Karwie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 30: | Linia 30: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | <big>'''Karwie'''</big> (Karffen, Carwen, niem. Karwen) – [[wieś sołecka]] w Polsce w [[ | + | <big>'''Karwie'''</big> (Karffen, Carwen, niem. Karwen) – [[Wieś sołecka |wieś sołecka]] w Polsce w [[Województwo warmińsko - mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat mrągowski |powiecie mrągowskim]], w [[Mrągowo (gmina wiejska)|gminie Mrągowo]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie| województwa olsztyńskiego]]. |
<br/> | <br/> | ||
=== Charakterystyka fizjograficzna === | === Charakterystyka fizjograficzna === | ||
| − | Nieopodal miejscowości znajduje się [[Jezioro Karwik]] oraz dawne [[Jezioro Karw Mały]], w miejscu obecnej łąki na północ od wsi Karwie. Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla [[ | + | Nieopodal miejscowości znajduje się [[Jezioro Karwik]] oraz dawne [[Jezioro Karw Mały]], w miejscu obecnej łąki na północ od wsi Karwie. Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla [[Powiat mrągowski| powiatu mrągowskiego]], który znajduje się w obrębie dwóch regionów: część zachodnia do linii [[Lipowo]] - [[Kosewo]] - [[Baranowo (gmina Mikołajki)|Baranowo]] - [[Cudnochy]] to obszar wyniesień [[Pojezierze Mrągowskie |Pojezierza Mrągowskiego]]; część wschodnia to [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich]], stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni). |
<br/> | <br/> | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
| − | Wieś lokowano w 1555 r. na [[ | + | Wieś lokowano w 1555 r. na [[Prawo magdeburskie| prawie magdeburskim]] W celu założenia wsi, starosta ryński i szczeciński - [[Georg von Diebes]] sprzedał Maciejowi z [[Marcinkowo |Marcinkowa]] cztery [[łan| łany]] sołeckie za 198 grzywien. Nazwa wsi pochodzi z języka staropruskiego, od wyrazu "kurwis" - wół. |
<br/> | <br/> | ||
| − | W 1693 r. miejscowość zamieszkiwali sami Polacy. XVIII w. wieś została częściowo wyludniona przez klęski żywiołowe. W XIX w i XX w. wieś uległa rozwojowi. W 1818 r. do szkoły uczęszczało 35 dzieci, w której po polsku wykładał nauczyciel [[Gotfryd Poerschke]]. W 1849 r. znajdowała się tutaj leśniczówka. W XIX w. wieś ukształtowała się na planie ulicówki. W XX w. we wsi istniała placówka pocztowa. W 1935 r. do dwuklasowej szkoły uczęszczało już 194 dzieci. W okresie międzywojennym działała we wsi [[Spółka Wodna w Karwiach|Spółka Wodna]] dla rekultywacji łąk i pastwisk. W obrębie sołectwa, zaś znajdowała się osada Gwiazdowo (niem. Sterenfelde), która założona zostałą w 1812 r. na gruntach miasta [[Mrągowo |Mrągowa]]. W 1838 r. osada określana była już, jako gospodarstwo typu dworskiego, do którego ok 1900 r. należało ponad osiem [[ | + | W 1693 r. miejscowość zamieszkiwali sami Polacy. XVIII w. wieś została częściowo wyludniona przez klęski żywiołowe. W XIX w i XX w. wieś uległa rozwojowi. W 1818 r. do szkoły uczęszczało 35 dzieci, w której po polsku wykładał nauczyciel [[Gotfryd Poerschke]]. W 1849 r. znajdowała się tutaj leśniczówka. W XIX w. wieś ukształtowała się na planie ulicówki. W XX w. we wsi istniała placówka pocztowa. W 1935 r. do dwuklasowej szkoły uczęszczało już 194 dzieci. W okresie międzywojennym działała we wsi [[Spółka Wodna w Karwiach|Spółka Wodna]] dla rekultywacji łąk i pastwisk. W obrębie sołectwa, zaś znajdowała się osada Gwiazdowo (niem. Sterenfelde), która założona zostałą w 1812 r. na gruntach miasta [[Mrągowo |Mrągowa]]. W 1838 r. osada określana była już, jako gospodarstwo typu dworskiego, do którego ok 1900 r. należało ponad osiem [[Włóka |włók]]. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 61: | Linia 61: | ||
===Kultura=== | ===Kultura=== | ||
