Stanowo: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
(Ludzie związani z miejscowością)
Linia 48: Linia 48:
  
 
<br/>
 
<br/>
 +
[[File:Ruiny w parku dworskim.jpg|thumb|300px|left|Ruiny w parku dworskim]]
  
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==

Wersja z 21:57, 9 kwi 2014

Stanowo

Stanowo. Pozostałości rodzinnego grobowca
Stanowo. Pozostałości rodzinnego grobowca
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat iławski
Gmina Iława
Sołectwo Franciszkowo
Liczba ludności (2010) 166[1]
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Stanowo
Stanowo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Stanowo
Stanowo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Stanowo (niem. Stenkendorf, Steenkendorf) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Iława. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 166 mieszkańców (łącznie z osadami: Drwęca, Kaletka, Niziny i Prasneta). Wieś wchodzi w skład sołectwa Franciszkowo, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Barbara Wysocka[2].


Położenie

Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Pojezierzu Iławskim, 15,5 km na północny wschód od Iławy, w pobliżu granicy z powiatem ostródzkim; przebiega przez nią droga krajowa nr 16.

Dzieje miejscowości

Miejscowość powstała na obszarze dawnej pruskiej osady. Niewiele wiadomo na temat jej dziejów. Przed wybuchem I wojny światowej wieś wraz z Kaletką i częścią Sąpy stanowiła własność rodziny Heimendahlów. W połowie XIX wieku wznieśli w Stanowie pałac w stylu neogotyckim, nawiązujący do dawnych siedzib rycerskich. W 1920 roku majątek, który obejmował wówczas 510 ha, został zakupiony przez niejakiego Abramowskiego, rodem z Gdańska. Na terenie majątku zatrudnionych było 12 rodzin oraz nadzorca, sprawujący pieczę na całością dóbr. W 1933 roku wieś była zamieszkana przez 151 osób. W 1945 roku w pałacu i pałacowych zabudowaniach Rosjanie urządzili magazyny wojskowe. Opuszczając pałac w 1948 roku, czerwonoarmiści splądrowali go, a następnie podpalili.



Ludzie związani z miejscowością


Ruiny w parku dworskim

Zabytki

  • Zespół folwarczny, dawniej pałacowo-parkowo-folwarczny, z przełomu XIX i XX wieku. Założenie zachowane w stanie szczątkowym; zachował się układ przestrzenny całego założenia, ale niewiele pozostało z dawnej zabudowy. Pałac został spalony, a po II wojnie światowej rozebrany. Spośród zabudowań folwarcznych większość obiektów zostało rozebranych, za wyjątkiem spichlerza, obory i rządcówki.
  • Park dworski z XIX wieku, zachowany w dawnych granicach, lecz z nieczytelnym układem


Bibliografia

  1. Iława. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.
  2. Niesiobędzki Wiesław, Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne, wydanie II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.
  3. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier, Danzig und Elbing 1858.
  4. Plan zagospodarowania przestrzennego gminy Iława 2003: Uchwała Nr XIII/108/2003 z dnia 3 grudnia 2003 [data dostępu: 5.03.2014]
  5. Strategia rozwoju gminy Iława 2000-2015 [data dostępu 5.03.2014]
  6. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 5.03.2014]
  7. Deutsche Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 5.03.2014]


Przypisy