Perły

Perły
Perły. Kwatera wojenna. Fot. Adler7. Źródło: www.rowery.olsztyn.pl [29.07.2013]
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	węgorzewski
Gmina	Węgorzewo
Liczba ludności (2010)	144
Strefa numeracyjna	(+48) 87
Kod pocztowy	11-600
Tablice rejestracyjne	NWE
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Perły
Położenie na mapie Polski Perły
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Perły (niem. Alt Perlswalde) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie węgorzewskim, w gminie Węgorzewo. W latach 1975–1998 miejscowość Podział administracyjny administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 144 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Edward Ożga.

Położenie

Wieś położona jest w północnej części Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, na Pojezierzu Giżycko–Węgorzewskim, 10 km na północny wschód od Węgorzewa, przy drodze krajowej nr 63.

Dzieje miejscowości

Wieś Stare Perły powstała w 1558 roku 50 łanach nadanych Sebastianowi Pörleinowi, staroście labiawskiemu. Na wymierzonym obszarze powstała również wieś Biedaszki (17 łanów). Po bezdzietnej śmierci Pörleina w 1580 roku wszystkie dobra powróciły pod władzę książęcą.

W 1772 roku państwo sprzedało majątek rodzinie von Boyen, którzy w 1788 roku założyli na jego gruntach wieś Nowe Perły. W połowie XIX wieku Stare Perły obejmowały 18 łanów, zaś Nowe Perły 16 łanów. W roku 1858 wieś była zamieszkana przez 334 osoby (200 w Starych Perłach, 134 w Nowych Perłach), natomiast w roku 1939 wieś zamieszkiwało 325 osób.

Szkoła (w Nowych Perłach) została założona w 1805 roku. W 1853 roku uczęszczało do niej 56 dzieci, zaś w 1935 roku – 84 dzieci, zatrudnionych było dwóch nauczycieli. Po II wojnie światowej szkołę uruchomiono w roku 1948; w połowie lat 60. obejmowała ona osiem klas.

W latach 1954-1966 Perły były siedzibą gromady, do której należały sołectwa: Klimki, Parowa, Perły, Rudziszki, Wesołowo i Zielony Ostrów.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.

Szkolnictwo

• szkoła podstawowa

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Węgielsztynie.

Zabytki

• dwór z przełomu XIX i XX wieku, otoczony parkiem i pozostałości zabudowań gospodarczych; obecnie własność prywatna
• drewniana chałupa chłopska
• kwatera wojenna z czasów I wojny światowej, w której pochowano trzech żołnierzy armii rosyjskiej

Bibliografia

Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
Wakar Andrzej, Wilamowski Bohdan, Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1968.
Bank Danych Lokalnych GUS [29.07.2013]
Olsztyńska Strona Rowerowa [29.07.2013]