Dorotowo: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 28: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}<br/>
+
}}
''' Dorotowo''' (niem. ''Darethen'') - [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat olsztyński| powiecie olsztyńskim]], w [[gmina Stawiguda| gminie Stawiguda]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do [[województwo olsztyńskie| województwa olsztyńskiego]].
+
''' Dorotowo''' (niem. ''Darethen'') - [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat olsztyński| powiecie olsztyńskim]], w [[Stawiguda (gmina wiejska)| gminie Stawiguda]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
 
 
W roku 2012 miejscowość była zamieszkana przez 419 osób. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Władysław Traskowski]]<ref> http://www.stawiguda.pl/20/spis-solectw| Spis sołectw – Gmina Stawiguda</ref>.
 
  
 +
W roku 2012 miejscowość była zamieszkana przez 419 osób. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Władysław Traskowski]]<ref> [http://www.stawiguda.pl/20/spis-solectw| Spis sołectw – Gmina Stawiguda] [05.03.2014]</ref>.
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
 
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
 
Miejscowość położona na południowej [[Warmia|Warmii]], w odległości 11 km na południe od Olsztyna, nad wschodnim brzegiem [[Jezioro Wulpińskie| Jeziora Wulpińskiego]].
 
Miejscowość położona na południowej [[Warmia|Warmii]], w odległości 11 km na południe od Olsztyna, nad wschodnim brzegiem [[Jezioro Wulpińskie| Jeziora Wulpińskiego]].
 
<br/>
 
<br/>
 
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
 
Przywilej lokacyjny dla Dorotowa został wystawiony przez kapitułę warmińską w roku 1348. Odbiorcą nadania był Prus, niejaki Daroth, od którego miejscowość wzięła swoją nazwę. W XIV i XV wieku ulegała ona licznym przekształceniom (''Darath'', ''Daroth'', ''Darethen'', ''Dorothowo''). Na początku XVI wieku inicjatywę zasiedlania Dorotowa podejmował [[lkwim: Mikołaj Kopernik| Mikołaj Kopernik]]. W 1783 roku wieś składała się z 21 budynków mieszkalnych. W 1827 roku została założona szkoła, w której nauczał Maciej Chłosta. W 1861 roku Dorotowo było zamieszkane przez 251 katolików i zaledwie 4 ewangelików. W tym czasie 232 mieszkańców posługiwało się językiem polskim.
 
Przywilej lokacyjny dla Dorotowa został wystawiony przez kapitułę warmińską w roku 1348. Odbiorcą nadania był Prus, niejaki Daroth, od którego miejscowość wzięła swoją nazwę. W XIV i XV wieku ulegała ona licznym przekształceniom (''Darath'', ''Daroth'', ''Darethen'', ''Dorothowo''). Na początku XVI wieku inicjatywę zasiedlania Dorotowa podejmował [[lkwim: Mikołaj Kopernik| Mikołaj Kopernik]]. W 1783 roku wieś składała się z 21 budynków mieszkalnych. W 1827 roku została założona szkoła, w której nauczał Maciej Chłosta. W 1861 roku Dorotowo było zamieszkane przez 251 katolików i zaledwie 4 ewangelików. W tym czasie 232 mieszkańców posługiwało się językiem polskim.
 
[[File:Dorotowo. Cmentarz wojenny z czasów I wojny światowej.jpg|thumb|300 px|left|Dorotowo. Cmentarz wojenny z czasów I wojny światowej]]
 
[[File:Dorotowo. Cmentarz wojenny z czasów I wojny światowej.jpg|thumb|300 px|left|Dorotowo. Cmentarz wojenny z czasów I wojny światowej]]
 
W 1874 roku w miejscowości doszło do niezwykłego odkrycia. Odkopano skarb, składający się z 1750 srebrnych i złotych monet rzymskich. Natomiast w 1897 roku na wyspie Hertha na Jeziorze Wulpińskim została otwarta karczma – popularne wśród mieszkańców wsi miejsce niedzielnego wypoczynku. Po 1914 roku założyciel przybytku – Rogalla, stworzył tam również niewielkie muzeum, w którym gromadzono pamiątki z okresu [[I wojna światowa| I wojny światowej]]. Na początku wojny w okolicach Dorotowa doszło do potyczki między wojskami niemieckimi i rosyjskimi (28 sierpnia 1914 roku). W [[plebiscyt 1920|plebiscycie 1920 roku]] za Polską oddano 43 głosy, podczas gdy za Prusami opowiedziało się 243 uprawnionych do głosowania.
 
