Międzylesie: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Religia) |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Międzylesie | |nazwa = Międzylesie | ||
| Linia 8: | Linia 6: | ||
|dopełniacz wsi = Międzylesia | |dopełniacz wsi = Międzylesia | ||
|zdjęcie = Warmińska zabytkowa kapliczka w Międzylesiu.jpg | |zdjęcie = Warmińska zabytkowa kapliczka w Międzylesiu.jpg | ||
| − | |opis zdjęcia = Warmińska zabytkowa kapliczka w Międzylesiu | + | |opis zdjęcia = Warmińska zabytkowa kapliczka w Międzylesiu [http://www.ciekawemazury.pl/ Ciekawe Mazury] [10.12.2013] |
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = olsztyński | |powiat = olsztyński | ||
| Linia 31: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Międzylesie''' (niem. ''Schönwiese'') – | + | ''' Międzylesie''' (niem. ''Schönwiese'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Dobre Miasto (gmina miejsko-wiejska)|gminie Dobre Miasto]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W roku 2010 była zamieszkana przez 223 osoby. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Krzysztof Piórkowski]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/dobre_miasto_gmina_miejsko_wiejska/47/43/Solectwa/ Wrota Warmii i Mazur] [12.10.2013]</ref>. |
| − | |||
| − | |||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
| Linia 42: | Linia 38: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
Wieś została lokowana w 1346 roku przez biskupa warmińskiego [[Herman z Pragi|Hermana z Pragi]]. Historia międzyleskiego sanktuarium sięga jednak dopiero początków XVIII wieku. W 1713 roku doszło bowiem do znieważenia wizerunku Chrystusa Ukrzyżowanego przez kilku młodzieńców w miejscowej karczmie. Mężczyźni zostali skazani przez sąd na śmierć. | Wieś została lokowana w 1346 roku przez biskupa warmińskiego [[Herman z Pragi|Hermana z Pragi]]. Historia międzyleskiego sanktuarium sięga jednak dopiero początków XVIII wieku. W 1713 roku doszło bowiem do znieważenia wizerunku Chrystusa Ukrzyżowanego przez kilku młodzieńców w miejscowej karczmie. Mężczyźni zostali skazani przez sąd na śmierć. | ||
| − | W roku 1723 wystawiono kaplicę jako formę pokuty za znieważenie. Wkrótce stała się celem coraz liczniejszych pielgrzymek, wskutek czego podjęto decyzję o jej powiększeniu. [[lkwim: Kościół pw. Świętego Krzyża i Matki Boskiej Bolesnej w Międzylesiu| Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego]] wybudowano w miejscu lokalizacji pierwszej kaplicy w latach | + | W roku 1723 wystawiono kaplicę jako formę pokuty za znieważenie. Wkrótce stała się celem coraz liczniejszych pielgrzymek, wskutek czego podjęto decyzję o jej powiększeniu. [[lkwim: Kościół pw. Świętego Krzyża i Matki Boskiej Bolesnej w Międzylesiu| Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego]] wybudowano w miejscu lokalizacji pierwszej kaplicy w latach 1752–1753. 3 września 1755 kościół został konsekrowany przez bp [[lkwim:Ignacy Krasicki|Ignacego Krasickiego]]. |
| − | + | [[File:Międzylesie. Barokowa kapliczka przed kościołem filialnym.jpg|thumb|right|290px|Międzylesie. Barokowa kapliczka przed kościołem filialnym [http://www.ciekawemazury.pl/ Ciekawe Mazury] [10.12.2013] ]] | |
| − | |||
| − | |||
| − | [[File:Międzylesie. Barokowa kapliczka przed kościołem filialnym.jpg|thumb| | ||
==Religia== | ==Religia== | ||
| − | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Orzechowie |parafii rzymskokatolickiej | + | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Orzechowie |parafii rzymskokatolickiej w Orzechowie]]. Tutejszy kościół już w XVIII wieku podniesiony został do rangi sanktuarium. Wierni szczególnie licznie gromadzili się w piątki, w święto Podwyższenia Krzyża Świętego, w dniu Zesłania Ducha Świętego, św. Jakuba, Archaniołów i św. Jana Chrzciciela. Międzylesie stało się celem pielgrzymek głównie dla wiernych z [[Jonkowo|Jonkowa]], [[Orzechowo (gmina Dobre Miasto)|Orzechowa]], [[Sętal|Sętala]], [[Kwiecewo|Kwiecewa]], [[Rogoż|Rogoża]], [[Kalbikiejmy|Kabikiejm]], [[Jesionowo|Jesionowa]] i [[Frączki|Frączek]]. Kościół w Międzylesiu należy do rodziny [[Warmińskie kościoły odpustowe|warmińskich kościołów odpustowych]], do której należą również świątynie w [[Głotowo| Głotowie]], Jonkowie, [[Stoczek Warmiński| Stoczku Warmińskim]], [[Chwalęcice| Chwalęcicach]], [[Święta Lipka| Świętej Lipce]], [[Krosno (gmina Orneta)| Krośnie]]. |
<br/> | <br/> | ||
==Turystyka== | ==Turystyka== | ||
| − | * | + | *szlak rowerowy o długości 34 km – przebieg trasy: [[Knopin]] – [[Barcikowo]] – Międzylesie – [[Smolajny]] – [[Praslity]] – [[Nowa Wieś Mała]] – Głotowo – Knopin |
| − | [[File:Kościół filialny w Międzylesiu. Lata 30. XX wieku.jpg|thumb| | + | [[File:Kościół filialny w Międzylesiu. Lata 30. XX wieku.jpg|thumb|290px|Kościół filialny w Międzylesiu. Lata 30. XX wieku [http://www.ciekawemazury.pl/ Ciekawe Mazury] [10.12.2013]]] |
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | * | + | *barokowy [[lkwim: Kościół pw. Świętego Krzyża i Matki Boskiej Bolesnej w Międzylesiu|kościół pw. Krzyża Świętego i Matki Boskiej Bolesnej]], wybudowany w latach 1752–1755; we wnętrzu zachował się m.in. krucyfiks pochodzący z 1. połowy XVII wieku oraz rzeźba gotycko–renesansowa z lat 1520–1530 |
| − | * | + | *trzy [[Kaplice w Międzylesiu|kaplice]] zlokalizowane w narożach ogrodzenia cmentarza przykościelnego pochodzące z XVIII i XIX wieku |
| − | * | + | *przykościelna kapliczka barokowa z połowy XVIII wieku |
| − | *[[Kapliczka w Międzylesiu| | + | *[[Kapliczka w Międzylesiu|kapliczka]] przydrożna wybudowana z XIX wieku |
| − | |||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| Linia 73: | Linia 63: | ||
#''Szlaki rowerowe powiatu olsztyńskiego i miasta Olsztyn'', Białystok 2001. | #''Szlaki rowerowe powiatu olsztyńskiego i miasta Olsztyn'', Białystok 2001. | ||
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001. | #''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001. | ||
| − | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [ | + | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [10.12.2013] |
| − | #[http://pl.wikipedia.org/wiki/Mi%C4%99dzylesie_%28powiat_olszty%C5%84ski%29| Wikipedia: | + | #[http://pl.wikipedia.org/wiki/Mi%C4%99dzylesie_%28powiat_olszty%C5%84ski%29| Wikipedia] [10.12.2013] |
| − | + | #[http://www.ciekawemazury.pl/ Ciekawe Mazury] [10.12.2013] | |
| + | #[http://bip.warmia.mazury.pl/ Wrota Warmii i Mazur] [12.10.2013] | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Wersja z 08:12, 2 paź 2014
| Międzylesie | |
| | |
![Warmińska zabytkowa kapliczka w Międzylesiu Ciekawe Mazury [10.12.2013]](/index.php/Plik:Warmi%C5%84ska_zabytkowa_kapliczka_w_Mi%C4%99dzylesiu.jpg) Warmińska zabytkowa kapliczka w Międzylesiu Ciekawe Mazury [10.12.2013]
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olsztyński |
| Gmina | Dobre Miasto |
| Liczba ludności (2010) | 223 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Międzylesie | |
| Położenie na mapie Polski  Międzylesie | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Międzylesie (niem. Schönwiese) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Dobre Miasto. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W roku 2010 była zamieszkana przez 223 osoby. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Krzysztof Piórkowski[1].
