Polska Wieś: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
Linia 1: Linia 1:
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Polska Wieś   
 
  |nazwa                = Polska Wieś   
Linia 9: Linia 8:
 
  |opis zdjęcia          =       
 
  |opis zdjęcia          =       
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
  |województwo          = warmińsko - mazurskie  
+
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |powiat                = mrągowski  
 
  |powiat                = mrągowski  
 
  |gmina                = Mrągowo  
 
  |gmina                = Mrągowo  
Linia 15: Linia 14:
 
  |sołectwo              = Polska Wieś
 
  |sołectwo              = Polska Wieś
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = Pole-obowiązkowe
+
  |liczba ludności      = 326
  |rok                  = Pole-obowiązkowe
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |kod pocztowy          =
 
  |kod pocztowy          =
Linia 29: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>'''Polska Wieś'''</big> (niem. Polschendorf, Stagenwalde)– [[wieś sołecka]] w Polsce w [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]], w [[Mrągowo (gmina wiejska)| gminie Mrągowo]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] przynależała do [[województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]].
+
'''Polska Wieś''' (niem. Polschendorf, Stagenwalde) – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]], w [[Mrągowo (gmina wiejska)| gminie Mrągowo]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 326 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Janina Kłos]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/mragowo_gmina_wiejska/101/1844/REJESTR_GMINNYCH_JEDNOSTEK_POMOCNICZYCH/ Wrota Warmii i Mazur] [19.10.2014]</ref>.
 +
<br/><br/>
  
 +
==Położenie==
 +
Wieś leży na terenie [[Polska Dolina |Polskiej Doliny]], nieopodal jeziora [[Jezioro Juno |Juno]], w odległości ok. 5 km od [[Mrągowo |Mrągowa]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Dzieje miejscowości ==
Wieś znajduje się na terenie [[Polska Dolina |Polskiej Doliny]]. Nieopodal wsi roztacza się wąwóz z bogatą roślinnością.Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla [[Powiat mrągowski| powiatu mrągowskiego]], który znajduje się w obrębie dwóch regionów: cześć zachodnia do linii [[Lipowo]] - [[Kosewo]] - [[Baranowo (gmina Mikołajki)|Baranowo]] - [[Cudnochy]] to obszar wyniesień [[Pojezierze Mrągowskie |Pojezierza Mrągowskiego]]; część wschodnia to [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich]], stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni).  
+
Wieś została lokowana na [[Prawo chełmińskie| prawie chełmińskim]] na 40 łanach z okresem 15 lat [[Wolnizna| wolnizny]]. W 1386 r. ziemię na założenie miejscowości przekazał komtur [[Bałga |Bałgi]] [[Fryderyk von Egloffstein]] zasadźcy nazwanemu Nitsche Senghir (czyli Senfir). Wieś miała nazywać się „Stangiswalt” (czyli Stangenwald). Obszar pod Polską Wieś wymagał karczunku. Świadczy o tym ostatni człon nazwy miejscowości wald – las. Sołtys otrzymał 4 łany wolne od czynszu oraz zachętę do założenia karczmy, z której świadczyłby 1/3 czynszu. Nazwa ''Polska Wieś'' upowszechniła się w 1450 r. Pierwotna została odrzucona przez osadników, którzy najprawdopodobniej pochodzili z Polski. Mieszkańcy zajmowali się bartnictwem i podlegali przywilejowi z 1482 r. (wydanemu przez prokuratora szestneńskiego [[Otton von Drauschwitz|Ottona von Drauschwitz]]), który mówił, że mogli korzystać z lasów, a wobec zamku w [[Szestno |Szestnie]] świadczyli 3 rączki miodu, stałą opłatę za beczkę miodu – 2,5 grzywny. Wosk natomiast mogli zatrzymać dla siebie. W XVI w. sołtysem był Polak [[Jan Koszotowski]].
<br/>
+
 
 +
W 1739 r. zbudowano tutaj szkołę. W 1. połowie XIX w. nauczał dzieci po polsku [[Andrzej Samek]]. W XIX w. liczba mieszkańców i gospodarstw znacznie wzrosła. Jedną z przyczyn takiego procesu była separacja gruntów.
 +
W 1815 r. założono na terenie Polskie Wsi majątek [[Lasowiec]] (''Sternwalde''). Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach |wojnie]] został przekształcony w [[Państwowe Gospodarstwo Rolne]]. W 1. połowie XX w. na obszarze Polskiej Wsi częściowo eksploatowano złoża żwiru. W okresie II wojny światowej istniało tutaj stanowisko dowodzenia baterii armat wspierających kompanię piechoty Wehrmachtu.  
  