W 1874 roku w miejscowości doszło do niezwykłego odkrycia. Odkopano skarb, składający się z 1750 srebrnych i złotych monet rzymskich. Natomiast w 1897 roku na wyspie Hertha na Jeziorze Wulpińskim została otwarta karczma – popularne wśród mieszkańców wsi miejsce niedzielnego wypoczynku. Po 1914 roku założyciel przybytku – Rogalla, stworzył tam również niewielkie muzeum, w którym gromadzono pamiątki z okresu [[I wojna światowa| I wojny światowej]]. Na początku wojny w okolicach Dorotowa doszło do potyczki między wojskami niemieckimi i rosyjskimi (28 sierpnia 1914 roku). W [[plebiscyt 1920|plebiscycie 1920 roku]] za Polską oddano 43 głosy, podczas gdy za Prusami opowiedziało się 243 uprawnionych do głosowania.
 
  
 
Liczba mieszkańców
 
Liczba mieszkańców
Linia 54: Linia 50:
  
 
1998 - 295 osób
 
1998 - 295 osób
 
 
<br/>
 
 
 
==Gospodarka==
 
==Gospodarka==
 
Obecnie w miejscowości funkcjonuje kilka gospodarstw agroturystycznych. W Dorotowie działa również „Hotel Jabłoński” oraz Hotel Galery 69.
 
Obecnie w miejscowości funkcjonuje kilka gospodarstw agroturystycznych. W Dorotowie działa również „Hotel Jabłoński” oraz Hotel Galery 69.
 
<br/>
 
<br/>
 
 
==Kultura==
 
==Kultura==
 
W miejscowości działa [[Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju  Dorotowa]].
 
W miejscowości działa [[Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju  Dorotowa]].
 
<br/>
 
<br/>
 
 
== Ludzie związani z miejscowością: ==
 
== Ludzie związani z miejscowością: ==
 
*[[lkwim: Edward Cyfus|Edward Cyfus]] (ur. 1949) – urodzony w Dorotowie pisarz i popularyzator gwary oraz kultury warmińskiej
 
*[[lkwim: Edward Cyfus|Edward Cyfus]] (ur. 1949) – urodzony w Dorotowie pisarz i popularyzator gwary oraz kultury warmińskiej
<br/>
 
 
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
 
*Cmentarz wojenny zlokalizowany na północno-zachodnim skraju wsi. Miejsce spoczynku 148 żołnierzy niemieckich i 87 żołnierzy rosyjskich, poległych 28 i 29 sierpnia 1914 roku
 
*Cmentarz wojenny zlokalizowany na północno-zachodnim skraju wsi. Miejsce spoczynku 148 żołnierzy niemieckich i 87 żołnierzy rosyjskich, poległych 28 i 29 sierpnia 1914 roku
Linia 76: Linia 64:
 
*Przydrożna kapliczka z przełomu XIX i XX wieku
 
*Przydrożna kapliczka z przełomu XIX i XX wieku
 
*Kapliczka znajdująca się przy drodze na Stawigudę, wzniesiona w 1939 roku
 
*Kapliczka znajdująca się przy drodze na Stawigudę, wzniesiona w 1939 roku
<br/>
 
 
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
#Chłosta Jan, ''Słownik Warmii'', Olsztyn 2002.
+
Chłosta Jan, ''Słownik Warmii'', Olsztyn 2002.<br/>
#Knercer Wiktor, ''Cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej w województwie olsztyńskim'', Warszawa 1996.
+
Knercer Wiktor, ''Cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej w województwie olsztyńskim'', Warszawa 1996.<br/>
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red.  Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
+
''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red.  Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/>
#[http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka ewidencja zabytków] [data dostępu: 5.03.2014]
+
[http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka ewidencja zabytków] [05.03.2014]<br/>
#[http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#267/pl/i/dorotowo_-_zabytkowe_kapliczki_przydrozne| CiekaweMazury.pl] [data dostępu: 25.02.2014]
+
[http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#267/pl/i/dorotowo_-_zabytkowe_kapliczki_przydrozne| CiekaweMazury.pl] [25.02.2014]<br/>
#[http://www.stawiguda.pl/21/dane-statystyczne| Dane Statystyczne – Gmina Stawiguda] [data dostępu: 25.02.2014]
+
[http://www.stawiguda.pl/21/dane-statystyczne| Dane Statystyczne – Gmina Stawiguda] [25.02.2014]<br/>
#[http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/dorotowo| Olsztyńska Strona Rowerowa] [data dostępu: 25.02.2014]
+
[http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/dorotowo| Olsztyńska Strona Rowerowa] [25.02.2014]
 