Spis treści
Położenie
Miejscowość jest położona w północnej części Pojezierza Olsztyńskiego, w odległości 6 km od Dobrego Miasta i 32 km od Olsztyna.
Dzieje miejscowości
Wieś została lokowana w 1346 roku przez biskupa warmińskiego Hermana z Pragi. Historia międzyleskiego sanktuarium sięga jednak dopiero początków XVIII wieku. W 1713 roku doszło bowiem do znieważenia wizerunku Chrystusa Ukrzyżowanego przez kilku młodzieńców w miejscowej karczmie. Mężczyźni zostali skazani przez sąd na śmierć. W roku 1723 wystawiono kaplicę jako formę pokuty za znieważenie. Wkrótce stała się celem coraz liczniejszych pielgrzymek, wskutek czego podjęto decyzję o jej powiększeniu. Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego wybudowano w miejscu lokalizacji pierwszej kaplicy w latach 1752–1753. 3 września 1755 kościół został konsekrowany przez bp Ignacego Krasickiego.
Międzylesie. Barokowa kapliczka przed kościołem filialnym Ciekawe Mazury [10.12.2013]
Religia
Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Orzechowie. Tutejszy kościół już w XVIII wieku podniesiony został do rangi sanktuarium. Wierni szczególnie licznie gromadzili się w piątki, w święto Podwyższenia Krzyża Świętego, w dniu Zesłania Ducha Świętego, św. Jakuba, Archaniołów i św. Jana Chrzciciela. Międzylesie stało się celem pielgrzymek głównie dla wiernych z Jonkowa, Orzechowa, Sętala, Kwiecewa, Rogoża, Kabikiejm, Jesionowa i Frączek. Kościół w Międzylesiu należy do rodziny warmińskich kościołów odpustowych, do której należą również świątynie w Głotowie, Jonkowie, Stoczku Warmińskim, Chwalęcicach, Świętej Lipce, Krośnie.
Turystyka
- szlak rowerowy o długości 34 km – przebieg trasy: Knopin – Barcikowo – Międzylesie – Smolajny – Praslity – Nowa Wieś Mała – Głotowo – Knopin
Kościół filialny w Międzylesiu. Lata 30. XX wieku Ciekawe Mazury [10.12.2013]
Zabytki
- barokowy kościół pw. Krzyża Świętego i Matki Boskiej Bolesnej, wybudowany w latach 1752–1755; we wnętrzu zachował się m.in. krucyfiks pochodzący z 1. połowy XVII wieku oraz rzeźba gotycko–renesansowa z lat 1520–1530
- trzy kaplice zlokalizowane w narożach ogrodzenia cmentarza przykościelnego pochodzące z XVIII i XIX wieku
- przykościelna kapliczka barokowa z połowy XVIII wieku
- kapliczka przydrożna wybudowana z XIX wieku
Bibliografia
- Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej, red. prow. Bronisław Magdziarz, tom II, Olsztyn 1999.
- Sanktuaria Archidiecezji Warmińskiej, red. s. Janina Bosko RM, Ks. Jacek Maciej Wojtkowski przy współpr. Mirosława Gałęziewskiego Olsztyn 2009.
- Skurzyński Piotr, Warmia i polskie Dolne Prusy. Przewodnik turystyczny, Gdynia 2012.
- Sołłohub Kazimierz, Dobre Miasto: przewodnik, Olsztyn 1992.
- Suchenek Zygmunt , Dobre Miasto. Skrawek uroczej Warmii, 2011.
- Szlaki rowerowe powiatu olsztyńskiego i miasta Olsztyn, Białystok 2001.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Bank Danych Lokalnych GUS [10.12.2013]
- Wikipedia [10.12.2013]
- Ciekawe Mazury [10.12.2013]
- Wrota Warmii i Mazur [12.10.2013]
Przypisy
- ↑ Wrota Warmii i Mazur [12.10.2013]
