfliktu z nowym hrabią w Kwitajnach, Fritz wyemigrował do Afryki Południowo-Zachodniej (obecna Namibia), w okolicę farmy Okondura, założonej właśnie prze rodzinę Liedtków, która istnieje do dziś. Kolejnym - i jak się okazało ostatnim - zarządczą majątku został Bruno Kluth (ur. 1895, zm. 1973), który na początku 1945 roku zdołał uciec konną wraz z rodziną przed nadciągającą Armią Czerwoną.  
+
Pod koniec XIX w. Kudyny zaczęli dzierżawić Liedtkowie - dzierżawcą majątku w Kudynach był najpierw Gustav Liedtke, a później jego syn Fritz Liedtke (ur. 1888, zm. 1971). W 1927 na skutek konfliktu z nowym hrabią w Kwitajnach, Fritz zdecydował się na emigrację do Afryki Południowo-Zachodniej (obecna Namibia) na swoją drugą farmę (lub dopiero miał ją zakładać) o nazwie Okondura, która istnieje do dziś. Ostatnim dzierżawcą majątku został w 1928 Bruno Kluth (ur. 1895, zm. 1973), któremu w styczniu 1945 udało się uciec konną wraz z rodziną przed Armią Czerwoną.  
  
−
W latach 60. Kluth odwiedził dawne Prusy Wschodnie, wtedy już należące w większości do Polski. Odwiedził też Kudyny, i znalazł gospodarstwo w zaniedbanym stanie (wtedy stały jeszcze wszystkie budynki). W latach 80. wieś już nie istniała. Obecnie na terenie dawnego majątku porastają drzewa i bez, i przy braku wiedzy o istnieniu miejscowości, łatwo można przejść lub przejechać obok, nie zauważając nic.  
+
Po wojnie miejscowość otrzymała nazwę Dworczany, którą później zmienioną na obecną - Kudyny. W latach 60. Kluth odwiedził dawne Prusy Wschodnie, wtedy już należące w większości do Polski. Odwiedził też Kudyny, i znalazł gospodarstwo w zaniedbanym stanie (wtedy stały jeszcze wszystkie lub większość budynków). W latach 80. nie było tu już nic, co sugeruje iż miejscowość zanikła w latach 70. lub 80., możliwe że na skutek rozebrania zabudowań. Po Kudynach nie ma dzisiaj prawie żadnego śladu, będąc tutaj można przejść obok niczego nie wiedząc. W niektórych częściach majątku można jeszcze natrafić na ślady fundamentów.  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 
Helga Tödt, ''Okondura: Von Ostpreußen nach Südwestafrika'', 2013
 
Helga Tödt, ''Okondura: Von Ostpreußen nach Südwestafrika'', 2013
Linia 46: Linia 46:
 
File:Kudyny_1.jpg|<center>Dawny wjazd na podwórko. Zdjęcie zrobione przez użytkownika Batory, lipiec 2022.
 
File:Kudyny_1.jpg|<center>Dawny wjazd na podwórko. Zdjęcie zrobione przez użytkownika Batory, lipiec 2022.
 
File:Kudyny_ruiny_1.jpg|<center>Ruiny dawnego zabudowania w Kudynach. Zdjęcie zrobione przez użytkownika Batory, październik 2021.
 
File:Kudyny_ruiny_1.jpg|<center>Ruiny dawnego zabudowania w Kudynach. Zdjęcie zrobione przez użytkownika Batory, październik 2021.
−
File:Kudyny_ruiny_2.jpg|<center>Ruiny czegoś na wzór studni. Zdjęcie zrobione przez użytkownika Batory, październik 2021.
+
File:Kudyny_ruiny_2.jpg|<center>Ruiny podstawy kładki nad stawem. Zdjęcie zrobione przez użytkownika Batory, październik 2021.
 
File:Kudyny_2.jpg|<center>Dawne ślady miejscowości. Zdjęcie zrobione przez użytkownika Batory, październik 2021.
 
File:Kudyny_2.jpg|<center>Dawne ślady miejscowości. Zdjęcie zrobione przez użytkownika Batory, październik 2021.
 
File:Kudyny_3.jpg|<center>Droga do Kronina. Widoczne miejsce gdzie był wjazd na podwórko, znajdujący się przy drzewach na wprost zdjęcia. Zdjęcie zrobione przez użytkownika Batory, czerwiec 2021.
 