=== Dzieje miejscowości ===
 
Wieś została lokowana na [[prawo chełmińskie| prawie chełmińskim]] na 40 łanach z 15 – letnim okresem wolnizny. W 1386 r. ziemię na złożenie miejscowości przekazał komtur [[Bałga |Bałgi]] [[Fryderyk von Egloffstein]], zasadźcy nazwanemu Nitsche Senghir (czyli Senfir). Wieś miała nazywać się „Stangiswalt” (czyli Stangenwald). Obszar pod Polską Wieś wymagał karczunku. Świadczy o tym ostatni człon nazwy miejscowości wald – las. Sołtys otrzymał 4 łany wolne od czynszu oraz zachętę do założenia karczmy, z której świadczyłby 1/3 czynszu. Nazwa Polska Wieś upowszechniła się w 1450 r. Pierwotna została odrzucona przez osadników, którzy najprawdopodobniej pochodzili z Polski. Mieszkańcy zajmowali się bartnictwem i podlegali przywilejowi z 1482 r. wydanemu przez prokuratora szestneńskiego Ottona von Drauschwitz, który mówił, że mogli korzystać z lasów zakonu a wobec zamku w [[Szestno |Szestnie]] świadczyli 3 rączki miodu, stałą opłatę za beczkę miodu – 2, 5 grzywny. Wosk natomiast mogli zatrzymać dla siebie. W XVI w. sołtysem był Polak Jan Koszotowski. W 1739r. zbudowano tutaj szkołę. W I poł. XIX w. nauczał dzieci po polski [[Andrzej Samek]]. W XIX w. liczba mieszkańców i gospodarstw znacznie wzrosła. Jedną z przyczyn takiego procesu była separacja gruntów. Zabudowa wsi ukształtowała się wówczas w formie ulicówki. W 1785 r. było tu 25 dymów, w 1815 r. – 31, w 1838 r. – 20 . W 1815 r. we wsi mieszkało 207 osób, w 1838 r. – 265 a w 1939 r. – 405. W 1939 r. istniało tutaj 97 gospodarstw domowych  tym 49 rolniczych. W okresie II wojny światowej istniało tutaj stanowisko dowodzenia baterii armat wspierających kompanię piechoty Wehrmachtu.
 
  
<br/>
+
Liczba mieszkańców i gospodarstw w poszczególnych latach:
  
===Gospodarka===
+
*1785 r. – 25 gospodarstw
W 1815 r. założono na terenie Polskie Wsi majątek Lasowiec (Sternwalde), który związany był z gospodarką leśną. Po wojnie został przekształcony w państwowe gospodarstwo rolne. W I poł. XX w. na obszarze Polskiej Wsi częściowo eksploatowano złoża żwiru.
 
  
<br/>
+
*1815 r. – 31 gospodarstw, 207 osób
  
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
+
*1838 r. – 20 gospodarstw, 265 osób
Na kartach historii wsi zapisał się komtur [[Bałga |Bałgi]] [[Fryderyk von Egloffstein]].  
+
 +
*1939 r. – 405 osób
  
<br/>
+
*1939 r. – 97 gospodarstw
  
=== Zabytki: ===
+
== Zabytki ==
 
We wsi ostał się cmentarz ewangelicki wpisany do rejestru zabytków.  
 
We wsi ostał się cmentarz ewangelicki wpisany do rejestru zabytków.  
 