 
 
<br/>
 
<br/>
 
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>
 
<br/>
 
<br/>
  
 
+
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat olsztyński]] [[Kategoria: Stawiguda (gmina  wiejska)]] [[Kategoria: Wieś sołecka]]
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat olsztyński]] [[Kategoria: Gmina Stawiguda]] [[Kategoria: Wieś sołecka]]
 

Wersja z 23:38, 31 sie 2014

Dorotowo

Dorotowo. Kapliczka przydrożna z 1903 roku
Dorotowo. Kapliczka przydrożna z 1903 roku
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olsztyński
Gmina Stawiguda
Liczba ludności (2012) 419
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Dorotowo
Dorotowo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Dorotowo
Dorotowo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Dorotowo (niem. Darethen) - wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Stawiguda. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

W roku 2012 miejscowość była zamieszkana przez 419 osób. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Władysław Traskowski[1].

Położenie

Miejscowość położona na południowej Warmii, w odległości 11 km na południe od Olsztyna, nad wschodnim brzegiem Jeziora Wulpińskiego.

Dzieje miejscowości

Przywilej lokacyjny dla Dorotowa został wystawiony przez kapitułę warmińską w roku 1348. Odbiorcą nadania był Prus, niejaki Daroth, od którego miejscowość wzięła swoją nazwę. W XIV i XV wieku ulegała ona licznym przekształceniom (Darath, Daroth, Darethen, Dorothowo). Na początku XVI wieku inicjatywę zasiedlania Dorotowa podejmował Mikołaj Kopernik. W 1783 roku wieś składała się z 21 budynków mieszkalnych. W 1827 roku została założona szkoła, w której nauczał Maciej Chłosta. W 1861 roku Dorotowo było zamieszkane przez 251 katolików i zaledwie 4 ewangelików. W tym czasie 232 mieszkańców posługiwało się językiem polskim.

Plik:Dorotowo. Cmentarz wojenny z czasów I wojny światowej.jpg
Dorotowo. Cmentarz wojenny z czasów I wojny światowej

W 1874 roku w miejscowości doszło do niezwykłego odkrycia. Odkopano skarb, składający się z 1750 srebrnych i złotych monet rzymskich. Natomiast w 1897 roku na wyspie Hertha na Jeziorze Wulpińskim została otwarta karczma – popularne wśród mieszkańców wsi miejsce niedzielnego wypoczynku. Po 1914 roku założyciel przybytku – Rogalla, stworzył tam również niewielkie muzeum, w którym gromadzono pamiątki z okresu I wojny światowej. Na początku wojny w okolicach Dorotowa doszło do potyczki między wojskami niemieckimi i rosyjskimi (28 sierpnia 1914 roku). W plebiscycie 1920 roku za Polską oddano 43 głosy, podczas gdy za Prusami opowiedziało się 243 uprawnionych do głosowania.

Liczba mieszkańców

1818 - 104 osoby

1861 - 255 osób

1939 - 565 osób

1998 - 295 osób

Gospodarka

Obecnie w miejscowości funkcjonuje kilka gospodarstw agroturystycznych. W Dorotowie działa również „Hotel Jabłoński” oraz Hotel Galery 69.

Kultura

W miejscowości działa Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Dorotowa.

Ludzie związani z miejscowością:

  • Edward Cyfus (ur. 1949) – urodzony w Dorotowie pisarz i popularyzator gwary oraz kultury warmińskiej

Zabytki

  • Cmentarz wojenny zlokalizowany na północno-zachodnim skraju wsi. Miejsce spoczynku 148 żołnierzy niemieckich i 87 żołnierzy rosyjskich, poległych 28 i 29 sierpnia 1914 roku
  • Drewniany dom nr 19, wzniesiony na początku XX wieku - wpisany do wojewódzkiej ewidencji zabytków
  • Przydrożna kapliczka z końca XIX stulecia
  • Przydrożna kapliczka z przełomu XIX i XX wieku
  • Kapliczka znajdująca się przy drodze na Stawigudę, wzniesiona w 1939 roku

Bibliografia

Chłosta Jan, Słownik Warmii, Olsztyn 2002.
Knercer Wiktor, Cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej w województwie olsztyńskim, Warszawa 1996.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
CiekaweMazury.pl [25.02.2014]
Dane Statystyczne – Gmina Stawiguda [25.02.2014]
Olsztyńska Strona Rowerowa [25.02.2014]

Przypisy