Karolewo (gmina Kętrzyn): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
| Linia 42: | Linia 42: | ||
Miejscowość powstała pod koniec XIX stulecia jako kolonia robotnicza. Na początku kolejnego wieku miejscowość zasłynęła za sprawą zakładu filantropijnego - jednego z największych na terenie Niemiec. Zakład został otwarty 23 X 1882 roku. Leczono w nim głównie osoby chore na epilepsję. W uroczystości otwarcia brał udział m.in. [[Marcin Giersz]], redaktor [[Gazeta Lecka| Gazety Leckiej]]. Fundatorem zakładu był podobno nieznany z nazwiska Karol - zamożny właściciel ziemski, który stracił ukochaną narzeczoną, zmarłą z powodu choroby umysłowej. Zakład rozwijał się niezwykle prężnie. W 1910 miał pod swoją opieką 1000 wychowanków. Spośród nich aż 807 osób wymagało szczególnej opieki ze względu na chorobę: gruźlicę, epilepsję, choroby psychiczne, alkoholizm. W 1935 roku zakład w Karolewie pełnił również rolę ośrodka wychowawczego. | Miejscowość powstała pod koniec XIX stulecia jako kolonia robotnicza. Na początku kolejnego wieku miejscowość zasłynęła za sprawą zakładu filantropijnego - jednego z największych na terenie Niemiec. Zakład został otwarty 23 X 1882 roku. Leczono w nim głównie osoby chore na epilepsję. W uroczystości otwarcia brał udział m.in. [[Marcin Giersz]], redaktor [[Gazeta Lecka| Gazety Leckiej]]. Fundatorem zakładu był podobno nieznany z nazwiska Karol - zamożny właściciel ziemski, który stracił ukochaną narzeczoną, zmarłą z powodu choroby umysłowej. Zakład rozwijał się niezwykle prężnie. W 1910 miał pod swoją opieką 1000 wychowanków. Spośród nich aż 807 osób wymagało szczególnej opieki ze względu na chorobę: gruźlicę, epilepsję, choroby psychiczne, alkoholizm. W 1935 roku zakład w Karolewie pełnił również rolę ośrodka wychowawczego. | ||
| − | W czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] pacjenci zakładu zostali zamordowani - ciała pochowano na miejscowym cmentarzu. W tym czasie budynki zakładu służyły potrzebom otwartej szkoły pielęgniarskiej. Miejscowy pałacyk służył natomiast za siedzibę kierownictwa jednostki SS, chroniącej kwaterę Hitlera w [[Gierłoż|Gierłoży]]. Po zakończeniu wojny w zachowanej części zakładu uruchomiono liceum agrotechniczne (1947). Na przestrzeni kolejnych lat dawny zakład mieścił w swoich murach m.in. technikum rolnicze, rachunkowości rolnej, mechanizacji rolnictwa. Szkoły w Karolewie miały stanowić placówki planowanego zespołu oświatowego - [[Liceum Mazursko-Warmińskie im. Czackiego| Liceum Mazursko-Warmińskiego im. Czackiego]]. Zespół miał kontynuować tradycje wołyńskiego Liceum Krzemienickiego. W jego skład miały wejść przedszkola, szkoły średnie, ogólne, zawodowe i pedagogiczne oraz instytucje wspomagające: muzea, biblioteki, przedsiębiorstwa przemysłowe i rolnicze. W 1948 roku idea została porzucona. Natomiast w Karolewie ostatecznie doszło do utworzenia [[Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. gen. Franciszka Kamińskiego w Karolewie| | + | W czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] pacjenci zakładu zostali zamordowani - ciała pochowano na miejscowym cmentarzu. W tym czasie budynki zakładu służyły potrzebom otwartej szkoły pielęgniarskiej. Miejscowy pałacyk służył natomiast za siedzibę kierownictwa jednostki SS, chroniącej kwaterę Hitlera w [[Gierłoż|Gierłoży]]. Po zakończeniu wojny w zachowanej części zakładu uruchomiono liceum agrotechniczne (1947). Na przestrzeni kolejnych lat dawny zakład mieścił w swoich murach m.in. technikum rolnicze, rachunkowości rolnej, mechanizacji rolnictwa. Szkoły w Karolewie miały stanowić placówki planowanego zespołu oświatowego - [[Liceum Mazursko-Warmińskie im. Czackiego| Liceum Mazursko-Warmińskiego im. Czackiego]]. Zespół miał kontynuować tradycje wołyńskiego Liceum Krzemienickiego. W jego skład miały wejść przedszkola, szkoły średnie, ogólne, zawodowe i pedagogiczne oraz instytucje wspomagające: muzea, biblioteki, przedsiębiorstwa przemysłowe i rolnicze. W 1948 roku idea została porzucona. Natomiast w Karolewie ostatecznie doszło do utworzenia [[Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. gen. Franciszka Kamińskiego w Karolewie|| Zespołu Państwowych Szkół Rolniczych]]. Pierwszym dyrektorem została Celestyna Orlikowska. W 1966 roku ze [[Szczytno|Szczytna]] przeniesiony został [[Państwowy Zakład Unasienniania Zwierząt w Karolewie| Państwowy Zakład Unasienniania Zwierząt]]. W 1970 roku miejscowość była zamieszkana przez 1359 osób. W 1973 roku Karolewo wchodziło w skład sołectwa [[Kruszewiec]] w [[gmina Kętrzyn| gminie Kętrzyn]]. |
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 09:59, 27 paź 2014
| Karolewo | |
| | |
 Kościół pw. św. Stanisława Kostki w Karolewie
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | kętrzyński |
| Gmina | Kętrzyn |
| Liczba ludności (2010) | 710[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Karolewo | |
| Położenie na mapie Polski  Karolewo | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Karolewo (niem. Carlshof) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Kętrzyn. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 710 mieszkańców (łącznie z Cegielnią).
