Kaletka
Kaletka | |
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | iławski |
Gmina | Iława |
Sołectwo | Tynwałd |
Liczba ludności (2010) | 166[1] |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Kaletka (niem. Kalitten) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Iława. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 166 mieszkańców (łącznie z miejscowościami: Stanowo, Drwęca, Niziny i Prasneta). Wieś wchodzi w skład sołectwa Tynwałd, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Mirosław Wolak[2].
Położenie
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Pojezierzu Iławskim, nad jeziorem Gil Wielki, 12 km na północny wschód od Iławy, przy granicy z powiatem ostródzkim. Przebiega przez nią szosa Iława – Zalewo.
Dzieje miejscowości
W 1919 roku miejscowy folwark wraz ze Stanowem i częścią gruntów wsi Sąpy wchodziły w skład dóbr rodziny Heimdahlów, którzy rezydowali w Stanowie. Siedzibą zarządcy folwarku Kaletka był niewielki dwór wniesiony w XVIII wieku. Budowlę otaczały zabudowania gospodarczo-inwentarskie. W majątku działała gorzelnia. Park dworski sięgał aż do brzegów jeziora Gil. Na skraju parku znajdowała się leśniczówka; miejscowy leśniczy zarządzał rozległym terenem sięgającym od brzegów jeziora Jeziorak aż po brzegi jeziora Gil Wielki. Do 1928 roku dzierżawcą tego jeziora, należącego do skarbu państwa, był rybak Walter pochodzący z Nowej Wsi.
W latach 30. XX wieku folwark rozparcelowano i podzielono między 14 osadników. Miejscowy dwór został przebudowany w początkach XX wieku w stylu neogotyckim. W 1933 roku miejscowość była zamieszkana przez 304 osoby (łącznie z Sąpami, Nizinami i Prasnetą). W 1945 roku dwór został splądrowany i zniszczony przez armię radziecką.
Turystyka
W miejscowości działa Ośrodek Szkoleniowo-Wypoczynkowy "Kormoran".
Przez wieś przebiegają szlaki rowerowe:
- szlak rowerowy o długości 20 km: Kaletka – Samborowo – Boguszewo – Gil Mały – Ostrów Wielki – Rezerwat Iłgi – Kaletka
- szlak rowerowy o długości 25 km: Kaletka – Sąpy - Urowo – Mózgowo – Karnity – Mózgowo – Wielowieś – Boreczno – Duba – Urowo – Sąpy – Kaletka
- szlak rowerowy o długości 25 km: Kaletka – Sąpy – Urowo – Duba – Gubławki – Wieprz – Karpowo – Śliwa – Boreczno – Duba – Urowo – Sąpy – Kaletka
- szlak rowerowy o długości 32 km - przebieg trasy: Kaletka – Sąpy – Urowo – Boreczno – Śliwa – Janiki Wielkie – Jaśkowo – Wielowieś – Mózgowo – Urowo – Sąpy – Kaletka
Przypisy
- ↑ Łącznie: Stanowo, Drwęca, Kaletka, Niziny, Prasneta.
- ↑ gmina-ilawa.pl [05.03.2014]
Zobacz też
Bibliografia
Iława. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.
Niesiobędzki Wiesław, Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne, wydanie II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier, Danzig und Elbing 1858.
Plan zagospodarowania przestrzennego gminy Iława 2003, gmina-ilawa.mpzp.org, Uchwała Nr XIII/108/2003 z dnia 3 grudnia 2003 [05.03.2014]
Strategia rozwoju gminy Iława 2000-2015, bip.warmia.mazury.pl [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [05.03.2014]
kaletka.pl [05.03.2014]