Sołtmany (gmina Kruklanki): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
Linia 33: | Linia 33: | ||
Miejscowość w 2010 roku liczyła 314 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Józef Sokalski]]<ref>[http://www.bip.kruklanki.pl/pokaz.php?idk=72&kg=INFORMACJE&pk=So%B3ectwo bip.kruklanki.pl] [05.03.2014]</ref>. | Miejscowość w 2010 roku liczyła 314 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Józef Sokalski]]<ref>[http://www.bip.kruklanki.pl/pokaz.php?idk=72&kg=INFORMACJE&pk=So%B3ectwo bip.kruklanki.pl] [05.03.2014]</ref>. | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
+ | {{Galeria|Nazwa=Sołtmany (gmina Kruklanki)|wielkość=290|pozycja=right | ||
+ | |File:Meteoryt Sołtmany.jpg|Meteoryt Sołtmany | ||
+ | |File:Sołtmany. Brama do dawnego cmentarza ewangelickiego.jpg|Sołtmany. Brama do dawnego cmentarza ewangelickiego | ||
+ | }} | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], nad jeziorem [[Jezioro Sołtmany|Sołtmany]], 20 km na wschód od [[Giżycko|Giżycka]] i 9,5 km na południowy wschód od [[Kruklanki|Kruklanek]]. | Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], nad jeziorem [[Jezioro Sołtmany|Sołtmany]], 20 km na wschód od [[Giżycko|Giżycka]] i 9,5 km na południowy wschód od [[Kruklanki|Kruklanek]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
− | |||
Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1546 roku starosta [[Jan Pusch]] sprzedał pięć łanów na sołectwo braciom Maciejowi i Pawłowi z [[Sołtmany|Sołtman]] (powiat ełcki). W zamian zobowiązali się oni do zasiedlenia wsi czynszowej na 40 łanach. Osadników obdarzono dziewięcioletnią [[wolnizna|wolnizną]]. W późniejszym czasie Sołtmany powiększyły swój obszar do ponad 56 łanów. Wieś poważnie ucierpiała podczas [[epidemia dżumy 1709-1711|wielkiej epidemii dżumy]] na początku XVIII wieku; zmarło wówczas 109 mieszkańców. Sołtmany należały do [[parafia ewangelicka w Kruklankach|parafii ewangelickiej w Kruklankach]]. We wsi działał wiatrak, który wykorzystywano jeszcze po II wojnie światowej. | Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1546 roku starosta [[Jan Pusch]] sprzedał pięć łanów na sołectwo braciom Maciejowi i Pawłowi z [[Sołtmany|Sołtman]] (powiat ełcki). W zamian zobowiązali się oni do zasiedlenia wsi czynszowej na 40 łanach. Osadników obdarzono dziewięcioletnią [[wolnizna|wolnizną]]. W późniejszym czasie Sołtmany powiększyły swój obszar do ponad 56 łanów. Wieś poważnie ucierpiała podczas [[epidemia dżumy 1709-1711|wielkiej epidemii dżumy]] na początku XVIII wieku; zmarło wówczas 109 mieszkańców. Sołtmany należały do [[parafia ewangelicka w Kruklankach|parafii ewangelickiej w Kruklankach]]. We wsi działał wiatrak, który wykorzystywano jeszcze po II wojnie światowej. | ||
Linia 51: | Linia 54: | ||
*1933 – 572 osoby | *1933 – 572 osoby | ||
*1939 – 517 osób | *1939 – 517 osób | ||
− | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
*dawny cmentarz ewangelicki | *dawny cmentarz ewangelicki |
Wersja z 10:19, 22 sty 2015
Sołtmany | |
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | giżycki |
Gmina | Kruklanki |
Liczba ludności (2010) | 314 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Sołtmany (niem. Soltmahnen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Kruklanki. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 314 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Józef Sokalski[1].
Położenie
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, nad jeziorem Sołtmany, 20 km na wschód od Giżycka i 9,5 km na południowy wschód od Kruklanek.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1546 roku starosta Jan Pusch sprzedał pięć łanów na sołectwo braciom Maciejowi i Pawłowi z Sołtman (powiat ełcki). W zamian zobowiązali się oni do zasiedlenia wsi czynszowej na 40 łanach. Osadników obdarzono dziewięcioletnią wolnizną. W późniejszym czasie Sołtmany powiększyły swój obszar do ponad 56 łanów. Wieś poważnie ucierpiała podczas wielkiej epidemii dżumy na początku XVIII wieku; zmarło wówczas 109 mieszkańców. Sołtmany należały do parafii ewangelickiej w Kruklankach. We wsi działał wiatrak, który wykorzystywano jeszcze po II wojnie światowej.
Szkołę we wsi założono w 1737 roku. W połowie XIX wieku uczęszczało do niej 103 dzieci, a w 1935 roku 88 uczniów, zatrudnionych było dwóch nauczycieli. Po wojnie uruchomiono ją ponownie wiosną 1946 roku dzięki staraniom Haliny Bujnowicz. Była to szkoła ośmioklasowa.
W latach powojennych w czynie społecznym wybudowano we wsi remizę strażacką; działało tu też kółko rolnicze. W latach 1954–1972 Sołtmany należały do gromady Boćwinka.
30 kwietnia 2011 roku o godzinie 6 rano w Sołtmanach spadł meteoryt. Ważący około 1 kg obiekt przebił dach jednego z budynków gospodarczych i częściowo rozbił się o betonowe schodki. Został on oficjalnie nazwany meteorytem "Sołtmany" i uznany za 21 polski meteoryt[2].
Liczba mieszkańców na przestrzeni lat:
- 1857 – 498 osób
- 1925 – 582 osoby
- 1933 – 572 osoby
- 1939 – 517 osób
Zabytki
- dawny cmentarz ewangelicki
Przypisy
- ↑ bip.kruklanki.pl [05.03.2014]
- ↑ Obszerny opis zdarzenia oraz badań nad meteorytem zob. wiki.meteoritica.pl [05.03.2014].
Zobacz też
Bibliografia
Białuński Grzegorz, Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Wakar Andrzej, Wilamowski Bohdan, Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1968.
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]
meteoritica.pl [05.03.2014]