Dąbrowa (gmina Płoskinia): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Dąbrowa ''' (niem. ''Schöndamerau'') – [[wieś sołecka]] położona w [[ | + | ''' Dąbrowa ''' (niem. ''Schöndamerau'') – [[Wieś sołecka| wieś sołecka]] położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat braniewski|powiecie braniewskim]], w [[Gmina Płoskinia|gminie Płoskinia]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo elbląskie|województwa elbląskiego]]. |
Miejscowość w 2010 roku liczyła 212 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie Dąbrowa, [[Szlamia]], [[Bliżewo]] i [[Czosnowo]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Witold Moskiewicz]]<ref>http://ploskinia-ug.bip-wm.pl/public/?id=825</ref>. | Miejscowość w 2010 roku liczyła 212 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie Dąbrowa, [[Szlamia]], [[Bliżewo]] i [[Czosnowo]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Witold Moskiewicz]]<ref>http://ploskinia-ug.bip-wm.pl/public/?id=825</ref>. | ||
| Linia 40: | Linia 40: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Pierwsze wzmianki o Dąbrowie pochodzą z 1284 roku, gdy występuje ona jako majątek, który wkrótce potem został przekształcony | + | Pierwsze wzmianki o Dąbrowie pochodzą z 1284 roku, gdy występuje ona jako majątek, który wkrótce potem został przekształcony na wieś [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. Treść zaginionego przywileju lokacyjnego znana jest z powtórzonego przywileju z roku 1391. Wieś została założona pod koniec roku 1300 lub w pierwszych dniach 1301. Pierwszymi sołtysami byli niejacy Bertold i Wolfram, którzy zobowiązali się do osadzenia 60-łanowej wsi. Otrzymali oni sześć łanów sołeckich oraz dodatkowo jeden łan i pozwolenie na założenie karczmy oraz młyna. Cztery łany przeznaczono na uposażenie kościoła. Mieszkańcy wsi byli zwolnieni z [[Szarwark|szarwarku]], ale w zamian musieli płacić nieco wyższy czynsz. Zarówno młyn, jak i karczma powstały najprawdopodobniej wkrótce po lokowaniu wsi. Z kolei kościoła we wsi nie wybudowano, a cztery kościelne łany przeszły na własność wsi. Pod koniec XV wieku wieś powiększyła się o 30 łanów sąsiedniego majątku, który uległ zniszczeniu podczas [[Wojna trzynastoletnia|wojny trzynastoletniej]]. Większość tego obszaru leżała odłogiem jeszcze w pierwszym dwudziestoleciu następnego stulecia; później stopniowo go zagospodarowywano. W połowie XVII wieku we wsi było 18 gospodarzy (w tym trzech sołtysów). |
Szkołę we wsi założono w 1798 roku; ośmioro dzieci uczyło się w prywatnym domu nauczyciela. Dopiero później wzniesiono budynek szkolny. W 1834 roku uczęszczało do szkoły 73 uczniów. Pod koniec XIX wieku utworzono w niej drugą klasę oraz wybudowano nową siedzibę. W 1910 roku uczyło się tu 119 dzieci. | Szkołę we wsi założono w 1798 roku; ośmioro dzieci uczyło się w prywatnym domu nauczyciela. Dopiero później wzniesiono budynek szkolny. W 1834 roku uczęszczało do szkoły 73 uczniów. Pod koniec XIX wieku utworzono w niej drugą klasę oraz wybudowano nową siedzibę. W 1910 roku uczyło się tu 119 dzieci. | ||
| − | Przed wybuchem [[II wojna światowa|II wojny światowej]] większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 85 osób znalazło zatrudnienie w przemyśle i rzemiośle, kilku w handlu i komunikacji. | + | Przed wybuchem [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojny światowej]] większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 85 osób znalazło zatrudnienie w przemyśle i rzemiośle, kilku w handlu i komunikacji. Obecnie jest to wieś sołecka, należąca do [[Parafia pw. św. Katarzyny w Płoskini |parafii pw. św. Katarzyny w Płoskini]] (kaplicę filialną wybudowano na początku lat 80-tych XX wieku). |
| − | |||
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych | Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych | ||
| Linia 64: | Linia 63: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
*Zespół domów warmińskich, murowanych, tynkowanych z bogatym detalem, z XIX wieku | *Zespół domów warmińskich, murowanych, tynkowanych z bogatym detalem, z XIX wieku | ||
*Kilka mniejszych domów zagrodniczych z XIX i pierwszej połowy XX wieku | *Kilka mniejszych domów zagrodniczych z XIX i pierwszej połowy XX wieku | ||
| − | *Mały | + | *Cztery kapliczki murowane z przełomu XIX i XX wieku |
| + | *Mały skansen maszyn rolniczych w północnej części wsi | ||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 83: | Linia 82: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat braniewski]] | |
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Gmina Płoskinia]] |
| + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | ||
| + | [[Kategoria: 1201-1300]] | ||
Wersja z 10:34, 24 cze 2014
| Dąbrowa | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | braniewski |
| Gmina | Płoskinia |
| Liczba ludności (2010) | 212[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Dąbrowa | |
| Położenie na mapie Polski  Dąbrowa | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Dąbrowa (niem. Schöndamerau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Płoskinia. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 212 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie Dąbrowa, Szlamia, Bliżewo i Czosnowo. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Witold Moskiewicz[2].