Spis treści
Położenie
Miejscowość leży w odległości 3 km na wschód od Kętrzyna.
Dzieje miejscowości
Miejscowość powstała pod koniec XIX stulecia jako kolonia robotnicza. Na początku kolejnego wieku miejscowość zasłynęła za sprawą zakładu filantropijnego - jednego z największych na terenie Niemiec. Zakład został otwarty 23 X 1882 roku. Leczono w nim głównie osoby chore na epilepsję. W uroczystości otwarcia brał udział m.in. Marcin Giersz, redaktor Gazety Leckiej. Fundatorem zakładu był podobno nieznany z nazwiska Karol - zamożny właściciel ziemski, który stracił ukochaną narzeczoną, zmarłą z powodu choroby umysłowej. Zakład rozwijał się niezwykle prężnie. W 1910 miał pod swoją opieką 1000 wychowanków. Spośród nich aż 807 osób wymagało szczególnej opieki ze względu na chorobę: gruźlicę, epilepsję, choroby psychiczne, alkoholizm. W 1935 roku zakład w Karolewie pełnił również rolę ośrodka wychowawczego.
W czasie II wojny światowej pacjenci zakładu zostali zamordowani - ciała pochowano na miejscowym cmentarzu. W tym czasie budynki zakładu służyły potrzebom otwartej szkoły pielęgniarskiej. Miejscowy pałacyk służył natomiast za siedzibę kierownictwa jednostki SS, chroniącej kwaterę Hitlera w Gierłoży. Po zakończeniu wojny w zachowanej części zakładu uruchomiono liceum agrotechniczne (1947). Na przestrzeni kolejnych lat dawny zakład mieścił w swoich murach m.in. technikum rolnicze, rachunkowości rolnej, mechanizacji rolnictwa. Szkoły w Karolewie miały stanowić placówki planowanego zespołu oświatowego - Liceum Mazursko-Warmińskiego im. Czackiego. Zespół miał kontynuować tradycje wołyńskiego Liceum Krzemienickiego. W jego skład miały wejść przedszkola, szkoły średnie, ogólne, zawodowe i pedagogiczne oraz instytucje wspomagające: muzea, biblioteki, przedsiębiorstwa przemysłowe i rolnicze. W 1948 roku idea została porzucona. Natomiast w Karolewie ostatecznie doszło do utworzenia | Zespołu Państwowych Szkół Rolniczych. Pierwszym dyrektorem została Celestyna Orlikowska. W 1966 roku ze Szczytna przeniesiony został Państwowy Zakład Unasienniania Zwierząt. W 1970 roku miejscowość była zamieszkana przez 1359 osób. W 1973 roku Karolewo wchodziło w skład sołectwa Kruszewiec w gminie Kętrzyn.
Edukacja
W miejscowości funkcjonuje Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego.
Zabytki
- Neogotycki kościół filialny, wzniesiony w roku 1899 roku
- Wieża ciśnień z początku XX wieku
Ludzie związani z miejscowością
- Michał Nahorski (1922-1980) – nauczyciel, dyrektor miejscowej szkoły rolniczej (1966-1980).
Bibliografia
- Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic, przewodniczący komitetu redakcyjnego Andrzej Wakar, Olsztyn 1978
- Licharewa Zofia, Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1962.
- Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 15.03.2014]
- Historia wsi Karolewo [data dostępu: 15.03.2014]
- Ciekawe Mazury.pl [data dostępu: 5.03.2014]
- Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 5.03.2014]
Przypisy
Zobacz też