| + | We wsi działa świetlica. Na terenie sołectwa organizowane są festyny i pikniki. W 2009 r. zorganizowano tu [[lkwim: Sympozjum Rzeźby „Cztery Żywioły” – Powietrze-Ptaki 2009|Sympozjum Rzeźby „Cztery Żywioły” – Powietrze-Ptaki]]. | ||
| − | + | <br/> | |
| + | |||
| + | == Religia == | ||
| + | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Błogosławionego Honorata Koźmińskiego w Mrągowie |parafii rzymskokatolickiej pw. Błogosławionego Honorata Koźmińskiego w Mrągowie]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
=== Ludzie związani z miejscowością=== | === Ludzie związani z miejscowością=== | ||
| − | |||
W XX w. we wsi największe gospodarstwo miał Świder. | W XX w. we wsi największe gospodarstwo miał Świder. | ||
| Linia 73: | Linia 76: | ||
=== Zabytki=== | === Zabytki=== | ||
| − | |||
We wsi zachował się zabytkowy cmentarz. | We wsi zachował się zabytkowy cmentarz. | ||
| Linia 90: | Linia 92: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat mrągowski]] | |
| − | [[ | + | [[Kategoria: Mrągowo (gmina wiejska)]] |
| + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | ||
| + | [[Kategoria: 1501-1600]] | ||
Wersja z 12:58, 11 lip 2014
| Karwie | |
| | |
 Cmentarz w Karwi, źródło: http://www.it.mragowo.pl,12.09.2013.
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | mrągowski |
| Gmina | Mrągowa |
| Sołectwo | Karwie |
| Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Tablice rejestracyjne | NMR |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Karwie | |
| Położenie na mapie Polski  Karwie | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Karwie (Karffen, Carwen, niem. Karwen) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Nieopodal miejscowości znajduje się Jezioro Karwik oraz dawne Jezioro Karw Mały, w miejscu obecnej łąki na północ od wsi Karwie. Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów: część zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni).
Dzieje miejscowości
Wieś lokowano w 1555 r. na prawie magdeburskim W celu założenia wsi, starosta ryński i szczeciński - Georg von Diebes sprzedał Maciejowi z Marcinkowa cztery łany sołeckie za 198 grzywien. Nazwa wsi pochodzi z języka staropruskiego, od wyrazu "kurwis" - wół.
W 1693 r. miejscowość zamieszkiwali sami Polacy. XVIII w. wieś została częściowo wyludniona przez klęski żywiołowe. W XIX w i XX w. wieś uległa rozwojowi. W 1818 r. do szkoły uczęszczało 35 dzieci, w której po polsku wykładał nauczyciel Gotfryd Poerschke. W 1849 r. znajdowała się tutaj leśniczówka. W XIX w. wieś ukształtowała się na planie ulicówki. W XX w. we wsi istniała placówka pocztowa. W 1935 r. do dwuklasowej szkoły uczęszczało już 194 dzieci. W okresie międzywojennym działała we wsi Spółka Wodna dla rekultywacji łąk i pastwisk. W obrębie sołectwa, zaś znajdowała się osada Gwiazdowo (niem. Sterenfelde), która założona zostałą w 1812 r. na gruntach miasta Mrągowa. W 1838 r. osada określana była już, jako gospodarstwo typu dworskiego, do którego ok 1900 r. należało ponad osiem włók.
Liczba ludności i gospodarstw domowych w kolejnych latach:
1785 r. - 25 gospodarstw
1838 r. - 25 gospodarstw, 274 mieszkańców
1928 r. - 531 mieszkańców
1939 r. - 108 gospodarstw (w tym 70 rolniczych), 419 mieszkańców
Kultura
We wsi działa świetlica. Na terenie sołectwa organizowane są festyny i pikniki. W 2009 r. zorganizowano tu Sympozjum Rzeźby „Cztery Żywioły” – Powietrze-Ptaki.
Religia
Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej pw. Błogosławionego Honorata Koźmińskiego w Mrągowie.
Ludzie związani z miejscowością
W XX w. we wsi największe gospodarstwo miał Świder.
Zabytki
We wsi zachował się zabytkowy cmentarz.
Bibliografia
Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975, 487 ss.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. III, Warszawa 1882, 960 ss.