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Warmińskiej, na wschód od Jeziora Pierzchalskiego i rzeki Pasłęki, 15 km na południe od Braniewa i 5 km na północny zachód od Płoskini.
Dzieje miejscowości
Pierwsze wzmianki o Dąbrowie pochodzą z 1284 roku, gdy występuje ona jako majątek, który wkrótce potem został przekształcony na wieś prawie chełmińskim. Treść zaginionego przywileju lokacyjnego znana jest z powtórzonego przywileju z roku 1391. Wieś została założona pod koniec roku 1300 lub w pierwszych dniach 1301. Pierwszymi sołtysami byli niejacy Bertold i Wolfram, którzy zobowiązali się do osadzenia 60-łanowej wsi. Otrzymali oni sześć łanów sołeckich oraz dodatkowo jeden łan i pozwolenie na założenie karczmy oraz młyna. Cztery łany przeznaczono na uposażenie kościoła. Mieszkańcy wsi byli zwolnieni z szarwarku, ale w zamian musieli płacić nieco wyższy czynsz. Zarówno młyn, jak i karczma powstały najprawdopodobniej wkrótce po lokowaniu wsi. Z kolei kościoła we wsi nie wybudowano, a cztery kościelne łany przeszły na własność wsi. Pod koniec XV wieku wieś powiększyła się o 30 łanów sąsiedniego majątku, który uległ zniszczeniu podczas wojny trzynastoletniej. Większość tego obszaru leżała odłogiem jeszcze w pierwszym dwudziestoleciu następnego stulecia; później stopniowo go zagospodarowywano. W połowie XVII wieku we wsi było 18 gospodarzy (w tym trzech sołtysów).
Szkołę we wsi założono w 1798 roku; ośmioro dzieci uczyło się w prywatnym domu nauczyciela. Dopiero później wzniesiono budynek szkolny. W 1834 roku uczęszczało do szkoły 73 uczniów. Pod koniec XIX wieku utworzono w niej drugą klasę oraz wybudowano nową siedzibę. W 1910 roku uczyło się tu 119 dzieci.
Przed wybuchem II wojny światowej większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 85 osób znalazło zatrudnienie w przemyśle i rzemiośle, kilku w handlu i komunikacji. Obecnie jest to wieś sołecka, należąca do parafii pw. św. Katarzyny w Płoskini (kaplicę filialną wybudowano na początku lat 80-tych XX wieku).
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych
1656 - 18 gospodarstw
1783 - 25 gospodarstw
1820 - 272 osoby, 41 gospodarstw
1857 - 400 osób
1910 - 621 osób, 121 gospodarstw
1933 - 616 osób
1939 - 598 osób, 122 gospodarstwa
Zabytki
- Zespół domów warmińskich, murowanych, tynkowanych z bogatym detalem, z XIX wieku
- Kilka mniejszych domów zagrodniczych z XIX i pierwszej połowy XX wieku
- Cztery kapliczki murowane z przełomu XIX i XX wieku
- Mały skansen maszyn rolniczych w północnej części wsi
Bibliografia
- Braniewo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Gminna ewidencja zabytków w: Plan rozwoju lokalnego dla gminy Płoskinia [data dostępu: 12.11.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]
- Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 12.11.2013]
Przypisy
- ↑ Łącznie Dąbrowa, Bliżewo, Szalmia.
- ↑ http://ploskinia-ug.bip-wm.pl/public/?id=825
