Pupki: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
Aktualna wersja na dzień 22:58, 27 mar 2015
| Pupki | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olsztyński |
| Gmina | Jonkowo |
| Liczba ludności (2010) | 149 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Pupki | |
| Położenie na mapie Polski  Pupki | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Pupki (niem. Pupkeim, od 1938 r. Tolnicken) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Jonkowo. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 149 mieszkańców.
Położenie
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Pojezierzu Olszyńskim, 4 km na północny zachód od Jonkowa i 9 km na północny zachód od Olsztyna.
W lesie koło Pupek znajduje się pomnik przyrody – głaz narzutowy.
Dzieje miejscowości
We wczesnym średniowieczu znajdowała się tu osada pruska, która położona była nad nieistniejącym już jeziorem. W 1357 roku kapituła warmińska nadała tu 40 łanów ziemi Prusowi Tolnekenowi, otrzymał on jednocześnie pozwolenie na budowę karczmy. Wieś opustoszała w wyniku wojen polsko-krzyżackich w XV wieku i na początku XVI wieku. W 1520 roku 28 łanów ziemi leżało tu odłogiem. Ponowne zasiedlanie wsi przeprowadzano do lat 60. XVI wieku. U schyłku tego wieku Pupki posiadały 53 łany i były wsią czynszową; na 40 łanach gospodarowali chłopi, trzy łany posiadał sołtys, zaś dziesięć łanów stanowiły łąki i las przeznaczone do użytku wszystkich mieszkańców. Przed 1772 rokiem wieś liczyła 40 łanów, które należały do sołtysa i 13 gospodarzy. W lutym 1807 roku przez wieś przemaszerowały oddziały rosyjskie gen. Leontija Bennigsena oraz francuskie marszałka Pierre'a Augereau.
Na początku XIX wieku w ramach reform uwłaszczeniowych tutejsi chłopi za odszkodowaniem otrzymali uprawianą przez nich ziemię; w 1820 roku wieś posiadała 28 budynków mieszkalnych. W czasie plebiscytu w 1920 roku za przyłączeniem do Polski nie padł tu żaden głos, natomiast za Prusami Wschodnimi – 336 głosów.
Obecnie we wsi działają trzy gospodarstwa agroturystyczne i pensjonaty, a także sklep spożywczo-przemysłowy.
Liczba mieszkańców na przestrzeni lat:
- 1857 – 266 osób
- 1918 – 433 osoby
- 1933 – 424 osoby
- 1939 – 418 osób
Turystyka
- szlak pieszy o długości 32 km – przebieg trasy: Gutkowo – Mątki – Jonkowo – Łomy – Pupki – Gołogóra – Skolity – Kalisty – Dąbrówka – Konradowo
Zabytki
- trzy tradycyjne warmińskie kapliczki przydrożne
Zobacz też
Bibliografia
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Syrwid Robert, Warmińska gmina Jonkowo: historia i współczesność, Jonkowo 2010.
Historia Pupek, jonkowo.pl [05.03.2014]
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Jonkowo [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]
domwarminski.pl [05.03.2014]
ciekawemazury.pl [05.03.2014]