<br/>
 
 
=== Bibliografia: ===
 
 
''Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic'', pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975, 487 ss.
 
 
http://www.it.mragowo.pl/media/art/707/file/historia.pdf, 12.09.2013.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
== Bibliografia ==
 +
#''Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic'', pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975.
 +
#[http://www.it.mragowo.pl/media/art/707/file/historia.pdf/ Portal Informacji Turystycznej Mrągowa] [12.09.2013]
 +
#[http://bip.warmia.mazury.pl/ Wrota Warmii i Mazur] [19.10.2014]
 +
#[http://stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [19.10.2014]
  
www.mragowo.wm.pl
+
{{Przypisy}}
<br/>
+
<references/>
  
 
[[Kategoria: Powiat mrągowski]]
 
[[Kategoria: Powiat mrągowski]]

Wersja z 10:43, 19 paź 2014

Polska Wieś

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat mrągowski
Gmina Mrągowo
Sołectwo Polska Wieś
Liczba ludności (2010) 326
Strefa numeracyjna (+48) 89
Tablice rejestracyjne NMR
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Polska Wieś
Polska Wieś
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Polska Wieś
Polska Wieś
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Polska Wieś (niem. Polschendorf, Stagenwalde) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 326 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Janina Kłos[1].

Położenie

Wieś leży na terenie Polskiej Doliny, nieopodal jeziora Juno, w odległości ok. 5 km od Mrągowa.

Dzieje miejscowości

Wieś została lokowana na prawie chełmińskim na 40 łanach z okresem 15 lat wolnizny. W 1386 r. ziemię na założenie miejscowości przekazał komtur Bałgi Fryderyk von Egloffstein zasadźcy nazwanemu Nitsche Senghir (czyli Senfir). Wieś miała nazywać się „Stangiswalt” (czyli Stangenwald). Obszar pod Polską Wieś wymagał karczunku. Świadczy o tym ostatni człon nazwy miejscowości wald – las. Sołtys otrzymał 4 łany wolne od czynszu oraz zachętę do założenia karczmy, z której świadczyłby 1/3 czynszu. Nazwa Polska Wieś upowszechniła się w 1450 r. Pierwotna została odrzucona przez osadników, którzy najprawdopodobniej pochodzili z Polski. Mieszkańcy zajmowali się bartnictwem i podlegali przywilejowi z 1482 r. (wydanemu przez prokuratora szestneńskiego Ottona von Drauschwitz), który mówił, że mogli korzystać z lasów, a wobec zamku w Szestnie świadczyli 3 rączki miodu, stałą opłatę za beczkę miodu – 2,5 grzywny. Wosk natomiast mogli zatrzymać dla siebie. W XVI w. sołtysem był Polak Jan Koszotowski.

W 1739 r. zbudowano tutaj szkołę. W 1. połowie XIX w. nauczał dzieci po polsku Andrzej Samek. W XIX w. liczba mieszkańców i gospodarstw znacznie wzrosła. Jedną z przyczyn takiego procesu była separacja gruntów. W 1815 r. założono na terenie Polskie Wsi majątek Lasowiec (Sternwalde). Po wojnie został przekształcony w Państwowe Gospodarstwo Rolne. W 1. połowie XX w. na obszarze Polskiej Wsi częściowo eksploatowano złoża żwiru. W okresie II wojny światowej istniało tutaj stanowisko dowodzenia baterii armat wspierających kompanię piechoty Wehrmachtu.


Liczba mieszkańców i gospodarstw w poszczególnych latach:

  • 1785 r. – 25 gospodarstw
  • 1815 r. – 31 gospodarstw, 207 osób
  • 1838 r. – 20 gospodarstw, 265 osób
  • 1939 r. – 405 osób
  • 1939 r. – 97 gospodarstw

Zabytki

We wsi ostał się cmentarz ewangelicki wpisany do rejestru zabytków.

Bibliografia

  1. Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975.
  2. Portal Informacji Turystycznej Mrągowa [12.09.2013]
  3. Wrota Warmii i Mazur [19.10.2014]
  4. Bank Danych Lokalnych GUS [19.10.2014]

Przypisy

  1. Wrota Warmii i Mazur [19.10.2014]