Kiwajny: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 14: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = 53<ref>Łącznie Kiwajny i | + | |liczba ludności = 53<ref>Łącznie: Kiwajny i Garbniki.</ref> |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | ''' Kiwajny ''' (niem. ''Quehnen'') – | + | ''' Kiwajny ''' (niem. ''Quehnen'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[Górowo Iławeckie (gmina wiejska)|gminie Górowo Iławeckie]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W latach 1946–1961 wieś wchodziła w skład powiatu górowskiego. |
Miejscowość w 2010 roku liczyła 53 mieszkańców (łącznie z [[Garbniki|Garbnikami]]). W skład sołectwa wchodzą wsie Kiwajny, [[Galiny Iławeckie]] i [[Robity]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Mariusz Stempowski]]<ref>[http://gorowoil-ug.bip-wm.pl/public/?id=761 gorowoil-ug.bip-wm.pl] [05.03.2014]</ref>. | Miejscowość w 2010 roku liczyła 53 mieszkańców (łącznie z [[Garbniki|Garbnikami]]). W skład sołectwa wchodzą wsie Kiwajny, [[Galiny Iławeckie]] i [[Robity]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Mariusz Stempowski]]<ref>[http://gorowoil-ug.bip-wm.pl/public/?id=761 gorowoil-ug.bip-wm.pl] [05.03.2014]</ref>. | ||
| Linia 40: | Linia 40: | ||
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. Po raz pierwszy wzmiankowana jest w źródłach z 1414 roku jako wieś [[Prusowie|pruska]]. W wyniku wojen z Polską w XV wieku niemal całkowicie się wyludniła. Ponownie zasiedlono ją i zagospodarowano w połowie XVI wieku. W następnych stuleciach wieś należała do skarbu państwa jako wieś książęca, później królewska. Kiwajny należały do 1945 roku do parafii ewangelickiej w Kandytach. |
| − | Po 1945 roku wieś stała się siedzibą sołectwa. Funkcjonowało przy niej | + | Po 1945 roku wieś stała się siedzibą sołectwa. Funkcjonowało przy niej Państwowe Gospodarstwo Rolne [[Galiny Iławeckie]]. Według spisu powszechnego z 1983 roku Kiwajny składały się z 19 budynków mieszkalnych o zwartej zabudowie i posiadały 28 indywidualnych gospodarstw rolnych, które łącznie zajmowały powierzchnię 218 ha. We wsi znajdowały się: klub, biblioteka i sala kinowa na 40 miejsc. |
| − | Liczba mieszkańców | + | Liczba mieszkańców w następujących latach wynosiła: |
| − | + | *1857 – 186 osób | |
| − | 1857 | + | *1933 – 215 osób |
| − | + | *1939 – 206 osób | |
| − | 1933 | + | *1983 – 108 osób |
| − | |||
| − | 1939 | ||
| − | |||
| − | 1983 | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | * | + | *przykłady budownictwa wiejskiego z pierwszej ćwierci XX wieku (domy i budynki gospodarcze) |
| − | * | + | *cmentarz położony na południe od wsi |
| + | {{Przypisy}} | ||
| + | <references/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.<br/> | ''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.<br/> | ||
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | ||
| − | [http://gorowoil-ug.bip-wm.pl/public/?id=88869| Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Górowo Iławeckie], Górowo Iławeckie 2008 [05.03.2014]<br/> | + | [http://gorowoil-ug.bip-wm.pl/public/?id=88869| gorowoil-ug.bip-wm.pl, Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Górowo Iławeckie], Górowo Iławeckie 2008 [05.03.2014]<br/> |
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> | ||
| − | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/preylau.html| | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/preylau.html| verwaltungsgeschichte.de] [05.03.2014]<br/> |
| − | + | ||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: Górowo Iławeckie (gmina wiejska)]] [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: Górowo Iławeckie (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1401-1500]] |
Wersja z 09:52, 2 gru 2014
| Kiwajny | |
| | |
 Kiwajny. Wjazd do wsi
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | bartoszycki |
| Gmina | Górowo Iławeckie |
| Liczba ludności (2010) | 53[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Kiwajny | |
| Położenie na mapie Polski  Kiwajny | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Kiwajny (niem. Quehnen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Górowo Iławeckie. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W latach 1946–1961 wieś wchodziła w skład powiatu górowskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 53 mieszkańców (łącznie z Garbnikami). W skład sołectwa wchodzą wsie Kiwajny, Galiny Iławeckie i Robity. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Mariusz Stempowski[2].
Widok na Kiwajny od strony Augam
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wzniesień Górowskich, 40 km na północny zachód od Bartoszyc i 15 km na północny zachód od Górowa Iławeckiego, w pobliżu granicy państwowej z obwodem kaliningradzkim. Na południowy wschód od wsi wznosi się Ramza, góra o wysokości 189 m n.p.m. Wieś zachowała dawny układ ulicówki.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa zakonu krzyżackiego. Po raz pierwszy wzmiankowana jest w źródłach z 1414 roku jako wieś pruska. W wyniku wojen z Polską w XV wieku niemal całkowicie się wyludniła. Ponownie zasiedlono ją i zagospodarowano w połowie XVI wieku. W następnych stuleciach wieś należała do skarbu państwa jako wieś książęca, później królewska. Kiwajny należały do 1945 roku do parafii ewangelickiej w Kandytach.
Po 1945 roku wieś stała się siedzibą sołectwa. Funkcjonowało przy niej Państwowe Gospodarstwo Rolne Galiny Iławeckie. Według spisu powszechnego z 1983 roku Kiwajny składały się z 19 budynków mieszkalnych o zwartej zabudowie i posiadały 28 indywidualnych gospodarstw rolnych, które łącznie zajmowały powierzchnię 218 ha. We wsi znajdowały się: klub, biblioteka i sala kinowa na 40 miejsc.
Liczba mieszkańców w następujących latach wynosiła:
- 1857 – 186 osób
- 1933 – 215 osób
- 1939 – 206 osób
- 1983 – 108 osób
Zabytki
- przykłady budownictwa wiejskiego z pierwszej ćwierci XX wieku (domy i budynki gospodarcze)
- cmentarz położony na południe od wsi
Przypisy
- ↑ Łącznie: Kiwajny i Garbniki.
- ↑ gorowoil-ug.bip-wm.pl [05.03.2014]
Bibliografia
Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
gorowoil-ug.bip-wm.pl, Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Górowo Iławeckie, Górowo Iławeckie 2008 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [05.03.2014]