File:Kudyny_3.jpg|<center>Droga do Kronina. Widoczne miejsce gdzie był wjazd na podwórko, znajdujący się przy drzewach na wprost zdjęcia. Zdjęcie zrobione przez użytkownika Batory, czerwiec 2021.
 
File:Kudyny_4.png|<center>Zarośnięty teren w miejscu dawnej miejscowości. Zdjęcie zrobione przez użytkownika Batory, czerwiec 2021.
 
File:Kudyny_4.png|<center>Zarośnięty teren w miejscu dawnej miejscowości. Zdjęcie zrobione przez użytkownika Batory, czerwiec 2021.

Wersja z 14:50, 26 mar 2023

Kudyny
Rodzaj miejscowości wieś niesołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat elbląski
Gmina Pasłęk
Liczba ludności (2023) 0
SIMC 1045134
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Kudyny
Kudyny
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Kudyny
Kudyny
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Kudyny (niem. Komthurhof) - dawny majątek, wieś niesołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Pasłęk. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.

Położenie

Kudyny były położone na trasie biegnącej od Zielonki Pasłęckiej, za Kroninem i jeszcze przed rozgałęzieniem dróg na miejscowości Zielno i Prętki (ta druga to już pow. ostródzki, dawniej morąski), dalej na Kwitajny i Kalnik.

Dzieje miejscowości

Pierwsza znana wzmianka o wsi pochodzi przynajmniej z 1319 roku, jako osada Cotyn. Był to majątek który tak jak inne majątki w okolicy był podległy rodzinie Dönhoff z Kwitajn (do 1945 niem. Quittainen). Dwór w Kudynach był jednym z mniejszych o ile nie najmniejszym w okolicy. Nazwę niemiecką Komthurhof można tłumaczyć jako "Dwór Komtura".

Pod koniec XIX w. Kudyny zaczęli dzierżawić Liedtkowie - dzierżawcą majątku w Kudynach był najpierw Gustav Liedtke, a później jego syn Fritz Liedtke (ur. 1888, zm. 1971). W 1927 na skutek konfliktu z nowym hrabią w Kwitajnach, Fritz zdecydował się na emigrację do Afryki Południowo-Zachodniej (obecna Namibia) na swoją drugą farmę (lub dopiero miał ją zakładać) o nazwie Okondura, która istnieje do dziś. Ostatnim dzierżawcą majątku został w 1928 Bruno Kluth (ur. 1895, zm. 1973), któremu w styczniu 1945 udało się uciec konną wraz z rodziną przed Armią Czerwoną.

Po wojnie miejscowość otrzymała nazwę Dworczany, którą później zmienioną na obecną - Kudyny. W latach 60. Kluth odwiedził dawne Prusy Wschodnie, wtedy już należące w większości do Polski. Odwiedził też Kudyny, i znalazł gospodarstwo w zaniedbanym stanie (wtedy stały jeszcze wszystkie lub większość budynków). W latach 80. nie było tu już nic, co sugeruje iż miejscowość zanikła w latach 70. lub 80., możliwe że na skutek rozebrania zabudowań. Po Kudynach nie ma dzisiaj prawie żadnego śladu, będąc tutaj można przejść obok niczego nie wiedząc. W niektórych częściach majątku można jeszcze natrafić na ślady fundamentów.

Bibliografia

Helga Tödt, Okondura: Von Ostpreußen nach Südwestafrika, 2013

Galeria zdjęć

<gallery mode=packed widths=200px heights=200px class="left">

File:Kudyny_1.jpg|
Dawny wjazd na podwórko. Zdjęcie zrobione przez użytkownika Batory, lipiec 2022.

File:Kudyny_ruiny_1.jpg|<center>Ruiny dawnego zabudowania w Kudynach. Zdjęcie zrobione przez użytkownika Batory, październik 2021. File:Kudyny_ruiny_2.jpg|<center>Ruiny podstawy kładki nad stawem. Zdjęcie zrobione przez użytkownika Batory, październik 2021. File:Kudyny_2.jpg|<center>Dawne ślady miejscowości. Zdjęcie zrobione przez użytkownika Batory, październik 2021. File:Kudyny_3.jpg|<center>Droga do Kronina. Widoczne miejsce gdzie był wjazd na podwórko, znajdujący się przy drzewach na wprost zdjęcia. Zdjęcie zrobione przez użytkownika Batory, czerwiec 2021.

File:Kudyny_4.png|<center>Zarośnięty teren w miejscu dawnej miejscowości. Zdjęcie zrobione przez użytkownika Batory, czerwiec 2021.
Źródło: „http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php?title=Kudyny&oldid=157712”